umhverfisfræði próf 2

Question 1

matarsóun í virðiskeðju framleiddara matvæla, afhverju er 1/3 matar hent í eiminum í dag?

Answer 1

framleiðsla-offramleiðsla, útlitsgöllun, geymd, veðurfar, kröfur, tækni
vinnsla-útlitsgöllun, geymd, tækni, kröfum ekki náð
flutningur-geymd, pökkun, hnjöskun, veðurfar
verslun- of mikið keypt, pökkun röng
neysla- of mikið keypt, geymd, misskilningur á “best fyrir”
umhverfisáhrif- Sóun á auðlindum: vatni, orku og peningum, Losun gróðurhúsalofttegunda, Jarðvegs-, vatns- og lyktarmengun, Jarðvegsrýrnun, Minnkun líffræðilegs fjölbreytileika, Úrgangsmyndun

allt þetta veldur því að 1/3 matar er hent

Question 2

afhverju er lofthjúpur jarðar mikilvægur?

Answer 2

-án hans væri hitastig á jörðu -18 gráður í stað +15 gráður

Question 3

úr hvaða helstu efnum er lofthjúpur jarðar?

Answer 3

80% nitur
20% súrefni
svo er 0,9% argon og 0,03% koldíoxíð

Question 4

hversu þykkur er lofthjúpurinn?

Answer 4

ef borið saman við epli þá er börkurinn á eplinu samsvarandi lofthjúpnum í þykkt

Question 5

hvað eru mörg hvolf í lofthjópnum?

Answer 5

4 hvolf: veðrahvolf, heiðhvolf,miðhvolf og hitahvolf

Question 6

hvað er í veðrahvolfi?

Answer 6

það er eina hvolfið sem hefur veður

Question 7

hvað er í heiðhvolfinu?

Answer 7

óson lagið

Question 8

hvað er í miðhvolfinu?

Answer 8

ekkert sérstakt

Question 9

hvað er í hitahvolfinu?

Answer 9

norðurljós

Question 10

hvað eru gróðurhúsaáhrif?

Answer 10

það sem heldur jörðinni heitri. nauðsýnlegt fyrir líf á jörðinni. hiti kemur inn, langbylgjugeislar ferðast milli kolefnis og síðan fer það út aftur, þetta veldur hita.

Question 11

hver eru helstu gróðurhúsalofttegundirnar?

Answer 11

vatnsgufa, koldíoxíð og metan

Question 12

hvað gera gróðurhúsalofttegundir?

Answer 12

þær endurkasta varmageislun frá jörðu aftur til jarðar

Question 13

hvert má reka aukning gróðurhúsalofttegunda?

Answer 13

iðnbyltinguna, þá var byrjað að nýta sér tækni sem var drifið af kol

Question 14

hver eru áhrif hlýnun jarðar?

Answer 14

það veldur bráðnun kökla sem veldur hækkun sjávar sem veldur meðal annars: lönd fara á kaf, flóttamenn aukast, dýr deyja, veðurfar öfgast, fæðuskortur, súrnun sjáfar.

Question 15

vinar sáttmálin snýst um…?

Answer 15

verndun ósonlagsins

Question 16

kyoto bókunin snýst um?

Answer 16

takmörk á losun gróðurhúsalofttegunda

Question 17

parísarsáttmálinn snýst um…?

Answer 17

takmörk á hlínun loftlags

Question 18

stockholm sáttmálinn snýst um….?

Answer 18

þrávirk lífræn efni

Question 19

hversu margir deyja vegna loftmengun á ári

Answer 19

5-6 miljónir manna

Question 20

hvað veldur loftmengun

Answer 20

iðnaður, umferð og náttúrulegir þættir

Question 21

hvaða efni er í loftmengun?

Answer 21

svifrik, brennisteinsdíoxíð, brennisteinsvetni,koldíoxíð og koldómoxíð

Question 22

brennisteinsýra?

Answer 22

þetta efnihefur skaðleg áhrif á lífríkið og var verulegt vandamál í evrópu áþur en þeir fóru að taka á

Question 23

hvernig verður brennisteinsýra til?

Answer 23

Brennisteinsdíoxíð getur oxast við OH radíkala í andrúmslofti og breyst í brennisteinssýr

Question 24

hvaða áhrif hafði brennisteinsýran á byggingar og styttur gerðar úr marmar?

Answer 24

þær fóru að grotna niður

Question 25

hvaða áhrif hafði brennisteinsýran á fiska í ám?

Answer 25

Fiskar í ám og stöðuvötnum dóu

Question 26

hvaða áhrif hafði brennisteinsýran á tré og gróður

Answer 26

tré og gróður sölnaði

Question 27

almennt, hversu mikið svifrik hefur komið af manna völdum

Answer 27

10-20%

Question 28

á höfuðborgarsvæðinu, hversu mikið svifrik hefur komið af manna völdum

Answer 28

65-75%

Question 29

hvað getur svifrik hindrað?

Answer 29

innkomu sólarljóss og valdið kólnun á veður fari

Question 30

hvar er gat á ósonlaginu?

Answer 30

yfir suðurpólnum

Question 31

hvaða efni eyða osonlaginu

Answer 31

CFCs, HCHs, halons, methyl bromide

Question 32

hversu mikið af sjávar mengun kemur frá landi

Answer 32

80%

Question 33

hvernig kemur mengun frá landi í sjóinn?

Answer 33

þrávirk lífræn efni úr jarðvarmavirkjunum eða álverum fjúka út á haf

Question 34

hversu mikið af olíu fer í sjóinn á ári?

Answer 34

0,5-8 miljónir tonna af olíu

Question 35

hvaða árif hefur olían í sjónum?

Answer 35

neikvæð áhrif á dýralíf vegna eiturefna og gæti eyðilagt vængi fugla.

Question 36

hvað er hitt Co2 vandamálið?

Answer 36

súrnun sjávar

Question 37

súrnun sjávar

Answer 37

vegna aukinnar Co2 í andrúmslofti gleypir sjórinn aukið magn Co2 sem veldur myndun kolsýru sem lækkar pH gildi sjávar=gerir hann súrari

Question 38

hvaða efni valda ofauðgun

Answer 38

nitur og fosflór

Question 39

hvaðan koma nitur og fosflór?

Answer 39

áburðum og skólpum

Question 40

hvað er ofauðgun?

Answer 40

nitur og fosflór berst frá ám í sjó eða vatn sem myndar mikið og stórt þörungablóm vegna aukinna næringarefna fjölga þörungar sér mikið sem veldur því að sólin næst ekki í dýpri lög vatnsins. þegar þörungar fá lítið af næringarefnum deyja þeir í stóru magni og sökva niður og taka frá allt súrefni.