Uklad Pokarmowy Flashcards

1
Q

Układ pokarmowy

A

układ pokarmowy = przewód pokarmowy + duże gruczoły jamy brzuszne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Otrzewna i krezka

A

Otrzewna jest największą błoną surowiczą ustroju; składającą się z dwóch części: otrzewnej ściennej (pokrywa ściany jamy brzusznej), oraz otrzewnej trzewnej (pokrywa część narządów jamy brzusznej)
Krezka- przejście otrzewnej trzewnej w otrzewną ścienną

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Funkcją otrzewnej

A

Funkcja:
1. Ochrona mechaniczna (poniekąd związane z obecnością dużej ilości tkanki
tłuszczowej)
2. Ograniczanie procesu zapalnego (otrzewna okleja miejsce gdzie występuje stan
zapalny, główną funkcję pełni sieć większa; przykładem jest zapalenie wyrostka
robaczkowego)
3. Ułatwia ślizganie się narządów wewnętrznych (bo między blaszkami znajduje się
płyn; znajduje się jama otrzewnej, która u mężczyzn jest całkowicie zamknięta, a u kobiet łączy się ze światłem zewnętrznym ujściem brzusznym jajowodów [jest to potencjalne miejsce wystąpienia zapalenia otrzewnej, ale przez szereg mechanizmów niezmiernie rzadkie])
4. Magazynowanie tłuszczów (bo w sieci większej dużo tkanki tłuszczowej)
5. Dzięki dużej powierzchni umożliwia dializę (dzięki dużej powierzchni)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Sieć większa

A

zaczyna się na krzywiźnie większej żołądka, biegnie w dół, zawija się i przyczepia się do okrężnicy poprzecznej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Sieć mniejsza

A

tworzą ją więzadła rozpostarte między wątrobą, a przełykiem; wątrobą, a dwunastnicą; wątrobą, a żołądkiem (największe)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Torba sieciowa

A

Największy zachyłek otrzewnej - otwór sieciowy to wejście do niej

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Funkcją krezki

A

Krezka (nadaje ruchomość i doprowadza naczynia; kątnica leży
wewnątrzotrzewnowo i nie ma)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Torba sieciowa

A

największy zachyłek
Otwór sieciowy (najłatwiejszy chirurgiczny dostęp do trzustki) (ograniczenia):
- od przodu więzadło wątrobowo-dwunastnicze
- od góry wyrostkiem ogoniastym wątroby
- od tyłu żyła główna dolna
- od dołu częścią górną dwunastnicy
Przedsionek torby sieciowej- pod wyrostkiem ogoniastym wątroby nad głową trzustki

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Zachyłki torby sieciowej:

A
  1. Zachyłek górny torby sieciowej- leży między żyłą główną dolną, przełykiem, a
    wpustem żołądka
  2. Zachyłek śledzionowy- między więzadłem żołądkowo-śledzionowym, a więzadłem
    żołądkowo-przeponowym
  3. Zachyłek dolny- położony w obrębie sieci większej
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Przełyk części

A

szyjna- od poziomu chrząstki pierścieniowatej do poziomu wcięcia szyjnego mostka piersiowa- do poziomu przepony
brzuszna- poniżej przepony

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Zwężenia przełyku

A

górne- w miejscu przejścia gardła w przełyk, najwęższe miejsce, czynnościowe (włókna mięśniowe okrężne)
środkowe- na wysokości rozdwojenia tchawicy, między aortą zstępującą, a oskrzelem głównym lewym
dolne- tuż powyżej lub na wysokości rozworu przełykowego\

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Unaczynienie przełyku

A

cz. szyjna- t. tarczowa dolna
cz. piersiowa- gałęzie przełykowe aorty piersiowej
cz. brzuszna- t. żołądkowa lewa i t. przeponowa dolna

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Topografia żołądka

A

Żołądek ma ściany: przednią i tylną oraz krzywiznę mniejszą i większą Części żołądka: część wpustowa, trzon, dno, część odźwiernikowa Żołądek posiada dwa ujścia: wpustowe i wypustowe

Przestrzeń półksiężycowata (Traubego)- odpowiada miejscu przylegania ściany przedniej żołądka do ściany brzucha i można jej granice wyznaczyć opukiwaniem (odgłos opukowy jawny), ważne bo chirurg otwierając żołądek może zlokalizować w ten sposób ścianę przednią

