układ adrenergiczny Flashcards

1
Q

Aminy katecholowe

A

Powstają z Tyr> DOPA (hydroksylacja mit> dopamina (dekarboksylacja- inh. KARBIDOPA cyt> NA (hydrok.> A (metylacja NH2
układ katecholu tworzy się z beta-fenyloetyloaminy
metylacja tylko kom rdzenia nadnerczy,OUN!
rozkład- MAO monoaminooksydaza COMT o-metylotransferaza
Na,A»»kwas wanilinomigdałowy (VMA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Rec alfa1

A
  • białko Gq> IP3, DAG>wzrost Ca2+
  • skurcz mm gladkich oprocz pp
  • selektywny AGONISTA- FENYLEFRYNA
  • selektywny ANTAGONISTA- PRAZOSYNA, TERAZOSYNA, DOKSAZOSYNA
  • działa na nie głownie NA
  • rozwieracz źrenicy,m. macicy
  • naczynia skóry, błon śluz., trzewne, żyły, ejakulacja
  • gruczoły ślinowe, oskrzelowe
  • zwieracze PP, wewnętrzny pęcherza
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Rec alfa2

A

-presynaptyczny
- białko Gi>spadek cAMP> spadek Ca2+ wzrost K+
-zapobieganie nadmiernej stymulacje
-hamują uwalnianie NA
-2 podtypy=
A w OUN odpowiadających za czuwanie strukturach
AGONIŚCI selektywni DEKSEMETOMIDYNA, MIWAZEROL anestezja uspokajające
ANTAGONISTA- ATIPAMEZOL
B pien mózgu, odpowiadają za napięcie zwieraczy prekapilarnych- pobudzenie spadek ciśn krwi KLONIDYNA przez nie działa
selektywni AGONIŚCI- KLONIDYNA
ANTAGONIŚCI - JOHIMBINA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

rec beta1

A

-białko Gs, wzrost cAMP, kinaza białkowa, fosforylacja kanałów Ca2+ napływ Ca2+ i zwiekszenie jego zasobów w siateczce
efekt chronotropowy, dromotropowy, inotropowy, batmotropowy, lusitropowy +
uwalnianie reniny z aparatu przykłębuszkowego
selek. AGONISTA- dobutamina
sel. ANTAGONIŚCI- metoprolol, atenolol, acebutolol

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Adrenalina

A
  • równo na rec. alfa i beta,
  • akcje reanimacyjne, wstrząs anafilaktyczny
  • skurcz naczyń przy znieczuleniu ogólnym
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Noradrenalina

A
-działa bardziej na alfa
niewydolność serca z dużą hipotonią
wstrząs septyczny
po podaniu bradykardia odruchowa ze względu na odruch wagotoniczny spowodowany wzrostem ciśnienia obwodowego
w odnerwionym sercu brak odruchu
How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Dopamina

A

dawka 0,5-5 (nerkowa, diuretyczna)
rec dopaminergiczne w nerkach, rozkurcz naczyń nerkowych, wzrost diurezy
stosowana w zapobieganiu lub w ostrej niewydolności nerek
dawka 5-15 rec. beta1 w sercu, działanie inotropowo dodatnio
powyżej 15 - skurcz naczyń przez rec. alfa1
stosowana w ostrej lub ciężkim zaostrzeniu niewydolności serca, wstrząsie septycznym
dziąła też na PP i OUN

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Izoprenalina

A

Pobudza głownie rec. beta
duży wzrost:
skurczów serca
bardzo duży spadek oporu naczyń wieńcowych ,mięśniowych
wzrost ciśnienia skurczowego
spadek ciśnienia średniego i duży spadek ciśnienia rozkurczowego

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Fenylefryna

A

AGONISTA r. alfa1- SYMPATYKOMIMETYK
obrzęk śluzówek, niespecyficzne, alergiczne zapalenie spojówek,zatok, nosa
utrzymywanie prawidłowego ciś. podczas znieczulenia, hipotonii, wstrząsie
amina
DZ. N. śpiączka, zaburzenia oddychania, niepokój, drgawki,

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Nefazolina, Ksylometazolina

A

AGONIŚCI alfa1
miejscowo stosowane
nieżyt nosa zapalny, alergiczny, zapalenie nieinfekcyjne spojówek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Tetryzolina

A

AGONISTA alfa1
miejscowy
nieżyt nosa zapalny, alergiczne, zapalenie spojówek, zapalenia zatok
DZ. N przekrwienie błony śluzowej, nawrot objawoow, suchość oka

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Tramazolina, Etylefryna, Oksymetazolina

