VO.3 - Menstruatiestoornissen en endometriose Flashcards
wat is een normale hoeveelheid bloedverlies?
< 120 ml in 3-6 dg
In welke groepen worden menstruatiestoornissen opgedeeld?
- Hormonaal
- Organisch of tgv:
- uterus myomatosus
- endometrium of cervix pathologie
- stolling
- iatrogeen: antistolling of IUD
Wat is een normale frequentie, regelmaat, duur en pijn van een cyclus en menses?
- Frequentie: 25-35 dg
- Regelmaat: cyclusvariatie ≤ 7-9 dg
- duur: ≤ 7 dg
- VAS 0-3
hoe kan je de hoeveelheid bloed meten?
PBAC voor kwanitificatie –> turven
- licht
- matig
- ernstig
150 = 120 ml
Als > 150 punten: HMB (hevig)
Wat is hevig menstrueel bloedverlies? En Dysmenorroie? en oligomenorroe en amenorroe?
HMB: langdurig en/of overvloedig
Vroeger: menorragie, hypermenorroe, metrorhagie
Dysmenorroe: pijn –> meten met VAS
Oligo: uitblijven voor > 35 dagen
Amenorroe: uitblijven > 180 dagen
Hoe vaak komt HMB voor? hoe vaak naar de dokter? Hoe vaak anemie als gevolg?
Aantal: 10-35%
Dokter: 5% van 30-50 jaar
Anemie: 13% klachten passend bij anemie (anemie bij 21-67%)
26 jarige vrouw bij HA ivm duizeligheid. Denkt zelf dat te maken met menstruaties omdat veel bloed verliezen. Bij echo een verdikt endometrium en een intracavitaire afwijking. wat is de DD? Welke AO kan er gedaan worden?
- poliepen
- myomen
- hyperplasie
AO:
- TVE
- transabdominale echo (ovaria)
- GIS-echo: met gelcontrast –> water of gel in uterus waardoor endometrium beter te beoordelen is
Evt uitbreiden met Doppler
- Hysteroscopoie
- Pipelle
- MRI
wat kan je gebruiken bij het opsporen van de oorzaak van cyclusstoornis?
PALM- COEIN
- P: poliep
- A: adenomyosis
- L: leiomyoom
- M: maligniteit uterus corpus
- C: coagulatie stoornis
- O: ovariele disfunctie
- E: Endometrium afwijkingen
- I: iatrogeen (antistolling, IUD)
- N: niet gespecificeerd
26 jarige vrouw bij HA ivm duizeligheid. Denkt zelf dat te maken met menstruaties omdat veel bloed verliezen. Bij echo een verdikt endometrium en een intracavitaire afwijking.
Ze heeft een Hb van 6, blijft 3 dg thuis als menstruatie en draagt geen witte broeken omdat doorlekt. wat is het meest waarschijnlijk?
- Stollingsstoornis
- uterus myomatosus
Wat is de correlatie tussen HMB en von willebrand factor?
- HMB vanaf menarche bij 60% vWF
- HMB later: 5-24$ vWF waarbij Kaukasische vrouwen significant vaker
- Vrouwen met vWF: 78-92% heeft HMB
- van alle vrouwen heeft 0,6-1,3 vWF
Neem bij HMB de stollingsanamnese goed door!!
Welk lichamelijk onderzoek bij HMB?
- abdominaal: uterus voelen
- vaginaal toucher
- echo
NIET: speculum of bloed onderzoek (tenzij verdenking anemie!)
wat is uterus myomatosus?
Myoom is een benigne tumor van gladde spiercellen
- goed gevasculariseerd
- scherp begrenst
- goed te onderscheiden van het myoetrium
- wisselende consistentie door degeneratie
Ook wel genoemd: vleesboom, fibrioid, leiomyoom
Vaker bij negroïde vrouwen
Gevoelig voor hormonen –> oiv oestrogeen groeien
vaak niet solitair
welke soorten myomen zijn er?
- Subsereus:
- mechanische klachten omdat groot
- blaas of darm drukken waarbij obstipatie, pijn en mictieklachten - Intramuraal: alleen in d spierlaag
- minder bloedingsklachten
- buikpijn als myometrium contraheert (bvb tijdens menses) - Intracavitair
- meest bloedingsneiging
- Omdat endometrium loslaat en hieronder een bol goed gevasculariseerd spierweefsel zit –> kleine bloedingen ontstaan –> vaak dus alleen tijdens de menses!!
A) gesteeld
b) ongesteeld
wat is de behandeling van myomen?
Afh van klachten, grootte, locatie
WEL
- klachten
- sterke kinderwens
- Medicamenteus
- OAC: minder bloedverlies
- mirena spiraal
- progestagenen: minder opbouw endometrium waardoor minder bloedverlies
- GnRH-analogen: onderdrukken cyclus –> alleen post-mp
- NSAID’s
- Transexaminezuur: antifibrinolytica - Operatief
- embolisatie: bloedtoevoer verminderen –> kan leiden tot afname kwaliteit uterus spier
NIET bij kinderwens
- myoomenucleatie: verwijderen
- uterusextirpatie: als andere BH niet succesvol
wat zijn de oorzaken van HMB per leeftijd?
- Geboorte
- oestrogeen onttrekking - 0-10
- foreign body
- trauma
- infectie
- ovarium tumor
- sarcoom botryoides - 10-12
- anovulatie
- coagulatopathie
- infectie
- ZS-complicties - 13-48:
- anovualtie
- hormonale contraceptie
- complicatie ZS
- infectie
- endocriene afwijking
- poliepen of myomen - 49-52
- anovulatie
- poliepen en myomen
- endometrium hyperplasie
- cervix of endometrium Ca - > 52:
- vaginale of endometrium atrofie
- HST
- endometrium Ca