Verlichting/18e eeuw Flashcards
Verlichting
brede cultuurstroming in heel West-Europa, waarin de visie op de mens en de maatschappij optimistisch is. Je dient altijd gebruik te maken van de ratio. Men gelooft in de maakbare maatschappij: de mens moet zo veel mogelijk kennis opdoen.
Verstand/ratio
Ratio is de enige betrouwbare bron van kennis. Gevoelens moeten altijd onder controle van het verstand blijven.
Tabula rasa
het kind is als een onbeschreven blad zodra het ter wereld komt en een goede (redelijke) opvoeding moet dit blad beschrijven.
Kindergedichten
gericht tot kinderen in hun eigen leefwereld in begrijpelijke taal. De gedichten gaan over ijverige en gehoorzame jongens en meisjes in herkenbare situaties die jonge lezers tot voorbeeld moesten strekken. Het ideale kind kijkt uit naar zijn toekomst en beleeft plezier aan het leren van deugden en het vergaren van kennis
Opvoedkunde
pedagogie. Kind wordt een nieuwe categorie, er verschijnen jeugdboeken die vol staan met didactische en pedagogische principes.
Moralistisch
het geheel van waarden, normen, omgangsvormen die je in een bepaalde tijd kan hebben. In de Verlichting is het moralisme dat kinderen goed opgevoed kunnen worden. Alles wat kinderen werd aangeleerd was moralistisch (opvoedkundig).
Briefroman
Een roman die bestaat uit geschreven brieven tussen personages en zo een verhaal vormen.
Imaginaire reisverhalen/utopieën
reisverhalen waarin gereisd wordt naar landen, gebieden en volken die niet bestaan. Verlichte auteurs gebruikten het genre om te dromen over betere, rechtvaardiger samenlevingen en dus een ideale maatschappij.
Robinsonade
een verhaal of episode waarin iemand op een afgelegen eiland een leven opbouwt. De afkomst van een persoon is niet belangrijk, maar diens zelfvertrouwen en werklust. Steeds overleeft de zwaar beproefde schipbreukeling dankzij optimisme, discipline en vertrouwen in God.
Spectatoriale tijdschriften/spectator
Een tijdschrift uit de 18e eeuw waarin het verlichte denken werd geuit in artikelen, columns, essays, etc. De politieke, culturele, ethische, filosofische, weenschappelijke kant van het maatschappelijke leven werd er onderwerp in. Verschillende auteurs schreven voor deze spectatoriale tijdschriften, waarin werd gereflecteerd op de huidige maatschappij in West-Europa en eigen land.
Sentimentalisme
een stroming waarbij de schrijver gevoelens zodanig wil beschrijven dat de lezer diezelfde gevoelens ervaart. Zuivere gevoelens en oprechte bedoelingen.
