Week 1 Flashcards
In welke drie categoriën wordt de lichaamstemperatuur onderscheiden?
Kerntemperatuur (temperatuur van de dieper gelegen organen, receptor ligt in de hypothalamus)
Schiltemperatuur (perifere temperatuur, receptoren liggen in de huid en het ruggenmerg)
Omgevingstemperatuur (thermoreceptoren in de huid)
Wanneer is er sprake van hyperpyrexie?
Bij een temperatuur hoger dan 41.5 graad
Wanneer spreken we van lichte koorts?
Bij een centrale temperatuur hoger of gelijk dan 38,1 (dit betekent een perifere temperatuur van 37,6)
In welke twee delen kan het temperatuurcentrum in de hypothalamus verdeeld worden?
Anterior: (area preoptica) is de thermostaat en regelt warmteverlies via autonome zenuwstelsel = zweten, vasodilatatie
Posterior: warmtebehoud/productie door verhogen van metabolisme, kippenvel/trillen. Is ook schakelstation naar de hersenstam
Wanneer spreken we van hyperthermie? Wat zijn oorzaken van hyperthermie?
Als er sprake is van een verhoogde lichaamstemperatuur zonder dat het setpoint in de thermostaat verhoogd is. Ontstaat door een combinatie van exogene hitte en endogene warmteproductie.
In welke twee subcatogoriën kunnen pyrogenen verdeeld worden? noem voorbeelden.
Exogene pyrogenen: LPS/endotoxine, exotoxines van s. aureus of streptokokken
Endogene pyrogenen: TNF, IL-6, IL-1
Er bestaan ook auto-inflammatoire ziekten die koorts opwekken, zoals FMF, Stll’s disease en Hyper Ig-D syndroom
Pyrogenen zorgen voor de productie van prostaglandine E2 (PGE2). Hoe wordt PGE2 gevormd?
Arachidonzuur wordt door COX (enzym) omgezet in prostaglandine E2.
Wat zijn kenmerken van een septische shock?
Er is medicatie nodig om de mean arterial pressure boven 65 mmhg te houden, en het lactaat is meer dan twee ondankds adequate vochtstatus.
Wat is SIRS? Wanneer spreken we van SIRS?
SIRS is een ontstekingsrepons, systemisch inflammatoir respons syndroom. Het zegt niks over een infectie! Er is sprake van SIRS bij aanwezigheid van twee of meer criteria: Lichaamstemperatuur hoger dan 38 of lager dan 36, hartfrequentie hoger dan 90, AF hoger dan 20 per minuut, Arteriele koolstofdioxidedruk minder dan 4,3 of noodzaak tot mechanische beademing, leukocytengetal in bloed meer dan 12 of minder dan 4.
Over welke onderwerpen gaat de SOFA-score?
De ademhaling, circulatie (hart en bloedsomloop), de lever, het stollingssysteem, de nieren en de neurologische toestand
Waar bestaat de quick SOFA-score uit?
Een AF gelijk of hoger dan 22 per minuut
Een verminderd bewustzijn of verwardheid
Een systolische bloeddruk lager of gelijk dan 100 mmhg
Wat is de aangewezen behandeling voor sepsis op de IC?
Antibiotica (zo snel mogelijk);
Vasopressie indien nodig (norepinephrine, epinephrine, vasopressine, geen dopamine!;
Sondevoeding indien nodig;
Insulinetherapie indien nodig;
Urinekatheter (ook voor monitoren van urineproductie);
Beademing;
Adequate vochttoediening (colloïd of kristalloïd).
Diepe sedatie is niet aangewezen!
Waarbij passen de volgende kenmerken: Il-10, apoptose van lymfocyten, tolerantie voor LPS, late mortaliteit, ziekenhuisinfecties?
Immunosuppressie
Waarbij passen de volgende kenmerken: IL-1 en TNF-a, activatie van leukocyten, complement en stollingssysteem, fulminante sepsis, vroege mortaliteit
Immunoactivatie
Welke cellen ontstaan uit de myeloïde stamcel?
