Week 1

Question 1

adjuvante behandeling

Answer 1

nabehandeling, bijvoorbeeld chemotherapie/immunotherapie na operatie

Question 2

lifetime risico op kanker

Answer 2

1 op 3

Question 3

meest voorkomende kanker

Answer 3

prostaat en borstkanker
daarna darm, huid, long en lymfeklierkanker

Question 4

trends in coloncarcinoom, mammacarcinoom en longkanker

Answer 4

incidentie van coloncarcinoom neemt toe, sterfte blijft gelijk.
incidentie van mammacarcinoom neemt toe, sterfte neemt af.
longkanker neemt bij mannen af maar bij vrouwen toe

Question 5

verklaring van helsinki

Answer 5

gemaakt door world medical association
elk metenschappelijk onderzoek moet hier aan voldoen
er staan etische principes voor artsen en andere betrokkenen bij medisch-wetenschappelijk onderzoek

Question 6

het etische dillema in de medische wetenschap

Answer 6

vooruitgang van de wetenschap die mogenlijk tot gezondheidswinst zou kunnen zorgen wordt gewogen tegen het beschermen van proefpersonen voor risico’s en bezwaren van onderzoek

Question 7

hoe wordt onderzoek met mensen in nederland gereguleerd?

Answer 7

kern van dubbele toestemming
ten eerste van een medisch-etische toetsingscomissies METC of centrale comissie mensgebonden onderzoek CCMO
ten tweede van de proefpersoon zelf voor deelname

Question 8

wat analyseert de METC en wat weegt het af?

Answer 8

proportionaliteit van belang van het onderzoek vs risico’s/belasting.
(onderzoekers denken vaker aan risico’s, patienten vaker aan belasting.)

Question 9

criteria van medisch etische comissies

Answer 9

• geeft het nieuwe inzichten?
• wordt de juiste methodologie gebruikt?
• subsidiariteit? kan het met minder, of een minder ingrijpende methode?
• werving/informed consent procedure
• PROPORTIONALITEIT

Question 10

hoeveel van de uitgaven van de overheid gaat naar de zorg?

Answer 10

30%
waarvan het overgrote deel (meer dan 50%) gaat naar de medisch specialistische zorg

Question 11

het probleem van het basispakket

Answer 11

moet zorg bevatten die we nodig hebben en die werkt maar moet tegelijkertijd toegankelijk en betaalbaar blijven

Question 12

hoe wordt het basispakket beoordeeld?

Answer 12

het zorginstituut adviseert de minister van VWS over toegang, kwaliteit en betaalbaarheid van het basispakket

Question 13

sluismiddelen

Answer 13

als de FDA of EMA een geneesmiddel heeft goedgekeurd maar het nog niet is opgenomen in het basis pakket en het hoge kosten heeft.
bij sluismiddelen worden er dmv prijsonderhandelingen geprobeert het voor een lagere prijs toegankelijk te maken in het basispakket

Question 14

criteria van de sluis

Answer 14

wettelijk vastgelegd
- een geneesmiddel mag niet meer dan 50k per jaar per patient kosten of voor alle patienten met die indicatie in totaal meer dan 10 miljoen
- als een geneesmiddel voor meerdere indicaties kan ingezet worden is dit limiet 40 miljoen

Question 15

karnofsky score

Answer 15

geeft een percentage op basis van uitgebreidheid van ziekte, fitheid, comorbiditeit etc
vanaf 60% wordt kankerzorg als relevant gezien
kan de pre-exsistente score op karnofsky worden verbeterd?

Question 16

symptomen van leukemie

Answer 16

anemie: bleekheid, dyspnoe, vermoeidheid, POB
trombopenie: bloedingsneiging
neutropenie: hoge kans op infecties
hyperleukocytose: visusproblemen
extramedullaire lokalisatie
hepatosplenomegalie

Question 17

acute leukemie bij welk % hematopoetische cellen

Answer 17

meer dan 20% hematopoetische cellen = acute leukemie
normaal is onder 5%

Question 18

AML vs ALL

Answer 18

AML: vaker bij volwassenen, van myeloide voorlopercel, expressie van MPO en cytomorfologisch kenmerk zijn auerse staven
ALL: vaker bij kinderen, van lymfoide voorlopercel, hoge kans op uitzaaiing naar CZS, sterke expressie van TdT

