Brainscape's Knowledge GenomeTM


Top Flashcards (Certified)
All Flashcards

11. > V.11 > Flashcards

V.11 Flashcards

1
Q

dna moczanowa

co to jest? czym wywołana?

A

przewlekłe, przebiegające z zaostrzeniami zapalenie stawów;

wywołane krystalizacją moczanu sodu w płynie stawowym

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

dna moczanowa

dlaczego występuje krystalizacja moczanu sodu?

A

występuje na skutek hiperurykemii (przekroczenia stężenia kwasu moczowego w surowicy > 7 mg/dl)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

dna moczanowa

co powoduje pojawienie się kryształów?

A

aktywację komórek zapalnych, wydzielanie cytokin (IL-1, TNF-α, IL-8) i innych autakoidów (prostaglandyny, leukotrieny), chemotaksję neutrofili

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

dna moczanowa

w jakich innych tkankach i narządach odkładają się złogi moczanów? co powodują?

A

typowo: guzki w tkankach miękkich okołostawowych oraz w okolicach małżowin usznych;
powodując np. zaburzenia funkcji nerek (nerka dnawa)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

dna moczanowa

co dzieje się z neutrofilami po fagocytozie kryształów?

A

ulegają rozpadowi z uwolnieniem enzymów proteolitycznych do płynu stawowego (z biegiem czasu dochodzi do trwałych uszkodzeń w obrębie stawu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

dna moczanowa

pod wpływem czego następuje chemotaksja neutrofili?

A

pod wpływem LTB4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

dna moczanowa

co powoduje hiperurykemia?

A

wpływa negatywnie na funkcje śródbłonka naczyń, sprzyja nadciśnieniu, miażdżycy i pogorszeniu tolerancji glukozy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

dna moczanowa

czym spowodowana jest dna moczanowa pierwotna?

A

dziedziczne zaburzenia funkcji enzymów uczestniczących w przemianie puryn

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

dna moczanowa

czym spowodowana jest dna moczanowa nabyta?

A

czynnikami wtórnymi, wywołującymi hiperurykemię (nieprawidłowa dieta, zaburzenia wydalania moczanów czy nasilone ich powstawanie)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

dna moczanowa

kiedy występuje nasilone powstawanie moczanów?

A

np. w przypadku chorób związanych z zespołem lizy guza itp.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

dna moczanowa

co wyróżnia się w przebiegu dny pierwotnej z punktu widzenia klinicznego i terapii?

A

ostre napady dny

okres międzynapadowy

przewlekłą fazę dny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

dna moczanowa

czym charakteryzują się ostre napady dny?

A

nawracające, ostre zapalenie stawów z objawami ogólnymi – gorączką, wymiotami, bólami głowy, złym samopoczuciem

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

dna moczanowa

czym charakteryzuje się okres międzynapadowy oraz przewlekła faza dny?

A

okres międzynapadowy – wolny od objawów

przewlekła faza dny – pomimo leczenia obecność ciągłego, „tlącego się” procesu zapalnego w stawach

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

dna moczanowa

na co ukierunkowane jest działanie leków ostrego napadu dny moczanowej?

A

przede wszystkim na zmniejszenie aktywności komórek zapalnych i oddziaływanie przeciwzapalne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

dna moczanowa

kolchicyna – czym jest chemicznie? z czego jest wyizolowana?

A

alkaloid;

wyizolowany z ziemowita jesiennego (Colchicum autumnale)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

dna moczanowa

na czym polega mechanizm działania kolchicyny?

A

hamowaniu polimeryzacji tubuliny i formowaniu mikrotubul – zaburza to migrację krwinek białych oraz fagocytozę kryształów moczanu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

dna moczanowa

co kolchicyna powoduje z LTB4?

