V.11 Flashcards
dna moczanowa
co to jest? czym wywołana?
przewlekłe, przebiegające z zaostrzeniami zapalenie stawów;
wywołane krystalizacją moczanu sodu w płynie stawowym
dna moczanowa
dlaczego występuje krystalizacja moczanu sodu?
występuje na skutek hiperurykemii (przekroczenia stężenia kwasu moczowego w surowicy > 7 mg/dl)
dna moczanowa
co powoduje pojawienie się kryształów?
aktywację komórek zapalnych, wydzielanie cytokin (IL-1, TNF-α, IL-8) i innych autakoidów (prostaglandyny, leukotrieny), chemotaksję neutrofili
dna moczanowa
w jakich innych tkankach i narządach odkładają się złogi moczanów? co powodują?
typowo: guzki w tkankach miękkich okołostawowych oraz w okolicach małżowin usznych;
powodując np. zaburzenia funkcji nerek (nerka dnawa)
dna moczanowa
co dzieje się z neutrofilami po fagocytozie kryształów?
ulegają rozpadowi z uwolnieniem enzymów proteolitycznych do płynu stawowego (z biegiem czasu dochodzi do trwałych uszkodzeń w obrębie stawu)
dna moczanowa
pod wpływem czego następuje chemotaksja neutrofili?
pod wpływem LTB4
dna moczanowa
co powoduje hiperurykemia?
wpływa negatywnie na funkcje śródbłonka naczyń, sprzyja nadciśnieniu, miażdżycy i pogorszeniu tolerancji glukozy
dna moczanowa
czym spowodowana jest dna moczanowa pierwotna?
dziedziczne zaburzenia funkcji enzymów uczestniczących w przemianie puryn
dna moczanowa
czym spowodowana jest dna moczanowa nabyta?
czynnikami wtórnymi, wywołującymi hiperurykemię (nieprawidłowa dieta, zaburzenia wydalania moczanów czy nasilone ich powstawanie)
dna moczanowa
kiedy występuje nasilone powstawanie moczanów?
np. w przypadku chorób związanych z zespołem lizy guza itp.
dna moczanowa
co wyróżnia się w przebiegu dny pierwotnej z punktu widzenia klinicznego i terapii?
ostre napady dny
okres międzynapadowy
przewlekłą fazę dny
dna moczanowa
czym charakteryzują się ostre napady dny?
nawracające, ostre zapalenie stawów z objawami ogólnymi – gorączką, wymiotami, bólami głowy, złym samopoczuciem
dna moczanowa
czym charakteryzuje się okres międzynapadowy oraz przewlekła faza dny?
okres międzynapadowy – wolny od objawów
przewlekła faza dny – pomimo leczenia obecność ciągłego, „tlącego się” procesu zapalnego w stawach
dna moczanowa
na co ukierunkowane jest działanie leków ostrego napadu dny moczanowej?
przede wszystkim na zmniejszenie aktywności komórek zapalnych i oddziaływanie przeciwzapalne
dna moczanowa
kolchicyna – czym jest chemicznie? z czego jest wyizolowana?
alkaloid;
wyizolowany z ziemowita jesiennego (Colchicum autumnale)
dna moczanowa
na czym polega mechanizm działania kolchicyny?
hamowaniu polimeryzacji tubuliny i formowaniu mikrotubul – zaburza to migrację krwinek białych oraz fagocytozę kryształów moczanu
dna moczanowa
co kolchicyna powoduje z LTB4?
wykazuje niewielki efekt hamujący powstawanie LTB4
dna moczanowa
wskazania do stosowania kolchicyny
leczenie ostrego napadu dny, profilaktyka napadów dny w okresie międzynapadowym, zapobieganie napadom gorączki śródziemnomorskiej
dna moczanowa
kolchicyna oraz NLPZ w leczeniu ostrego napadu dny moczanowej
bezpieczniejsze NLPZ stosowane są obecnie częściej
dna moczanowa
jak podaje się i dawkuje kolchicynę?
doustnie;
z zachowaniem odpowiednich odstępów pomiędzy dawkami (1 mg co 6 godzin w 1. dobie napadu, co 8 godzin w 2 dobie napadu, co 12 godzin w 3. dobie napadu)
dna moczanowa
iniekcje dożylne kolchicyny – dawkowanie, kto? w jakiej sytuacji?
nie więcej niż 3 mg/ dawka;
wykonywane jedynie w szpitalu przez doświadczonego reumatologa w wyjątkowych przypadkach – tylko wówczas, gdy chory nie jest w stanie przyjąć leku doustnie
dna moczanowa
jakie jest ryzyko iniekcji dożylnych kolchicyny?
przy podaniu dożylnym istnieje bardzo duże ryzyko uszkodzenia szpiku kostnego;
preparaty kolchicyny silnie drażnią naczynia i uszkadzają tkanki przy wynaczynieniu
dna moczanowa
do czego dopasowuje się dawkę kolchicyny? dlaczego?
dawka leku musi być dopasowana do stopnia wydolności nerek;
kolchicyna nie jest usuwana przez dializę
dna moczanowa
dlaczego kolchicyna uznawana jest za lek toksyczny?
działania niepożądane obserwowane są u około 50% pacjentów
dna moczanowa
jakie jest najczęstsze działanie niepożądane kolchicyny?
biegunka z kurczowymi bólami brzucha
dna moczanowa
jakie inne, oprócz najczęstszego działania niepożądanego kolchicyny mogą również wystąpić?
uszkodzenie szpiku kostnego, wyłysienie neuropatia obwodowa (uszkodzenie neurotubul w aksonach!) i miopatia (wraz z mielosupresją może się pojawić zwłaszcza u chorych leczonych równocześnie cyklosporyną)
dna moczanowa
jakie działanie niepożądane przy stosowaniu kolchicyny może się pojawić zwłaszcza u chorych leczonych równocześnie cyklosporyną?
miopatia wraz z mielosupresją
dna moczanowa
czym objawi się zatrucie kolchicyną?
piekącym bólem gardła, krwawą biegunką, krwiomoczem, skąpomoczem, wstrząsem oraz postępującą depresją aktywności ośrodkowego układu nerwowego
dna moczanowa
jakie jest działanie NLPZ? kiedy stosujemy je przy leczeniu dny?
hamują powstawanie prozapalnych prostaglandyn, oddziałują przeciwbólowo i przeciwgorączkowo;
stosowane przy leczeniu ostrego napadu dny moczanowej
dna moczanowa
jaki NLPZ jest stosowany tradycyjnie w leczeniu dny?
indometacyna (ale obecnie w użyciu są również inne NLPZ)
dna moczanowa
jaki NLPZ jest wyjątkiem i jest nieskuteczny w leczeniu dny?
tolmetyna
dna moczanowa
stosowanie kwasu acetylosalicylowego u pacjentów z dną
nie powinni przyjmować małych dawek kwasu jako leku przeciwpłytkowego – hamuje on wydalanie moczanów – paradoksalnie, duże dawki mogą być stosowane, ponieważ ich podawanie daje efekt przeciwny