Week 10 Flashcards
Welke verschillende typen artritis zijn er?
Reumatoïde artritis
Bacteriële artritis
Jicht, pseudojicht
(Post)virale artritis, reactieve artritis
Systeemziekten
Tuberculose
Spondylartropathieën
Naar welke elementen wordt gekeken bij de diagnostiek van aandoeningen van het bewegingsapparaat?
inflammatoir of niet-inflammatoir
articulair of peri-articulair
mono/oligo of polyarticulair
acuut of chronisch
welk klachten patroon
Wat zijn de kenmerken van inflammatoire gewrichtsklachten?
-Ochtend Stijfheid > 60 minuten
-Beter bij bewegen
-Nachtelijke pijn
-Rubor (bij acute artritis), calor, dolor, tumor
-Actief en passief bewegingsbeperking
Hoe wordt onderscheid gemaakt tussen inflammatoire vs niet inflammatoire gewrichtspijn?
Anamnese: ochtend/avond, beweging, belasten, ochtendstijf, temperatuur, gewichtsverlies.
Onderzoek: zwelling gewrichtskapsel, benige verdikking, passief/actief beperkte beweging.
Wat zijn de kenmerken van niet-inflammatoire gewrichtspijn?
-Pijn in de avond, bij belasten
-Alleen actieve bewegingsbeperking
-Benige zwelling
-Geen roodheid
-Ochtendstijfheid <45 min
Wat zijn de kenmerken van een articulaire afwijkingen?
-zwelling/pijn beperkt tot gebied van gewrichtskapsel
-bewegingen in alle richtingen beperkt
-actief en passief pijnlijk, mn in volledige strekstand.
Wat zijn de kenmerken van peri-articulaire afwijkingen?
- vaak groter gebied, verloop pees, bursa of spier
- vaak alleen pijn in een bepaalde bewegingsrichting
- Actief maar niet passief
- Isometrisch testen
- Bij bursitis meeste pijn in buigstand
Wat zijn de kenmerken van acute artritis?
Meestal makkelijk herkenbaar: rood, warm en gezwollen gewricht (bv jicht, pseudo-jicht, septisch, haemarthros) —> diagnose dmv gewrichtspunctaat
Wat zijn de kenmerken van chronische artritis?
> 3 maanden
Zelden rood of extreem warm –> diagnose obv symptomencomplex, laboratoriumgegevens, röntgen en beloop
Wat is het verschil tussen mono, oligo en poly articulair?
Mono: 1 gewricht
Oligo: 2-5 gewrichten
Poly: >5 gewrichten
Wat is de DD bij monoartritis?
Septisch (meestal knie)
Jicht (MTP1, enkel, tenen)
Pseudojicht (25%)
Wat is de DD bij oligoartritis?
SpA (asymmetrisch, DIP, PIP, knie, voet en rug, extra articulaire manifestaties)
SLE (PIP, knie, extra articulaire manifestaties, symmetrisch, non erosief)
Gonococcen (enkel, knie)
Pseudojicht (knie, pols, enkel vinger)
Sarcoidose (enkel, knie, symmetrisch)
PMR (25%, knee, wrist, asymmetrisch)
Wat is de DD bij polyartritis?
RA (symmetrisch ,PIP, MCP, pols, MTP)
Viraal (PIP, MCP, knie, enkel)
OA (DIP, PIP, CMC1, knie, heup, MTP, rug)
Hoe verschilt de DD bij acute vs chronische polyarticulaire artritis?
Acuut: viraal, reactieve artritis
Chronisch: RA, bij psoriasis, bij darmziekten, systeemziekten
Hoe verschilt de DD tussen acute vs chronische mono-oligo artritis?
Acuut: septische artritis, jicht, pseudojicht, palindroom reuma, reactieve artritis, overig
Chronisch: Tbc artritis, bij psoriasis, sp. artropathie, pseudojicht
Welke afwijkingen kunnen wijzen op een systeemziekte?
