Week 11 Flashcards
Wat is een symptoom?
Symptoom = een door de patiënt aangegeven klacht op lichamelijk, psychisch, sociaal en/of existentieel gebied als uiting of gevolg van een onderliggende ziekte
Hoe loopt voedsel door het verteringssysteem?
Slokdarm duwt eten voort naar de maag, waar het verteringsysteem begint, dunne darm brengt galwegen en alvleesklier bijeen voor vertering, ook verplaatst de dunne darm de inhoud naar dikke darm waar er vooral water uitgehaald wordt om de ontlasting in te dikken en te elimineren
Wat kan opkomend maagzuur veroorzaken?
Ontsteking, kanker en Barrett syndroom
Wat zijn algemene symptomen van kwaadaardige tumoren?
Moeheid, gewichtsverlies, pijn
Wat zijn symptomen van een GI-tumor?
obstructie lumen (lokatiegevoelig) en bloedverlies
Wat zijn symptomen van slokdarmkanker?
passageklachten/dysfagie, pijn (schouderbladen), gewichtsverlies, bloedbraken/melena, heesheid (druk op zenuw door kanker) en hikklachten
Wat zijn symptomen van maagkanker?
Proximaal = dysfagie, bloedverlies, gewichtsverlies, distaal = verminderde eetlust, snel vol gevoel, misselijkheid/braken, gewichtsverlies en pijn
Wat zijn symptomen van CRC?
Veranderd defecatiepatroon, bloedverlies en buikpijn, loze aandrang, vermoeidheid, gewichtsverlies
- Bloedverlies als anemie of melena/rood
- Ileus -> misselijkheid/braken, gewichtsverlies en vermoeidheid
Wat zijn symptomen van pancreascarcinoom?
Pijn rug, gewichtsverlies, stille icterus (kop)
Wat zijn symptomen van galwegcarcinoom?
Icterus, jeuk, pijn bovenbuik, verminderde eetlust, gewichtsverlies
Waar metastaseren GI-tumoren zich het meest en wat zijn de symptomen ervan?
Lever = pijn, icterus
Longen = kortademig, bloed opgeven, pijn
Botten (minder vaak) = pijn, zenuwuitval
Waarom is het lastig GI-tumoren in een vroeg stadium op te sporen, hoe doen we dat en wat is het gevolg?
Ze geven geen klachten, we gebruiken screening en surveillance, zo komt er meer kans op genezing en zijn minder invasieve behandelopties nodig
Wat voor type slokdarmcarcinoom komt waar in de wereld voor?
PCC in Azië, adenocarcinoom in Europa
Wat zijn alarmsymptomen bij slokdarmcarcinoom?
Hematemesis (bloed braken), melena, braken, dysfagie, odynofagie (pijn bij eten), hik, anemie, gewichtsverlies, foetor ex ore (slechte adem)
Wat vind je bij LO en AO van slokdarmkanker?
LO: niks, soms lymfeklieren
AO: gastroscopie met biopt, endoscopie met biopt en stadiëring met TNM
Wanneer is er een palliatieve behandeling voor PCC?
M1 (bij diagnose is 50% al uitgezaaid), T4b tumoren en niet operabele patiënten
Wat is de palliatieve behandeling voor een slokdarmcarcinoom?
Levensverwachting > 3 maanden = RT voor dysfagie
Levensverwachting < 3 maanden = stent
Indien te slechte conditie = bespreken palliatieve chemo
Wat is de curatieve behandeling voor een slokdarmcarcinoom en wat zijn de gevolgen?
Resectie = belangrijkste onderdeel van curatieve behandeling, alleen curatieve opzet
- Resectie is majeure chirurgie met 4% mortaliteit en 50% morbiditeit, omdat er veel structuren liggen in het achterste mediatinum
Wat zie je in de histologie van een PCC?
Het zit op epitheel in gehele slokdarm
Wat zijn risicofactoren voor het PCC?
Risicofactoren zijn roken, alcohol, corrosie, RT, KNO tumor, achalasie (slokdarmspasm)
Hoe ontstaat een adenocarcinoom?
Metaplasie (plaveiselcel naar slijmbekercel) > onzekere dysplasie > laaggradige > hooggradige dysplasie > adenocarcinoom
Welke rol speelt Barrett in het ontwikkelen van adenocarcinoom?
1/10 man met reflux (door verminderde LES) ontwikkelt Barrett,
Kans op kanker is 30-50% verhoogd,
<5% krijgt adenocarcinoom
Wat zijn risicofactoren voor adenocarcinoom?
Risicofactoren zijn Barrett, obesitas, roken, radiotherapie
Hoe zorg je voor continuïteitsherstel na een slokdarmresectie?
Met buismaag of coloninterpositie (1%)
Wat zijn operatietypes voor slokdarmkanker?
Transhiataal met cervicale naad = via buik openen middenrif en hals
Transthoracaal met intrathoracale naad = via buik en thorax
Transthoracaal met cervicale naad = via thorax, buik en hals
Open chirurgie, compleet min. invasief/laparoscopisch, hybride, robot geassisteerd
Welke operatie wordt wanneer gedaan bij slokdarmkanker?
Hoog-mid oesophagus gelegen tumoren altijd transthoracaal en cervicale naad
Hoog mediastinale lymfeklieren altijd transthoracaal
Meer tumorinfiltratie in de maag = kortere buismaag intrathoracale naad
Bestraling bovenste mediastinum = cervicale naad
Ernstige comorbiditeit of transhiatale resectie
Wat zijn complicaties van slokdarmresectie?
Mortaliteit <5%, morbiditeit >50%:
Wondinfectie, nabloeding, naadlekkage, atriumfibrilleren, pneumothorax, atelectase, pneumonie, chyluslekkage, stembandparese
Wat wordt gedaan als (neo)adjuvante behandeling bij slokdarmcarcinoom?
Neoadjuvant = chemo
Adjuvant = immuuntherapie
Wat is AO bij CRC?
Colonoscopie bij klachten, zonder klachten ook voor bevolkingsonderzoek (55-75j)
Stageringsonderzoek = disseminatieonderzoek met CT/MRI (rectum)
Wanneer is het behandelplan voor CRC curatief?
Als er geen uitgebreide meta’s zijn, bij stadium I-III wordt geopereerd, met adjuvante therapie bij stadium III, soms II en bij N1
Wat is het doel van behandeling bij CRC?
Behandeling heeft als doel radicale resectie tumor met drainerende lymfklieren = oncologische resectie: hemicolectomie rechts/links, colon transversum/sigmoidresectie
Lymfeklieren om micrometa’s en recidief te voorkomen en voor N stagering