Uklad Pokarmowy

Question 1

Układ pokarmowy

Answer 1

układ pokarmowy = przewód pokarmowy + duże gruczoły jamy brzuszne

Question 2

Otrzewna i krezka

Answer 2

Otrzewna jest największą błoną surowiczą ustroju; składającą się z dwóch części: otrzewnej ściennej (pokrywa ściany jamy brzusznej), oraz otrzewnej trzewnej (pokrywa część narządów jamy brzusznej)
Krezka- przejście otrzewnej trzewnej w otrzewną ścienną

Question 3

Funkcją otrzewnej

Answer 3

Funkcja:
1. Ochrona mechaniczna (poniekąd związane z obecnością dużej ilości tkanki
tłuszczowej)
2. Ograniczanie procesu zapalnego (otrzewna okleja miejsce gdzie występuje stan
zapalny, główną funkcję pełni sieć większa; przykładem jest zapalenie wyrostka
robaczkowego)
3. Ułatwia ślizganie się narządów wewnętrznych (bo między blaszkami znajduje się
płyn; znajduje się jama otrzewnej, która u mężczyzn jest całkowicie zamknięta, a u kobiet łączy się ze światłem zewnętrznym ujściem brzusznym jajowodów [jest to potencjalne miejsce wystąpienia zapalenia otrzewnej, ale przez szereg mechanizmów niezmiernie rzadkie])
4. Magazynowanie tłuszczów (bo w sieci większej dużo tkanki tłuszczowej)
5. Dzięki dużej powierzchni umożliwia dializę (dzięki dużej powierzchni)

Question 4

Sieć większa

Answer 4

zaczyna się na krzywiźnie większej żołądka, biegnie w dół, zawija się i przyczepia się do okrężnicy poprzecznej

Question 5

Sieć mniejsza

Answer 5

tworzą ją więzadła rozpostarte między wątrobą, a przełykiem; wątrobą, a dwunastnicą; wątrobą, a żołądkiem (największe)

Question 6

Torba sieciowa

Answer 6

Największy zachyłek otrzewnej - otwór sieciowy to wejście do niej

Question 7

Funkcją krezki

Answer 7

Krezka (nadaje ruchomość i doprowadza naczynia; kątnica leży
wewnątrzotrzewnowo i nie ma)

Question 8

Torba sieciowa

Answer 8

największy zachyłek
Otwór sieciowy (najłatwiejszy chirurgiczny dostęp do trzustki) (ograniczenia):
- od przodu więzadło wątrobowo-dwunastnicze
- od góry wyrostkiem ogoniastym wątroby
- od tyłu żyła główna dolna
- od dołu częścią górną dwunastnicy
Przedsionek torby sieciowej- pod wyrostkiem ogoniastym wątroby nad głową trzustki

Question 9

Zachyłki torby sieciowej:

Answer 9

1. Zachyłek górny torby sieciowej- leży między żyłą główną dolną, przełykiem, a
   wpustem żołądka
2. Zachyłek śledzionowy- między więzadłem żołądkowo-śledzionowym, a więzadłem
   żołądkowo-przeponowym
3. Zachyłek dolny- położony w obrębie sieci większej

Question 10

Przełyk części

Answer 10

szyjna- od poziomu chrząstki pierścieniowatej do poziomu wcięcia szyjnego mostka piersiowa- do poziomu przepony
brzuszna- poniżej przepony

Question 11

Zwężenia przełyku

Answer 11

górne- w miejscu przejścia gardła w przełyk, najwęższe miejsce, czynnościowe (włókna mięśniowe okrężne)
środkowe- na wysokości rozdwojenia tchawicy, między aortą zstępującą, a oskrzelem głównym lewym
dolne- tuż powyżej lub na wysokości rozworu przełykowego\

Question 12

Unaczynienie przełyku

Answer 12

cz. szyjna- t. tarczowa dolna
cz. piersiowa- gałęzie przełykowe aorty piersiowej
cz. brzuszna- t. żołądkowa lewa i t. przeponowa dolna

Question 13

Topografia żołądka

Answer 13

Żołądek ma ściany: przednią i tylną oraz krzywiznę mniejszą i większą Części żołądka: część wpustowa, trzon, dno, część odźwiernikowa Żołądek posiada dwa ujścia: wpustowe i wypustowe

Przestrzeń półksiężycowata (Traubego)- odpowiada miejscu przylegania ściany przedniej żołądka do ściany brzucha i można jej granice wyznaczyć opukiwaniem (odgłos opukowy jawny), ważne bo chirurg otwierając żołądek może zlokalizować w ten sposób ścianę przednią

Question 14

Błoną śluzową żołądka

Answer 14

Rzeźba błony śluzowej:
1. Fałdy żołądkowe
2. Półka żołądkowe
3. Fałdy kosmkowate
Komórki główne- pepsynogen Komórki okładzinowe- kwas solny