Auto immuun fenomenen
- Raynaud
- Sicca
- Uv-overgevoeligheid
- Ulcera
Huidafwijkingen
Oog afwijkingen
Wat voor labonderzoek wordt gedaan bij gewrichtsklachten?
BSE, CRP
anemie, trombocytose
IgM-RF
ANF
anti-CCP
Wat voor beeldvorming wordt gedaan bij gewrichtsklachten?
Rontgenonderzoek:
periarticulaire ontkalking (RA)
gewrichtsspleetversmalling (RA, OA)
erosies (RA)
sclerose (OA)
osteofytvorming (OA)
ossale jichttophi (jicht)
Welke ziektebeelden vallen onder de spondylartropathieen?
-M. Bechterew (spondylitis ankylopoetica)
-Reactieve artritis
-Artritis psoriatica
-Artritis bij een inflammatoire darmziekte
-Ongedifferentieerde spondylartropathie
Alle vormen zijn chronisch behalve reactieve artritis
Wat zijn de gemeenschappelijke kenmerken van spondylartropathieen?
-Enthesitis: ontsteking enthesis (waar pees aanhecht op bot)
-Dactylitis: worstvinger, gewricht en gehele vinger eromheen ontstoken
-Spondylitis: ontsteking van de gewrichten in de wervelkolom (enthesis en onderrug), geeft stijve onderrug
-Artritis grote gewrichten asymmetrisch
Wat zijn extra-articulaire manifestaties van spondylartropathieen?
-Psoriasis
-Uveitis
-Inflammatoire darmziektes
Wat is de epidemiologie van artritis psoriatica?
Incidentie:
3-10 /100.000 volwassen
Prevalentie
49 tot 158 / 100.000 volwassen
Piek incidentie:
30-50 jaar
M:V
1:1
Wat zijn de kenmerken van artritis psoriatica?
-In 75% eerst psoriasis en daarna artritis
-Vaak asymmetrisch en vaak bij grote gewrichten, zoals het bekken
-Vaak DIP-betrokkenheid (itt RA)
Welke soorten psoriasis zijn er?
-Plaque psoriasis
-Guttate psoriasis
-Pustulaire psoriasis
-Psoriasis inversa
-Nagel psoriasis
-Artritis psoriatica
Wat zijn de subtypes van artritis psoriatica?
Symmetrische (poly) artritis (25%)
Asymetrische (oligo) artritis (70%)
DIP artritis (5%)
Spondylitis
Arttritis mutilans
Wat is het bloedbeeld bij artritis psoriatica?
Geen specifieke antistoffen
- CCP/RF voor uitsluiten RA
CRP en BSE vaak niet verhoogd
Overweeg
- Infecties (reactieve artritis)
- HlA-B27 (bij vooral axiale betrokkenheid)
Wat is het radiologisch beeld bij artritis psoriatica?
Erosies
Gewrichtspleet versmalling
Osteofyten
Osteolysis
Periostitis
Hoe wordt artritis psoriatica behandeld?
Keuze hangt af van welk feature actief is
STAP 1: Methotrexaat (psoriasis en artritis)
STAP 2: toevoegen SASP/ HCQ (artritis)
Overweeg over te slaan bij enthesitis/spondylits/Dactylitis/ernstige psoriasis
STAP 3: Biological TNF blokker / Il-17 blokker
STAP 4: Il12/23 blokker, Il23 blokker / JAK remmer
Wat is de trias van reactieve artritis?
-Artritis
-Urethritis
-Conjunctivitis
Wat zijn de kenmerken van reactieve artritis?
- Mono-oligo articulaire artritis
- onderste extremiteiten - Voorafgegaan door een infectie
- dagen tot weken
Ook enthesitis en dactylitis
Wat zijn de meest voorkomende verwekkers van reactieve artritis?
Darm bacterien
- salmonella
- shigella (flexneri)
- Yersinia
- Campylobacter (jejuni)
- Clostridium dificile
Urogenitaal
- chlamydia trachomatis
Wat zijn extra articulaire manifestaties van reactieve artritis?