Rode bloedcellen, bloedplaatjes, macrofagen en dendritische cellen, en granulocyten
Welke cellen ontstaan uit de lymfoïde stamcel?
T- cellen, B-cellen en NK cellen. Slechts de T- en B-cellen horen bij het adaptieve immuunsysteem
Welk type leukocyt komt het meest voor in het bloed?
Neutrofiele granulocyten (60%), daarna lymfocyten (30%)
Wat zijn drie functies van complement?
- Opsonisatie van extracellulaire antigenen (neutraliseren)
- Lysis van cellen
- Ontstekingsrespons door middel van C3A en C5a
Wat zijn 4 transmissieroutes?
- Feco-oraal
- Bloed-bloed
- Aerogeen
- Vector
Waarin verschillen virussen ten opzichte van bacteriën?
Een virus bezit geen eiwitsynthese of ATP-synthese. Een bacterie bezit DNA, een virus bezit DNA of RNA. Een virus maakt gebruik van eukaryote delingsmechanismen
Zijn schimmels eukaryoot of prokaryoot?
eukaryoot
Wat is het verschil tussen een gistvorm en een schimmelvorm?
Een gistvorm is een eencellige schimmel, een schimmelvorm is een meercellige schimmel
Waar bestaat de naamgeving van bacteriën uit
Twee namen: eerste naam is het geslacht (genus) en gaat met een hoofdletter, tweede naam met een kleine letter
In welk deel van bloedcentrifuge bevinden de leukocyten zich?
In de buffy coat (onderdeel van het plasma)
Welke cel is het eerst vanuit het bloed aanwezig op de plek van de ontsteking?
Neutrofiele granulocyten
Wat houdt serum in?
Alle componenten van het bloed, zonder erytrocyten en stollingseiwitten
Waar bestaat augmentin uit?
Amoxiciline met clavulaanzuur
wat is beta-lactamase?
Een enzym dat bacteriën aan kunnen maken, om zich te beschermen tegen betalactam antibiotica
Wat zijn voorbeelden van beta-lactamantibiotica?
Peniciline, amoxiciline, cefalosporines en carbapenem
Wat doet clavulaanzuur?
breekt beta-lactamase van bacteriën af
Waar grijpen beta-lactamantibiotica op aan? Zijn ze bacteriostatische of -cide?
Op de celwand van zowel gramnegatieve als -positieve bacteriën, ze zijn bacteriocide
Noem vier voorbeelden van atibiotica die de DNA/RNA synthese remmen
metronizadol, sulfonamide/trimethoprim, quinolonem en rifampicine
Welke antibiotica remmen de eiwitsynthese van een bacterie?
aminoglycosiden, macroliden en tetracyclines
Welk antibiotica wordt specifiek gebruikt tegen stafylokokken?
flucloxaciline (is ongevoelig voor beta-lactamase)
Tegen welk type bacteriën zijn cefalosporines steeds meer geschikt geworden?
gramnegatieve bacteriën. Worden met name in het ziekenhuis gebruikt.
Welk antibioticum is het breedst dekkend?
Carbapenem
Hoe ontstaat de diversiteit in de variabele gedeelten op antistoffen (op de plek waar het antigeen bindt)
Er ontstaat diversiteit in de Fab segmenten doordat er
1. drie gensegmenten zijn voor de zware keten (VDJ) en twee gensegmenten voor de lichte keten (VJ), waarin iedere letter weer meerdere genen heeft. Dit noemen we gen-herrangschikking
2. Ten tweede worden er random nucleotiden toegevoegd
3. Ten derde is er sprake van somatische hypermutatie in de lymfeklieren, waarbij puntmutaties optreden bij proliferatie van antistoffen
4. Daarnaast is er sprake van allelische exclusie, want iedereen heeft altijd 1 allel van mam en 1 van pap. Hierbij geldt dat er 2 genen zijn voor de zware keten (1 mam 1 pap), en 4 genen zijn voor de lichte keten (kappa en labda van pap, kappa en labda van mam).
Wat zijn met name de 2 functies van IgM?
