traumazorg Flashcards
Wat is monotrauma?
geen afwijkingen in de fysiologie tg.v. letsel
Wat is polytrauma?
afwijkingen in de fysiologie door letsel
Waaraan schatten we de ernst van een trauma?
hoogte van het energetisch trauma
Wat zijn de 10 stappen in advanced trauma life support (ATLS)?
- initial assessment
- preparation and triage
- primary survey
- resuscitation
- adjuncts to primary survey and resuscitation
- consider need for patient transfer
- secondary survey
- adjucts to secondary survey
- continued postresuscitation monitoring and re-evaluation
- definitive care
Wat doe je tijdens de secondary survey?
volledig top-tot-teen onderzoek om letsels te behandelen die niet levensbedreigend waren en over het hoofd werden gezien in de acute fase
Welke mortaliteits reductie is behaald met de ATLS?
15-25%
Wat is de initial assessment hier?
info over traumamechanisme, vitale parameters, gegevens pt en interventies die gedaan zijn door de ambulance
Wat is een level 1 ziekenhuis?
- in staat om meervoudig ernstig gewonde pt te behandelen. Alle voorzieningen zijn aanwezig
Wat is een level 2 ziekenhuis?
in staat om vitaal bedreigde pt te behandelen. Niet alle voorzieningen zijn aanwezig (zoals neurochirurg)
Wat is een level 3 ziekenhuis?
in staat om geïsoleerde niet-levensbedreigende letsels te behandelen
Welke specialismen zijn aanwezig in een level 1 ziekenhuid?
altijd
- anesthesist
- traumachirurg
- SEH arts
- radioloog
oproepbaar:
- vaatchirurg
- kinderarts
- neurochirurg
- interventieradioloog
- cardiothoracaal chirurg
op indicatie:
- infectioloog
- hematoloog
De ambulance maakt een inschatting naar welk ZH een pt moet o.b.v. de revised trauma score (RTS), een onderdeel hiervan is de Glasgow Coma Score; leg uit?
EMV score;
4 punt: bij 13-15
3 punt: bij 9-12
2 punt: bij 5-8
1 punt: bij 4-5
0 punt: bij 3
De ambulance maakt een inschatting naar welk ZH een pt moet o.b.v. de revised trauma score (RTS), een onderdeel hiervan is de systolische bloeddruk, leg uit?
systolische bloeddruk
4 punt: bij >90
3 punt: 76-89
2 punt: 50-75
1 punt: 1-49
0 punt: 0
De ambulance maakt een inschatting naar welk ZH een pt moet o.b.v. de revised trauma score (RTS), een onderdeel hiervan is de ademhalingsfrequentie, leg uit?
4 punt: bij 10-29
3 punt: bij > 30
2 punt: bij 6-9
1 punt: bij 1-5
0 punt: bij 0
Wat doe je bij een RTS score 12?
pt naar dichtsbijzijnde ziekenhuis brengen, met adequate opvang (1,2,3)
Wat doe je bij een RTS van 11, relevant ongevals mechanisme of zwangerschap >13 weken?
naar traumacentrum (1,2)
Wat doe je bij een RTS <11, hypothermie, neurologische uitval, pupilverschil, EMV <9/dalend of ABC niet te stabiliseren?
traumacentrum level 1
Wat doe je met de pt bij specifieke letsels; penetrerend letsel hoofd/thorax/buik, fladderthorax, instabiel bekken, >2 fracturen of amputatie proximaal van pols/enkel?
traumacentrum level 1
Wat is de primary survey in het ZH?
A - cwk,
BCDE
Wanneer plaats je een endotracheale intubatie? (5)
- EMV <8
- ernstig aangezichtsletsel
- risico aspiratie
- risico obstructie (bv fractuur larynx)
- noodzaak ventilatie of oxygenatie
Waar kan agitatie op wijzen? en sufheid?
hypoxie
hypercapnie
Hoe kan je de ademweg vrij maken bij een dreigende obstructie?
- jaw thrust
- mayo tube
Waar kun je een larynx fractuur aan herkennen? (3)
heesheid, subcutaan emfyseem en een palpabele structuur
Wanneer is er een noodzaak voor ventilatie? (6)
-apneus
-inadequate ademhaling
-indien pt naar OK gaat
-noodzaak tot hyperventilatie bij hersenletsel
- massaal bloedverlies
- noodzaak volume resusicatie
Wat zijn de ‘Big five’ in acuut levensbedreigende thoraxletsels?
- spanningspneumothorax
- open pneumothorax
- fladderthorax
- hematothorax
- harttamponade
Wat is een spanningspneumothorax?
Beh?
steeds hogere druk doordat lucht de thorax niet meer kan verlaten. Door intrapleurale drukverhoging neemt de veneuze return en cardiac output af. Mediastinum kan naar contralaterale zijde bewegen
- infuusnaald in de 2e intercostaal ruimte midclaviculair over de bovenzijde van de rib
wat is een open pneumothorax en wat is de behandeling?
steeds meer lucht in de thorax, want opening sluit met uitademen.
- occlusive dressing (3 kanten vast) –> drainage en herstel wond
Wat is een fladderthorax en wat is de beh?
wanneer er meer dan 2 ribben op meerdere plaatsen zijn gebroken –> paradoxale ademhaling; trekt naar binnen bij inademen.
- mensen gaan hypoventileren door pijn
- beh: toedienen zuurstof en pijnbestrijding
Wat is een hematothorax en wat is de behandeling?
witte sluiering op de X-thorax –> tachycardie, hypotensie, hypoxie en minder ademgeruis
- bloedtransfusie en een thoracotomie (bloeding stelpen)
Wat is een harttamponade en wat is de behandeling?
na penetrerend letsel –> bloed hoopt op in pericard –> minder pompfunctie –> obstructieve shock
- zachte cortonen, hypotensie en uitgezette halsvenen (ECHO voor diagnose)
- beh: vloeistofresusitatie, pericardiocentese of een thoracotomie met operatief herstel
Is er bij een harttamponade sprake van forward of backward failure?
Beide
Wat is de trias van Beck en waarom is het een teken van een harttamponade?
- zachte cortonen
- hypotensie
- gestuwde halsvenen
Wat is er te zien op een echo bij harttamponade?
tent-sign <– hart is plots veel groter
Wanneer doe je een total-body scan?
ABC stabiele pt, D instabiel met major trauma of klinisch meervoudig gewond
Welke 4 letsels zijn geassocieerd met ribfracturen?
- pneumothorax
- subcutaan emfyseem
- longcontusie
- hematothorax
Hoe ziet een longcontusie er uit op een X-thorax?
vlekkerig beeld
Wat zijn de lethal 7?
- luchtwegobstructie
- spanningspneumothorax
- open pneumothorax
- massale hematothorax
- fladderthorax
- harttamponade
- contusio cordis
Wat zijn de hidden 6?
- tracheobronchiaal letsel
- longcontusie
- stomp hartletsel
- aorta ruptuur
- diafragma ruptuur
- oesofagus perforatie