Ogen
- conjunctivitis/ uveitis
Urogenitaal
- uretritis, prosatitis, cystitis
Huid afwijkingen
- Keratoderma blennorhagica
Cardiaal
- pericarditis/ klep afwijkingen
Hoe wordt de diagnose reactieve artritis gesteld?
- typische musculoskelatale afwijkingen
- Voorafgaande infectie, evt bewezen
- Andere ziekte minder waarschijnlijk of uitgesloten
DD/ artritis bij IBD
Septische artritis
Hoe wordt reactieve artritis behandeld?
Antibiotica: voor onderliggend infect (niet voor de artritis)
NSAID: intra-articulaire steoiden
Chronisch: SASP/MTX
Wat is een genetische kenmerk van spondylartropathie?
HLA-B27 positief
Wat zijn de epidemiologische gegevens van reumatoide artritis?
- Prevalentie 0,5 – 1%
- Jaarlijkse incidentie 0.5 / 0.9 per 1000
- Piekincidentie
o Vrouwen 50 – 60 jaar
o Mannen >70 jaar - Verhouding vrouw : man 3 : 1
- 1ste graads familieleden hebben een 2-10x verhoogd populatierisico op het ontwikkelen van RA
- Een onbehandelde RA is geassocieerd met een gereduceerde levensverwachting van ca. 6-7 jaar
Wat zijn de kenmerken van RA?
Aangedane gewrichten
o Kleine hand- en voetgewrichten, polyartritis
o Symmetrie
Inflammatoir vs. non-inflammatoir
o Ochtendstijfheid
o Afname pijn bij bewegen
o Klachten hevigst in avond/nacht
Wat is bij LO te merken van RA?
Bij gewrichtsonderzoek typische inflammatoire kenmerken: roodheid, warmte, zwelling, pijn en functieverlies
Vuist maken moeilijk/ niet
Diagnose al te stellen obv a en LO, AO (lab, radiologie) gedaan voor oa prognostische factoren
Wat voor labonderzoek wordt bij RA gedaan?
- Acute fase eiwitten: CRP, BSE
- Serologie:
o Reumafactor
Antistof tegen het Fc gedeelte van IgG
Aanwezig bij ca. 55 – 70% van patiënten bij diagnose RA
Sensitiviteit 60-70% & Specificiteit 50-90%
o ACPA of Anti-CCP test
Antistof tegen gecitrullineerde eiwitten
Aanwezig bij ca. 55 – 65% van patiënten bij diagnose RA
Sensitiviteit 70-78% & Specificiteit 88-96%
Beschrijf de ontwikkeling van anti-CCP
Eiwitten ondergaan citrullinatie oiv het enzym PAD. Triggers zoals roken maken PAD actiever. doordat er meer eiwitten gecitrullineerd worden kunnen deze eerder door het immuunsysteem herkend worden. Bij second hit RA
Welke radiologische afwijkingen kunnen zichtbaar zijn bij RA?
Zwelling van weke delen, versmalling van kraakbeen, per-articulaire ontkalking van het gewricht en erosies
Wat zijn de criteria voor het vaststellen van RA?
-Betrokkenheid van gewrichten
-Serologie
-Duur van de symptomen (< of >6 wk)
-Acute fase eiwitten
Bij score 6+ RA zeker
Wat zijn de hoekstenen van de behandeling van RA?
-Vroege herkenning: vaker remissie of medicatievrij (window of opportunity <12 wk)
-Intensieve therapie: beperkt lange termijn schade
-Treat to target: minder ziekteactiviteit
Hoe beoordelen reumatologen de ziekteactiviteit van RA?
Disease activity score (DAS28):
-Aantal pijnlijke gewrichten (TJC)
-Aantal gezwollen gewrichten (SJC)
-Bezinking (BSE)
-Algemene gezondheid (GH), gescoord mbv VAS
Wat betekenen de waarden van DAS28?
