vitamines en sporenelementen week 2

Question 1

waar komt vit B12 vandaan?

Answer 1

het komt uit dierlijke producten en wordt gesynthetiseerd door bacteriën

Question 2

wat zijn symptomen van B12 deficiëntie ?

Answer 2

megaloblastaie erytropoese:

• verstoorde aanmaak rode bloedcellen
• abnormaal groot
• aantasting axonen
• verstoorde celdeling: minder cellen
• stijging plasma concentratie van homocysteine en methylmalonaat

dit is ook bij foliumzuur deficiëntie

Question 3

hoe kan je B12 opnemen?

Answer 3

eiwit-B12 complex wordt afgebroken in de maag
B12 bindt aan RP en gaat naar dunne darm
Hier bindt B12 aan IF
B12-IF bindt aan een receptor (cubiline) op de darmcel
er is endocytose van dit complex. IF wordt afgebroken en B12 komt in de bloedbaan

Question 4

waar wordt vitamine B12 opgeslagen?

Answer 4

opgeslagen in de lever en uitgescheiden via gal

entero-hepatische circulatie

Question 5

waar zorgt de co-factor van Vit B12 voor?

Answer 5

TFH en succinyl CoA

Question 6

wat zijn oorzaken van B12 deficiëntie ?

Answer 6

lage inname
verstoorde eiwitafbraak
verlies receptor
verlaagde IF productie door verlies parietale cellen

Question 7

war komt Vit D vandaan?

Answer 7

synthese in huid oiv UV straling. zit veel in vette vis, margarine

Question 8

wat is de actieve vorm van vit D? wat doet het

Answer 8

1,25-dihydroxyvitamine

wordt gevormd uit vit D in lever en nieren

het stimuleert de opname van calcium en fosfaat door de darm

Question 9

waarvan is de opname van vit D afhankelijk?

Answer 9

vet afbraak, spijsvertering
vorming van gemengde micellen

opname in darmcel via diffusie

Question 10

wat is ijzer?

Answer 10

een essentieel sporenelement. wordt opgenomen in het duodenum en proximaal jejunum

Question 11

hoe komt ijzer in de enterocyt en wat bindt het hier?

Answer 11

komt in de enterocyt door de binding aan DMT1. in de cel bindt het aan ferritine zodat het niet meer beschikbaar is voor opname

Question 12

wat gebeurd er bij de stimulatie van IRP’s?

Answer 12

de hoeveelheid DMT1 wordt verhoogd en de hoeveelheid ferritine wordt verlaagd.

ze zorgen er dus voor dat er meer ijzer wordt opgenomen en dit beschikbaar blijft voor verdere opname in het lichaam

Question 13

waaraan is ijzer in de bloedbaan, dus buiten de cel, aan gebonden?

Answer 13

als ijzer wordt uitgescheiden dmv ferroportine zal het, na oxidatie, binden aan transferrine TF

Question 14

wat doet hepcidine?

Answer 14

hepcidine bindt in de darmcel aan ferroportine. het remt zo de ijzer opname want de ijzer concentratie zal stijgen (normaal zorgt ferroportine dat de ijzer concentratie in de cel vermindert maar dit zit nu gebonden aan hepcidine). doordat de ijzerconcentratie stijgt wordt de IRP geïnactiveerd

Question 15

wat gebeurd er als er een mutatie in ferroportine zit?

Answer 15

ijzerstapeling

Question 16

wat is hemochromatose (HC)

Answer 16

ziekte die wordt gekenmerkt door ongeremde ijzerabsorptie–> ijzer stapeling in parenchymale weefsel en met name in de lever
dit leidt tot beschadiging van weefsels en organen met het risico op levercirrose, leverkanker, diabetes, cardiomyopathie

komt door puntmutatie in HFE gen waardoor er te weinig hepcidine is en er dus een ongeremde ijzer absorptie is. ijzer zal stapelen en de situatie kan toxisch worden

Question 17

ferroportine zorgt er dus voor dat ijzer wordt uitgescheiden uit de cel. wat is/ doet het nog meer?

Answer 17

het is ook een receptor van hepcidine. als er een hoge transferine verzadiging is (doordat er dus veel ijzer in de cel zit gebonden aan transferrine) wordt er meer hepcidine aangemaakt (door HFE op TFR2 receptor) en daardoor minder ijzer opgenomen

Question 18

wat gebeurd er als de ijzer spiegel laag is?

Answer 18

als de ijzerspiegel laag is ten gevolge van erytropoese, is er minder transferrine gebonden aan ijzer. rt komt hierdoor meer HFE bij de receptor waardoor minder hepcidine wordt gemaakt met als gevolg een toenemende ijzer opname