week 15 Flashcards
Welke systemen zijn er voor O2 opname en transport?
· Spier
· Hart en bloed
· Longen
Wat zijn de cardiovasculaire, respiratoire en skelet spier mogelijke limitaties voor de maximale O2 opname?
Cardiovasculair:
· Centrale circulatie
→ Cardiac output
→ HF-SV
→ Hb-concentratie
· Perifere circulatie
→ Flow naar niet arbeidende regio’s
→ Bloedflow spier
→ Capillaire dichtheid spier
→ O2 diffusie
→ O2 extractie
→ Hb-O2 interactie
Respiratoir:
· Ventilatie-AMV
· AF-TV
· O2 diffusie
· V’/Q’ verhouding
· (A-a) DO2
Skelet spier:
· Enzymen en oxidatiepotentiaal
· Energie reserves en leverantie
· Myoglobine
· Mitochondriën- grootte & aantal
Zonder zuurstof max 1 of 2 minuten om energie te leveren.
Hoe zijn gezonde en licht obstructieve patiënten gelimiteerd?
cardio-circulatoir
Waarom neemt het terugvolume meer toe bij inspanning dan de ademfrequentie?
om dode ruimte ventilatie te beperken
Wat is de definitie van hartfalen?
Hartfalen is een syndroom, waarbij patiënten symptomen hebben en klinische tekenen waarneembaar zijn, die het gevolg zijn van dysfunctie van het hart
Dysfunctie van het hart + symptomen/tekenen
Objectieve parameters
* Ejectiefractie
* Diastolische dysfunctie
* Vullingsdrukken
* Cardiac output (HF x SV)
* Hartfalen is een syndroom, waarbij patiënten symptomen hebben en klinische tekenen waarneembaar zijn, die het gevolg zijn van dysfunctie van het hart
Dysfunctie van het hart + symptomen/tekenen
Objectieve parameters
* Ejectiefractie
* Diastolische dysfunctie
* Vullingsdrukken
* Cardiac output (HF x SV)
Wat zijn de symptomen van hartfalen?
- Vermoeidheid
- Verminderde inspanningstolerantie
- Dyspnoe (kortademigheid)
- Orthopnoe
- Hartkloppingen
- (nachtelijk) hoesten
- Verwardheid
- Verminderde eetlust/misselijkheid
- Erectiele dysfunctie
Wat zijn de klinische tekenen van hartfalen?
- Tachycardie
- Crepitaties of wheezing –> ‘overvulling’
- Oedeem (met name) –> ‘overvulling’
- Ascites –> ‘overvulling’
- Verhoogde centraal veneuze druk –> ‘overvulling’
- Hepatomegalie –> ‘overvulling’
- Verplaatste apex –> teken vergroting hart
Later stadium:
* Cachexie en afname spiermassa
Wat is de meest gebruikte parameter voor de linker ventrikelfunctie?
Linker ventrikel ejectiefractie
Wat kunnen de oorzaken zijn voor dysfunctie van het hart?
- Primair hartspierprobleem:
- Myocardinfarct
- Cardiomyopathie –> slechte ventrikelfunctie
- myocarditis
- Overbelasting van het hart:
* Drukbelasting: klepstenose, hypertensie
* Volumebelasting: klepinsufficiëntie, shunts
* Ritmestoornissen - Instroombelemmering:
* Mitralis- of tricuspidalisklepstenose met name door acuut reuma (komt nauwelijks voor in NL)
* Constrictieve pericarditis / pericarditis constricitiva –> ‘pantserhart’ (verkalkt pericard)
Wat kunnen de oorzaken zijn van hartfalen?
- Coronair lijden: ischemie, myocardinfarct (nr.1)
- Hypertensie: LVH, meestal behouden LV functie
- Cardiomyopathie: familiair, non-familiair:
→ Gedilateerde cardiomyopathie (st. na myocarditis?)
→ Hypertrofische cardiomyopathie (door genetisch ziektebeeld)
→ Restrictieve cardiomyopathie –> stijf hart, vullingsprobleem
→ Arytmogene RV cardiomyopathie –> RV gedilateerd en fibrotisch, zeldzaam, door gendefect
→ Noncompaction cardiomyopathie –> door gendefect, hart niet compact
· Infiltratieve hartziekten: sarcoidose, haemochromatose, amyloidose (eiwitstapeling)
· Klepaandoeningen: MI, MS, Aol, AoS
· Ritmestoornissen: tachycardiomyopathy (mn atriumfibrilleren)
· Toxische stoffen: alcoholm chemotherapie, cocaine
· Extracardiaal: anemie, thryeotoxicose, vit B1 deficiëntie
Waarom neemt hartfalen toe?