Activeren van complement. Dit doet IgM door aan een antigeen te binden en dan van vorm te veranderen, zodat complement eraan kan binden. IgM kan daarnaast multidimensionale antigenen neutraliseren
Welke antistof komt het meest voor in het lichaam?
IgG
Wat zijn de functies van IgG?
Opsoniseren van antigenen, daardoor complementactivatie en fagocyten aantrekken, neutraliseren van virussen en bacteriën
Welke antistof is een dimeer?
IgA
Wat is de functie van IgA?
IgA kan als enige over de mucosale epitheellaag heen getransporteerd worden. Het draagt bij aan passieve immunisatie van een kind door borstvoeding. Neutraliseert virussen en bacteriën.
Welke antistof wordt dagelijks het meest gevormd?
IgA
Welke antistoffen zijn monomeren?
IgG, IgD en IgE
Welk signaal draagt een DC met zich mee?
Wat, waar en hoeveel
Op welk MHC-molecuul presenteert een DC een opgenomen antigeen?
Een MHC-II
Op welke cellen zit een MHC-II complex?
Alle APC’s: DC’s, B-cellen en macrofagen
Wat is een voorwaarde voor een (door een DC geactiveerde) T-cel om te kunnen binden aan een B-cel,, om de B-cel te stimuleren om antistoffen aan te maken?
Dat de B-cel het antigeen ook presenteert
Noem drie verwekkers die een positieve nitriettest kunnen geven
E. coli
Proteus mirabilis
Klebsiella species
Gramnegatieve bacteriën!
Wat is de eerste tweede en derde keus behandeling bij een gecompliceerde urineweginfectie?
ciprofloxaciline, daarna amoxiciline en daarna cotrimoxazol. Als uit de kweek blijkt dat de verwekker gevoelig is voor amoxiciline/clavulaanzuur dan start je als eerste keus amoxiciline. Bij een gecompliceerde UWI is het belangrijk een antibioticum voor te schrijven met voldoende weefselpenetratie, dwz hoeg spiegels in urine en bloed
Welke twee typen fimbriae zijn er?
Type I: adhesie aan koolhydraten/glycoproteïnes receptoren
Type II: (P-fimbriae) adhesie aan glycolipide receptoren
Welk adhesine zorgt voor adhesie van de fimbriae aan de mannosereceptoren op uroplakines?
FimH-adhesine, dit werkt alleen bij type I, omdat type II mannose-insensitive is
Welke fimbriae moet een verwekker hebben om een nierbekkenontsteking te kunnen veroorzaken?
Type II / P-fimbriae.
Noem een bacteriesoort die een negatieve nitraattest zou geven, omdat het geen nitraatreductase bezit
Grampositieve bacteriën, zoals Enterokokken
Indien er bij een urinekweek meer dan tien tot de vierde kolonievormende eenheden aanwezig zijn, wordt er gesproken van een infectie. In welke entstrepen is er dan kolonievorming geweest?
Groei in 1e en 2e entstreep. Bij een groei in 1e, 2e en 3e zou dit wijzen op 10 tot de 5e eenheden. We spreken van een Low Count Bacteriurie bij een kve tussen 10^2 en 10^4
Benoem van E. coli of hij grampositief of -negatief is, staaf of bolvormig en welke antibiotica hij resistent voor is
E. coli is een gram-negatieve staafvormige bacterie, die het meest voorkomt bij UWI. E. coli is het meest resistent tegen amoxiciline (ESBL).
Als een bacterie onder de ESBL verwekkers valt, waarvoor is hij dan ongevoelig?
peniciline, amoxiciline en cefalosporines
Welk antibioticum is wel effectief tegen ESBL’s?
carbapenem, zoals meropenem
Benoem van enterobacter SPP of hij grampositief- of negatief is en staaf of bolvormig
Gram-negatief en staafvormig, komt voor bij gecompliceerde UWI
Staphylococcus saprophyticus
Grampositief, kok in druiventrosligging, ongecompliceerde UWI
Staphylococcus aureus
Grampositief, kok in druiventrosligging, gecompliceerde UWI
Enterococcus spp
Gram-positief, kok, gecompliceerde UWI
Wat is de 1e, 2e en derde keus behandeling bij een niet-gecompliceerde UWI?