A

wykazuje niewielki efekt hamujący powstawanie LTB4

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

dna moczanowa

wskazania do stosowania kolchicyny

A

leczenie ostrego napadu dny, profilaktyka napadów dny w okresie międzynapadowym, zapobieganie napadom gorączki śródziemnomorskiej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

dna moczanowa

kolchicyna oraz NLPZ w leczeniu ostrego napadu dny moczanowej

A

bezpieczniejsze NLPZ stosowane są obecnie częściej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

dna moczanowa

jak podaje się i dawkuje kolchicynę?

A

doustnie;
z zachowaniem odpowiednich odstępów pomiędzy dawkami (1 mg co 6 godzin w 1. dobie napadu, co 8 godzin w 2 dobie napadu, co 12 godzin w 3. dobie napadu)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

dna moczanowa

iniekcje dożylne kolchicyny – dawkowanie, kto? w jakiej sytuacji?

A

nie więcej niż 3 mg/ dawka;
wykonywane jedynie w szpitalu przez doświadczonego reumatologa w wyjątkowych przypadkach – tylko wówczas, gdy chory nie jest w stanie przyjąć leku doustnie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

dna moczanowa

jakie jest ryzyko iniekcji dożylnych kolchicyny?

A

przy podaniu dożylnym istnieje bardzo duże ryzyko uszkodzenia szpiku kostnego;

preparaty kolchicyny silnie drażnią naczynia i uszkadzają tkanki przy wynaczynieniu

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

dna moczanowa

do czego dopasowuje się dawkę kolchicyny? dlaczego?

A

dawka leku musi być dopasowana do stopnia wydolności nerek;

kolchicyna nie jest usuwana przez dializę

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

dna moczanowa

dlaczego kolchicyna uznawana jest za lek toksyczny?

A

działania niepożądane obserwowane są u około 50% pacjentów

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

dna moczanowa

jakie jest najczęstsze działanie niepożądane kolchicyny?

A

biegunka z kurczowymi bólami brzucha

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

dna moczanowa

jakie inne, oprócz najczęstszego działania niepożądanego kolchicyny mogą również wystąpić?

A

uszkodzenie szpiku kostnego, wyłysienie neuropatia obwodowa (uszkodzenie neurotubul w aksonach!) i miopatia (wraz z mielosupresją może się pojawić zwłaszcza u chorych leczonych równocześnie cyklosporyną)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

dna moczanowa

jakie działanie niepożądane przy stosowaniu kolchicyny może się pojawić zwłaszcza u chorych leczonych równocześnie cyklosporyną?

A

miopatia wraz z mielosupresją

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

dna moczanowa

czym objawi się zatrucie kolchicyną?

A

piekącym bólem gardła, krwawą biegunką, krwiomoczem, skąpomoczem, wstrząsem oraz postępującą depresją aktywności ośrodkowego układu nerwowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

dna moczanowa

jakie jest działanie NLPZ? kiedy stosujemy je przy leczeniu dny?

A

hamują powstawanie prozapalnych prostaglandyn, oddziałują przeciwbólowo i przeciwgorączkowo;
stosowane przy leczeniu ostrego napadu dny moczanowej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

dna moczanowa

jaki NLPZ jest stosowany tradycyjnie w leczeniu dny?

A

indometacyna (ale obecnie w użyciu są również inne NLPZ)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

dna moczanowa

jaki NLPZ jest wyjątkiem i jest nieskuteczny w leczeniu dny?

A

tolmetyna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

dna moczanowa

stosowanie kwasu acetylosalicylowego u pacjentów z dną

A

nie powinni przyjmować małych dawek kwasu jako leku przeciwpłytkowego – hamuje on wydalanie moczanów – paradoksalnie, duże dawki mogą być stosowane, ponieważ ich podawanie daje efekt przeciwny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

dna moczanowa

glikokortykosteroidy w leczeniu ostrego napadu dny moczanowej – jak oddziałują? jak są podawane?

A

oddziałują przeciwzapalnie i immunosupresyjnie;

podawane są ogólnie albo miejscowo – do jamy stawowej

34
Q

dna moczanowa

jakie są najczęstsze glikokortykosteroidy podawane ogólnie w leczeniu dny?

