Week 2 Flashcards
Rechtsrealisme (3)
- Rechterlijke uitspraken zijn niet enkel gebaseerd op de rechtsregels. Bij het doen van een uitspraak gebaseerd op de feiten wordt de rechter beïnvloed door persoonlijke factoren.
- Het recht mag worden ingezet om maatschappelijke doelen te verwezenlijken.
- Binnen de rechtspraak moeten hoe dan ook politieke keuzes worden gemaakt van tijd tot tijd.
Llewellyn: Legal realism
- Rechterlijke uitspraken zijn niet enkel gebaseerd op de rechtsregels. Bij het doen van een uitspraak gebaseerd op de feiten wordt de rechter beïnvloed door persoonlijke factoren.
- Zijn uitspraak is opgebouwd uit een conclusie, die hij eerst bedenkt, die daarna omkleed wordt met juridische argumenten. Hierdoor is het recht niet bepaald. We kunnen vanuit een ‘regular man’ perspectief enkel een voorspelling doen van wat het recht zal zijn. - Recht en politiek kunnen samen gaan en zijn aan elkaar verbonden.
Door Westerman wordt aangestipt dat Llewellyn zijn visie presenteert vanuit de Amerikaanse common-law traditie
In de Europese civil-law traditie: …
In deze traditie wordt voor de bepaling van het recht veel meer gewicht gehangen aan precedentwerking en dus aan de uitspraken van rechters.
Ligt het gewicht meer op codificatie en geschreven rechtsregels.
Dit heeft als effect dat het startpunt in een common-law redenatie een …
Men kan nieuwe feitelijke situaties vergelijken met eerdere uitspraken. In sommige (relevante) opzichten kan er overeenstemming zijn, waardoor de rechter …
Llewellyn beschouwt op welke manier de rechter dit proces uitvoert. Met name komt aan bod in hoeverre de rechter vrijheid toekomt bij het …
algemene regel is die voortvloeit uit eerdere rechterlijke uitspraken, en niet zozeer uit wetgeving.
dan beslist om de regel uit de eerdere uitspraak analoog toe te passen op het nieuwe feitencomplex.
analoog toepassen van regels uit eerdere uitspraken. In hoeverre kan de rechter overgaan tot rechtsschepping?
Llewellyn stelt dat de vrijheid van de rechter niet grenzeloos is. Hij … Sommige oplossingen worden door eerder materiaal zo sterk voorgeschreven dat de rechter niet naar alternatieve oplossingen zal kijken. Het verschilt echter per rechter of …
is gebonden aan rechtsmateriaal.
deze toekomt aan het bedenken van alternatieve oplossingen
Volgens Llewellyn moet de rechter zijn uitspraak logisch verbinden aan eerdere uitspraken. Op deze manier kan …
Volgens Llewellyn hebben eerdere gevallen enkel een functie om een …
het publiek controleren of de rechter zijn taak goed heeft uitgevoerd.
nieuwe oplossing te rechtvaardigen, maar bieden deze niet of nauwelijks leidraad voor deze oplossing.
Llewellyn stelt dat algemene regels …
Dit keurt Llewellyn ook goed. Hij spoort aan dat …
constructies zijn om een gewenste uitkomst te bereiken, maar niet meer dan dat.
rechters hun vindingrijkheid gebruiken om binnen de bestaande regels een oplossing te bedenken die door deze regels gerechtvaardigd kan worden.
Rechtspositivisme (3)
- Recht en moraal moeten bij de toepassing van het recht door de rechter van elkaar gescheiden worden. Er is geen ruimte voor een beroep op het persoonlijke rechtvaardigheidsgevoel van de rechter bij het toepassen van het recht.
- Rechtspraak moet zo veel mogelijk objectief geschieden. De rechter dient zich strikt aan de letter van de wet te houden. Het rechtsoordeel en de persoonlijke mening van de rechter lopen hierdoor niet door elkaar.
- Er dient een duidelijke scheiding te zijn tussen de rechterlijke macht en het politieke beleid. De rechter dient geen instructies te krijgen vanuit de politiek, met uitzondering van de voorgeschreven wetten en rechtsregels.
