week 13 Flashcards
wat zijn de functies van de huid
epidermis
Barriëre-functie: micro-organismen, UV licht en schadelijke stoffen
dermis:
mechanische bescherming
thermoregulatie
aanvoer voedingsstoffen/zuurstof
aanvoer ontstekingscellen
pijn- en tastzin
aanvoer keratinocyten en melanocyten bij wondherstel
subcutis:
- energiereserve
- isolatie
- waterreservoir
-stootkussen
uit welke lagen bestaat de huid
- Epidermis (opperhuid): van buiten naar binnen: str corneum, str lucidum, str granulosum, str spinosum, str basale
- Dermis (lederhuid): rete subpapillaire en rete cutaneum
- Subcutis (onderhuids bind/vetweefsel, bevat ook bloedvaten en zenuwen)
uit welke cellne bestaat de epidermis
- Keratinocyten (hoorncellen)
- Melanocyten (pigmentcellen)
- Langerhanscellen
- Merkelcellen
- Vrije zenuwuiteinden
- Géén bloedvaten
door welke laag wordt epidermis en dermis gescheiden
basaalmembraan, als deze loslaat krijg je huidziekte bulleus pemfigoid
waardoor komt hoofdroos tot stand
door toegenomen celdeling krijg je schilfering van hoofdhuid
wat is het verschil tussen melanocyten van mensen
- Ieder mens ong evenveel melanocyten
- Bij donkere huid aantal en omvang melanosomen groter
welke type cellen vormen de epidermale-melanocytaire unit
keratinocyten en melanocyten
waar zit het defect bij albinisme
defect in tirosinase enzym hierdoor geen goede pigment aanmaak
waar bestaat dermis uit
- papillen (stevigheid)
- bloedvaten (temp)
- fibroblasten (tussenstof) -> met collageen voor stevigheid en elastine voor elasticiteit
- adnexen (huidaanhagsels)
welke 2 type zweetklieren zijn er en wat is de functie
- Eccriene zweetklieren in dermis/subcutis: thermoregulatie, terugresorptie Na+ , homeostase water & electrolyten
- Apocriene klieren dieper in subcutis: oiv androgenen secreet door bacteriën omgezet (lichaamsgeur)
in welke organen bevinden zich de eccrene en apocriene klieren
eccrien: handpalm, voetzolen, oksels en gezicht
apocriene: oksels, genitaal en hoofdhuid
wat houdt PROVOKE in
- Plaats (lokatie, symmetrie,
- Rangschikking (annulair, herpetiform)
- Omvang (aantal, grootte)
- Vorm (rechthoekig/lineair)
- Omtrek (scherp/lijnscherp)
- Kleur
- Efflorescenties, ofwel bloeiwijze
wat zijn de groepen van darier
1 erytheem
2 papuleuze dermatosen
3 erythemato(papulo)squameuze dermatosen
4 eczemen
5,6 vesiculo(bulleuze) dermatosen
7 pustuleuze dermatosen
8 tumoren en zwellingen
wat is een exantheem
- vlekjesziekte/rash
- huiduitslag bestaande uit macula (vlek) en papels (bult) -> maculopapuleus exantheem
- morbilloform (grofvlekkig) en rubelliform (fijnvlekkig)
want is een enantheem
uitslag op de slijmvliezen
wat zijn oorzaken van exantheem
- infectieus
- niet infectieus: allergie, auto-imuun, vascultis
-overig bv geneesmiddelen
wat zijn de klassieke kinderexanthemen
mazelen
roodvonk
rode hind/rubella
5e ziekte erhytema infectiosum
6de ziekte exanthema subitum
waterpokken/varicella
wat zijn belangrijkste kenmerken van mazelen
mazelen is een paramyxovirus
symptomen: koort, conjuctivitis, rhinitis en hoesten
exantheem na 3/7 dg: morbilloform confluerend maculopapuleus
enantheem: koplikvlekken (witte plekken in mondslijmvlies)
ggd: wel meldingsplicht binnen 24 uur want B2 groep
diagnostiek: IgM antistoffen
incidentie: laag door vaccinatie
wat zijn belangrijkste kenmerken van roodvonk
roodvonk: groep a streprokokken
symptomen: koorts, keelontsteking, gezwollen cervicale klieren, vaak vervelling
exantheem: puntvormig rood ruw (narcosekapje)
enantheem: frambozentong