A

metyloprednizolon

prednizolon

35
Q

dna moczanowa

na czym polega leczenie przewlekłe dny?

A

na zapobieganiu napadom (unikanie bodźców wywołujących napad, np. niewłaściwej diety; ewentualnie podawanie kolchicyny) oraz stosowaniu leków zmniejszających stężenie kwasu moczowego w osoczu

36
Q

dna moczanowa

na czym polegają mechanizmy działania leków zmniejszających stężenie kwasu moczowego w osoczu

A

na hamowaniu powstawania kwasu moczowego, a także na zwiększeniu jego wydalania lub nasilaniu rozkładu

37
Q

dna moczanowa

jakie leki stosujemy przy leczeniu ostrego napadu dny moczanowej?

A

kolchicyna

NLPZ

glikokortykosteroidy

38
Q

dna moczanowa

jakie leki zmniejszają powstawanie kwasu moczowego?

A

allopurynol

febuksostat

39
Q

dna moczanowa

czego końcowym metabolitem jest kwas moczowy?

A

puryn

adenozyna rozkładana jest do inozyny, a ta do hipoksantyny i ksantyny; z guanozyny powstaje guanina, a z niej ksantyna

40
Q

dna moczanowa

jaki enzym hamuje allopurynol? za co ten enzym jest odpowiedzialny?

A

jest inhibitorem dehydrogenazy ksantynowej (nazywanej także oksydazą ksantynową);
za przekształcanie hipoksantyny w ksantynę, a ksantyny w kwas moczowy

41
Q

dna moczanowa

do czego allopurynol ma podobną strukturę? przez co jest przekształcany?

A

hipoksantny

oksydazę ksantynową

42
Q

dna moczanowa

do czego przekształcany jest allopurynol? za co odpowiada powstały metabolit?

A

alloksantyny (oksypurynolu);

za hamowanie enzymu (oksydazy ksantynowej)

43
Q

dna moczanowa

co allopurynol powoduje we krwi?

A

zmniejsza stężenie kwasu moczowego, zwiększa zaś stężenie bardziej rozpuszczalnych ksantyny i hipoksantyny

44
Q

dna moczanowa

jakie jest słabe działanie allopurynolu?

A

słabo hamuje syntezę puryn

45
Q

dna moczanowa

kiedy stosowany jest allopurynol?

A

przewlekle w okresie międzynapadowym dny moczanowej

46
Q

dna moczanowa

co może wywołać allopurynol w pierwszych tygodniach leczenia dny? do kiedy powinien być stosowany ostrożnie?

A

sprowokować jej napady;

do momentu zmniejszenia stężenia kwasu moczowego poniżej 6 mg/dl

47
Q

dna moczanowa

z jakimi lekami często używany jest allopurynol?

A

kolchicyna i NLPZ

48
Q

dna moczanowa

jaka jest tolerancja allopurynolu?

A

jest zazwyczaj dobrze tolerowany(zwykle występują zaburzenia żołądkowo-jelitowe w postaci nudności i wymiotów oraz biegunki), czasem może jednak wywołać wielorakie, a niekiedy groźne działania niepożądane

49
Q

dna moczanowa

jakie są działania niepożądane allopurynolu?

A

neuropatia odwodowa, zespół nadwrażliwości,
rzadziej ciężkie powikłania dermatologiczne (zespół Stevensa-Johnsona, toksyczną nekrolizę naskórka) oraz hematologiczne (uszkodzenie szpiku kostnego)

50
Q

dna moczanowa

czym charakteryzuje się zespół nadwrażliwości jako działanie niepożądane stosowania allopurynolu?

A 
gorączka
osutka
eozynofilia
obrzęk naczynioruchowy
skurcz oskrzeli
uszkodzenie wątroby i nerek
51
Q

dna moczanowa

czym charakteryzuje się febuksostat? jaka jest struktura jego cząsteczki?

