Week 2 - 28 maart t/m 1 april Flashcards
Wat zijn voorbeelden van acute MDL-aandoeningen?
- Maag- of darmbloeding
- Pancreatitis
- Infecties: enteritis, cholangitis
- Symptomatisch galsteen lijden, diverticulitis
Wat zijn voorbeelden van chronische MDL-aandoeningen?
- Infecties: hepatitis, helicobacter & parasitair
- Inflammatoir: IBD, auto-immuun hepatitis, pancreatitis
- Functioneel: IBS, motoriekstoornissen, achalasie
- (Pre) maligne tumoren: slokdarm, maag, pancreas, galwegen, colon
Via welke test kan de helicobacter pylori bacterie worden vastgesteld?
Via een ademtest
Waar bestaat het laboratoriumonderzoek uit bij MDL ziekten?
- Bloed
- Feces
- Urine
- Ademtesten
Wat zijn indicaties voor een gastroscopie?
- Reflux (oesophagitis)
- Maagzweer / ulcus ventriculi
- Passage klachten
- Onverklaarde anemie
- Melena (zwarte faeces)
- Coeliakie
Waar geeft een gastroscopie informatie over?
Anatomie en beoogde behandeling
Waar geeft een X-oesophagus passagefoto informatie over?
Functionaliteit en minder over anatomie
Waar geeft een CT informatie over?
Anatomie en vooral handig bij kanker/metastasen
Waar geeft manometrie informatie over?
Functionaliteit
- Meet de druk in de slokdarm tijdens het drinken
Waar geeft pH-metrie informatie over?
Functionaliteit
Met welke onderzoeken kan de dunne darm bekeken worden?
- Endoscopie
- MRI enterografie
- CT enterografie
- Pil camera
Met welk onderzoek kan een reflux gemakkelijk worden aangetoond?
pH-metrie
Wat zijn indicaties voor een endoscopie?
- Ziekte van Crohn
- Ferriprieve anemie
- Rectaal bloedverlies
- Zeldzame tumoren van de dunne darm
Wat zijn voorbeelden van zeldzame tumoren van de dunne darm?
- GIST
- Lymfomen
- Carcinoïd
- Adenocarcinoom
Met welke onderzoeken kan de colon bekeken worden?
- Colonoscopie
- CT colonografie
- Pil camera
Wat zijn indicaties voor een colonoscopie?
- Bevolkingsonderzoek
- Inflammatory Bowel Disease (ziekte van Croh + colitis ulcerosa)
- Ferripireve anemie
- Veranderd defecatie patroon
- Chronische buikklachten
Wat is kenmerkend voor endoscopisch retrogade colagnio- en pancreaticografie (ERCP)?
- Niet meer diagnostisch inzetbaar
- Choledochus steen verwijdering
- Stent therapie bij pancreas carcinoom of cholangiocarcinoom
- Gallekkage
- Chronische pancreatitis
Hoe kan de lever afgebeeld worden?
- Echo
- Fibroscan
- CT: 4 fasen contrast
- MRI
In welke fases kan je het slikproces indelen?
- Orale fase: vrijwillig
- Faryngeale fase: onvrijwillig
- Oesofagiale fase: onvrijwillig
Wat is peristaltiek?
Een actief proces dat ervoor zorgt dat voedsel via de slokdarm naar de maag wordt getransporteerd
Wat is dysfagie?
Passageklachten door de slokdarm
Wat is de functie van de bovenste slokdarmsfincter?
Beschermt de luchtpijp tegen voedsel en maagsap reflux
Hoe worden peristaltische golven opgewekt en gecoördineerd?
Door het enterisch zenuwstelsel (naast parasympatisch en sympatisch, onderdeel van AZS)
In welke 2 plexi kommen EZS neuronen voor?
- Myenterisch (Auerbach): slokdarm t/m rectum
- Submucosal (Meissner): dunne en dikke darm
Wat monitoren myenterische neuronen?
- Rekken van spieren
- pH
- Osmolaliteit
- Mechanische stimulatie
Waar bestaat stap 1 van peristaltiek uit?
- Gelijktijdige inhibitie via cDMN & NO van alle slokdarm delen -> spierrelaxatie
- Inhibitie langer distaal (richting maag)
Waar bestaat stap 2 van peristaltiek uit?
Sequentiële excitatie via rDMN & Ach -> spiercontractie
Uit wat voor spierweefsel bestaat de oesophagus?