- Vergrijzing
- Betere behandeling - AMI/PCI –> beter behandeling na MI, dus meer mensen daarna met hartfalen
- Risicofactoren - obesitas
Wat is de prognose van hartfalen?
Voor 1990 overleed 60-70% van de patiënten binnen 5 jaar na diagnose, nu is dat ongeveer 40-50%
Wat zijn de kenmerken van het sympathische zenuwstelsel?
- Activatie via drukreceptoren in het hart
- Toegenomen contractiliteit en hartfrequentie
- Chronische sympatische activatie leidt tot verdere neurohumorale (over-)activatie
Wat zijn de kenmerken van de preload?
- Eind-diastolisch volume = hoeveelheid bloed aanwezig op einde van diastole in rechter of linker ventrikel
- Slagvolume neemt toe naarmate de ventrikel een hoger eind diastolisch volume (EDV) heeft (rekking myofibrillen)
- Wet van Frank-Starling
Wat zijn de kenmerken van de afterload?
- Weerstand/druk, waartegen het hart moet contraheren
- Hoe hoger de afterload, hoe lager de cardiac output
- Afterload wordt bepaald door:
→ Systeem (LV) en longweerstand (RV)
→ Karakteristieken van de vaatwand
→ Bloedvolume dat wordt uitgeperst
Wat gebeurt er uiteindelijk met de compensatiemechanismen bij hartfalen?
Compensatiemechanismen schieten uiteindelijk tekort bij hartfalen.
Wat zijn de acute compensatiemechanismen bij hartfalen?
· Sympathicus
→ Hartfrequentie
→ Contractiliteit
→ Vasoconstrictie
· RAAS
→ Preload omhoog
→ Vasoconstrictie
Wat zijn de chronische compensatiemechanismen bij hartfalen?
· Preload (wandstress omhoog)
· Neurohumorale activatie
→ RAAS
→ Sympathicus
→ Endotheline, NO
→ Natriuretische peptiden
→ Vasopressine
· Ontstekingsreacties
→ Cytokines, TNF etc.
· Remodelling
Wat zijn de kenmerken van myocardiale remodelling?
- Hypertrofie
- Verlies van myocyten
- Toename interstitiële fibrose
Wat doen inotropica?
via bloedbaan –> verhoogt contractiliteit –> verhogen cardiac output
Wat zijn de kenmerken van systolisch hartfalen?
Systolisch hartfalen (HFREF, hartfalen met verminderde EF) –> hart knijpt niet goed
* Afgenomen contractie
* Ejectiefractie verlaagd
* Symptomen en tekenen hartfalen
Wat zijn de kenmerken van diastolisch hartfalen?
Diastolisch hartfalen (HFPEF, hartfalen met normale EF) –> hart te stijf, hart vult niet goed
* Vullingsprobleem
* Ejectiefractie bewaard
* Symptomen en tekenen hartfalen
Wat zijn de kenmerken van ‘acuut’ hartfalen vs chronisch hartfalen?
- ‘new onset’ voor het eerst optredend hartfalen:
→ Ontstaat vaak in korte tijd
→ Weinig tijd voor inschakelen van compensatie mechanismen· Chronisch hartfalen
→ Ruim tijd voor compensatiemechanismen
Toename van chronisch hartfalen, decompensatie
Wat zijn uitlokkende factoren voor hartfalen bij dysfunctie van het hart?
· Ritmestoornis
· Koorts
· Overmatige zout- of vocht inname
· Anemie
· Zwangerschap (groot bloedvolume)
· Overmatige alcohol inname
· Hyperthyreoïdie
· Perifere arterioveneuze shunts
Wat zijn de gevolgen van acuut hartfalen?
· Meestal als eerste: (‘backward’)
→ Snel oplopende eind diastolische druk in linker ventrikel
→ Daardoor hoge linker atrium druk
→ Daardoor hoge druk in longvenen
→ Daardoor longstuwing, longoedeem
· Daarna kan ontstaan: (‘forward’)
→ Forward failure (te lage cardiac output)
→ Daardoor hypotensie (te lage bloeddruk)
→ Daardoor onvoldoende weefselperfusie (shock)
→ Daardoor multi-orgaan falen en overlijden
Wat voor probleem is er als er een backward probleem rechts is?
Backward probleem rechts, dan geen longprobleem. Meer lever etc.