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Błoną śluzową żołądka

A

Rzeźba błony śluzowej:
1. Fałdy żołądkowe
2. Półka żołądkowe
3. Fałdy kosmkowate
Komórki główne- pepsynogen Komórki okładzinowe- kwas solny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Unerwienie żołądka

A

Splot żołądkowy przedni Splot żołądkowy tylny
- włókna współczulne od splotu trzewnego
- włókna przywspółczulne od nerwów błędnych
Układ przywspółczulny- pobudza czynność perystaltyczną błony mięśniowej żołądka Układ współczulny- na odwrót

Chłonka odpływa do węzłów regionalnych, zaliczamy węzły chłonne żołądkowe prawe, lewe, odźwiernikowe, trzustkowo-śledzionowe, trzustkowe górne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Części jelita cienkiego

A
  1. dwunastnica
  2. jelito czcze
  3. jelito kręte
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Części dwunastnicy

A
  1. Górna (opuszka)- najkrótsza (4-5cm) leży wewnątrzotrzewnowo jako jedyna
  2. Część zstępująca- od zgięcia górnego dwunastnicy do zgięcia dolnego dwunastnicy
  3. Część pozioma- między zgięciem dolnym dwunastnicy, a naczyniami krezkowymi
    górnymi
  4. Część wstępująca od naczyń krezkowych górnych po zgięcie dwunastniczo-czcze W niej rozpoczyna się proces wchłaniania substancji odżywczych
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Błona śluzową dwunastnicy

A

Błona śluzowa:
- fałdy okrężne
- fałd podłużny dwunastnicy
- gruczoły dwunastnicze (gr. cewkowo-pęcherzykowe; głównie w cz. górnej)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Brodawka większa dwunastnicy-

A

w części zstępującej na niej uchodzi bańka wątrobowo-trzustkowa (powstała z połączenia przewodu trzustkowego i przewodu żółciowego wspólnego)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Brodawka mniejsza dwunastnicy-

A

​w części zstępującej, powyżej brodawki większej dwunastnicy, na niej uchodzi przewód trzustkowy dodatkowy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Do zgięcia dwunastniczo-czczego dochodzi

A

mięsień wieszadłowy dwunastnicy

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Jelito czcze i kręte

A

Brak wyraźnej granicy między nimi.
Odległość między zgięciem dwunastniczo-czczym, a zastawką krętniczo kątniczą:
- 2⁄5 jelito czcze
- 3⁄5 jelito kręte
Jelito czcze zaczyna się razem z początkiem krezki, bo część wstępująca dwunastnicy leży zewnątrzotrzewnowo, a jelito czcze i kręte już wewnątrzotrzewnowo.

Szacuje się, że jelito czcze zaczyna się na lewym skraju drugiego kręgu lędźwiowego, a na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego prawego, lub w dole biodrowym prawym (synonimy) jelito kręte łączy się z jelitem grubym.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

Unaczynienie jelita czczego i krętego

A

Unaczynienie jelita czczego i krętego pochodzi od tętnic jelita czczego i krętego odchodzących od t. krezkowej górnej

Krew odpływa przez żyły jelita czczego i krętego, przez ż. wrotną do wątroby

24
Q

Unerwienie jelita czczego i krętego

A

Nerwy pochodzą od pnia współczulnego, czyli ze splotu trzewnego i od nerwu błędnego włókna przywspółczulne

