Venöz tromboemboli Flashcards
Venöz tromboemboli sınıflaması
- Ekstremite Trombozu
- DVT
- Tromboflebit(yüzeyel ven)
- PE
a-Alt ekstremitede DVT en sık nerede görülür b-DVT nin en önemli sonucu nedir c-DVT semptom ve belirtiler d-DVT tanı e-DVT major belirtiler **** f-DVT tedavisi g-DVT erken dönem komplikasyonları h-DVT geç dönem komplikasyonları
Prox DVT %85 İliak-Femoral-Popliteal Distal DVT %15 b- PE c- *Bacakta ağrı ve hassasiyet *Bacakta şişme çap farkı venlerde genişleme *Kramp ve sıkışma hissi *Homans belirtisi+ *Tschmarke baldır sıkma belirtisi + *Ducing baldırın balotmanında ağrı + d- D-dimer-DVT olma olasılığı klinik olarak düşük olan hastalarda ekartasyon tanısı negatif ise DVT dışlanır Doppler USG-İlk tercih Venografi-Eski altın standart -invaziv Flebit tromboflebit riski KM nefropatisi Km alerjisi MR venografi BT venografi-DVT tanısında negatif prediktif değeri %100 olan e- -Ağrı -uyluk ve baldırda şişme gode bırakan ödem -Baldırda >3cm çap farkı -Derin venler boyunca hassasiyet f- Destek-kompresyon-ABI bak arteriyel iskemiyi dışlamak için Antikoagülan Trombolitik -Sistemik veya kateterle direkt damara -tpa -streptokinaz -ürokinaz Cerrahi -*Perkütan venöz Trombektomi VCİ filtresi g- PE Phlegmasia cerulea dolens Nüks tromboz (geç de olabilir) h- Post trombotik sendrom Venöz yetmezlik %100
Virchow triadı (tromboz oluşumu)
Trombüsün doğal seyri
Endotel hasarı -Travma -Yanık -Varis -Geçirilmiş tromboz -Sepsis -Sigara -Kateter -HT Staz -hareketsizlik -post op dönem -yolculuklar -paralizi -obezite Hiperkoagülabilite -trombofili -gebelik -OKS -Ca -Nefrotik sendrom -İnflamatuar bağırsak -Heparin induced trombositopeni
b- Embolizasyon Fragmantasyon Erime Organizasyon (kollateral) Rekanalizasyon Retraksiyon (gerileme)
a-Hiperkoagülopati ararken hangi tetkikler istenir**
b-VTE de en sık görülen herediter risk faktörü
c-Birden fazla trombofili etkeni olduğunda tromboz riskini en çok arttıranlar
d-Kimlerde trombofili taranmalı***
FV Leiden Protrombin G20210A mut ProtC ProtS Antitrombin3 eksikliği *MTHFR mut (metilentetraahidrofolat redüktaz) Lupus antikoagülanları Antifosfolipit ab Antikardiyolipin ab F8 artışı
*Bu hastalarda tekrarlayan abortus hikayesi vardır b- FV leiden c- Antitrombin 3+FV Leiden d- -Genç yaşta VTE -Nüks VTE -Heparin direnci -pozitif aile öyküsü -Anormal lokalizasyonlarda tromboz -Gebelikte VTE -Gebelik komplikasyonları öyküsü: *Toksemi *Abortus *Plasental yetmezlik *Düşük trombosit sayısı send
VTE risk faktörleri***
VTE profilaksisi endikasyonları
T travma travel H hiperkoagülabilite HRT R Recreational drugs (uyuşturucu)iv O old 60y M alignancy B birth kontrol Blood group A O besitiy obstetrics S urgery somking I mmobilization S ickness b- LMWH Ameliyattan hemen önce*** Ameliyat sırasında Ameliyattan sonra Hasta mobilize olana kadar 7-10 gün devam
Homans belirtisi nedir
Homans bulgusu, tıpta derin ven trombozu tanısı için bakılan bir bulgudur. Diz tam açıkken ayağın dorsifleksiyonu (bacağa doğru yaklaştırılması) ile baldırda ağrı oluşumu olarak tarif edilir. Duyarlılığı (sensitivite) 60-88% ve özgüllüğü (spesifite) 30-72% oranında bulunmuştur.