Geef een voorbeeld van acute vorm linkszijdig backward failure
Acuut longoedeem - astma cardiale
Wat zijn de symptomen van backward hartfalen - linkszijdig?
· Dyspnoe
· Orthopnoe
Klinische tekenen:
· Crepitaties
–> vocht gaat in longen stapelen vnw hoge druk
Wat gebeurt er bij backward failure - rechtszijdig?
- druk VCS en VCI omhoog
- RA eind-diastolische druk omhoog
- RV eind-diastolische druk omhoog
Wat gebeurt er bij forward failure - links en rechts?
- te lage longflow
- te lage cardiac output
Wat kunnen de cardiale en extracardiale oorzaken van shock zijn?
Shock
–> onvoldoende perfusie van organen en celbeschadiging
Cardiale oorzaken
· Groot acuut MI (5-8%)
· Acute complicaties MI
· Acute mitralisklep insufficiëntie
· Cardiomyopathie, myocarditis
· Aortaklep stenose
· Kunstklep dysfunctie
Extracardiale oorzaken
· Long embolie
· Tamponade
· Bloeding/hypovolemie
· Anaphylaxie
–> multi orgaan falen!
Hartfalen mechanisme: water/zout retentie
korte termijn: ?
lange termijn: ?
korte termijn: preload stijgt
lange termijn: long/leverstuwing
Hartfalen mechanisme: perifere vasoconstrictie
korte termijn: ?
lange termijn: ?
korte termijn: perfusie stijgt
lange termijn: afterload stijgt
Hartfalen mechanisme: sympaticus activatie
korte termijn: ?
lange termijn: ?
korte termijn: hartfrequentie en contractiliteit stijgen
lange termijn: energiebehoefte stijgt
Hartfalen mechanisme: myocardhypertrofie
korte termijn: ?
lange termijn: ?
korte termijn: ontlasten myocyten
lange termijn: beschadiging
Hartfalen mechanisme: myocardfibrose
korte termijn: ?
lange termijn: ?
korte termijn: voorkomen dilatatie
lange termijn: diastolische dysfunctie
Wat is een stenose?
drukbelasting compartiment voor de stenose met concentrische hypertrofie
Wat is een insufficiëntie?
volumebelasting compartimenten aanbeide zijdes van de insufficiëntie met dilatatie
Drukbelasting compartiment waar de insufficiëntie heen gaat met excentrische hypertrofie
Wat zijn 3 belangrijke metingen voor het beoordelen van de ernst van een klepstenose?
- Doppler Vmax over de klep (en hiervan afgeleidde gradienten)
→ Naast klepopening ook afhankelijk van slagvolume en tijd waarin het volume door de klep gaat
· Berekend klepoppervlak
· Anatomisch klepoppervlak
Wat is de pathofysiologie en de klachten bij aortaklepstenose?
- Hartfalen symptomen (dyspnoe en vermoeidheid)
· LV diastolische dysfunctie door concentrische LV hypertrofie, +- myocard fibrosering
· LV systolische dysfunctie door myocard fibrosering (eindstadium)- Angina pectoris
–> disbalans tussen verhoogde zuurstofvraag en verlaagd zuurstofaanbod door
* Vaker concomitant coronairlijden, maar ook frequent bij normale coronairen
* Hypertrofie met relatief minder meegroeien capillairen
* Verkorte diastolische vullingstijd
* Verminderde coronaire flow reserve door verhoogde LV eind-diastolische druk met vermindere endocardiale flow - Duizelingen bij inspanning of syncope = collaps = wegraking
* Niet goed kunnen verhogen slagvolume in combinatie met lage systeem vaatweerstand
* Ventriculaire tachycardie
* Ventrikelfibrillatie en plotse hartdood, jaarlijks 0,5% bij asymptomatische patiënten
- Angina pectoris
Wanneer interveniëren bij ernstige aortaklepstenose?
- Klachten (subjectief vs objectief) <> geen klachten plotse dood discussie
- Moet grote operatie ondergaan
- Echocardiografische aanwijzingen voor (naderende) LV decompensatie (contractiliteit, verhoogde hartfalen markers)
Opties:
* Kunstklep –> levenslang mee, maar antistolling nodig
* Bioprothese –> 10-15 jaar aan vervanging toe
* TAVI interventie
Wat kunnen de complicaties zijn van een klepprothese?
- Structureel klepfalen
- Thrombus
- Bloeding
- Infectie
- Paravalvulaire lekkage
- Pannus (weefsel ingroei)
- PPM –> te kleine klep in lichaam
- Geluiden –> klikken van de kunstklep
Wat kunnen de oorzaken zijn van een mitraalklepstenose?
