Thema 5 Kindergeneeskunde Flashcards
Farmacokinetiek
Wat doet het lichaam met het medicijn (ADME)
Verandering farmacokinetiek baby/kind: absorptie
Met name bij neonaten / zuigelingen vertraagd (maaglediging/melk)
Verandering farmacokinetiek baby/kind: distributie
Tot 9mnd gestaagd meer vet, daarna meer water (invloed op verdelingsvolume). Bij meer vet en lipofiel medicijn langer in het lichaam
Verandering farmacokinetiek baby/kind: metabolisme
Bij neonaten en jonge kinderen vertraagd,
Kinderen 1-10 vaak sneller metaboisme tov volwassenen
Verandering farmacokinetiek baby/kind: excretie
Nierfunctie neemt toe met de leeftijd
(Hetero-)anamnese kind (10)
- Hoofdklacht - presentatie
- Tractus anamnese
- Graviditeit/partus/neonatale periode
— Bijzonderheden tijdens zwangerschap
— Zwangerschapsduur
— Geboortegewicht
— Apgarscore
— Hoe langer geleden, hoe minder uitgebreid - Voeding
— Hoe veel, hoe vaak, wat? - Vroegere ziekten
- Groei, ontwikkeling en gedrag
- Familieanamnese
- Medicatie
- Vaccinatiestatus
- Omgeving: infectieziekten thuis, opvang, school
Symptomen kind bij dyspnoe (5)
Prominente buikademhaling
Intrekkingen
Neusvleugelen
Kreunen
Opgetrokken schouders
Verschil kind vs volwassene mbt dehydratie
Fontanel, eerder gedehydreerd
Sluiten voorste fontanel: 1-2 jaar
Verschil volwassene vs kind mbt circulatie
Andere (hogere) hartfrequentie, leeftijdsafhankelijk
Auscultatie hart, midaxillair en rug (wel souffle hart, geen souffle rug en midaxillair kans groter dat het een onschuldige souffle is)
Juiste bloeddrukmanchet
Pulsatie liezen (bv bij aortastenose (coactatio aortae))
Verschil volwassene vs kind mbt pulmonaal
Andere (hogere) AF, leeftijdsafhankelijk
Verscherpt/bronchiaal ademgeruis
Aandachtspunten bij kind mbt KNO
goed drukken met spatel
vinger tussen otoscoop en oor
Gastro-oesofageale reflux (GOR) =
Terugvloed van maaginhoud in de slokdarm met of zonder regurgitatie en spugen
Symptomen gastro-oesofageale reflux (GOR) (kind) (9)
Regurgitatie/spugen
Algemene prikkelbaarheid/huilen
Overstrekken rug
Voedingsproblemen
Gewichtsverlies of onvoldoende groei
Hemateesis en melena (tabakssliertjes)
Dysfagie
Epigastrisce of retrosternale pijn
Zuurbranden/pyrosis
Therapie gastro-oesofageale reflux (GOR) kind (5)
Normaliseer voedingspatroon (volume en frequentie)
Overweeg indikken voeding
Overweeg linker laterale zijligging
Overweeg trial met medicatie (zuurremmers of prokineticum) met name bij oudere kinderen of hypo allergene voeding bij alarmsymptomen
Evt fundoplicatie
Pathofysiologie diarree (kind) (6)
Osmotisch (koolhydraatmalabsorptie, bv lactose intolerantie)
Secretoir (cholera)
Hypermotiliteit (stress, medicatie)
Te weinig oppervlakte dunne darm (short bowel)
Beschadiging darmvlokken
— Inflammatoir (rotavirus, Giardia)
— Immunologisch (IBD, coeliakie)
Mengbeelden
Belangrijkste oorzaak ziekenhuisopnames bij kinderen
Acute gastro-enteritis
Verwekkers acute gastro enteritis (3)
Viraal
Bacterieel
Parasitair
Hoeveel compenseer je in vocht bij een kind met diarree / spugen?