Question 19

inversie 16

Answer 19

subtype van AML met een gunstige prognose

Question 20

verschil stamcellen en voorloper/progenitor cellen

Answer 20

stamcel: pluripotent
voorlopercel: uni/multi-potent
stamcel: hoge delingspotentie, lage delingsfrequentie
voorlopercel: lage delingspotentie, hoge delingsfrequentie
stamcel: self renewal dmv asymmetrische vermenigvuldiging
voorlopercel: beperkte/geen zelfvermeerdering
stamcel: relatief ongevoelig voor genotoxische invloeden
voorlopercel: gevoelig voor genotoxische invloeden
stamcel: verantwoordelijk voor lange termijn herstel van beenmerg na SCT

Question 21

klinische toepassing van stamceltransplantatie allo of auto

Answer 21

allo: voor beenmergherstel na volledige lichaamsbestraling en chemotherapie na ziekte van hemotopoetisch systeem
auto: voor beenmergherstel na intensieve chemotherapie voor solide tumor
voor expiremntele doeleinden:
- behandeling van auto-immuun ziekten dmv ‘harde reset’
- behandeling van immuundeficienties dmv gentherapie (repareren van stamceldefecten)

Question 22

waar liggen hematopoetische stamcellen

Answer 22

in regulerende niches in het beenmerg ter bescherming en regulatie

Question 23

hoe worden stamcellen geoogst en weer gedoneerd

Answer 23

in de periferie
oogsten werkt door het geven van groeifactor G-CSF waardoor de stamcellen migreren naar de periferie
doneren werkt door ze in de periferie te geven waarna ze dmv stamcel homing weer in de niches terecht komen

Question 24

groeifactoren en de desbetreffende differentiatielijnen:

Answer 24

TPO –> megakaryocyten en trombocyten
EPO –> erytrocyten
G-CSF –> granulocyten

Question 25

myeloproliferatief syndroom

Answer 25

mutatie in signaalmolecuul waardoor er een overmatige activatie van productie van granulocyten ontstaat
bib mutaties in JAK2

Question 26

nadelen van niet experimenteel/observationeel onderzoek in de etiologie

Answer 26

• alleen data van mensen die willen meewerken aan de studie
• minder accurate data over leefstijlfactoren door geheugen en sociaal wenselijke antwoorden

Question 27

vormen van observationeel onderzoek

Answer 27

• cohort studie: relative risk
• case-controle studie: odds ratio
• ecologisch onderzoek
• beschrijvende epidemiologie

Question 28

voor en nadelen van screening

Answer 28

voordelen: diagnose van kanker in eerder stadium dus minder ingrijpende behandeling, winst van levensjaren
nadelen: mogelijke overbehandeling/overdiagnosticering

Question 29

soorten overleving

Answer 29

absolute overleving: tijd van diagnose tot sterfte (ongeacht de doodsoorzaak)
ziektevrije overleving: tijd van diagnose tot progressie van de ziekte
relatieve overleving: absolute overleving gecorrigeerd voor leeftijd, geslacht en jaar van diagnose

Question 30

belangrijkste oorzaken van kanker

Answer 30

roken, voeding, overgewicht, genetische achtergrond of een combinatie hiervan

Question 31

belang van stroma voor een tumor

Answer 31

dient ondersteudend en zorgt voor zuurstof dmv angiogenese
als de angiogene groeifactoren de overhand nemen over groeiremmers vindt de angiogene switch plaats
groeifactoren bvb VEGF op VEGF-R of HIF-1-alfa

Question 32

hallmarks of cancer

Answer 32

1. blijven delen: zelf maken van groeifactoren/geen groeifactor nodig
2. remming ontwijken: groeiremmende factoren uitschakelen
3. celdood weerstaan: uitschakelen van apoptose
4. oneindig delen: telomeer verlingen mbh telomerase
5. angiogenese: vorming van nieuwe bloedvaten; angiogene groeifactoren nemen overhand: angiogene switch
6. invasie en metastase
7. genoom instabiliteit en mutaties: problemen bij DNA-reparatiemechanismen
8. deregulatie van energievoorziening: glycolyse pyrvuaat –> lactaat: veel glucose gebruikt
9. tumor bevorderende ontsteking: immuuncellen breken stroma af; afvalproducten zijn voedingsstoffen en de goreifactoren die worden geproduceerd om stroma te herstellen worden ook gebruikt door tumor
10. ontsnapping aan het immuunsysteem: door vele mutaties zijn tumorcellen herkenbaar als lichaamsvreemd voor immuunsysteem tumorecellen zullen dus immuunsysteem minder actief maken

Question 33

invasie en metastase 6 stappen

Answer 33

invasie: migratie door basaalmembraan
invasie: verplaatsing door extracellulaire matrix
metastase: intravasatie in bloedvat EMT (epitheliale mesenchymale transitie)
metastase: transport in bloedbaan
metastase: extravasatie
metastase: kolonisatie en uitgroei MET (mesenchymale epitheliale transitie)