Phlegmasia alba dolens*****
Erken trombektomi endikasyonları
Massif iliofemoral tromboz
Ekstremite soğuk
Aşırı ödem +ağrı
Yüzeyel venler açık!!!
b-
-Akut femoroiliocaval trombozu olan akif ve sağlıklı hasta
-Kompartan sendromu ve venöz gangren gelişmekte olan phlegmasia cerulea dolens hastaları
Phlegmasia cerulae dolens
Masif iliofemoral tromboz Ekstremitede siyanoz Aşırı ödem ve ağrı Yüzeyel venler de tıkalı Kompartman sendromu ve akut arter tıkanıklığı kliniği -Ekstremite kırmızı
DVT tanısında Wells skorlaması*
b-Wells skoru düşük çıkan hastanın d-dimeri yüksek çıkıyor. Sonraki aşamada tanı için ne yaparsın?
c-Wells skoru yüksek çıkan hastada ilk olarak hangi tetkiki istersin
d-Hangi hastaların risk puanı en yüksek (5 puan)***
e-Cerrahide DVT gelişme riski en yüksek olan uygulamalar
Aktif ca (son 6 ayda) 1 Immobilizasyon 1 Son 1 ayda major cerrahi 1 Derin venler üstünde duyarlılık 1 Baldırda şişme >3cm 1 Tüm bacakta şişme 1 Gode bırakan ödem 1 Yüzeyel venlerin belirginleşmesi (varisten farklı) 1 DVT den başka alternatif tanı -2 <0 düşük olasılık 1-2 Orta >3 yüksek dvt olasılığı b- Venöz USG c- Venöz USG d- MS yaralanması!!!! Son 1 ayda inme Kalça alt ekstremite fraktürü Major multiple travma Elektif major alt ekst ameliyat e- MS Diz Amputasyon Pelvis/femur Alt ekstremite major ameliyatlar
D-dimer yüksekliği yapan durumlar
MI Sepsis Pnömoni malignite major cerrahi post op Hamilelik 2-3.trimester
Doppler USG DVT tanısında avantaj dezavantajları
- En yaygın
- Prox DVT için duyarlı
- Semptomatik hastalarda duyarlı
- Yapana bağımlı
- Morbid obezite
- Koopere olamama
a-DVT antikoagülan tedavi**** b-DVT hastanede heparin uygulama endikasyonları c-DVT ted de UFH dozu d-Heparin tedavisi takip hedefleri e-LMWH ler ve dozlamı f-LMWH nin UFH ye üstünlüğü g-NOAKlar h-DVT antikoagülan tedavi süresi
UFH veya LMWH ile başlanır 4-5 gün devam edilir Warfarin de UFH/LMWH ile başlanır ama asla tek başına kullanılmaz Warfarini >3ay hedef inr 2.5 b- PE Massif ven trombozu/gangern Aktif kanama GIS/serebral kanama riski İleri KC hast Trombosit sayısı Çocuklar c- 5000 IU heparin bolus+1000IU/sa inf 80IU/kg bolus + 18 IU/kg/sa inf (kilolu hastada) d- aptt 1.5-2 kat artışı İlk 24 saat içinde ulaş e- Uzun etkililerdir Enoxiparin (Oksapar,Clexane) Tinzaparin (Innohep) Nadroparin (Fraxiparin) Dalteparin (Fragmin) Bemiparin (Hibor)
Ted dozu 1mg/kg Profilaksi dozu 0.5mg/kg f- Tedavi etkinliği aynı Mortalite az Major kanama az Trombositopeni az Ancak daha fazla minör kanama yapar g- FXa inh (antitrombin 3 ün görevi) *İndirekt(pentasakkarid) sc -Fondaparinux(arista) kaldırıldı *Direkt po -Rivoroxaban (Xarelto) -Apixaban (Eliquıs) -Edoxaban (Lixiana)
Trombin (F2a) inh -Dabigatran (pradaxa)**** h- Nüks riski düşük. 3ay Nüks riski orta 3-6 ay Nüks riski yüksek 6ay-Ömür boyu -Kalıcı uyaran kanser vb -Nüksetmiş DVT varlığı -İdiopatik DVT risk yüksek demek
PE nin en sık 3 semptomu
PE de embolektomi için kullanılan kateter
Dispne Anjina Öksürük b- Fogarty