Week 3 Flashcards
Wat is ischemisch vaatlijden?
Een zuurstoftekort in een bepaald deel van het lichaam doordat het bloedtoevoer verminderd is
Welke 2 categorieën arteriële vaatfunctiestoornissen zijn er?
- Arteriële obstructie: vaatstelsel vervoert niet goed zuurstofrijk bloed naar de organen
- Arteriële ruptuur
Wat is een oorzaak van een arteriële ruptuur?
Aneurysma (verwijding)
Welke oorzaken van een arteriële obstructie zijn er?
-Atherosclerose: slagaderverkalking
-Hypertensie: weerstandsvaten kunnen niet goed ontspannen en zorgen dan voor een verhoogde perifere vaatweerstand
-Vasculitis: ontsteking bloedvat binnenwand, kan voor een verhoging in de weerstand zorgen en daarmee een hoge bloeddruk
Bij welke vaten speelt arteriële obstructie een rol?
Arteriën en kleine bloedvaatjes
Wat kunnen oorzaken van atherosclerose zijn?
-Erfelijke factoren, bv. familiaire hypercholesterolemie
-Inactiviteit, voeding, roken
-Hypertensie
-Diabetes mellitus
Hoe kan de flow door een vaatbed berekend worden?
Flow= (Pa-Pv)/Rarteriolen (Wet van Darcy)
->Pa= perfusiedruk in aanvoerende arterie
->Pv= druk in de vene na het vaatbed
Wat gebeurt er met de flow door een vaatbed bij een arteriële stenose?
De druk Pa’ is lager dan de druk Pa voor de stenose, waardoor de flow afneemt:
Flow= (Pa’-Pv)/Rarteriolen
Wat is een hemodynamisch significante stenose?
Een stenose waarbij er drukverval is over de vernauwing
Wanneer verstoort atherosclerose de bloedstroom?
-Bloedvat remodelleert eerst uitwaarts
-Als plaque 40% ven het lumen is groeit het naar binnen
-Bij 75% wordt Pa’ lager dan Pa
Wat is het autoregulatoir bereik?
Bij verandering in perfusiedruk houdt de orgaan door autoregulatie/ druk-flow regulatie de doorbloeding toch gelijk binnen bepaalde grenzen
Hoe vindt druk-flow regulatie plaats?
- Myogene respons: vasoconstrictie/ dilatatie arteriolen als respons op drukverandering
- Orgaan geeft ook metabole stoffen af om Rarteriolen te regelen
Wanneer wordt een stenose hemodynamisch significant?
->Bij afname r met 50% dus A met 75%
->Doorbloeding blijft constant tot 80% reductie van r, daarna daalt het vrijwel lineair met de druk
Hoe kan toch gemeten worden of er een stenose is als de doorbloeding gelijk blijft?
De maximale flow capaciteit neemt af. Door een vasodilatoire stof (adenosine) te geven kan met een katheter gemeten worden of de flow tot 5x toeneemt zoals hoort
Hoe kan O2 extractie zuurstoftekort tegen gaan?
Door de verlaagde Pa’ stroomt het bloed langzamer de capillairen in waardoor er meer zuurstof kan worden opgenomen
Waardoor is het mechanisme van O2 extractie niet in alle weefsels nuttig?
De hoeveelheid O2 extractie verschilt per weefsel. Bv. in het hart wordt er al veel O2 uit het bloed gehaald
Met welk formule kan het drukverval over een stenose berekend worden?
Pa-Pa’= Flow x Rstenose
Welk mechanisme bestaat er om zuurstoftekort bij sporten tegen te gaan?
De dichtheid van de capillairen neemt toe waardoor er extra O2 extractie is
Hoe kan het O2 balans (aanbod/vraag) verstoord worden?
-Trombose, vaatspasme: aanbod daalt
-Activiteit: vraag stijgt
Wat zijn de pathofysiologische gevolgen van ischemie?
- Anaeroob metabolisme. Daarbij is er lactaatvorming
- Functieverlies
- Celschade (bij lange duur, irreversibel): apoptose of necrose
Wanneer vindt bloedvoorziening van het hart plaats?
85% tijdens diastole, vooral van het subendocard. De LAD knijpt zijn bloedvoorziening af tijdens de systole
Wat is het formule voor de flow door de coronairen?