A

nowy, silny i selektywny inhibitor oksydazy ksantynowej;

odmienna do puryn struktura cząsteczki

52
Q

dna moczanowa

jak stosowany jest febuksostat? jaka jest jego skuteczność oraz bezpieczeństwo względem allopurynolu?

A

pojedyncza dawka 40-80 mg/doba;

okazuje się lekiem skuteczniejszym oraz bezpieczniejszym od allopurynolu

53
Q

dna moczanowa

z jakimi lekami w interakcję wchodzą inhibitory oksydazy ksantynowej? co robi z nimi oksydaza? czego wymaga ich stosowanie w czasie terapii inhibitorami enzymu?

A

w niebezpieczną interakcję wchodzą z
azatiopryną i merkaptopuryną;

oba leki rozkładane są przez oksydazę ksantynową;

znacznej redukcji dawek

54
Q

dna moczanowa

czego działanie nasila allopurynol?

A

doustnych antykoagulantów

55
Q

dna moczanowa

jakie leki zwiększają wydalanie kwasu moczowego (urykozuryczne)?

A

benzbromaron

probenecyd

sulfinpyrazon

56
Q

dna moczanowa

co w nerce powodują leki zwiększające wydalanie kwasu moczowego?

A

blokują transporter odpowiedzialny za zwrotne wchłanianie moczanów w kanaliku proksymalnym
i zwiększają przez to ich wydalanie

57
Q

dna moczanowa

do czego dochodzi w konsekwencji działania leków zwiększających wydalanie kwasu moczowego z dną?

A

do zahamowania tworzenia się nowych zmian dnawych oraz do częściowego zaniku już obecnych guzków

58
Q

dna moczanowa

z czym stosuje się leki zwiększające wydalanie kwasu moczowego? dlaczego i komu w związku z tym nie powinny być podawane?

A

ze zwiększoną podażą płynów i alkalizacją moczu (wodorowęglan sodu, cytrynian potasu);
aby zapobiec wytrącaniu się w nim kryształków, nie powinny być podawane pacjentom kamicą moczową

59
Q

dna moczanowa

jaki jest możliwe działanie niepożądane wszystkich leków zwiększających wydalanie kwasu moczowego? którego zwłaszcza i dlaczego?

A

wszystkie leki urykozuryczne mogą spowodować zaburzenia żołądkowo-jelitowe;

sulfinpyrazon

60
Q

dna moczanowa

dlaczego sulfinpyrazon może wykazywać większą gastrotoksyczność?

A

jest metabolitem fenylbutazonu i podobnie jak inne NLPZ może wykazywać większą gastrotoksyczność

61
Q

dna moczanowa

jakie jest możliwe działanie niepożądane probenecydu ponad to, które występuje u wszystkich leków urykozurycznych?

A

może wywołać zespół nerczycowy

62
Q

dna moczanowa

co rzadko obserwuje się w czasie terapii probenecydem lub sulfinpyrazonem?

A

rozwój niedokrwistości aplastycznej oraz hemolitycznej

63
Q

dna moczanowa

czego wydalanie hamują leki urykozuryczne w nerkach?

A

substancji o charakterze słabych kwasów

64
Q

dna moczanowa

wydalanie czego silnie blokuje probenecyd? co to powoduje?

A

penicylin i ampicyliny;

wzrost stężenia tkankowego tych substancji (pod tym wskazaniem został początkowo wprowadzony do lecznictwa)

65
Q

dna moczanowa

czego wydalanie zwiększa probenecyd? ryzyko czego to powoduje?

A

wapnia z moczem;

ryzyko kamicy

66
Q

dna moczanowa

jaki leki nasilają rozkład kwasu moczowego?

A

rasburykaza

peglotikaza

67
Q

dna moczanowa

czym chemicznie jest rasburykaza? jaki jest mechanizm jej działania?