25
Różnice jelita czczego i krętego
1. Jelito czcze jest obszerniejsze 2. Błona śluzowa jest lepiej unaczyniona w jelicie czczym 3. W jelicie czczym fałdy okrężne są liczniejsze i wyższe 4. Jelito czcze- grudki chłonne samotne 5. Jelito kręte- grudki chłonne skupione
26
Jelito grube
Główne zadania: wchłania wodę i produkuje śluz Części jelita grubego (120-150cm 1⁄4 cienkiego): 1. Kątnica z wyrostkiem robaczkowym (kątnica wewnątrzotrzewnowo bez krezki, a wyrostek zewnątrz, ale ma krezkę) 2. Okrężnica (poprzeczna i esowata wewnątrz [krezki], a wstępująca i zstępująca zewnątrz) 3. Odbytnica (na wys. 2-3 kręgu krzyżowego esowata przechodzi w odbytnicę)
27
Zastawka krętniczo-kątnicza
Granica między jelitem cienkim, a grubym Funkcja: zapobiega cofaniu się treści pokarmowej do jelita cienkiego Warga górna- należy do okrężnicy wstępującej Warga dolna- należy do kątnicy Przechodzą w fałdy kończące się wędzidełkiem
28
Kątnica
Leży na prawym mięśniu mięśniu biodrowo-lędźwiowym Zmienny stosunek do otrzewnej Długość ok. 7-8 cm
29
Wyrostek robaczkowy
Posiada krezkę (położenie wewnątrzotrzewnowe) Fałd błony śluzowej- tzw. zastawka wyrostka robaczkowego Długość ok. 8-9 cm, położenie zmienne
30
Części okrężnicy
1. Okrężnica wstępująca 2. Okrężnica poprzeczna 3. Okrężnica zstępująca 4. Okrężnica esowata
31
Cechy okrężnicy
1. Taśmy (swobodna, sieciowa, krezkowa) 2. Wypuklenia okrężnicy 3. Fałdy półksiężycowate 4. Przyczepki sieciowe
32
Taśmy gdzie jakie
Okrężnica wstępująca: 1. Taśma swobodna- na przedniej ścianie 2. krezkowa- przyśrodkowo 3. sieciowa- bocznie Okrężnica poprzeczna 1. swobodna- na dolnym brzegu 2. krezkowa- na ścianie tylnej 3. sieciowa- wzdłuż górnego brzegu
33
Unaczynienie okrężnicy
Płynie z gałęzi t. krezkowej dolnej - t. krętniczo okrężnicza (oddaje t. wyrostka robaczkowego) - t. okrężnicza prawa - t. okrężnicza środkowa - t. okrężnicza lewa - tt. esicze - t. odbytnicza górna - zespolenia (łuk Riolana i t. brzeżna Drummonda) Odpływ krwi: - ż. krezkowa dolna (do śledzionowej, a potem wrotnej) - ż. krezkowa górna do wrotnej
34
Unerwienie okrężnicy
Unerwienie z współczulnego i przywspółczulnego (ale tu jest ważna sprawa do 2⁄3 prawych okrężnicy poprzecznej nerwy przywspółczulne pochodzą z n. błędnego, a od 1⁄3 lewej okrężnicy poprzecznej pochodzą z części krzyżowej układu przywspółczulnego, czyli są to głównie nn. trzewne miedniczne)
35
Części odbytnicy
Odbytnica składa się z dwóch części (granica to mięsień dźwigacz odbytu (przejście przez przeponę miednicy): 1. Część miedniczna- występują dwa zgięcia: krzyżowe i kroczowe 2. Część odbytowa (kanał odbytu)- krótki ok. 3cm odcinek
36
Ściana odbytnicy:
1. Błoną zewnętrzną 2. Błoną mięśniową -warstwa zewnętrzna podłużna -warstwa wewnętrzna okrężna - tworzy np. Zwieracz wewnętrzny odbytu 3. Błoną śluzową - warstwy poprzeczne - zwykle 3 -fałdy podłużne - słupy odbytu 5-10, zastawki i zatoki odbytu
37
Unaczynienie odbytu
Unaczynienie - t. odbytnicza górna (krezkowa dolna) - t. odbytnicza środkowa (biodrowa wewnętrzna) - t. odbytnicza dolna (sromowa wewnętrzna) Splot żylny odbytniczy składa się z dwóch warstw: 1. Wewnętrznej (w tkance podśluzowej) wytwarza bańkowate wypuklenia żylne tzw. kłębki żylne u podstawy słupów odbytowych 2. Zewnętrznej (na powierzchni zewnętrznej błony śluzowej) Odprowadza krew do: 1. Ż. odbytniczej górnej (uchodzą do żyły krezkowej dolnej) 2. Żż. odbytniczych środkowych (uchodzą do ż. biodrowych wewnętrznych) 3. Żż. odbytniczych dolnych (uchodzą do ż. sromowych wewnętrznych)
38
Trzustka topografia
Powierzchnie: - tylna - dolna - przednia Brzegi: - Górny - Dolny - Przedni
39
Części trzustki
