Week 1 Flashcards
Wat betekend een vasculitis
Vasculitis = ontsteking van de bloedvaten waarbij het klinisch beeld afhankelijk is van de plaats van ontsteking
Hoe worden vasaculitiden ingedeeld?
op basis van grootte van aangedane bloedvat:
- groot
- middelgroot
- klein
Wat is de pathogenese van middelgrote/grote vasculitis?
Dendritische cellen in adventitia geactiveerd –> niet naar lymfeklier –> lymfocyten (vooral CD4) via vasa vasorum naar dendritisch cel –> lymfocyten geactiveerd –> cytokines gemaakt (TNF, IL-1,IL-6) –> ontsteking in vaatwand
Tot welke 2 problemen leidt de ontsteking bij een middelgrote/grote vasculitis?
- hyperplasie van vaatwand –> bloedvat dicht zitten
- functie van orgaan wordt minder (verzwakking) –> aneurysma
Kunnen leiden tot:
- infarct
- ruptuur
- trombose vorming
Wat is de pathogenese van kleine vaten vasculitis?
2 mechanisme:
1. immuuncomplex vasculitis: te veel immuuncomplex vorming –> niet gefagocyteerd –> neerslag kleine bloedvaten –> immuunsysteem activatie: neutrofielen + complement
- ANCA-geassocieerde vasculitis: auto-antistoffen gericht tegen cytoplasma van neutrofielen
- activatie neutrofielen –> expressie NPO/PL3 –> auto-antistof tegen gericht –> bindt aan neutrofiele granulocyt –> opregulatie adhesie factoren op neutro –> binden aan endotheel –> endotheel kapot –> vasculitis
Welke symptomen komen voor bij vasculitiden
- door vrijkomen inflammatoire cytokines:
- koorts
- malaise
- gewichtsverlies
- ischemie schade aan bepaalde weefsels
Wat zijn kenmerken van vasculitiden?
- meestal subacuut beloop
- pijn
- tekenen van ontsteking prominent: koorts, rash, artritis
- multiorgaan dysfunctie
wat wordt er bijna altijd gedaan om diagnose te bevestigen van vasculitis?
- biopt zodat histologisch bevestigd
LET OP: niet gedaan bij grote vaten vasculitis
Wat wordt er gedaan om de diagnose te bevestigen bij grote vaten vasculitis?
angiografie: kralensnoer patroon
Welke ziektebeelden zijn uitingen van middelgrote bloedvaten vasculitis + kenmerken van ziekte?
Polyarteritis nodosa:
- geassocieerd met hepatitis B
Kawasaki: kinderziekte
- presentatie: aardbeien tong + huidafwijkingen
- specifiek middelgrote vaten ontsteking van coronaire
- behandeling: gammaglobuline + aspirine
Welke ziektebeelden zijn uiting van vasculitis van kleine bloedvaten + kenmerken van ziekte?
Henoch-schönlein:
- purpera
- artritis
- buikklachten
- bloederig diarree
- nierbetrokkenheid
- koorts
- vaak aansluiting op infectie
- tijd veel last: najaar en winter
- histologisch: leukocytoclastische vasculitis + IgA-1 depositie
- behandeling: expectatief of NSAID’s
- prognose: goed
Hypersensitivity vasculitis
- reactie op medicijn (eiwitmedicijn: antibiotica)
- beperkt tot huid
- vasculitis ontstaat 10-14 dagen na krijgen geneesmiddel
- behandeling: stoppen met middel
Cryoglobulinaemie:
- antigeen vaak bij hepatitis C
- antistof neerslag bij kou en oplossen bij opwarming
- behandeling: agressief: plasmaferese/retuximab
Hoe verschilt McNeils gedachte van de traditionele gedachte over epidemieën?
McNeil:
- te veel menselijk georiënteerd
- andere niet menselijke motoren van historische verandering ook belangrijk
- vooral ecologisch perspectief: vb virus en bacterie
Traditioneel:
- grote mannen perspectief (vb napoleon)
- menselijke agency is bepalend hoe beschaving zich ontwikkeld
Wat is het cyclische patroon in geschiedenis dat een epidemie volgt?
- ecologisch evenwicht binnen regio
- populatiegroei tot natuurlijke grens is bereikt
- militaire verovering, handel en/of migratie om tekort te voorkomen
- spillover van ene ziekte pool naar andere
- uitbraak epidemie: vooral in host regio
- domesticatie van infectieziekte: endemisch worden
Hoe werd er in 1950-1980 gekeken naar infectieziekte + wat was de reactie van McNeil hierop?
uniek intermezzo: kijk was heel optimistisch: infectieziekte opgelost? investering in preventie en onderzoek niet meer nodig?
McNeil: zelfgenoegzaamheid: overschatting van de mens –> infectieziekte blijven in leven mens
Wat gebeurde er na 1980 met infectieziekte?
- emerging disease: nieuwe ziekte kwamen op: HIV, dengue, ebola, zika, sars, ect
- re-emerging disease: bekende ziektes moeilijk onder controle te houden/weg te werken: malaria, tbc cholera
Welke global factors spelen een rol bij infectieziekte?
- klimaatverandering: verspreiding subtropische infectieziekte naar nieuwe plekken
- globalisering: bevolkingsgroei, urbanisatie, bio-industrie, antibiotica resistentie, massatoerisme, ect
Wat zijn maatschappelijke kenmerken van een epidemie?
- episodic quality: gaat om een plots event en geen structurele trend
- moet meteen op reageren
- sociaal en cultuur gaat samen met politiek en geneeskunde
welke 3 punten vormen de reactie op een epidemie (theater kenmerken)?
- progressive revelation: onwillige en trage acceptatie en erkenning van epidemie:
- bedreiging van belangen en willen behouden van gemoedstoestand
- pas acceptatie epidemie als grot een groeiende sterfte niet langer te nergeren is
- bedreiging van belangen en willen behouden van gemoedstoestand
- managing randomness: creëren van een kader die situatie verklaard
- zondebokken en sociale vooroordelen ontstaan
- rede: omgaan met onzekerheid en willekeur
- sociale controle: niet alle groepen hebben stem/inbreng - negotiating public response: epidemie zorgt voor grote druk om direct beslissende, zichtbare collectieve maatregelen te treffen
- maatregelen moeten draagvlak hebben –> onderhandeling
- maatregelen treffen armen het hardst
- maatregelen gepaard met collectieve rituelen - einde epidemie: anticlimax/uitdoven
- ziekte wordt endemisch of chronisch
- behoefte aan evalueren
Wat is de pathogenese van een endocarditis?
schade aan endotheel van endocard –> depositie van trombo’s en fibrine –> (transiente) bacteriële –> adhesie en kolonisatie aan laesie: biofilm vorming –> snelle bacteriele groei en toename depositie van trombo’s en fibrine
Wat zijn risicofactoren voor het krijgen van een endocarditis?
- afwijkende (aangeboren) hartklep
- aanwezigheid van pacemaker
- aanwezigheid van kunstklep
- endocarditis in VG
Wat zijn kenmerken van een acute en subacute vorm van een endocarditis?
Acuut:
- fulminant beloop
- hoge koorts
- systemische toxiciteit: sepsis
- snel levensbedreigend
Subacuut:
- trage, indolent beloop
- subfebriele temperatuur
- nachtzweren
- gewichtsverlies
- vage systemische klachten
Wat zijn bijzondere klinische manifestaties bij een endocarditis?
- Osler knobbeltjes: vasculitis in cappilair vaatbed als gevolg van immuuncomplexen (pijnlijk!)
- Janeway lesie: spetische emboliën in huid
- Roth’s spots: bloedinkjes met lymfocyten ophoping en oedeem in vaatbed van retina
- splinterbloedingen: liniaire bruine strepen in nagelbed
- trommelstokvingers
Welke verwekkers van een endocarditis komen veel voor bij acute presentatie en subacute presentatie bij een een naive en kunst klep?
NAIVE KLEP
- acuut: Staphylococcus aureus
- subacuut:
* vergroenende streptokokken
* entrococcen faecalis
* HACEK groep (straphylococcen aureus)
KUNSTKLEP
- acuut:
* staphylococcus aureus
* staphylococcus epidermidis
- subacuut:
* staphylococcus aureus
* staphylococcus epidermidis
Wat zijn kenmerken van de antibiotica behandeling bij een endocarditis + wat is hier de rede voor?
- langdurig: gem 6 weken
- hoge dosis
- IV toedienen
- bij voorkeur bactericide middelen (vb beta-lactam)
Rede: bacterie zit in vegetatie –> moeilijk bereikbaar
* hoge dichtheid
* metabole inactieve groeifase
* omgeven trombocyten, fibrine en in biofilm
Wat zijn indicaties voor chirurgie bij een endocarditis?
- hartfalen
- ongecontroleerde infectie: blijvende positieve bloedkweek ondanks goed AB behandeling of cerebrale embolieën
- preventie van embolieën: blijvende/grote vegetatie na 1/meer Membolische episode
Welk antibiotica wordt gebruikt als profylaxe bij endocarditis?
amoxicilline
Wat is het Guillain-Barré syndroom (GBS)?
Guillain-barré syndroom = acute post-infecteuze polyradiculoeneuropathie
polyradiculoeneuropathie = beschadiging van perifere zenuwen en zenuwwortels
Epidemiologische kenmerken van GBS?
- incidentie: 1-2 per 100.000 per jaar
- voorheen gezonde personen
- mannen > vrouwen
- alle leeftijden, maar toename met leeftijd
Klinische kenmerken van guillain-Barré syndroom (GBS)?
- snelle progressieve parese van armen/benen en areflexie
- gelaatszwakte en/of stikstoornissen (50%)
- gevoelsstoornissen (80%)
- respiratoire insufficiëntie (25%)
- autonome dysfunctie (15%)
Welke twee vormen van guillain-Barré syndroom (GBS) zijn er?
- puur motorische GBS: geen gevoelsstoornis
- Miller-Fisher syndroom (MFS): opthalmoplegie, ataxie, areflexie