1e keus: nitrofurantoïne, 2e keus fosfomycine, derde keus trimethoprim
Wat is een contra-indicatie voor nitrofurantoïne?
Slechte nier-functie
Op welk deel van de bacterie grijpt nitrofurantoïne aan? Is het bactericide of -statisch?
Enzymen die betrokken zijn bij eiwitsynthese en energiemetabolisme. Het is bactericide
Is nitrofunrantoïne een smal- of breedspectrum antibiotica?
Breedspectrum
Op welk deel van de bacterie grijpt fosfomycine aan? is het bactericide of -statisch, en smel of breedpsectrum?
remt enzymen die betrokken zijn bij celwandsynthese. het is bactericide, breedpsectrum
Op welk deel van de bacterie grijpen trimethoprim en co-trimoxazol aan? Zijn ze breed- of smapsectrum en bactericide of -statisch?
Trimethoprim is bacteriostatisch door remming van foliumzuursynthese. Cotrimoxazol is bactericide (combinatie van trimethoprim en sulfamethoxazol) en werkt ook op foliumzuursynthese. Allebei breedspectrum
Waar grijpen chinolonen op aan? Zijn ze bactericide of -statisch, breed of smalspectrum?
Chinolonen zijn bactericide, grijpen aan op DNA-synthese. Tegenwoordig breedspectrum antibitiocum. Goede weefselpenetratie, maar risico op interactie in maagdarmkanaal met melk of metaalhoudende middelen. Wordt gebruikt bij resistentie tegen peniciline, tweede keus bij UWI
Noem een voorbeeld van chinolonen
Ciprofloxacine
Welke typen antibiotica hebben een postantibiotisch effect?
aminoglycosiden (eiwitsyntheseremmers) en chinolonen (DNA-synthese remmers).
Sommige antibiotica zijn tijdsafhankelijk; hierbij is de werking afhankelijk van de periode waarin de bacterie blootgesteld wordt aan het antibioticum. Welke typen antibiotica zijn tijdsafhankelijk?
beta-lactam antibiotica, macroliden
Sommige antibiotica zijn concentratieafhankelijk: hoe hoger de plasmaconcentratie, des te beter is de doding van bacteriën. Welke antibiotica zijn concentratieafhankelijk?
aminoglycosiden, quinolones/chinolones (groot post-antibiotisch effect)
Wat zijn twee voorbeelden van commensalen?
Stafylokokken en groep A-streptokokken
Door welke twee bacteriën kan impetigo ontstaan?
Staphylococcus aureus en groep A streptokokken (streptococcus pyogenes)
Hoe wordt impetigo behandeld?
een zalf met antibioticum, bijvoorbeeld fusidinezuur. Echter, niet alle staphylococcus aureus bacteriën zijn meer gevoelig voor fusidinezuur. Bij heftigere infectie met systemische kenmerken wordt gebruik gemaakt van flucloxaciline (beta-lactam-antibiotiucum)
Hoe ontstaan furunkels
ontsteking van een haarfollikels. Als een bacterie in een het haarzakje terechtomt, zullen de neutrofiele granulocyten de bacteriën fagocyteren. Hierbij komen allerlei toxische producten vrij (pusvorming), wat uiteindelijk uit de steenpuist zal komen.
Door welke bacterie ontstaat een furunkel?
Staphylococcus aureus
Hoe wordt een karbunkel behandeld?
Chirurgie en antibioticum, flucloxaciline
Wat zijn symptomen van erysipelas?
Scherp begrensde roodheid op de huid met zwelling, koorts en malaise
Wat is erysipelas / belroos / wondroos?
Ontsteking van de dermis en subcutis, waarbij granulocyten uit de bloedbaan treden en oedeem ontstaat.
Wat is het verschil tussen erysipelas en cellulitis?
cellulitis is ook een ontsteking van de dermis en subcutis, maar dan dieper. De roodheid en zwelling zijn meer diffuus en vlekkerig, minder scherp begrensd dan bij erysipelas.
Wat zijn de veroorzakers van erysipelas en cellulitis?
Groep A streptokokken en stahpylococcus aureus
Wat zijn symptomen van SSSS?
rode huiduitslag (sunburn), blaren en koorts
Hoe ontstaat SSSS?
Door een exotoxine dat gevormd wordt door de staphylococcus aureus. Het exotoxine bindt aan receptoren op de epidermis en verbreekt daar verbindingen, waardoor blaren ontstaan.
Waar bestaat behandeling tegen SSSS uit?
Pijnstilling, adequate vochtstatus, verzorging van de blaren en flucloxaciline
Een cellulitis orbitae kan ontstaan door twee typen infecties. Welke?
Een infectie buiten de orbita (preseptale / periorbitale cellulitis)
Een infectie binnen de orbita (postseptale cellulitis / orbitale cellulitis)
Hoe maak je onderscheid tussen een pre en postorbitale cellulitis?
Oogbewegingen zijn verstoord bij infectie binnen orbita (post)
Proptosis (oog wordt naar buiten geduwd) bij postorbitale
Gezichtsvermogen/visus verminderd bij postorbitale cellulitis
Wat zijn verwekkers van orbitale cellulitis?
Verwekkers van bovensteluchtweg infecties, zoals streptococcus pneumoniae en HiB.
Wat is de verwekker van community acquired pneumonie?
Streptococcus pneumoniae
Wat zijn verwekkers van nosocomiale pneumonie?
E. coli en staphylococcus aureus
Om de mate van ernst van een pneumonie in te schatten, bestaat de CURB-65 score, die loopt van 0 tot 5. Uit welke parameters bestaatdeze score?
Verwarring,
ureum > 7 mmol
AF boven 30
Bloeddruk onder 90/60 een van de twee
Leeftijd 65+
Welke verwekker zorgt bij kinderen met name voor een pneumonie?
Mycoplasma pneumoniae of RSV
Hoe behandel je kinderen met pneumonie?
VErwekkers zijn Mycoplasma pneumoniae of RSV, behandeling daartegen is met doxycyclines of macroliden antibiotica (alleen voor kinderen ouder dan acht jaar)
Wat is de behandeling tegen s. pneumoniae, s. aureus en h. influenza?
S. pneumoniae: Amoxicilline;
S. aureus: Flucloxacilline (of amoxicilline met clavulaanzuur);
H. Influenza: Amoxicilline (kan in combinatie met clavulaanzuur).
Waarom heeft het bij verdenking op een bacteriële pneumonie allen zin om onderzoek te doen naar sputum uit de onderste luchtwegen?
Verwekkers vn onderste luchtweginfecties zijn bacteriën, bij sputum uit de bovensteluchtweg worden nog vele andere commensale bacteriën of virussen aangetroffen
Zijn streptokokken grampositief of -negatief?
Grampositief
Hoe ziet legionella eruit onder een microscoop?
gramnegatieve staafjes
Waarmee behandel je iemand met legionella?
Met een chinolon, zoals moxifloxacine, omdat legionella resistent is tegen peniciline
Hoe ziet haemophilus influenza B eruit onder een microscoop?
gramnegatieve staafjes
Hoe zien streptokokken eruit onder een microscoop?
grampositieve kokken in ketens of duplo
Welke twee typen impetigo bestaan er?
Impetigo bullosa (met blaren) en impetigo vulgaris (met korstjes)
Wat is APFM syndroom?
strangurie en pollakisurie
Wat zegt een geneesmiddel met een hoge MIC waarde?
Dat je een hoge concentratie anitbioticum nodig hebt, voordat het effectief de bacterie wegruimt
Wat zijn de uitkomsten bij de CURB-65 score?
0-1, patiënt kan thuis behandeld worden
2 = overweeg ziekenhuisopname
3 of hoger = opnemen in ziekenhuis