-0-2,6=remissie
-2,6-3,2=lage ziekteactiviteit
-3,2-5,1=matige ziekteactiviteit
5,1-10=hoge ziekteactiviteit
Va matige ziekte medicatie aanpassen, bij remissie afbouwen
Beschrijf de pathofysiologie van RA
Betrokken cytokines: TNF-a, IL-6, IL-21, IL-17
Hoe wordt RA behandeld?
- NSAID’s en GCs
- csDMARDS (traditional disease-modifying antirheumatic drugs)
- bDMARDS (biologicals) en tsDMARDS (targeted therapy)
Wat is de rol van GC bij RA?
- Snelle verlichting van klachten
- Voorkomt radiologische progressie (bij langer gebruik)
Dagelijkse praktijk: - “bridging therapy” (= GCs worden gebruikt om de periode te overbruggen voordat de DMARD(s) gaan werken, ong 3 mnd)
Welke DMARDs zijn er?
- Methotrexaat (MTX): 1x per week een tabletje
- Sulfasalazine (SASP): tweemaal daags
- Leflunomide (LEF)
- Hydroxychloroquine (HCQ)
- (Azathioprine)
- (Goudverbindingen)
Wat zijn mogelijke bijwerkingen van DMARDs?
- Gastro-intestinale klachten
- Huidafwijkingen
- Lab. Afwijkingen
o Anemie, trombopenie, leucopenie
o Levertestafwijkingen
Wat zijn bDMARDs?
Monoklonale antilichamen die specifiek 1 eiwit in een pathway blokkeren:
-Anti-TNF-a: infliximab, etanercept, adalimumab, golimumab, certolizumab
-Anti-IL6, anti T-cel costimulatie, anti B
Wat zijn tsDMARDs?
JAK remmers waardoor STAT niet kan binden aan fosfaat en dus niet naar de celkern gaat, remt verschillende pathways
Wat zijn bijwerkingen van bDMARDs en tsDMARDs?
- Reacties op de injectieplaats
- TBC (screening vooraf)
- Infecties, met name BLWI
- Verhoogde kans op maligniteiten (vooral huidkanker)
- LET OP bij vaccinaties: geen levende, lagere respons
Wat is het stappenplan van RA behandeling?
- csDMARDs + GCs
- Bij aanhoudende ziekte anti-TNF
- Bij aanhoudende actieve ziekte 2e anti-TNF of andere MOA
Wat zijn de immune privileged sites?
-Oog
-CZS
-Baarmoeder gedurende zwangerschap
Welke immunologische aandoeningen van het oog zijn er?
Uveitis
(epi)scleritis
Keratoconjunctivitis sicca
Conjunctivitis
Neuritis optica
Wat zijn de kenmerken van uveitis?
Intraoculaire ontsteking
Incidentie: 52.4 per 100.000 persoonjaren
Wat is de anatomische classificatie van uveitis?
Anatomisch
Anterior (60-90%) (iris)
Intermediair (glasvocht)
Posterior (retina)
Panuveitis
Complicaties: cystoid macula oedeem, cataract, etc
Wat zijn de symptomen van uveitis?
Anterior uveitis
Pijn
Fotofobie
Soms vermindering visus
Posterior uveitis
Vaak pijnloos
Vaak vermindering visus door bv floaters, retinitis of macula oedeem
Wat is de pathologische classificatie van uveitis?
Granulomateus (bijv sarcoidose)
Non-granulomatous (bijv HLA B27+)
Wat zijn oorzaken van infectieuze uveitis?
Bacterien: Treponema, Borrelia, Bartonella, Mycobacterium tbleprae, Neisseria, Leptospira, Rickettsiae ……
Virussen: HSV, VZV, CMV, Rubella, Measles, Rift valley fever, EBV….
Parasieten: Toxoplasma, Toxocara, Onchocerca, Cysticercus…….
Fungi: Candida, Aspergillus, Cryptococ…
Hoe wordt uveitis gediagnosticeerd?
Klinisch beeld
Bloedonderzoeken
Fluorescentie angiogram / OCT
Thoraxfoto / (PET-)CT
Analyse voorste oogkamerwater
-> PCR
-> Goldmann Wittmer Coefficient (GWC; anti-stoffen)
Hoe wordt uveitis behandeld?
