Week 2 (laatste 2 college's) Flashcards
HUNAULT score
- alleen bij onbegrepen subfertiliteit
- leeftijd vrouw
- duur onvruchtbaarheid in jaren
- bent u al eerder spontaan zwanger geweest
- verwezen door
- hoeveel procent van het zaad is goed beweeglijk
oorzaken subfertiliteit categorieën verdeeld
- 30% man
- 30% vrouw
- 30% combinatie
- 10% onbegrepen subfertiliteit
subfertiliteit behandelschema
zie plaatje slides week 2
- let op bij prognostisch model >30%, expectatief dus afwachten want kans groter dan met IVF kans
alle soorten behandelingen subfertiliteit onder elkaar
- fetiliteitschirurgie
- ovulatie-inductie
- IUI
- IVF
- ICSI - PESA - TESE
- chirurgie man
fertiliteitschirurgie vrouw (wat kan er allemaal)
- adhesiolyse
- coagulatie endometriose
- resectie endometrioom (klachten/afmeting)
- resectie hydrosalpinx
- myoomenucleatie per laparotomie
- hysteroscopische resectie
WHOII/ PCOS (ovulatie inductie) medicatie opties
- clomifeencitraat
- tamoxifen
- letrozol
- FSH (injectie)
fertiliteitschirurgie contra indicaties
- zeer ernstige tubapathologie
- ernstige OAT
- anovulatie
- gevorderde leeftijd
- afweging IVF versus tuba chirurgie
WHOI (ovulatie inductie) medicatie opties
- GnRH-pomp
- FSH
Hyperprolacterinemie (ovulatie inductie) medicatie optie
- dopamine agonist
contra indicaties ovulatie inductie
- dubbelzijdige tubapathologie
- ernstige OAT - VCM < 1mln
- BMI >34
- WHO III
ovulatie inductie resultaten/ risico’s
resultaten:
- succes 80-85%
risico’s
- 5-8% meerlingen
- overstimulatie
intra uterine inseminaties indicaties, resultaten en risico’s
- onbegrepen subfertiliteit, Hunault <30% IUI- MOH (milde ovariele hyperstimulatie)
- matige OAT - VCM > 3
- cyclusstoornis in combinatie met OAT
resultaat:
- 7-9% per cyclus
- cumulatieve kans: 20-25%
risico’s
- 10-40% meerlingen
- infectie
IVF indicaties, resultaten en risico’s
- afgesloten eileiders (absolute tuberpathologie)
- verminderde vruchtbaarheid man
- onbegrepen vruchtbaarheidsstoornissen
- Cyclusstoornissen (na ovulatie inductie)
- hooggradige endometriose
resultaten
- 1 op 35 kinderen ontstaan na IVF
risico’s
- meerlingen 5-6%
- overstimulatie (OHSS)
- infectie
- bloeding
- risico op aangeboren afwijkingen 4,5% (bevolkingsrisico 3%)
hoe werkt IVF
- stimulatie van follikelgroei (hyperstimulatie)
> FSH injecties - uitschakelen eigen cyclus
> onderdrukken LH piek - voorkomen ovulatie
-> hCG waardoor eicellen losgelaten worden, voor ze losgelaten worden = eicelpunctie en eitjes uit ovaria gehaald en naar lab gehaald
-> op dag 5 worden embryo’s teruggeplaatst in baarmoeder
- zie slides wanneer welke
OHSS (hyperstimulatie) tekenen en symptomen
(ivf risico)
incidentie
- 3-6% mild-matig
- 0,3-1,8% ernstig
tekenen
- hemoconcentratie (bloed dikker)
- leucocytose, thrombocytes
- electrolytenstoornis
- ascites
- pleurale en pericardiale effusie
- ARDS
symptomen
- opgeblazen gevoel
- snel gewichtstoename
- misselijk, braken, diarree
- dyspneu
- oligurie
- lethargie
ICSI indicatie/afwijkingen kans
- ernstige OAT (<1x10^6 bewegende zaadcellen)
- total fertilitzation failure bij IVF
*meer (geslacht)chromosomale afwijkingen (0,6 versus 1,2%)
* enige verschil IVF: zaadcel wordt in eicel geplaatst door naald ipv bij elkaar gevoegd
chirurgie man opties
- refertilistatie (vasovastomie)
- varicocoele
- MESA
- TESE
wanneer MESA, PESA of TESE
obstructieve azoospermie
- PESA: percutane epididymale sperma aspiratie
