VO.1 - Praticum pathologie: diagnose en stadiumbepaling van kanker Flashcards
Waar wordt op beoordeeld bij de T in de TNM?
Primaire tumor: grootte of doorbraak van de normale structuur
Waar wordt op beoordeeld in de N van de TNM?
Uitbreiding lokale lymfeklieren: aantal
Waar wordt op beoordeeld in de M van de TNM?
Metastasen op afstand
Wat betekent Mx in de TNM?
Onvoldoende onderzoek verricht op te bepalen of er metastasen zijn
Een 45 jarige vrouw komt met sinds 6 weken een knobbeltje in haar borst. Wat voor onderzoek wordt er verricht om de herkomst vast te stellen?
Cytologische punctie voor de pathologische oorzaak
Wat is kenmerkend voor een cytologische punctie?
Er wordt gekeken naar losliggende cellen en niet naar een weefsel in het geheel (= biopt)
Wat is er te zien bij een cytologische punctie van een normale mamma?
Het zijn relatief weinig cellen
- In veldjes van epitheel die compact tegen elkaar aan liggen
- soms lijkt er een bruinachtige structuur zichtbaar
- Kernen zijn rond en niet abnormaal groot
Wat is er te zien bij een cytologische punctie van een mammacarcinoom?
- Celrijker
- kernen zijn niet mooi rond, groot en polymorf
- Cellen liggen wisselender bij elkaar of meer los en het is minder compact
Wat is een mogelijke verklaring dat de cellen bij een mammacarcinoom minder compact liggen?
Verlies van E-cadherine
Waar zitten de meeste metastasen van het mammacarcinoom?
Volgorde:
- Okselklieren
- Botten
- Lever
- longen
- Hersenen
Wat is op histologisch beeld het verschil tussen een ductaal en een lobulair carcinoom (mamma)?
Lobulair: geen E-cadherine meer aanwezig waardoor er minder cel-cel contact en de tumor uit losse strengen bestaat
Wanneer is er sprake van een invasief carcinoom?
Als de basaalmembraan doorbroken is
Wat gaat er verloren in de acinus als een epitheelcel in de normale acinus op hol slaat?
(mamma)
Twee laligheid
Wat kan het effect van bepaalde hormonen zijn op een mammacarcinoom?
Hormonen zoals oestrogeen kunnen soms een extra prikkel voor tumorcel om nog meer te prolifereren
Wat voor type carcinoom ontstaat er in de mamma?
Adenocarcinoom
Waar kan bij een kleuring voor de progesteron receptor de aankleuring gezien worden?
In de celkernen van zowel normaal als tumorweefsel
Hoe zien de cellen eruit in een normale lymfeklier?
- Verschillen van grootte
- klieren sterk aan (donkerpaars)
- ALs je met lagere vergroting kijkt zie je allemaal rondjes = follikels
Wat is er te zien aan de cellen in een lymfeklier meta bij mammacarcinoom?
- epithelial cellen die licht paars aankleuren
- follikels zijn niet meer te zien
Wat zijn de meest voorkomende metastasen bij colon carcinoom?
- Cava type: long voor meer distale tumoren en rectum
- Porta type: lever
- Peritoneum
Is het opheffen van een obstructie door een hemicolectomie voor een constricturende tumor een palliatieve of een curatieve behandeling?
Palliatief want het gaat om de obstructie op te heffen die klachten aan de buik geven
Wat is het verschil bij mamma carcinoom en coloncarcinoom met betrekking tot de primaire tumor en de prognose?
Colon: hoe dieper de tumor reikt hoe slechter de prognose
mamma: hoe groter de tumor hoe slechter de prognose
Wat zijn vier kenmerken van een positieve lymfeklier?
- normale bouwplan niet meer aanwezig
- buisstructuren zichtbaar
- Grote hyperchromatische kernen
- duidelijke nucleoli
Wat is het normale histologisch beeld van een lymfeklier?
- Veel cellen
- Donkere kernen met tussen de cellen lichte kleur
- Follikels zichtbaar (rondjes)
- Geen buisstructuren
Wat is waarschijnlijk het type tumor dat in de lymfeklieren te vinden is bij een colon carcinoom?