Afhankelijk van oorzaak:
- Oogdruppels (steroiden)
- Injectie bij oog (steroiden)
- Oraal prednison / immunomodulerende medicatie
Veel voorkomende complicatie: oogdrukstijging / cataract
Wat is de meest voorkomende locatie van uveitis?
Uveitis anterior (75%)
Welke soorten uveitis anterior zijn er?
Systemisch
HLA B27 geassocieerd, sarcoidose, juveniele idiopathische artritis, tubulointerstitiele nephritis en uveitis (vnl kinderen)
Infectieus
Heterochromie van Fuchs (vaak tgv Rubella), herpes (VZV / HSV), CMV
Idiopatisch
Welke ziektebeeld heeft de sterkste associatie met HLA-B27?
Spondylitis ankylopoetica:
Morbus Bechterew
Axiale inflammatie
Inflammatoire rug pijn met sacroilliitis
Niet granulomateuze uveitis anterior (hypopyon)
Wat zijn de kenmerken van Fuch’s heterochrome uveitis?
Vaak unilaterale uveitis anterior + heterochromie van iris + cataract
Meestal ten gevolge van rubella infectie
Kan ook door andere infecties: CMV / herpes
Rubella kan ook een intermediaire uveitis veroorzaken
TRANSILLUMINATIE
Wat zijn de kenmerken van juveniele idiopatische artritis uveitis?
‘Jeugdreuma’
Pijnloze uveitis anterior zonder klassieke symptomen, screening noodzakelijk
Gepaard vaak met complicaties: glaucoom en cataract
Risicofactoren voor ontwikkelen uveitis bij JIA: ANA+, oligoartritis, meisjes, JIA ontwikkelt <4 jarige leeftijd
Cave amblyopie
Wat zijn de kenmerken van een CMV-uveitis?
Unilaterale hypertensieve anterior uveitis
Bij immunocompetent patienten
Vaak in Azië
Fijne descemetstippen
Immuungecompromitteerde patiënten met CMV: uveitis posterior
Wat zijn oorzaken van intermediaire uveitis?
Inflammatie van glasvocht, pars plana en perifere retina
Minst voorkomende locatie van uveitis
Idiopatisch (meestal)
Sarcoidose
Multiple sclerose
Ziekte van Lyme
Rubella
Snowballs
Wat zijn oorzaken van uveitis posterior?
Toxoplasmose
Idiopatisch
Sarcoidose
Birdshot retinopathie
Syphilis
CMV / HSV / VZV
Wat zijn de kenmerken van toxoplasmose uveitis?
Meest voorkomende vorm van uveitis posterior
Katten zijn host van deze parasiet
Congenitaal (besmetting in utero)
Verworven
Pijnloze unilaterale visusdaling
Serologie vaak niet nuttig-> analyse oogvocht
Prognose: gunstig mits laesie niet in macula zit!
Wat zijn kenmerken van syfilis uveitis?
Congenitaal: keratitis
Verworven: uiteenlopend iritis, multifocal choroiditis, vasculitis, (neuro)retinitis, retinale loslating
Icm AIDS: ernstiger beloop
1-3% uveitis, toenemend
Wat zijn oorzaken van panuveitis?
Idiopatisch
Sarcoidose
Ziekte van Behçet
Ziekte van Vogt- Koyanagi-Harada
wat is scleritis?
actieve ontsteking van de sclera (harde oogrok)
Roodheid en hevige pijn
Pas op voor necrose en perforatie van de sclera (necrotiserende scleritis)
Wat is het onderscheid tussen episcleritis en scleritis?
Het onderscheid kan gemaakt worden door vasoconstrictieve druppels zullen oppervlakkige vaten verbleken
Wat zijn de kenmerken van episcleritis?
-Vervelend dof gevoel
-Diffuus of nodulair
Wat zijn de kenmerken van scleritis?