Bovenste 1/3: dwarsgestreept
Onderste 2/3: glad
Hoe werkt multiunit glad spierweefsel innervatie?
- 1 neuron -> 1 spiercel
- Varicositeiten: meerdere synapsen
- Weinig intracellulaire koppeling
- Fijne spiercontrole
- Iris, piloerector spier
Hoe werkt unitary glad spierweefsel innervatie?
- 1 neuron -> 1 spiercel
- Varicositeiten: meerdere synapsen
- Veel intracellulaire koppeling
- Gecoördineerde contractie
- Darmkanaal
Wat zijn oorzaken van dysfagie?
- Maligne/benigne slokdarmtumor
- Ontsteking (reflux)
- Extra-oesofageale tumor (schildklier/mediastinum)
- Hiatus hernia
- Stricturen
- Divertikel
- Motiliteitsstoornis
- Neuromusculair/systemisch
Waar bestaat de anamnese uit bij dysfagie?
- Pijn en odynofagie wanneer bolus door slokdarm gaat
- Bloed opgeven
- Gewichtsverlies
- Refluxklachten
- Reagurgitatie
- Hoesten
- Heesheid
- Pijn op borst, rug, schouder
Wat is achalasie?
Onvermogen van de onderste slokdarmsfincter om te relaxeren en afwezigheid van peristaltiek van de slokdarm
Wat is er bij achalasie aan de hand?
Er is een verlies van ganglioncellen in de plexus myentericus: dysfunctie inhibitoir neuronen (NOS) van de distale oesofagus
Aan welke twee karakteristieken moet een patiënt lijden voor de diagnose achalasie?
- Geen peristaltiek
- Geen LES-relaxatie -> voedsel blijft in oesophagus waardoor deze dilateert
Hoe ziet de behandeling van achalasie eruit?
- Farmacologisch: eigenlijk niet voldoende (Ca-blokker of nitraat)
- Pneumatische dilatatie
- Surgical myotomie (ballon)
Wat gebeurt er bij een Heller myotomie van de LES?
- Aan buitenkant van slokdarm worden beide spierlagen doorgeknipt
- Vanaf buitenkant wordt er gekeken naar mucosa
- Oesophagus sfincter wordt gekliefd
Waar bestaat de behandeling van slokdarmkanker uit?
Operatie vooraf gegaan door chemotherapie en bestraling
Waar bestaat het diagnostisch proces van slokdarmkanker uit?
- Primair diagnose: aard van aandoening?
- Operabiliteit: laat de algemene conditie de voorgenomen operatie toe?
- Resectabiliteit: kan alles weggehaald worden?
- Curabiliteit: zijn er geen uitzaaiingen op afstand?
In welke twee delen is de maag op te delen?
- Zuur producerend: proximaal
- Gastrine producerend: distaal
Wat zijn stimuli voor gastrine productie?
- Hogere pH
- Uitzetten van de maag
Wat stimuleert gastrine?
Maagzuurproductie
Wat is kenmerkend voor dyspepsie?
- Verzamelnaam voor maag-gerelateerde bovenbuiksklachten
- Omvat klachten als pijn in epigastrio, misselijkheid en zuurbranden
- Geen diagnose / ziekte
Wat is een ulcus?
Een defect (wond) in het epitheel met diameter > 0,5 cm en doordringend tot in de submucosa
Hoe ziet een ulcus eruit op een endoscopie?
Putje met witte neerslag
Wat is een Billroth 1 operatie?
Het deel van de maag met de ulcus werd weggehaald, het duodenum wordt opgetrokken en vastgehecht aan het corpus van de maag
Wat is een Billroth 2 operatie?
- Antrum van de maag wordt weggehaald waardoor er minder gastrine productie is
- Pars horizontale van duodenum wordt opgetrokken en vastgehecht aan de maag
- 1e deel van duodenum wordt blind dichtgehecht (soort appendix)
Wanneer ontstaan ulcera?
Als het zuur nog niet voldoende is gebufferd, kan in het duodenum een ulcus ontstaan -> vaak in bulbus van duodenum, direct achter pylorus
Wat zijn de belangrijkste oorzaken voor het ontstaan van een ulcus?
- Infectie met Helicobacter pylori
- Gebruik van NSAID’s
Wat is een primaire klinische consequentie van een Helicobacter pylori infectie?
Chronisch actieve gastritis