Week 1: HC4 ==> preventieparadox Geoffrey Rose Flashcards
Wat zijn de stappen in de Preventieparadox van Geoffrey Rose om de bijdrage van een blootstelling aan de sterfte / ziekte te berekenen?
Stap 1 ==> blootstelling leidt (in toenemende mate) tot een uitkomst
Stap 2 ==> bereken RR en AF
Stap 3 ==> wat is de verdeling van de blootstelling over de populatie?
Stap 4 ==> bereken aantal per groep met de uitkomst
Stap 5 ==> bereken aantal per groep met de uitkomst dat te wijten is aan de blootstelling
Stap 6 ==> bereken welk % elke groep bijdraagt aan de uitkomst die te wijten is aan de blootstelling
Hoe wordt RR berekend?
Risico blootgestelde groep / Risico controlegroep
Wat is de attributieve fractie en hoe wordt dit berekend?
De fractie van de uitkomst die te wijten is aan de blootstelling
AF = (RR - 1) / RR
Hoe bereken je het aantal per groep met de uitkomst? (Stap 4 Rose)
Indien het per 1000 inwoners bijvoorbeeld is:
(Aantal in groep / 1000) * (RR * aantal met uitkomst in controlegroep)
Hoe bereken je het aantal per groep met uitkomst dat te wijten is aan de blootstelling? (Stap 5 Rose)
Indien het per 1000 inwoners bijvoorbeeld is:
(Aantal in groep / 1000) * (RR * aantal met uitkomst in controlegroep * AF)
Oftewel: stap 4 * AF
Hoe bereken je welk % elke groep bijdraagt aan de uitkomst (te wijten aan de blootstelling)? (Stap 6 Rose)
Aantal in groep met uitkomst / Totaal aantal met uitkomst * 100%
Wat is de preventieparadox van Geoffrey Rose? Wat is hierbij het voordeel en nadeel?
De meeste gezondheidswinst is te behalen door preventie te richten op de groep met een matig verhoogd risico
Voordeel ==> op populatieniveau het meeste bereikt (hele curve iets naar links)
Nadeel ==> op individueel niveau weinig gemerkt
Wat zijn de eisen om de preventieparadox van Geoffrey Rose toe te passen?
Bij toenemende blootstelling ook hoger risico
Er zijn relatief meer mensen in de groep met een matig hoger risico
De mensen in de groep met een matig hoger risico dragen meer bij aan de ziektelast
Op welke 3 indelingscriteria kan preventie gericht zijn?
Ziekte, aangrijpingspunt, doelgroep
Wat zijn de 6 stappen van de Preventieparadox van Geoffrey Rose?
Stap 1 ==> meer blootstelling geeft meer risico
Stap 2 ==> bereken RR en AF
Stap 3 ==> hoe is blootstelling verdeeld in de populatie?
Stap 4 ==> bereken per blootstellingsgroep het aantal met de uitkomst
Stap 5 ==> bereken per blootstellingsgroep het aantal met de uitkomst dat te wijten is aan de blootstelling
Stap 6 ==> welk % draagt elke blootstellingsgroep bij aan de uitkomst (te wijten aan de blootstelling)?
Hoe bereken je RR?
Risico blootgestelde groep / Risico controlegroep
Wat is de attributieve fractie (AF) en hoe bereken je AF?
De fractie van mensen met de uitkomst per blootstellingsgroep die ook komt door de blootstelling
AF = (RR - 1) / RR
Hoe wordt stap 4 van de Geoffrey Rose paradox berekend? (per 1000 mensen)
(Aantal in groep / 1000) * (RR * aantal met uitkomst in controlegroep)
Hoe wordt stap 5 van de Geoffrey Rose paradox berekend? (per 1000 mensen)
Stap 4 * AF
Hoe wordt stap 6 van de Geoffrey Rose paradox berekend?
Aantal met uitkomst in blootgestelde groep / aantal met uitkomst in totaal
Wat is de Geoffrey Rose preventie paradox? Wat is hiervan voordeel en nadeel?
De grootste gezondheidswinst is te behalen door preventie te richten op de groep met een matig verhoogd risico.
Voordeel ==> op populatieniveau verschuift de hele curve (populatie aanpak i.t.t. high-risk aanpak)
Nadeel ==> op individueel niveau merk je weinig
Wanneer kan de Geoffrey Rose Paradox worden toegepast?
Als meer blootstelling leidt tot meer risico
EN
Als relatief meer mensen zitten in de groep met matig hoger risico
En
Als de groep met matig hoger risico meer bijdraagt aan de ziektelast
Op welke indelingscriteria kan preventie gericht zijn?
Ziekte, aangrijpingspunt, doelgroep
Hoe wordt preventie met ziekte als leidraad ingedeeld (met voorbeelden)
Primaire preventie
==> wilt het aantal nieuwe gevallen voorkomen door de oorzaak te verminderen
(rookverbod, autogordel, loodvrije benzine)
Secundaire preventie
==> wilt vroege stadia / prestadia opsporen en vroeg behandelen om (ergere) ziekte te voorkomen
(kankerscreening / BVO)
Tertiaire preventie
==> wilt complicaties / beperkingen / gevolgen van vastgestelde ziekte voorkomen
(beweegprogramma na HF)
Hoe wordt preventie met doelgroep als leidraad ingedeeld (met voorbeelden)
Universele preventie
==> gericht op algehele bevolking om gezondheid te bevorderen
(rookverbod, vaccins kinderen, autogordel)
Selectieve preventie
==> gericht op mensen met hoger risico om ziekte te voorkomen
(kankerscreening, neonatale screening)
Geïndiceerde preventie
==> gericht op mensen met klachten om verergering tot een aandoening te voorkomen
(omgaan met slaapproblemen / spanning)
Zorggerelateerde preventie
==> gericht op mensen met ziekte om complicaties / beperkingen te voorkomen
(beweegprogramma’s bij DM / obesitas)
Hoe wordt preventie met aangrijpingspunt als leidraad ingedeeld (met voorbeelden)
Gezondheidsbescherming
==> grijpt in op de omgeving om blootstelling te verminderen
(rookverbod, rotonde, riolering)
Gezondheidsbevordering
==> wilt gezond gedrag bevorderen
(kantines, campagnes)
Ziektepreventie
==> tegen een specifieke (infectie)ziekte
(DKTP-vaccin)