- MESA: microscopische epididymale sperma aspiratie
non-obstructieve azoospermie
- TESE: testiculaire sperma extractie
checken en factoren van aandacht bij bepalen wel/ geen behandeling willen doen voor subfertiel paar
ethische:
- erfelijke ziekte, chromosoomafwijkingen, familiaire aandoeningen
psycho-sociale factoren voor toekomstig kind:
- psychiatrische voorgeschiedenis
- verslavingsproblematiek
- uithuisplaatsingen
- zwakbegaafdheid of juridische veroordeling voor geweldsdelicten
- (kinder)mishandeling van een van de wensouders
- inschatting psychische draagkracht subfertiele paar
- medische zinvolheid behandeling
preconceptiezorg en preventie (visie verloskunde/ gynaecologie)
- levensloopbenadering gynaecologie en verloskunde: aandacht voor gezondheid en preventie en niet alleen voor ziekte
visie verloskunde:
- gezonde zwangerschap en een kansrijke start (programma vd overheid)
wat is preconceptie zorg?
- nadruk voorafgaand aan de conceptie, de preconceptionele periode
- instrument gericht op risico-identificatie
- risico’s minimaliseren > uitkomst van gezondheid verbeteren
- geïnformeerde keuze
- gezondheid van aanstaande ouders en het toekomstige kind
- maximaal effect
Preconceptiezorg voorbeelden
algemene preconceptiezorg
- algemene voorlichting
individuele preconceptiezorg:
- algemeen
- specialistisch
- zwangerwijzer.nl
- zwangerHap (van voedingscentrum)
uitgevoerd door: huisarts, verloskundige, gynaecoloog, kinderarts of andere specialist
- zie slide algemene zorgadviezen
farmacologisch kompas mist info voor zwangere vrouwen dus kijk op
Lareb website
preconceptiezorg - counseling de valkuilen
*impact van zwangerschap op ziekte en van ziekte op zwangerschap
- veranderingen in vrijwel alle orgaansystemen in de normale zwangerschap
- hanteren van zwangerschap specifieke referentiewaarden
risico hypertensie en zwangerschap (preconceptie zorg)
- risico gesuperponeerde preeclampsie (25%)
- omzetten valsartan naar zwangerschapsprooi medicatie zoals: nifedipine, labetalol of methyldopa
- benadrukken therapietrouw/ thuismetingen
- leefstijl
- FUPEC : follow up preeclamspie
risico SLE en zwangerschap (preconceptie zorg)
- maternale mortaliteit 20x hoger dan zonder SLE
- 2-4x hoger risico zwangerschapscomplicaties; PE/HELLP, trombose, pulmonale hypertensie
- beoordeling orgaanbetrokkenheid/ ziekteactiviteit/ antilichamen
- beoordeling medicatie (hydroxychloroquine is veilig)
risico antifosfolipiden syndroom en zwangerschap (preconceptie zorg)
- geen indicatie voor standaard profylactische antistolling
- advies geen anticonceptiepil te gebruiken
- wel profylactische antistolling in zwangerschap/ kraambed
obstetrisch antifosfolipiden syndroom:
- een of meer vroeggeboortes van morfologisch normale neoanten voor 34ste week door ernstige pre-eclampsie of placenta insufficientie
- anticardiolopine antistoffen IgG, IgM en lupus anticoagulans+
risico diabetes gravidarum en zwangerschap (preconceptie zorg)
- herhalingskans 60-75%
- jaarlijk glucose controle
- leefstijl
risico hypertensie zwangerschapscompilatie (preconceptie zorg)
- herhalingskans
- risicoreductie (acetylsalicylzuur en calciumsuppletie)
- leefstijl
preconceptiezorg bemoeizorg?
NEE> sociale verantwoordelijkheid
- opbouw/structuur maatschappij geeft ongezondheid
- verantwoording maatschappij om ongezondheidsverschillen aan te pakken
adviesvragen klinische genetica Preconceptioneel advies
zie plaatje slides