A

rekombinowana oksydaza moczanowa, białko (masa cząsteczkowa 34 kDa);

katalizuje rozkład kwasu moczowego do dobrze rozpuszczalnej i usuwanej z moczem alantoiny

68
Q

dna moczanowa

jak podawana jest rasburykaza? w jakim celu?

A

dożylnie;

w zapobieganiu oraz terapii wtórnej hiperurykemii (zespół lizy guza) w czasie leczenia przeciwnowotworowego (przed rozpoczęciem i na początku chemioterapii)

69
Q

dna moczanowa

jakie są działania niepożądane rasburykazy?

A

reakcje uczuleniowe (zmiany skórne, skurcz oskrzeli, hipotonia, wstrząs anafilaktyczny)

rzadziej powikłania hematologiczne (hemoliza, methemoglobinemia)

70
Q

dna moczanowa

czym chemicznie jest peglotikaza?

A

rekombinowana oksydaza moczanowa sprzęgnięta z resztami glikolu polietylenowego (PEG)

71
Q

dna moczanowa

co powoduje istniejąca w cząsteczce peglotikaza modyfikacja?

A

„pegylacja” białka
wydłuża jego czas działania,
znacznie ogranicza występowanie powikłań uczuleniowych i
zmniejsza ryzyko reakcji immunologicznej (tworzenie przeciwciał) w razie ponownego podawania leku

72
Q

dna moczanowa

pacjenci z dną moczanową oporną na leczenie typowymi lekami a leki nasilające rozkład kwasu moczowego

A

uważa się, że u takich pacjentów peglotikaza będzie bezpieczniejsza od rasburykazy

73
Q

dna moczanowa

rolę czego w rozwoju zapalenia stawów w przebiegu dny moczanowej podkreślają ostatnie badania?

A

Interleukiny 1 (IL-1β)

74
Q

dna moczanowa

czego powstawanie oraz działanie silnie aktywują kryształy moczanu sodu? gdzie?

A

inflamasomu;

w monocytach i synowiocytach

75
Q

dna moczanowa

czym jest inflamasom?

A

kompleks wielu białek zapalnych,

biorących udział w śmierci komórek oraz odpowiedzialnych za tworzenie się aktywnej podjednostki IL-1β – p17

76
Q

dna moczanowa

co powoduje IL-1β?

A

silnie pobudza komórki zapalne w obrębie stawów

77
Q

dna moczanowa

w leczeniu czego mogą okazać się użyteczne leki hamujące działanie IL-1β

A

w leczeniu dny moczanowej

78
Q

dna moczanowa

jakie leki hamujące działanie IL-1β są testowane w próbach klinicznych? jakie działanie wykazują?

A

anakinra (antagonista receptora dla IL-1β)
rylonacept (białko fuzyjne neutralizujące IL-1β, zanim połączy się ona z receptorem)
kanakinumab (przeciwciało monoklonalne przeciw IL-1β)

79
Q

dna moczanowa

czym jest oksypurynol? czy jest stosowany jako lek?

A

aktywny metabolit allopurynolu;

w niektórych krajach jest stosowany jako odrębny lek

80
Q

dna moczanowa

nad znalezieniem jakich leków trwają prace?

A

bezpiecznego preparatu oksydazy moczanowej

inhibitorów transportera odpowiadającego za zwrotne wchłanianie moczanów w kanalikach proksymalnych (URAT1)

81
Q

dna moczanowa

co badane jest w pracach nad znalezieniem bezpiecznego preparatu oksydazy moczanowej?

A

różne formy pegylowanego białka (np. urykaza-PEG 20)

82
Q

dna moczanowa

co badane jest w pracach nad znalezieniem inhibitorów transportera odpowiadającego za zwrotne wchłanianie moczanów w kanalikach proksymalnych (URAT1)?

A

kilka związków znajduje się w drugiej fazie badań klinicznych (np. RDEA594)

11. (8 decks)

Brainscape helps you reach your goals faster, through stronger study habits.
© 2025 Bold Learning Solutions. Terms and Conditions