Flow= (Partery-Ptissue)/Rarteriolen
Wat is het formule voor Rstenosis?
R= (8 h L)/(pi r^4)
Hoe kan het O2 balans bij gehandhaafd worden?
-O2 voorziening verhogen
-O2 vraag verlagen
Hoe kan O2 vraag in de hartspier verlaagd worden?
*Basal metabolism?
*Contractility omlaag
*LV wall stress omlaag door Paorta of LV-diameter te verlagen
* Hartfrequentie omlaag
Hoe kan O2 voorziening in de hartspier verhoogd worden?
*Arterial O2-content
*Coronary blood flow
Hoe kan coronaire bloed flow verhoogd worden?
- Perfusiedruk
->Paorta
->Rstenose omlaag - Weefseldruk omlaag:
->Heart rate omlaag
->LV diastolic pressure omlaag - Rcoronair vaatbed omlaag
->Rcollateralen omlaag
->Rdistalebed omlaag
Hoe kan wandspanning verlaagd worden?
T= p x r/ 2, dus door de straal of de bloeddruk te verlagen
Hoe kan de flow door een coronaire met een stenose berekend worden?
F= (Pa - Ptissue)/ (Rstenose + Rarteriolen)
Wat meet je bij een echo?
Als op het grensvlak tussen 2 verschillende weefsels de geluidssnelheid verandert kaatst een deel van het geluid terug
Van welke factoren is de hoeveelheid teruggekaatste geluid afhankelijk bij een echo?
-De relatieve verandering in akoestische impendantie
-De hoek van reflectie
Welke afweging moet je bij een transducer maken?
Lage frequentie heeft een goed doordringingsvermogen maar een lage resolutie en omgekeerd
Welke 2 echo modi zijn er?
B-mode: brightness mode
M-mode: beeld van 1 lijn, lijnen achter elkaar geplakt met de tijd
Hoe werkt doppler?
Echo weerkaatst golven op rode bloedcellen en meet zo de richting en snelheid van het bloed
Welke 2 soorten doppler zijn er?
Pulsed-wave en continuous-wave doppler
Wat zijn de kenmerken van pulsed-wave doppler?
-1 kristal zendt en ontvangt
-Meet snelheid op 1 specifiek punt
-Hoogst te meten snelheid is gelimiteerd
Wat zijn de kenmerken van continuous-wave doppler?
-1 kristal zendt, 1 ander kristal ontvangt
-Meet de hoogste snelheid op 1 lijn
-Zeer hoge snelheden zijn meetbaar
Hoe is de resolutie van een transthoracale echo?
Superieure spatiele (overgang weefsels) en temporele (frames/s) resolutie t.o.v. CT/MRI, maar beperkt door het echo window (ribben, vet, longen) en kwaliteit van de echolaborant
Wat zijn de belangrijkste transducer posities?
-Links parasternaal: lange en korte assen
-Apicaal: onder de tepel, 2-3-4 kamer view
-Subcostaal: vanuit bovenkant buik, vooral voor VCI->boezem
Wat zijn de 2 minder gebruikte transducer posities?
-Rechts parasternaal
-Suprasternaal
Hoe kan met een echo de pompfunctie bepaald worden?
Door de ejectie fractie te meten
Hoe kan met een echo de ejectie fractie van het LV gemeten worden?
4-kamer en 2-kamer view stilzetten in diastole en systole en traceren hoe groot het volume van het LV is.
EF= (EDV-ESV)/EDV. Normaal >55%
Welke echocardiografische diagnoses kunnen gesteld worden?
-Hartinfarct en complicaties
-Trombus
-Aneurysma
-Septum ruptuur
-Wandbewegingsstoornis met mitralis insufficientie
-Ruptuur van chorda of papillairspier met mitralis insufficientie
Wat zijn de belangrijkste functies van bloedcirculatie?
-Transport van voedingsstoffen en afbraakproducten
-Warmte transport
-Snelle chemische signalering: hormonen, neurotransmitters
-Doorgeven van krachten
Wat zijn de 3 oorzaken van (vloeistof)druk?
-Zwaartekracht
-Versnelling
-Krachten van buitenaf (bv hart)
Wat voor stof is bloed?
Een heterogene vloeistof met viskeuze eigenschappen
Wat is het bloedvolume?
Rond 6 liter
Wat is het HMV in rust en bij inspanning?