Epitheel cellen met buisjes dus een adenocarcinoom
Noem twee verklaringen waardoor twee lymfeklieren die allebei meta zijn van dezelfde tumor er toch anders uit kunnen zien
- Tumor is heterogeen en kan verschillende subclones hebben
- lymfeklieren op verschillende plaatsen hebben andere omstandigheden
Waardoor kan tumor necrose optreden?
De angiogenese vindt daar niet snel genoeg plaats tussen de tumorcellen waardoor ze afsterven
Het betreft een 74-jarige man met in de voorgeschiedenis een plaveiselcelcarcinoom van de tonsil links in 2005. Sinds 4 weken hoest de man gemiddeld 3 keer per week bloederig slijm. Bij onderzoek wordt op de röntgen foto in de rechter middenkwab van de long een stervormige nodus gezien. Tevens wordt een long spoeling verricht. De uitslag van het cytologisch onderzoek van het long spoelvocht luidt “Maligne cellen, passend bij niet-kleincellig carcinoom”.
Het is niet ongewoon dat een patiënt een carcinoom ontwikkelt zowel in het hoofd-hals gebied als in de long. Wat zijn de 2 redenen voor deze co-
incidentie?
- Metastase van het eerdere plaveiselcelcarcinoom
- Field cancerization: hele gebied vanaf de tong tot in de alveoli kan op de andere of andere manier mutatie gevoelig zijn voor roken
Welke typen cellen zijn aanwezig bij een normale longspoeling?
En bij een tumor?
-Plaveiselepitheel
cellen uit de keelholte
- trilhaar dragende cellen en slijmbeker cellen uit de trachea en bronchi (gespecialiseerde cilindrische cellen)
Als tumor dan ook tumorcellen
Wat zijn drie soorten NSCLC en noem een kernmerk van deze drie tumoren?
- Adenocarcinoom: buisjes
- Plaveiselcel carcinoom: verhoorning
- Ongedifferentieerd: geen buisjes of verhoorning
Wat zijn twee dingen die gezien kunnen worden op in een preparaat waardoor de kans groot is dat het om een plaveiselcel carcinoom gaat?
- verhoorning
- desmosomen
Dit betreft een 31-jarige vrouw met recente klachten van moeheid en malaise.
Zij bemerkt bij zichzelf een knobbel in de rechter lies, waarna wordt besloten tot een cytologische punctie. De uitslag van de cytologische punctie luidt “Maligne cellen passend bij een grootcellige maligniteit, waarschijnlijk maligne lymfoom”.
Er wordt besloten tot chirurgische excisie van de afwijkende lymfeklier.
Waarom wordt bij de uitslag van deze cytologische punctie een lymfklier excisie verricht?
Omdat er bij een grote lymfeklier naast een maligne lymfoom ook sprake kan zijn van een metastase vanuit een primaire tumor
Hoe kan door middel van immunohistochemie onderscheid gemaakt worden tussen een lymfoom of een meta van een carcinoom?
Lymfoom zal negatief zijn (niet kleuren) voor epitheel
Met welke antistoffen kunnen we bepaalde belangrijke lymfoide cellen aankleuren? Welke cellen zijn dit?
Met CD20 kunnen we lymfoide B-cellen aankleuren
Wat kunnen we bepalen bij de aankleuring van B-cellen?
Onderscheid tussen een B-cel en een T-cel lymfoom
Bij een lymfoom:
T-cel kleuring was negatief en er werden geen Reed-Sternberg cellen gezien. Het gaat om hele grote afwijkende lymfocyten.
Van welke tumor is er sprake?
Non-hodgkin grootcellig B-cel lymfoom
Hoe werkt de TNM-stadiering bij lymfomen?
Stadium 1: beperkt tot 1 lymfeklier regio of 1 extralymfatische plaats of orgaan
Stadium 2: in twee of meer regio’s of 1 extra-lymfatische plaats of orgaan + 1 lymfeklierregio, maar aan 1 zijde van het diafragma
Stadium 3: in lymfeklierregio’s aan beide zijden van diafragma en/of lokalisatie in de milt
Stadium 4: multifocale aanwezigheid in extralymfatische plaats of orgaan