-Visus omlaag, doffe borende pijn uitstralend naar de kaak en oor
-50-70% systeemziekte
-Diffuus, nodulair of necrotiseren met/zonder scleromalacia perforans
Wat is de meest voorkomende systeemziekte die scleritis veroorzaakt?
RA
Hoe wordt scleritis behandeld?
Afhankelijk van oorzaak en ernst
- Oogdruppels (steroiden / nsaid)
- NSAID
- Prednison
- Immunomodulerende medicatie
Een ingreep aan de sclera (injectie / biopt / incisie) kan scleritis luxeren!
Welke oogziekten zijn het vaakst geassocieerd met systeemziekte?
Uveitis en scleritis
Hoe wordt autoimmuun uveitis behandeld?
Immuunsuppressiva:
1. Prednison
2.Cyclosporine/ MTX/ azathioprine/ mycofenylaat
3. Adalimumab/ infliximab
4. Cyclofosfamide
Wat is het syndroom van Susac?
Antistoffen veroorzaken ontsteking van kleine bloedvaten-> vaatocclusies in ogen, oren en hersenen
-Trias: hoofpijn, verwardheid, slechter zien, slechter horen
Welke typen bacteriel osteomyelitis zijn er?
- acute/hematogene osteomyelitis (>90%)
- subacute of focale osteomyelitis
- chronische osteomyelitis
- postoperatieve osteomyelitis
- neonatale osteomyelitis
Wat zijn de kenmerken van acute osteomyelitis?
-Vooral bij jonge kinderen en ouderen
-Vooral lange pijpbeenderen aangedaan
-70% in humerus, femur en tibia (bij volwassenen vaak wervelkolom)
-Via collateralen ook zaaiing naar gewricht mogelijk
Beschrijf de pathogenese van acute hematogene osteomyelitis?
- bacterie bereikt de bloedbaan
- via bloedvaatjes vooral naar de METAfyse
-Als het mn in beurt gewrichten zit (voorkeurslocalisatie) kan vanuit osteomyelitis bacteriele of septische artritis ontstaan
-Kind: groeischijf met rijke doorbloeding, onrijp immuunsysteem-> uittreden bacterien
Wat is de pathofysiologie van acute osteomyelitis?
- uitgroei van bacteriën
- release bacteriële producten-> algemene malaise en koorts
- occlusie van de bloedvaten-> afsterven botweefsel / sekwestervorming
- influx van neutrofielen, pus ontstaat-> toename van druk in het bot-> pijnklachten
- pus wordt via Haverse systeem en kanalen van Volkmann naar subperiostaal geperst-> zwelling en roodheid`en PIJN!
Wat zijn de symptomen van acute osteomyelitis?
- koorts
- malaise
- lokale drukpijn (vroeg symptoom)
- niet belasten van aangedane ledemaat
- later zwelling en roodheid (indien pus naar subperiostaal wordt gedrukt)
In welke gewrichten is er snelle doorbraak bij acute osteomyelitis?
Schouder- en heupgewricht liggen over metafyse heen
Hoe wordt acute osteomyelitis gediagnosticeerd?
- CRP, bloedkweek, leuko’s
- Kweken, biopt, beeldvorming (rontgenfoto geeft pas laat afwijkingen dus echo voor diagnose, wel gedaan voor uitsluiten fractuur of maligniteit). MRI/CT, botscan alleen als beeld onduidelijk is
Wat zijn de meest voorkomende verwekkers van acute osteomyelitis?
> 90% is S. aureus, steeds vaker Kingella kingae
Hoe wordt acute osteomyelitis behandeld?
- Antibiotica ! gericht op meest voorkomende verwekker (= S. aureus)
- aanvankelijk intraveneus,
- later naar per os
- totale behandelduur ongeveer 3-4 weken
- langer bij: osteosynthese materiaal, immuundeficiëntie - Chirurgisch ingrijpen indien:
- combinatie met artritis: gewrichtspuncties/spoelen!
- chronische osteomyelitis: uitruimen
- sekwestervorming: uitruimen
Wat zijn mogelijke complicaties van acute osteomyelitis?
