Realisme en naturalisme Flashcards
De Gids
tijdschrift in de 17e eeuw. Wil vernieuwing in de literatuur. Niet meer slaafs het buitenland volgen. Zowel romantiek als realisme.
De Nieuwe Gids
een groep jonge prozaschrijvers en dichters richtten dit tijdschrift op, die zich verzetten tegen de literatuur van vrijwel alle voorgangers en van veel tijdgenoten.
Mimesis / nabootsing
het objectief waarneembare is het uitgangspunt.
Objectiviteit / objectivisme
dat wat werkelijk zo is (de beschrijving van een persoon, landschap of maatschappij bijv.).
Maatschappijkritiek
Wanneer het sociale, economische of politieke fundament van een samenleving ter discussie wordt gesteld, omdat verondersteld wordt dat zij bijdragen tot de vastgestelde problemen
Sociaal-geëngageerd realisme
Een kunstzinnige (literaire) stroming die gaat over de maatschappij en de politiek. Gaan zich bezighouden met dingen die zich in de maatschappij afspelen.
Charles Darwin / Darwinisme
Stelt een evolutietheorie vanuit één centraal idee, waaruit de rest voortkomt: alle soorten van leven op deze aarde zijn door een langzame evolutie uit een gemeenschappelijk voorouderorganisme ontstaan dankzij het mechanisme van de natuurlijke selectie.
Erfelijkheidsleer
de biologische wetenschap die erfelijkheid beschrijft en verklaart.
Sigmund Freud
Grondleggend psycholoog. Heeft de psychologische ontleding en de psychoanalyse voor een groot deel ontwikkelt en leidde tot een doorbraak.
Psychologische ontleding / psychoanalyse
verwijst naar een bepaalde behandelvorm van psychisch lijden en verloopt volgens een methode die de betekenis van onbewust gebleven conflicten aan het licht wil brengen.
Kolonialisme
het bezetten en uitbuiten van (overzeese) gebieden door vestiging van de overheerser. Politieke overheersing, sociale en economische uitbuiting van de lokale bevolking staan hierbij centraal
Nederlands-Indië
Een kolonie van Nederland dat het huidige Indonesië omvatte. Nederland onderdrukte de bevolking en buitte ze uit.
Socialisme
Kerngedachte binnen deze stromingen is dat het collectief de hoogste beslissingsbevoegdheid heeft over de verdeling van macht en goederen.
Kapitalisme
Een economisch systeem gebaseerd op winst
Determinisme
Wie inzicht wil krijgen in het doen en laten van een mens, moet zich verdiepen in diens erfelijkheid en milieu.
Determinerende factoren:
Ras (afstamming, erfelijke factoren), tijdperk en milieu (sociale omgeving en opvoeding)
Geestesziekte, depressie en verslaving
Je hebt deze erfelijkheidsfactoren, hoort bij naturalisme. Kenmerken worden beschreven en zijn typische kenmerken van personages.
Taboedoorbreking
het spreken en schrijven over onderwerpen die eerder niet besproken mochten worden (ofwel vanuit fatsoen ofwel vanuit de wet). Er wordt nu gesproken over slavernij, kolonialisme, prostitutie en zelfmoord.
Fatalisme / (nood)lot
Door de determinerende factoren ontstaat het pessimistische gevoel van machteloosheid, je wordt door de omstandigheden meegesleurd en hebt niks te zeggen over je lot.
Ontnuchtering / ontgoocheling
Het proces met het hoofdpersonage, dat hij hoopt dat het goed af gaat lopen, maar dat je dan beseft dat dat niet gaat gebeuren. Je wordt ontnuchtert.
Naturalisme
Stroming waarin realisme gekoppeld wordt aan determinisme. Radicaliseringsreactie op het realisme. Nóg realistischer.
Realisme
Stroming waarin men de werkelijkheid zo objectief en gedetailleerd mogelijk wil weergeven
Multatuli
Auteur van Max Havelaar en een pseudoniem. Max H. heeft kenmerken van de romantiek en het realisme.
