HC.4 - Rol van cel - cel contact bij tumorgenese Flashcards
Aan welke twee dingen hechten epitheliale cellen?
- Elkaar = adhesie
- basaalmembraan (onder)
Waartussen zit de basaalmembraan?
Tussen de cellen en de ECM (met bindweefsel en interstitiele matrix)
Zit verankerd in onderliggend weefsel
Wat is een belangrijk kenmerk van epitheliale cellen en waarvoor is dit?
Ze zijn gepolariseerd
Ze hebben dus een specifieke boven en onderkant
Basale zijde (vast aan BM) en apicale zijde
Uitvoeren van de functie van de cel bvb nutriënten opname, spaproductie, vormen van barrière
Wat zijn functies van eptiheelcellen?
- Nutriënt opname en sap productie in de darm -> erg belangrijk dat er strikt milieu wordt gehandhaafd en niks erdoorheen lekt
- Barriere functie (huid): goed afdichtende laag
- Gespecialiseerde cellen maken: haar, talg
- Hormoon secretie (endocrien) of exocrien (zweet, traan, melk)
- zintuig functie
Uit welke componenten bestaat de ECM?
- fibroblasten
- lymfocyten
- bloedvaatjes
- zenuwtakken
- macrofagen
Bij welke/om welke weefsel ligt een basaalmembraan?
- Onder epitheel cellen
- om endotheel
- om gladde spiercellen
Door wat wordt de BM gemaakt?
Onderste laag: mesenchymale cellen
Bovenste laag: epitheel cellen
Uit welke componenten bestaat de BM voornamelijk?
- Type IV collageen
- Laminine (losse, hechte structuur)
Hoe worden de epitheelcellen verbonden met de BM?
Via integrines die door de BM heen steken en binden aan de epitheelcellen
Kunnen er makkelijk stoffen lekken door de BM?
Ja, erg poreus
Heeft een soort kippengaas structuur
Wat is het verschil tussen BM en de Interstitiele matrix?
- Bevatten zelfde bouwstenen (grotendeels), maar in andere samenstelling/volgorde
- Sturing van BM voornamelijk door epitheelcellen
Wat is een vermogen van maligne cellen met betrekking tot de IM?
Compositie aansturen wanneer zij door de BM heen zijn gebroken (= invasie)
Noem een voorbeeld waarom polarisatie in de darm zo belangrijk is?
Je hebt absorptieve en muceuze cellen naast elkaar liggen
Cellen hebben tegengestelde stromen
Om ervoor te zorgen dat stromen de goede kant op gaan is polariteit van de cellen erg belangrijk
Noem de 5 onderlinge cel-cel hechtingen?
- tight junctions
- adherence junctions = belt desmosomes
- desmosomen
- gap junctions
- hemidesmosomen
Wat zijn functies van de hechting van epitheelcellen?
- afscheiding milieu
- gemeenschappelijk opvangen mechanische stress
Met welke drie structuren maken de hechtstructuren contact?
- Buurcellen
- ECM
- cytoskelet
Wat is de functie van de tight junctions?
Waterdichte laag vormen
Op plek van hechting smelten membranen beetje met elkaar
Hoe zorgen adherence junctions voor binding? Hoe heten ze ook wel?
Belt desmosomen
Extra-cellulair: binden aan elkaar
Intracellulair: aan actinevezels mbv E-cadherine
Wat is de functie van actine riemen om de cel?
Ze kunnen asymmetrisch aantrekken waardoor groeven maken in plat epitheel –> buis vormen
Hoe zorgen desmosomen voor binding?
Intra-cellulair: vast aan intermediaire filamenten (vaak keratine)
Extra cellulair: Cadherine
DUS;
E-cadherines zitten via linker-eiwitcomplex aan intermediair filament vast (hierin ook beta-catenine een rol)