Week 2 Flashcards
Waarom wordt het autonome zenuwstelsel ‘autonoom’ genoemd?
Omdat deze grotendeels buiten invloed van de wil functioneert.
Waaruit bestaat het autonome zenuwstelsel?
Anabole functies (zoals groei en herstel van weefsel)
Katabole functies (zoals de flight-or-fight response)
In welke 3 systemen is het autonome zenuwstelsel onder te verdelen?
- Parasympatisch systeem (efferent, rest and digest)
- Sympathisch systeem (efferent, fight of flight)
- Plexus entericus (zenuwstelsel van de darmen)
Wat is de plexus entericus?
Bevat neuronen die alle informatie uit organen meten en verwerken, helpt ook bij opdrachten uitvoeren.
Wat is de nucleus tractus?
Hier komt alle afferente informatie van de 9e en 10e hersenzenuwen aan. Deze informatie wordt vanaf daar verdeeld naar onder andere de hypothalamus.
Via welke 3 stappen lopen reflexen?
Input
Verwerking
Output
Wat zijn kenmerken van sympathische neuronen?
Komen vooral uit de thoracale en hoog lumbale wervels.
Het preganglionaire neuron is kort en schakelt al snel over op het postganglionaire neuron. Deze zijn lang in lengte.
Wat zijn kenmerken van parasympatische neuronen?
Komen met name uit de hersenstam en sacrale wervels.
Het preganglionaire neuron is lang. Het ganglion bevindt zicht daardoor dichtbij het te innerveren orgaan.
Het postganglionaire neuron is kort.
Welke effecten hebben het sympathische systeem?
- Mydriase (verwijding) van pupil
- (Lichte) secretie door speekselklieren
- Hartfrequentie omhoog
- Bronchodilatatie longen
- Verlaagde mobiliteit van spijsverteringskanaal
- Contractie blaas sfincter
- Ejaculatie penis
Welke effecten hebben het parasympatische systeem?
- Miose (vernauwing) van pupil
- Secretie door speekselklieren
- Hartfrequentie omlaag
- Bronchoconstrictie longen
- Verhoogde mobiliteit van spijsverteringskanaal
- Relaxatie blaas sfincter
- Erectie penis
- Erectie/zwellen clitoris, labia minora
Bij welke soorten kan acetylcholine de belangrijkste neurotransmitter zijn?
Allemaal:
- Preganglionair parasympatisch
- Preganglionair sympathisch
- Postganglionair parasympatisch
- Postganglionair sympathisch
Waar komt alle viscero-sensibele informatie binnen?
In de nucleus tractus solitarii.
Hoe wordt acetylcholine gemaakt?
Choline -> omgezet onder invloed van acetyl CoA door choline acetyltransferase in acetylcholine -> vervoerd in vesicles -> afgegeven in synapsspleet.
Hoe wordt acetylcholine gebruikt?
Preganglionair parasympatisch: als neurotransmitter, wat bindt aan nicotine-receptoren.
Postganglionair parasympatisch: als neurotransmitter, wat bindt aan muscarine-receptoren.
Preganglionair sympathisch: bindt in het ganglion aan nicotine-receptoren.
In synapsspleet wordt acetylcholine weer afgebroken tot choline.
Hoe wordt noradrenaline gemaakt?
Tyrosine -> dopa en dopamine -> deze worden door dopamine B-hydroxylase omgezet in noradrenaline.
Hoe wordt noradrenaline gebruikt?
Postganglionair sympathisch: als neurotransmitter, bindt aan a- en B-receptoren.
Wat zijn metabotrope receptoren?
Receptoren die werken middels second messengers.
Wat zijn nicotine receptoren?
Ligand gestuurde ionkanalen met als belangrijkste agonisten nicotine en acetylcholine. Bij activatie gaat het kanaal open en stroomt natrium naar binnen en depolariseert de cel.
Wat zijn muscarine receptoren?
G-eiwit gekoppelde receptoren met als belangrijkste agonisten muscarine en acetylcholine. Een bekende agonist is atropine. Deze receptoren kunnen de kaliumkanalen activeren en hyperpolarisatie in gang zetten.
Wat doet sildenafil (viagra)?
Remt afbraak cGMP -> meer relaxatie -> zwelling van mannelijk geslachtsorgaan.
Wat is co-transmissie?
Meerdere neurotransmitters/stoffen in een vesicle.
Hoe werkt co-transmissie in het sympathische systeem?
(1.) ATP kan binden aan purine receptor -> snelle depolarisatie door natrium en calcium -> opening Ca-kanalen.
(2.) Noradrenaline bindt aan noradrenerge receptor -> via second messengers activatie van IP3 -> extra Ca release
(3.) Neuropeptide Y bindt aan G-eiwit gekoppelde receptor -> verhoogde intracellulaire calciumconcentratie.
Door de verschillen in snelheid (eerst ATP, dan noradrenaline en tenslotte neuropeptide Y) ontstaat er een langer durende respons.
Hoe werkt co-transmissie in het parasympatische systeem?
(1.) Acetylcholine -> activeert aanmaak van NO- -> relaxatie.
(2.) Enzym NO-synthase -> omzetting van L-arginine in NO -> diffundeert naar gladde spiercel -> concentratie cGMP stijgt -> daling in Ca-concentratie -> dilatatie.
(3.) VIP wordt samen met acetylcholine afgegeven -> zorgt voor relaxatie, maar langzamer.
Wat is het effect van AZS op bloedvaten?
- In postganglionaire vezels -> co-transmissie
- Sympathicus -> vasoconstrictie van bloedvaten die naar organen gaan die niet belangrijk zijn voor de ‘fight of flight’ response.
- Activatie van cholinerge sympathische huidvezels leidt tot zweten.
Hoe gaat de innervatie van het hart?
Parasympatische innervatie gaat via nervus vagus -> activatie van SA- en AV-knoop
Sympathische innervatie gaat via ruggenmerg -> grensstreng -> pacemakers en hartspiercellen.
Wat is de funny current (IF)?
Kanaal dat in tegenstelling tot andere kanalen gaat openstaan tijdens hyperpolarisatie.
In welke 3 fasen verloopt de activatie van de pacemakercellen?
0e fase: depolarisatie door opening van calciumkanalen.
3e fase: repolarisatie door kaliumkanalen.
4e fase: diastolische depolarisatie fase door o.a. funny current.
Hoe zorgt de parasympaticus voor een verlaging van de hartfrequentie?
- Remming van de calciumkanalen: drempelwaarde halen duurt langer.
- Activering van de kaliumkanalen: hyperpolarisatie.
- Remming funny-current: diastolische depolarisatie duurt langer.
Hoe zorgt sympathicus voor een verhoging van de hartfrequentie?
- Stimulatie van de calciumkanalen: snellere depolarisatiefase.
- Stimulatie van de funny current: sneller behalen van de drempelwaarde.