Beloop/complicaties
- artritis
- sekwestervorming
- fistelvorming
- recidief osteomyelitis (± 4%)
- chronische osteomyelitis
Langere termijn:
- groeiremming aangedaan pijpbeen
- pathologische fracturen
Waar is de prognose van acute osteomyelitis van afhankelijk?
- snelle diagnose !
- adequate antibiotische therapie
- z.n. besluit tot drainage
meeste problemen indien: - heupgewricht betrokken in ontsteking
- schouder betrokken in ontsteking
Hoe herken je een septische artritis?
acuut ontstane artritis
80 tot 90 % monoarticulair
patiënt is ziek
patiënt heeft koorts
ontstekingsparameters in bloed verhoogd
Welke ziektebeelden lijken op septische artritis maar zijn geen artritis?
huidinfect ter plekke van een gewricht: erysipelas, cellulitis
bursitis
Hoe herken je of iets artritis is?
- zwelling van het gewricht
- gewricht beperkt
- pijn bij bewegen van het gewricht
Indien 2 criteria positief: artritis
Wat zijn de gevolgen van septische artritis voor een gewricht?
- Ontsteking
- Vrijkomen proteolytische enzymen
- Verlies kraakbeen en bot
- Gewrichtsdestructie
Wat zijn de vuistregels van jicht?
- primaire jicht
- secundaire jicht: ernstig gestoorde nierfunctie
Nooit primaire jicht bij: - mannen < 30 jaar
- vrouwen < 50 jaar
Wat zijn de vuistregels van pseudojicht/ chondrocalcinosis?
Neerslag calciumpyrosulfaat in gewrichtsspleet
Alleen bij oudere patienten in door artrose aangedane gewrichten
Wat zijn risicofactoren voor septische artritis?
hoge leeftijd
diabetes mellitus
beschadigd gewricht
gewrichtsprothese
recente gewrichtschirurgie
huidinfecties
gestoorde afweer (medicamenteus, comorbiditeit)
Welke gewrichten zijn aangedaan bij septische artritis?
knie 55 %
heup 11 %
enkel 8 %
schouder 8 %
pols 7 %
elleboog 6 %
overig 5%
polyarticulair 12 %
Hoe stel je de diagnose septische artritis?
- Kliniek
- Gewrichtspunctie
gram-kleuring: kan negatief zijn
kweek
celgetal van synoviaalvocht; leukocyten > 30.000/mm
beoordelen op kristallen
Wat zijn de verwekkers van een bacteriele artritis?
S. aureus 60 %
B-hemolytische streptococ 10-30 %
overige m.n. gram negatieve staven
Hoe bereiken bacterien het gewricht bij septische artritis?
Bijna altijd haematogeen
uitbreiding van infectie uit osteomyelitische haard in epifyse of metafyse (kinderen)
lymfogeen vanuit infectiebron dichtbij gewricht
iatrogeen
penetrerend gewrichtsletsel
Hoe wordt septische artritis behandeld?
ontlasten van ontsteking: frequent puncteren, artroscopie
antibiotica
verwijderen gewrichtsprothese of osteosynthesemateriaal
Wanneer wordt een artoscopie gedaan?
gewricht niet goed toegankelijk voor punctie
gewricht met punctie niet goed te ontlasten
contraïndicatie tegen frequent puncteren
septische artritis van heup bij kinderen
Wat zijn de parameters voor behandeling van septische artritis?
kliniek
ontstekingsparameters in bloed
kweek van het synoviale vocht
celgetal van het synoviale vocht
Wat zijn de uitkomsten van septische artritis?
mortaliteit 10-15 %
verlies gewrichtsfunctie 25-50 %
afname zelfstandig functioneren 20%
Wat zijn de kenmerken van septische artritis op kinderleeftijd?
minder frequent
andere differentiaal diagnose
andere presentatie: meer systemisch ziek, gezwollen pijnlijk gewricht niet op voorgrond, 28% heup
andere verwekkers
iets andere behandeling
betere uitkomst