1. Głowa- otoczona z trzech stron przez dwunastnice 2. Szyjka (cieśń)- leży między głową, a trzonem 3. Trzon- leży między szyjką, a ogonem 4. Ogon- najbardziej po stronie lewej
40
Gdzie uchodzą przewody trzustkowe
Przewód trzustkowy- uchodzi na brodawce większej dwunastnicy Przewód trzustkowy dodatkowy- uchodzi na brodawce mniejszej dwunastnicy Hormony produkowane przez trzustkę wydzielane są bezpośrednio do krwi
41
Unaczynienie trzustki
- t. trzustkowo-dwunastnicza górna przednia i tylna (gałęzie żołądkowo-dwunastniczej, która odchodzi od wątrobowej wspólnej, a ta z kolei odchodzi od pnia trzewnego) - gałąź przednia i tylna t. trzustkowo-dwunastniczej dolnej (odchodzi od t. krezkowej górnej) - gałęzie trzustkowe t. śledzionowej (zaopatrują trzon i ogon)
42
Wątroba funkcje
Najważniejsze funkcje: 1. Synteza glikogenu, fibrynogenu, protrombiny i białek surowicy krwi 2. Detoksykacja krwi 3. Produkcja żółci 4. Magazynowanie tłuszczów i niektórych witamin
43
Płaty wątroby
- prawy - lewy (1⁄5) - czworoboczny - ogoniasty (wyrostek ogoniasty [położony po prawo] i wyrostek brodawkowaty [położony na lewo])
44
Powierzchnię wątroby
Wątroba ma powierzchnię przeponową (widzimy płat prawy i lewy), oraz powierzchnię trzewną (na niej widzimy wszystkie płaty)
45
Więzadło obłe to pozostałość po
żyle pępkowej
46
Więzadło żylne to pozostałość po
przewodzie żylnym, który u płodu odprowadza krew z żyły pępkowej do żyły głównej dolnej z pominięciem krwiobiegu wątroby, zwykle rozpięte między lewą gałęzią żyły wrotnej, a żyłą wątrobową lewą
47
Wnęka wątroby
1. Przewód wątrobowy wspólny 2. Żyła wrotna wątroby 3. Tętnica wątrobowa właściwa
48
Więzadła wątroby:
1. Więzadło wieńcowe (pokrywa wątrobę na powierzchni przeponowej i trzewnej, dwie blaszki tego więzadła łączą się po prawej i lewej stronie tworząc więzadła trójkątne) 2. Więzadło sierpowate (przebiega w miejscu gdzie stykają się ze sobą płat prawy i lewy) 3. Więzadło obłe wątroby 4. Więzadło żylne 5. Więzadło trójkątne prawe 6. Więzadło trójkątne lewe 7. Więzadło wątrobowo-przeponowe (część wieńcowego wchodząca na przeponę) 8. Więzadło wątrobowo-przełykowe 9. Więzadło wątrobowo-dwunastnicze 10. Więzadło wątrobowo-żołądkowe 11. Więzadło wątrobowo-nerkowe
49
Zrazik watroby
Tętnice międzyzrazikowe- od tętnicy wątrobowej właściwej Żyły międzyzrazikowe- od żyły wrotnej wątroby Przewody żółciowe (międzyzrazikowe)- przewód wątrobowy żyła środkowa → żyła podzrazikowa → żyła wątrobowa
50
Przepływ chłonki w wątrobie
Wyróżniamy naczynia chłonne głębokie ( tworzą dwie grupy; jedna biegnie z rozgałęzieniami żyły wrotnej do tzw. małych węzłów chłonnych wnęki zwanych węzłami wątrobowymi, stąd przez więzadło wątrobowo-dwunastnicze chłonka biegnie do węzłów trzewnych; druga grupa podąża z żyłami wątrobowymi i przechodzi przez przeponę wraz z żyłą główną dolną do klatki piersiowej gdzie uchodzi do węzłów śródpiersiowych)
51
Drogi żółciowe
1. Kanaliki żółciowe włosowate 2. Przewodziki międzyzrazikowe 3. Przewodziki żółciowe 4. Przewody wątrobowe Żółć produkowana jest w wątrobie, a magazynowana w pęcherzyku żółciowym Przewód wątrobowy wspólny powstaje z połączenia przewodu wątrobowego prawego i lewego Przewód żółciowy wspólny powstaje z połączenia przewodu wątrobowego wspólnego i przewodu pęcherzykowego
52
Części pęcherzyka żółciowego wspólnego
1. Część naddwunastnicza 2. Część zadwunastnicza 3. Część trzustkowa 4. Część śródścienna
53
Części pęcherzyka żółciowego
Części: 1. Dno (w rzucie połączenia IX i X chrząstki żebrowej) 2. Trzon 3. Szyjka
54
Przewód pęcherzykowy -
Fałd spiralny
55
Unerwienie pęcherzyka żółciowego
Splot wątrobowy Ukł. przywspółczulny- skurcz pęcherzyka żółciowego i rozkurcz m. zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej