Theorie & Esthetiek Flashcards
Esthetiek
Aesthetikos = gevoeligheid
Aisthanomai= “ik neem waar, ik voel, ik besef”.
“Schoonheidsleer”
1. Onderdeel vd filosofie dat zich bezig houdt met het wezen van schoonheid, kunst en smaak. Hoe ontstaat schoonheid? Hoe wordt het gewaardeerd?
2. Studie vd emotionele waarnemingen en smaakoordelen.
3. (breder verband): kritische reflectie op karakter van kunst en cultuur.
Cultuurbeschouwing als vak
- Leren reflecteren en nadenken over kunst
(vergelijken –> je kunt het verwoorden) - Begrijpen van culturele context waarin kunst en muziek zijn ontstaan
Vragen:
Hoe functioneert kunst in onze maatschappij?
Hoe functioneerde het in vroegere tijden?
Hoe dachten mensen er in de loop van de geschiedenis over, en wat waren de gevolgen van dat denken?
Welke opvattingen/ideeën zijn bepalend geweest voor de ontwikkeling van kunst en muziek?
Theorie
Theoria = “kijken naar, aanschouwen”, als in: overpeinzen of bespiegelen.
Vs. Praxis = handelen.
- Kritische reflectie op kunst
- Aanscherpen oordeelsvermogen
- Analytisch gereedschap om een bepaald onderwerpte begrijpen, uit te leggenen er voorspellingen over te doen
Musica enchiriadis
860: Eerste geschrift over muziek, basis van muziektheorie: niet overal kan een antwoord op worden gegeven (waarom vinden we muziek zo mooi?)
Voordelen v. theorie
- Theoretisch nadenken -> afstand nemen -> je komt verder -> verbreding/verdieping.
Thomas van Aquino (1224-1274)
Scholasticus, theoloog en eerste christelijke filosoof
“Mooi” is wat aangenaam is om naar te kijken:
- Het ware: Integritas sive perfectio
(Zuiverheid/volkomenheid)
- Het goede: Consonantia sive debita propostio
(Harmonie/juiste verhoudingen)
- Het schone: Claritas sive splendor formae
(Glans/heldere vormen)
Neoplatonisme: Schoonheid is een bovenzintuiglijke eigenschap van God, schoonheid en zinnelijkheid moeten hogere waarheden uitdrukken.
Waarneembare wereld is een afgeleide die alleen iets betekent wanneer zij wordt vergeleken met de goddelijke wereld.
Scholasticus
Letterlijk schoolmeester; beoefenaar van de scholastiek, een methode om op een systematische (vandaar schoolse) wijze de leer van Aristoteles in overeenstemming te brengen met het christelijk geloof.
Teksten van Aristoteles waren via Islamitische cultuur in Spanje, geïntroduceerd in Europa.`
Schoonheid volgens Plato
Plato (427-347 v. Chr.)
Hogere, ideale schoonheid. Samenvallen van:
- het Ware
- het Goede
- het Schone
Maar: de conservatieve Plato vond archaïsche kunst veel perfecter dan klassieke Griekse kunst.
Werelden van Plato
onze ‘natuur’/’ervaring’/’werkelijkheid’ behoort tot de fenomenale wereld (= de wereld van verschijningen).
Plato: er moet naast de waarneembare werkelijkheid een ideële wereld bestaan die volmaakt en onveranderlijke vormen bevat. Waarneembare dingen/daden zijn daarvan slechts een onvolmaakte verschijning of afspiegeling.