A

AGONIŚCI alfa1
miejscowe
nieżyt nosa i zapalenie spojówek

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Midodryna

A

AGONISTA alfa1
ogólny
leczenie hipotonii ortostatycznej, neurogennej
substancja prekursorowa
DZ. N.: świąd (głowa), zaburznenia komorowe rytmu, objawy jak dusznicy bolesnej, bardzo wysokie ciśnienei krwi na siedząco i leżąco, zaburzenia sikania

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Droksydopa

A

AGONISTA alfa1
neurogenna hipotonia w ch. Parkinsona
zamienia przez dekarboksylaze DOPA na NA

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Izoprenalina

A

AGONISTA beta

niesotosowany obecnie wcześniej w blokach sercowych

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Orcyprenalina

A

AGONISTA beta
stosowana w blokach przejściowych
przy blokach w bradykardii
przy zatruciu beta-blokerami

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Dobutamina

A

AGONISTA beta

wstrząs kardiogenny

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Salbutamol, Fenoterol, Terbutalina

A

AGONIŚCI głbeta2
astma oskrzelowa i POChP
hamowanie skurczów macicy FENOTERL i SALBUTAMOL- leki tokolityczne

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Salmeterol

A

AGONISTA głbeta2
długo dzialający
j.w. plus własności przeciwzapalne

20
Q

Formoterol

A

AGONISTA gł. beta2

działa jak Salmeterol ale aktywność zaczyna się po 1-3 a salmeterolu po 10-20 min

21
Q

Klenbuterol, Reproterol,

A

AGONIŚCI gł. beta2

j.w.

22
Q

Fenoldopam

A

AGONISTA rec, D1, alfa2 sląbszy
obniża ciśn tętnicze, jedynie warunki szpitalne gdy należy szybko obniżyć ciśnienie krwi- nadciśnienie złośliwe, cieżkie nadciśnienie tętnicze

23
Q

Efedryna

A

uwalnia NA z pęcherzyków synaptycznych
z przęśli, zwęża naczynia,
leczenie niedociśnienia w czaie znieczulenia
pobudza OUN

24
Q

Pseudoefedryna

A

uwalnia NA z pęch. synaptycznych
nie ma działąnia ośrodkowego
izomer D efedryny
obwodowo jak A, ośrodkowo słabiej od Amfetaminy
obkurczanie naczyń w zapaleniu zatok, nieżycie nosa, zapaleniu GDO, składnik preparatów

25
Q

Prazosyna

A
SELEK. ANTAGONISTA alfa1
krótko dziala, nadcisnienie tętnicze, ch. Raynauda, zab. oddawania moczu- prostata
nie wywyołuje tachykardii
nie blokuje rec alfa2
może powodować hipotonie ortostatyczną
26
Q

Terazosyna, Bunasozyna, Doksazosyna

A

ANTAG. sel alfa1
wskazania jak do prazosyny
dłużej działąją

27
Q

Urapidyl

A

ANTAG. sel. alfa1

dodatkowe działanie ośrodkowe obniżające ciśnienie bo pobudza rec 5-HT1a w mózgu, w nagłych stanach z nadciśnieniem

28
Q

Tamsulozyna, Alfuzosyna

A

ANTAG. rec alfa1 sel

przerost prostay działają na rec. alfa1a w zwieraczu pęcherza - rozkurcz

29
Q

Guanetydyna

A

blokuje uwalnianie NA z magazynów neuronalnych
pod wpływem stym. neuronalnej
stosowany w leczeniu dystrofii współczulnej

30
Q

Rezerpina

A

z korzenia Rauvolfia serpentina rauwolfii
wiąże się z pęcherzykami magazynującymi a. katecholowe przez co blokuje zdolność ich przechowywania w OUN- ef. uboczny depresja
niezmagazynowane aminy są rozkłądane
hamuje ATP-aze Mg2+ zależną pompującą H+
obecnie jedynie w małych dawkach na nadciśnienie w połaczeniu z lekami moczopędnymi

31
Q

Klonidyna

A

pobudza selektywnie rec alfa2 w neuronach rdzenia przedłużonego- obniżenie ciśnienia poprzez hamowanie impulsacji symptaczynej z ośrodka i spadek napięcia zwieraczy prekapilarnych, obwodowo pobudzenie alfa2 hamuje uwalnianie NA
nadciśnienie tętnicze - leczenie
nagłe odstawienie- zespół odstawienny
moksonidyna-analog
działają na rec imidazolinowe w rdzeniu prz.
pubdzają też hamowanie neuronów w pasmie jądra samotnego gdzie prząłączany jest odruch z baroreptorów

32
Q

Guanfacyna

A

podobnie jak klonidyna

33
Q

Metyldopa

A

prolek przekształcany w alfa-metyloNA
leczenie nadciśnienia ośrodkowo
pobudza rec alfa2- spadek akt. n. adrenergicznych
stosowany w czasie ciąży, może powodować anemię hemolityczną