- Reumatisch
–> Fusie commisuren en chordae met verdikking (en later calcificatie klepbladen)- Degeneratief (calcificatie)
–> calcificatie mitraal annulus uitbreidend naar de basale delen van de klepbladen
- Degeneratief (calcificatie)
Wat is de pathofysiologie en klachten bij mitraalklepstenose?
- Hartfalen symptomen (dyspnoe en vermoeidheid)
- Obstructie van bloedflow leidend tot vermoeidheid
- Linker atrium drukoverbelasting en dilatatie
→ Stuwing pulmonaalvenen/lingen met dyspnoe d’effort
→ Later ontwikkelen pulmonale hyopertensie mt oedemen en hemoptoë
- Palpitaties
* Linker atrium dilatatie met ontwikkelen van boezemfibrilleren - Thrombo-embolie
* Linker atrium dilatatie met ontwikkelen van boezwemfibrilleren en thrombi in linker atrium en/of linker atrium hartoortje, met name door verminderde bloedflow/stase
Normale compensatiemechanisme bij hartfalen (hartfrequentie) werkt averechts (vullingstijd LA verkort)
Klachten vooral geluxeerd door oplopende hartfrequentie
* Inspanning
* Boezemfibrilleren (ook verlies atriale contractie)
* Koorts
* Zwangerschap
Wat hoor je bij mitralisklepstenose?
diastolisch geruis
Wanneer interveniëren bij ernstige mitraalklepstenose?
- Klachten (subjectief vs objectief)
- Risico op decompensatie (zwangerschap, pulmonale HT, grote operatie)
- Groot risico op thrombo-emboliën (boezemfibrilleren, eerdere embolie, SEC)
–> kunstklep, bioprothese, met ballon klep openen
Wat zijn de primaire oorzaken van mitralisklepinsufficiëntie?
- ouderen > 60 jaar: fibroom-elastische deficiëntie
- jongeren < 60 jaar: Barlow
Wat zijn de secundaire oorzaken van mitralisklepinsufficiëntie?
–> klep is oke, apparaat waarmee het te maken heeft is verstoord
* Ventriculair = LV dilatatie en/of dysfunctie
* Atriaal = annulus dilatatie meestal door boezemfibrilleren
Wat kan er zijn bij een acute mitralisklepinsufficiëntie?
- Chorda tendineae ruptuur bij prolaps of endocarditis
- Papillairspier ruptuur bij infarct (lokaal!)
Wat is de pathofysiologie en klachten bij acute mitralisklepinsufficiëntie?
- Hartfalen symptomen
- Backward failure LA volume overbelasting met fors oplopende LA drukken met stuwing pulmonaalvenen/longen met dyspnee d’effort, orthopnoe en longoedeem
- Forward failure met verminderde cardiac output met shock
Wat is de pathofysiologie en klachten bij chronische mitralisklepinsufficiëntie?
- Hartfalen symptomen (dyspnoe)
- Linker atrium druk en volume-overbelasting, LV volume overbelasting met in laat stadium ook LV dysfunctie
→ Stuwing pulmonaalvenen/longen met dyspnee d’effort, laat stadium moe
→ Meestal meevallende pulmonale HT (geen oedeem of hemoptoë)
2. Palpitaties - Linker atrium dilatatie met ontwikkelen van boezemfibrilleren
3. Thrombo-embolie - Juist zeer kleine kans (vergeleken met mitralisklepstenose geen stase maar juist volop flow ondanks AF)
- Linker atrium druk en volume-overbelasting, LV volume overbelasting met in laat stadium ook LV dysfunctie
Wanneer interveniëren bij ernstige mitraalklepinsufficiëntie?
- Klachten (subjectief vs objectief) geen klachten LV discussie
- Echocardiografische aanwijzingen voor (naderende) LA decompensatie (boezemfibrilleren, groot linker atrium)
- Echocardiografische aanwijzingen voor (naderende) LV decompensatie (ejectie fractie, eind-systolische diameter)
–> klep repareren of bij hoog risico dan door cardioloog clip plaatsen
En anders kunstklep of bioprothese
Wat is de pathofysiologie en klachten bij acute aortaklepinsufficiëntie (dissectie, endocarditis)?
- Hartfalen symptomen door volume en druk overbelasting LV
- Backwand failure met sterk oplopende diastolische LV en LA drukken met stuwing pulmonaalvenen/longen met dyspnee d’effort, orthopnoe en longoedeem
- Forward failure met verminderde cardiac output met shock