-Rust: 5 L/min
-Inspanning: 25 L/min
Uit welke 2 pompen bestaat het hart?
- linkerventrikel + -atrium voor de grote circulatie (hoge druk)
- rechterventrikel + -atrium voor de kleine circulatie (lage druk)
Wat is vloeistofdruk?
Kracht per oppervlakte-eenheid op een object in de vloeistof
Wat is druk?
Kracht die loodrecht op een object boven een
eenheidsgebied wordt toegepast
Wat zijn de eenheden van druk?
mmHg
Pa
N/m^2
kg/(ms^2)
Wat geldt er bij de Wet van Pascal (bij stilstaande vloeistof)?
-Vloeistof oefent in alle richtingen even grote druk uit.
-De druk in horizontaal vlak is overal even hoog
-De druk neemt toe met de diepte
Wat is de wet van Pascal?
p = g h [N·m-2 ] = [Pa]
p= hydrostatische druk
r= soortelijke massa
h= va hoofd
Wat is de soortelijke massa van bloed en water?
r (bloed) = 1,055·10^3 kg/m3
r (water) = 1,0·10^3 kg/m
Wat is de druk bij hart, hoofd en voeten als iemand ligt?
Hart: dP is 95 mmHg
Hoofd en voeten: dP is 85 mmHg (daling door vaatweerstand)
Wat is de druk bij hart, hoofd en voeten als iemand rechtop staat?
Hart: dP is 95 mmHg
Druk in hoofd als lager, in voeten hoger
dP is gelijk
Wat is de formule van flow (volumestroom)?
F = A l/t = A v
F= bloed in m^3/s
Wat is de continuïteitsvergelijking?
flow in=flow out oftewel:
v1 A1 = v2 A2 = constant want bloed is incompressibel
Hoe kan uit de continuiteitsvergelijking herleid worden waarom de stromingssnelheid in capillairen laag is?
F of Q= v A
De totale A van de capillairen is groot, dus bij gelijkblijvende F is de v klein
Wat zijn de voorwaarden voor een stof die voldoet aan de wet van Bernoulli?
-Niet-viskeus
-Incompressibel
Welke soorten energie zijn er in het bloedcirculatiesysteem?
-Pomp energie: druk opbouw van het hart: p
-Kinetische energie: stromingsenergie: ½rv^2
-Potentiële energie: plaats–hoogte: rgh
Wat is de wet van Bernoulli/ behoud van energie?
p + ½rv2 +rgh = constant
Gaat over lokaal!
Hoe kan met de wet van Bernoulli verklaard worden wat er met de druk gebeurt in een vernauwing?
A neemt af, dus v stijgt. Daardoor neemt p af
Wat is viscositeit?
Weerstand tegen glijden tussen lagen vloeistof (tegenkracht)
Wat is de snelheid van bloed in een bloedvat?
Aan de zijkant 0, v stijgt naar binnen
Welke 2 soorten flow zijn er?
- Laminaire flow
- Turbulente flow
Wat zijn de kenmerken van laminaire flow?
-Geen geruis
-Axiaal stromen van bloedplaatjes: hoger concentratie in midden buis
-Plasma-skimming effect: bij vertakking is er een lager concentratie bloeddeeltjes dan in de hoofdbuis
Waarbij treedt turbulentie op?
-Systole
-Inspanning
-Nauwere vaten
Wat is de formule voor het getal van Reynolds?
Re= (2r vgem ρ)/eta
2r= diameter
eta= viscositeit
Wat zegt het getal van Reynolds over de flow?
Re < 2000 laminair
Re > 3000 turbulent
Wat zijn de consequenties van turbulente flow?
-Vaatgeruis
-Vaattrillingen voelbaar
-Energieverlies –> hart moet harder werken
-Beschadigingen vaatwand, bloedplaatjes
-Trombosevorming
Welke wet geldt bij laminaire flow?
Wet van Pouseille: p1,gem-p2,gem= F x R (perifere weerstand)
Waarmee kan R berekend worden?
R= 8 η L/(π r^4)
Wat is de relatie tussen cardiac output en flow?
cardiac output = dV· f = F
slagvolume * frequentie = flow
Hoe tel je weerstanden bij elkaar op bij een serie en een parallel schakeling?
Serie: Rtot= R1 + R2…
Parallel: 1/Rtot=1/R1 + 1/R2…
Hoe verloopt de gemiddelde druk door het vaatsysteem?