Question 15

Unerwienie żołądka

Answer 15

Splot żołądkowy przedni Splot żołądkowy tylny
- włókna współczulne od splotu trzewnego
- włókna przywspółczulne od nerwów błędnych
Układ przywspółczulny- pobudza czynność perystaltyczną błony mięśniowej żołądka Układ współczulny- na odwrót

Chłonka odpływa do węzłów regionalnych, zaliczamy węzły chłonne żołądkowe prawe, lewe, odźwiernikowe, trzustkowo-śledzionowe, trzustkowe górne

Question 16

Części jelita cienkiego

Answer 16

1. dwunastnica
2. jelito czcze
3. jelito kręte

Question 17

Części dwunastnicy

Answer 17

1. Górna (opuszka)- najkrótsza (4-5cm) leży wewnątrzotrzewnowo jako jedyna
2. Część zstępująca- od zgięcia górnego dwunastnicy do zgięcia dolnego dwunastnicy
3. Część pozioma- między zgięciem dolnym dwunastnicy, a naczyniami krezkowymi
   górnymi
4. Część wstępująca od naczyń krezkowych górnych po zgięcie dwunastniczo-czcze W niej rozpoczyna się proces wchłaniania substancji odżywczych

Question 18

Błona śluzową dwunastnicy

Answer 18

Błona śluzowa:
- fałdy okrężne
- fałd podłużny dwunastnicy
- gruczoły dwunastnicze (gr. cewkowo-pęcherzykowe; głównie w cz. górnej)

Question 19

Brodawka większa dwunastnicy-

Answer 19

w części zstępującej na niej uchodzi bańka wątrobowo-trzustkowa (powstała z połączenia przewodu trzustkowego i przewodu żółciowego wspólnego)

Question 20

Brodawka mniejsza dwunastnicy-

Answer 20

​w części zstępującej, powyżej brodawki większej dwunastnicy, na niej uchodzi przewód trzustkowy dodatkowy

Question 21

Do zgięcia dwunastniczo-czczego dochodzi

Answer 21

mięsień wieszadłowy dwunastnicy

Question 22

Jelito czcze i kręte

Answer 22

Brak wyraźnej granicy między nimi.
Odległość między zgięciem dwunastniczo-czczym, a zastawką krętniczo kątniczą:
- 2⁄5 jelito czcze
- 3⁄5 jelito kręte
Jelito czcze zaczyna się razem z początkiem krezki, bo część wstępująca dwunastnicy leży zewnątrzotrzewnowo, a jelito czcze i kręte już wewnątrzotrzewnowo.

Szacuje się, że jelito czcze zaczyna się na lewym skraju drugiego kręgu lędźwiowego, a na wysokości stawu krzyżowo-biodrowego prawego, lub w dole biodrowym prawym (synonimy) jelito kręte łączy się z jelitem grubym.

Question 23

Unaczynienie jelita czczego i krętego

Answer 23

Unaczynienie jelita czczego i krętego pochodzi od tętnic jelita czczego i krętego odchodzących od t. krezkowej górnej

Krew odpływa przez żyły jelita czczego i krętego, przez ż. wrotną do wątroby

Question 24

Unerwienie jelita czczego i krętego

Answer 24

Nerwy pochodzą od pnia współczulnego, czyli ze splotu trzewnego i od nerwu błędnego włókna przywspółczulne

Question 25

Różnice jelita czczego i krętego

Answer 25

1. Jelito czcze jest obszerniejsze
2. Błona śluzowa jest lepiej unaczyniona w jelicie czczym
3. W jelicie czczym fałdy okrężne są liczniejsze i wyższe
4. Jelito czcze- grudki chłonne samotne
5. Jelito kręte- grudki chłonne skupione

Question 26

Jelito grube

Answer 26

Główne zadania: wchłania wodę i produkuje śluz
Części jelita grubego (120-150cm 1⁄4 cienkiego):
1. Kątnica z wyrostkiem robaczkowym (kątnica wewnątrzotrzewnowo bez krezki, a
wyrostek zewnątrz, ale ma krezkę)
2. Okrężnica (poprzeczna i esowata wewnątrz [krezki], a wstępująca i zstępująca
zewnątrz)
3. Odbytnica (na wys. 2-3 kręgu krzyżowego esowata przechodzi w odbytnicę)

Question 27

Zastawka krętniczo-kątnicza

Answer 27

Granica między jelitem cienkim, a grubym
Funkcja: zapobiega cofaniu się treści pokarmowej do jelita cienkiego Warga górna- należy do okrężnicy wstępującej
Warga dolna- należy do kątnicy
Przechodzą w fałdy kończące się wędzidełkiem