ggd meldingsplicht alleen bij invasieve GAS infecties met NDWI, STSS, puerperale infecties
diagnostiek vooral klinisch
therapie afwachtend, evt antibiotica bij ernstig ziek pt
wat zijn de belangrijkste kenmerken van rode hond
rode hond: rubellavirus
symptomen; eerst bwi en lymfadenopathie, daarna koorts en exantheem. soms gewrichtsklachten
exantheem: rubbelivorm maculopapeus, confluerend eerst gelaat daarna romp
enantheem: kleine rode vlekken palatum molle
zwangeren zijn risicogroep
diagnostiek: IgG, zwangeren ook IgM
ggd wel meldingsplicht ziekte B2 binnen 24h
vaccin beschikbaar
wat zijn belangrijkste kenmerken van 5de ziekte, erhythema infectiosum
humaan parvovirus b19
sumptomen: malaise, koorts en gewrichtspijn
exantheem: erhyteem wangen kenmerkend, roze rood wegdrukbaar maculopapuleus over ledematen/billen/romp
geen enantheem
wel gevaarlijke ziekte voor zwangeren
wat zijn belangrijkste kenmerken van 6de ziekte, exanthema subitum
humaan herpesvirus type 6A/B
symtomen: hoge koorts zonder focus, hierna ontstaat exantheem
exantheem: fijn maculopapulair begint op de romp verdwijnt via ledematen
geen enantheem
gevaarlijke ziekte voor zwangeren
meldingsplicht bij meerder geevallen binnen instelling
wat zijn de belangrijkste kenmerken van waterpokken
varicella zoster virus
symptomen: lichte koorts, algehele malaise, jeuk
exantheem: macula overgaan in blaasjes en crusta
enantheem: mondslijmvlies vesikels of ulcera
kenmerkend is dat leasies in alle stadia tegelijk ontstaan en ook op hoofdhuid
na de ziekte blijft virus levenslang aanwezig in sensibele ganglia, bij verminderde immuniteit kan reactivatie van virus optreden
kind met natte blaasjes mag niet in vliegtuig
wat zijn verwekkers van bacteriele huidinfecties
Grampositieve kokken - pyodermie
* Staphylococcusaureus
* Streptococcuspyogenes(meestalgroep-A-
streptokokken, soms B,C of G)
Gramnegatieve staaf
* Pseudomonasaeruginosa
wat zijn pyodermieen en welke verwekkers veroorzaken dit
pusvormende huidinfecties, veroorzaakt door s.aureus en s.pyogenes
wat is impetigo vulgaris
goudgele korsten, besmetelijk, jonge kids
meestal s. aureus, anders s. pyogenes
therapie: kortsten afwassen, per os ab (flucloxacalline)
wat is impetigo bullosa
Exfoliatieve toxinen producerende Staphylococcus aureus
therapie: Ab
kan SSSS veroorzaken (staphylococcal scalded skin syndrome)
wanneer ontstaan sec impetiginisatie
- insectbeten
-eczeem en oedeem
wat is ecthyma ulcus
Diepere necrotiserende variant van impetigo Vaak streptokokken of PVL-positieve S. aureus
12
wat is folliculitis
- Oppervlakkige ontsteking haarzakjes
- S. aureus
- Provocerend:
– Trauma (scheren)
– Occlusie (bv olie, strakke broeken, zittend werk)
– Topicale corticosteroïden - Behandeling: provocerende factoren staken, antiseptica, AB
wat is een furunkel
- Acuut necrotiserende ontsteking haarzakje
- Koorts,malaise
- S. aureus
- Furunculosis (terugkerende furunkels)
- Behandeling: Ontlasten, AB, desinfectie
wat is een carbunkel
samenvloeeing van abcessen
wat is erysipelas
- Acute bacteriële infectie dermis, opp. subcutis en opp. lymfevaatjes
- Pyogenestreptokokken
- Vaak hoge koorts, koude rillingen,
malaise - Scherp begrensd erytheem, oedeem, induratie, warm (soms blaren)
therapie: ab en oedeem verminderen
wat is cellulitis
- (Sub)acute/ chronische bacteriële infectie dermis, subcutis
- Meerdere verwekkers:
o.a. Streptokokken, S. aureus, soms H.influenzae ea - Minder scherp begrensd
- Patiënt kan erg ziek zijn
- Risicofactoren: verminderde lymfe afvloed, arteriële/ veneuze circulatie, huidbarrière, obesitas