34
Q

Alkaloidy sporyszu

A

Ergotamina
Antagoniści rec alfa, częściowi agoniści
ergotamina skurcz naczyń- lecz. napadów migreny
Dihydroergotamina- tonizujace dział na naczynia żylne- leczenie zab. ortostatycznych
Dihydroergokryptyna profilaktyka migreny,
Dihydroergotoksyna- mieszanina dihydroergotaminy, dihdroergokrystyny, dihydroegrokryptyny
Bromokryptyna- leczenie ch. Parkinsona agonista dopaminergiczny

35
Q

Fenoksybenzamina

A

nieodwracalna blokada rec alfa
długo działa
przełom nadciśnieniowy lub przed operacją guza chromochłonnego
zaburzenia oddawania moczu wynikajace z duzego napiecia zwieracza cewki

36
Q

Fentolamina

A

nieselektywny antagonista r. alfa

zapobiegawczo i leczniczo w przebiegu pheochromocytoma w okresie przed operacją

37
Q

I generacja beta blokerów

A
nieselektywne
propranolol- leczenie nadczynności tarczycy (hamuje przem. T4 do T3), stanów lękowych, ef. pierwszego przejścia, 3 godz- okres półtrwania
metypranolol, tymolol- okulistyka
penbutolol
sotalol- antyarytmiczny
bupranolol
metypranolol
nadolol
znoszą tokolityczny charakter beta2 sympatykomimetyków
38
Q

II- kardioselektywne

A
beta1 
acebutolol
bisopropol- 11 godzin czasu półtrwania
atenolol
betaksolol
nebiwolol
esmolol- wkazany w krótkotrwałym leczeniu częstoskurczu komorowego, operacyjnego migotania orzedsionków
talinolol
metoprolol
celiprolol
BISOPROLOL, BETAKSOLOL, NEBIWOLOL najbardziej kardioselektywne
nie mają tylu działań ubocznych np nie działają na metabolzim węglowodanów
39
Q

Nebiwolol

A

działa wazodylatacyjnie
poprzez uruchomienie szlaku alfa-argininy i NO
efekt pierwszego przejścia
półtrwanie 10 godzin

40
Q

Labetalol, Bucindolol, Karwedydol

A

blokują też receptory alfa (beta1- anta, alfa1 antagoniści)
Karwedydol- okr. pltrw. 8 godzin
Karwedydol jest szczególnie chętnie używany, blokuje też presynaptycznie receptor beta2, jest beta-agonistą aktywującym jedną ze ścieżek aktywacji receptora- stabilizuje konformacje receptora NIEzwiązaną z białkiem Gs a promuje szlaki arestyno-zależne

41
Q

Celiprolol

A

silny agonista receptorów beta2
antagonista beta1
rozszerza naczynia
czas półtrwania - 6 godzin

42
Q

Leki ISA

A
wewnętrzna aktywność sympatykomimetyczna
Acebutolol
Celiprolol
Oksprenolol- 2 godziny cz. półtrwania
Alprenolol
Pindolol
Labetalol
mniejszy efekt bradykardii
słabyszy efekt chronotropowy
MNIEJSZY wzrost stężenia VLDL i spadku HDL- jest to efekt działania beta-blokerów
43
Q

Wskazania

A
choroba niedokrwienna serca- oprócz dławicy Priznmetala
zaburzenia rytmu serca (nadkomorowe) -II klasa leków, sotalol-III
Niewydolność serca (wyrównana, umiarkowana) 
Nadciśnienie tętnicze
Pheochromocytoma- przed opercją
jaskra
drzenie mięśni- tremor (propranolol)
wady serca ( Fallot)
wypadanie płatków zastawki mitralnej
długi QT
omdlenia wazoreaktywne
profilatkya migreny
zesp. Marfana
44
Q

Przeciwwskazania

A
bradykardia objawowa
hipotonia objawowa
bloki p-k II,III stopień
zesp. chorego węzła SA
ciężka niewydolność serca
astma 
NIE SĄ NIMI
cukrzyca- ALE niesletywne moga maskować hipoglikemię 
POChP
depresja
chore tętnice obwodowe 
beta-BLOKER + DIURETYK = wzrost ryzyka cukrzycy
45
Q

Dział. Niep.

A

bradykardia
blok p-k
depresja, zmęczenie, żywe sny, bezsenność, ból głowy
(OUN- głownie propranolol)
skurcz tętnic obwodowych i spadek perfuzjii
objawy z PP ( nudności, wymioty, biegunka)
niekiedy reakcje alergiczne

46
Q

Efekt pierwszego przejścia

A

Propranolol, Nebiwolol, Labetalol, Acebutolol, Metoprolol, Karwedydol, Oksprenolol