Question 28

Kątnica

Answer 28

Leży na prawym mięśniu mięśniu biodrowo-lędźwiowym Zmienny stosunek do otrzewnej
Długość ok. 7-8 cm

Question 29

Wyrostek robaczkowy

Answer 29

Posiada krezkę (położenie wewnątrzotrzewnowe)
Fałd błony śluzowej- tzw. zastawka wyrostka robaczkowego Długość ok. 8-9 cm, położenie zmienne

Question 30

Części okrężnicy

Answer 30

1. Okrężnica wstępująca
2. Okrężnica poprzeczna
3. Okrężnica zstępująca
4. Okrężnica esowata

Question 31

Cechy okrężnicy

Answer 31

1. Taśmy (swobodna, sieciowa, krezkowa)
2. Wypuklenia okrężnicy
3. Fałdy półksiężycowate
4. Przyczepki sieciowe

Question 32

Taśmy gdzie jakie

Answer 32

Okrężnica wstępująca:
1. Taśma swobodna- na przedniej ścianie
2. krezkowa- przyśrodkowo
3. sieciowa- bocznie
Okrężnica poprzeczna
1. swobodna- na dolnym brzegu
2. krezkowa- na ścianie tylnej
3. sieciowa- wzdłuż górnego brzegu

Question 33

Unaczynienie okrężnicy

Answer 33

Płynie z gałęzi t. krezkowej dolnej
- t. krętniczo okrężnicza (oddaje t. wyrostka robaczkowego) - t. okrężnicza prawa
- t. okrężnicza środkowa
- t. okrężnicza lewa
- tt. esicze
- t. odbytnicza górna
- zespolenia (łuk Riolana i t. brzeżna Drummonda)

Odpływ krwi:
- ż. krezkowa dolna (do śledzionowej, a potem wrotnej)
- ż. krezkowa górna do wrotnej

Question 34

Unerwienie okrężnicy

Answer 34

Unerwienie z współczulnego i przywspółczulnego (ale tu jest ważna sprawa do 2⁄3 prawych okrężnicy poprzecznej nerwy przywspółczulne pochodzą z n. błędnego, a od 1⁄3 lewej okrężnicy poprzecznej pochodzą z części krzyżowej układu przywspółczulnego, czyli są to głównie nn. trzewne miedniczne)

Question 35

Części odbytnicy

Answer 35

Odbytnica składa się z dwóch części (granica to mięsień dźwigacz odbytu (przejście przez przeponę miednicy):
1. Część miedniczna- występują dwa zgięcia: krzyżowe i kroczowe
2. Część odbytowa (kanał odbytu)- krótki ok. 3cm odcinek

Question 36

Ściana odbytnicy:

Answer 36

1. Błoną zewnętrzną
2. Błoną mięśniową
   -warstwa zewnętrzna podłużna
   -warstwa wewnętrzna okrężna - tworzy np. Zwieracz wewnętrzny odbytu
3. Błoną śluzową
   
   • warstwy poprzeczne - zwykle 3
     -fałdy podłużne - słupy odbytu 5-10, zastawki i zatoki odbytu

Question 37

Unaczynienie odbytu

Answer 37

Unaczynienie
- t. odbytnicza górna (krezkowa dolna)
- t. odbytnicza środkowa (biodrowa wewnętrzna)
- t. odbytnicza dolna (sromowa wewnętrzna)

Splot żylny odbytniczy składa się z dwóch warstw:
1. Wewnętrznej (w tkance podśluzowej) wytwarza bańkowate wypuklenia żylne tzw.
kłębki żylne u podstawy słupów odbytowych
2. Zewnętrznej (na powierzchni zewnętrznej błony śluzowej)

Odprowadza krew do:
1. Ż. odbytniczej górnej (uchodzą do żyły krezkowej dolnej)
2. Żż. odbytniczych środkowych (uchodzą do ż. biodrowych wewnętrznych)
3. Żż. odbytniczych dolnych (uchodzą do ż. sromowych wewnętrznych)

Question 38

Trzustka topografia

Answer 38

Powierzchnie: - tylna
- dolna
- przednia
Brzegi:
- Górny
- Dolny
- Przedni

Question 39

Części trzustki

Answer 39

1. Głowa- otoczona z trzech stron przez dwunastnice
2. Szyjka (cieśń)- leży między głową, a trzonem
3. Trzon- leży między szyjką, a ogonem
4. Ogon- najbardziej po stronie lewej

Question 40

Gdzie uchodzą przewody trzustkowe

Answer 40

Przewód trzustkowy- uchodzi na brodawce większej dwunastnicy
Przewód trzustkowy dodatkowy- uchodzi na brodawce mniejszej dwunastnicy Hormony produkowane przez trzustkę wydzielane są bezpośrednio do krwi