Westerman structureert de tekst van Hart door er drie argumenten uit te halen die pleiten tegen visie 0.
Visie 0 is …
De drie argumenten van Hart bewijzen dat … (syllogisme).
Een visie op recht die ervoor pleit dat rechtspraak niets meer is dan het mechanisch toepassen van regels.
Rechtspraak meer is dan het toepassen van een regel op een geval.
Het belangrijkste element van de theorie van Hart is: het onderscheid maken tussen (juridisch) duidelijke en onduidelijke gevallen. Dit acht hij namelijk van belang voor de wijze waarop het recht wordt toegepast.
Het bestaan van duidelijke en onduidelijke gevallen verklaart hij door …
Hart stelt dat …
De open textuur van taal.
Feitencomplexen niet altijd afzonderlijke pakketjes zijn die wachten om toegepast te worden als voorbeeld van een algemene regel (zoals wel door visie 0 wordt beweerd). We zijn volgens Hart altijd begrensd in wat we met taal kunnen uitdrukken.
Het recht kent om deze reden ‘rafelige’ randjes. Gevallen zullen zich voordoen waarin het toepassen van het recht niet eenvoudig kan plaatsvinden. Er zijn twee redenen waarom het recht onduidelijk zal blijven.
- Er zullen zich altijd nieuwe gevallen voordoen in een veranderende maatschappij.
- Deze veranderingen brengen met zich mee dat de doelen die we nastreven met het recht ook altijd maar voorlopig zijn. Je kan een bepaald oogmerk van het recht niet voor eens en voor altijd vaststellen.
Er zijn twee manieren waarop algemene regels opgesteld door wetgevers hun waarde kunnen verliezen.
Om dit te illustreren wordt de regel ‘verboden voor voertuigen’ (gelet op geluidsoverlast) gebruikt.
- Door een nieuwe uitvinding kan de situatie zich voordoen dat een regel eigenlijk niet genoeg gevallen onder haar toepassing schaart.
Het kan zijn dat er een nieuwe uitvinding is, die meer lawaai maakt, maar geen voertuig is. Het zou dan wenselijk zijn dat we deze binnen toepassing van de regel kunnen verklaren.
Het omgekeerde kan ook gebeuren. Het kan zijn dat er een voertuig wordt uitgevonden die volledig stil is. De regel zou dan in principe niet hoeven worden toegepast op dit voertuig. De regel is dan ‘overinclusive’.
Het kan ook zijn dat er een luid voertuig bestaat, die wel als zeer nuttig wordt ervaren. De rechter kan dan de regel historisch interpreteren en vasthouden aan het doel dat bij het opstellen van de regel is vastgesteld (wetshistorische interpretatie). Dit komt de rechtszekerheid ten goede, iedereen weet namelijk waar hij aan toe is. Dit gaat wel ten koste van wat misschien de meest wenselijke oplossing zou zijn.
- De rechter gaat kijken naar wat naar huidige opvattingen het doel is van de regel. De rechter zou dan kunnen concluderen dat de regel tegenwoordig een ander doel zou moeten dienen. We noemen deze methode de teleologische interpretatie.
Men kan zich afvragen of dit beter is. De oplossing gaat dan in tegen wat de wetgever (lang geleden) voor ogen had.
Dus: een spanningsveld tussen enerzijds flexibiliteit en anderzijds rechtszekerheid bij het vaststellen van wat voor doel een regel zou moeten dienen.
Overeenkomst Hart en Lewellyn
Westerman concludeert dat Hart ook oog heeft voor de gaten die het recht kent. Deze gaten resulteren in situaties waarin het recht zich niet eenvoudig laat toepassen. Er zullen altijd onduidelijke gevallen zijn. In die zin sluiten Hart en Lewellyn nog op elkaar aan, dit erkennen zij namelijk allebei.
Verschil tussen Hart en Lewellyn
Het verschil tussen Hart en Lewellyn is dat Hart stelt dat de regels er al zijn. Zonder (secundaire) regels zouden er ook geen rechters zijn.
Lewellyn stelt dat de regels slechts het resultaat zijn van wat rechters bepalen. Volgens Lewellyn zijn er pas regels wanneer rechters beslissingen nemen.