Het neemt af. De sterkste drukverval is bij de arteriolen
Wat is pulsdruk?
Drukverschil op 1plek: ps - pd
Wat is gemiddelde druk?
Drukverschil tussen 2 plekken: p1,gem - p2,gem
Wat is de formule van compliantie?
C= dV (in aorta)/(ps - pd)
Wat is compliantie?
Rekbaarheid van de aorta
Wat gebeurt er met pgem en de pulsdruk bij inspanning?
De hartfrequentie stijgt waardoor de pgem ook stijgt. De pulsdruk blijft gelijk
Wat gebeurt er met de drukken bij vaatvernauwing?
pgem stijgt en pulsdruk blijft gelijk
Wat gebeurt er met de drukken bij een aortaklepinsufficientie?
pgem en pulsdruk dalen
Wat is fenotypische diversiteit van gladde spiercellen?
-Contractiel (acute adaptatie)
-Synthetisch (remodellering, kan BW maken om grootte te maximaliseren)
-Fagocytose
Wat is de distributie van CO in rust?
Totaal 5 L/min:
GIT: 1.25L
Hart: 250 ml
Nier: 1L
Bot: 250 ml
Brein: 750 ml
Huid: 250 ml
Spier: 1L
Hoe verandert de distributie van CO bij inspanning?
Totaal 25 L/min:
GI: 1.25L = 1.25
Hart: 250 ml > 1L
Nier: 1L = 1L
Bot: 250 ml = 250 ml
Brein: 750 ml > 1L
Huid: 250 ml = 250 ml
Spier: 1L > 20L
Op welk niveau wordt bloedstroom geregeld?
Op niveau van arteriolen, precapillaire sfincters en capillairen:
->GC om arteriolen
->Sfincters om metarteriolen, bloed kan rechtstreeks naar venule
->Pericyten om capillairen (vooral in hersenen)
Op welke 2 niveaus vindt regulatie van bloedflow plaats?
-Neuraal
-Lokale factoren
Hoe vindt neurale regulatie van bloedflow plaats?
- Sympaticus- adrenerge regulatie (α, β receptor)
- Parasympaticus- NO gemedieerde dilatatie (vnl hersenen)
Welke lokale factoren zorgen voor regulatie van bloedflow?
- rek (myogeen mechanisme)
- behoefte (metabool mechanisme)
- flow (endotheel gemedieerd mechanisme)
Welk effect heeft activatie van de sympaticus op de (regulatie van) bloedflow?
-Arterien: vasoconstrictie, perifere weerstand/afterload omhoog
-Arteriolen: vasoconstrictie, perifere weerstand omhoog
-Venen: venoconstrictie, veneuze return/preload omhoog
-Activatie stolling
Waarvan is de mate van constrictie na activatie sympaticus afhankelijk?
Het type weefsel. Huid reageert het sterkst
Waarvan is het dominante mechanisme van bloedflow regulatie afhankelijk?
Vaatgrootte
Waar speelt myogene constrictie (rek) een belangrijke rol?
Vooral in de arteriolen
Wat is de volgorde van belang van de lokale factoren bij grote vaten?
- Flow-gemedieerde (EDRF) dilatatie
- Sympatische constrictie
- Rek: myogene constrictie
- Metabole dilatatie
Waar is metabole dilatatie het belangrijkst?
De kleinste arteriolen
Waar vindt atherosclerose vooral plaats en wat zijn de effecten voor de bloedflow?
Voornamelijk proximale geleidingsvaten:
-Nauwelijks effect op de bloedflow voorbij de stenose zolang arteriolen compenseren door dilatatie
-Verdere vernauwing: arteriolen chronisch gedilateerd
Wat is de coronaire reservecapaciteit?
Max flow/flow in rust:
-Dilatatie/constrictie
-Dilatatie/chronische dilatatie bij zieke vaten
Welke stoffen zijn betrokken bij het endotheel gemedieerd mechanisme?
Dilatatie:
- NO
- EDHF
- PGI2
Constrictie:
- ET
- EDCF1 en EDCF2
Welke stoffen zijn betrokken bij het metabool mechanisme?
PO2, PCO2, adenosine
Welk structuur is betrokken bij het myogeen mechanisme?
Rek gevoelige kanalen