Question 41

Unaczynienie trzustki

Answer 41

• t. trzustkowo-dwunastnicza górna przednia i tylna (gałęzie żołądkowo-dwunastniczej,
  która odchodzi od wątrobowej wspólnej, a ta z kolei odchodzi od pnia trzewnego)
• gałąź przednia i tylna t. trzustkowo-dwunastniczej dolnej (odchodzi od t. krezkowej
  górnej)
• gałęzie trzustkowe t. śledzionowej (zaopatrują trzon i ogon)

Question 42

Wątroba funkcje

Answer 42

Najważniejsze funkcje:
1. Synteza glikogenu, fibrynogenu, protrombiny i białek surowicy krwi
2. Detoksykacja krwi
3. Produkcja żółci
4. Magazynowanie tłuszczów i niektórych witamin

Question 43

Płaty wątroby

Answer 43

• prawy
• lewy (1⁄5)
• czworoboczny
• ogoniasty (wyrostek ogoniasty [położony po prawo] i wyrostek brodawkowaty
  [położony na lewo])

Question 44

Powierzchnię wątroby

Answer 44

Wątroba ma powierzchnię przeponową (widzimy płat prawy i lewy), oraz powierzchnię trzewną (na niej widzimy wszystkie płaty)

Question 45

Więzadło obłe to pozostałość po

Answer 45

żyle pępkowej

Question 46

Więzadło żylne to pozostałość po

Answer 46

przewodzie żylnym, który u płodu odprowadza krew z żyły pępkowej do żyły głównej dolnej z pominięciem krwiobiegu wątroby, zwykle rozpięte między lewą gałęzią żyły wrotnej, a żyłą wątrobową lewą

Question 47

Wnęka wątroby

Answer 47

1. Przewód wątrobowy wspólny
2. Żyła wrotna wątroby
3. Tętnica wątrobowa właściwa

Question 48

Więzadła wątroby:

Answer 48

1. Więzadło wieńcowe (pokrywa wątrobę na powierzchni przeponowej i trzewnej, dwie
   blaszki tego więzadła łączą się po prawej i lewej stronie tworząc więzadła trójkątne)
2. Więzadło sierpowate (przebiega w miejscu gdzie stykają się ze sobą płat prawy i
   lewy)
3. Więzadło obłe wątroby
4. Więzadło żylne
5. Więzadło trójkątne prawe
6. Więzadło trójkątne lewe
7. Więzadło wątrobowo-przeponowe (część wieńcowego wchodząca na przeponę)
8. Więzadło wątrobowo-przełykowe
9. Więzadło wątrobowo-dwunastnicze
10. Więzadło wątrobowo-żołądkowe
11. Więzadło wątrobowo-nerkowe

Question 49

Zrazik watroby

Answer 49

Tętnice międzyzrazikowe- od tętnicy wątrobowej właściwej Żyły międzyzrazikowe- od żyły wrotnej wątroby
Przewody żółciowe (międzyzrazikowe)- przewód wątrobowy żyła środkowa → żyła podzrazikowa → żyła wątrobowa

Question 50

Przepływ chłonki w wątrobie

Answer 50

Wyróżniamy naczynia chłonne głębokie ( tworzą dwie grupy; jedna biegnie z rozgałęzieniami żyły wrotnej do tzw. małych węzłów chłonnych wnęki zwanych węzłami wątrobowymi, stąd przez więzadło wątrobowo-dwunastnicze chłonka biegnie do węzłów trzewnych; druga grupa podąża z żyłami wątrobowymi i przechodzi przez przeponę wraz z żyłą główną dolną do klatki piersiowej gdzie uchodzi do węzłów śródpiersiowych)

Question 51

Drogi żółciowe

Answer 51

1. Kanaliki żółciowe włosowate
2. Przewodziki międzyzrazikowe
3. Przewodziki żółciowe
4. Przewody wątrobowe

Żółć produkowana jest w wątrobie, a magazynowana w pęcherzyku żółciowym
Przewód wątrobowy wspólny powstaje z połączenia przewodu wątrobowego prawego i lewego
Przewód żółciowy wspólny powstaje z połączenia przewodu wątrobowego wspólnego i przewodu pęcherzykowego

Question 52

Części pęcherzyka żółciowego wspólnego

Answer 52

1. Część naddwunastnicza
2. Część zadwunastnicza
3. Część trzustkowa
4. Część śródścienna

Question 53

Części pęcherzyka żółciowego

Answer 53

Części:
1. Dno (w rzucie połączenia IX i X chrząstki żebrowej) 2. Trzon
3. Szyjka

Question 54

Przewód pęcherzykowy -

Answer 54

Fałd spiralny

Question 55

Unerwienie pęcherzyka żółciowego

Answer 55

Splot wątrobowy

Ukł. przywspółczulny- skurcz pęcherzyka żółciowego i rozkurcz m. zwieracza bańki wątrobowo-trzustkowej