Per keer diarree 10 ml/kg (max 250ml) compenseren in vocht
Per keer spugen 2 ml/kg compenseren in vocht
Chronische diarree definitie =
Dun, meer dan 3x per dag en langer dan 2 weken aanhoudend
Pathofysiologie chronische diarree kind (7)
Nutritioneel (peuterdiarree)
Infectieus: parasitair
Immunologisch: coeliakie, IBDmalabsorptie (lactase deficientie, cholestase)
Exocriene pancreasinsufficientie
Motiliteit (overloopdiarree, M Hirschprung)
Hormonaal (hyperthyreoidie,, tumor)
Overig: medicatie, pediatric condition falsification (PCF)
Symptomen peuterdiarree (4)
Oorzaak? (4)
Frequentie 4-10 keer per dag
Vaak onverteerde voedingsresten
Geen nachtelijke diarree
Normale groei
Oorzaak: afwijkende darmmotiliteit door dieet
— Te weinig vet -> 35-40% van de energie inname
— Te weinig vezels -> meer bruin brood
— Te veel vocht -> max 1200-1500 ml/dag
— Te veel vruchtensap
Coeliakie =
Auto-immuunziekte
Ongecontroleerde ontstekingsreactie
Verstoring mucosa dunne darm / enteropathie
Symptomen IBD kind (5)
Diarree/buikpijn
Rectaal bloedverlies
Groei vertraging / gewichtsverlies
Perianale symptomen
Extra-intestinale manifestaties (artralgie, huidklachten, uveitis)
Astma =
Astma = aanvalsgewijs, reversibele bronchusobstructie obv verhoogde gevoeligheid voor allergische of niet-allergische prikkels. Chronische ontsteking van de luchtwegen.
Hoe stel je de diagnose astma?
Gebaseerd op kliniek en reactie op medicatie
Spirometrie ondersteunend
> of gelijk aan 12% = astma (bij gelijke techniek voor en na luchtwegverwijding)
<12% sluit astma niet uit
Voorbeelden triggers astma (9)
Virale infecties
Allergie
Inspanning
Rook
Hitte
Smog
Vochtig weer/mist
Groter temperatuursovergangen
Stress/emoties
Dyspneu aanwijzingen bij kinderen (6)
Intrekkingen
- In jugulo
- Subcostaal
- Intercostaal
- Sternaal
- Neusvleugelen
Prominente buikademhaling
Tachypoe
Gedrag/praten
Auscultatie: verlengd expirium, piepen. Cave stille thorax en li-re verschil!
Salbutamol =
Luchtwegverwijder (SABA), werkt 3-4 uur
Atrovent =
Deels luchtwegverwijder, deels slijmoplosser
ICS =
Ontstekingsremmer (inhalatie corticosteroiden), voor symptoombestrijding maar ook om proberen te voorkomen
Aanwijzingen die diagnose astma waarschijnlijker maken (6)
Aanwijzingen die diagnose astma minder waarschijnlijk maken (8)
Waarschijnlijker:
- Een of meer van de volgende kenmerken: piepen (kernsymptoom), hoesten, kortademigheid of benauwdheid, vooral als deze klachten:
—> vaak voorkomen en terugkeren
—> het slapen bemoeilijken of onderbreken
—> optreden in reactie op inspanning of andere prikkels (bv blootstelling aan allergenen, sigarettenrook, koude of vochtige lucht, of emoties zoals de slappe lach)
- VG met atopische aandoening
- (Positieve) 1e gr familieanamnese van atopische aandoening/astma
- Piepend verlengd expirium over >longvelden
- Duidelijke verbetering van klachten of longfunctie na SABA
- indien bepaald: aangetoond specifiek IgE tegen inhalatieallergenen
Minder waarschijnlijk:
- <5 jaar: uitsluitend klachten ten tijde van verkoudheid of BLWI, niet daarbuiten
- Alleen hoesten zonder piepen of kortademigheid
- Langer durende productieve hoest in anamnese
- Klachten van duizeligheid, lichtheid in het hoofd, tintelingen in handen, voeten en rond mond
- Bij herhaling normaal LO ten tijde van klachten
- Geen respons op proefbehandeling
- Klinische verschijnselen die passen bij een andere diagnose
Verandering farmacodynamiek bij kinderen
Gevoeliger: (2)
Minder gevoelig: (1)
Invloed op groei: (1)
Bot en kraakbeen: (1)
Cave: atypische reacties zoals bij (1)
Gevoeliger: antihistaminica, sympathicomimetica
Minder gevoelig: parasympathicolytica
Invloed op groei: corticosteroiden (inhalatie, cutaan of systemisch)
Bot en kraakbeen: antibiotica (fluorchinolonen en tetracyclines)
Cave: atypische reacties zoals bij benzodiazepines
Bij medicatie
1% =
5% =
1% = 1 gram / 100 ml
= 10 mg / ml
5% = 5000mg / 100 ml
Symptomen parasitair kind (6)
Slijm / bloed, diarree
Algehele malaise
Misselijkheid/braken
Mensen in omgeving
Vakantie/tropen
Vermoeidheid
Symptomen IBD kind (7)
Rectaal bloedverlies / slijm, chronische diarree
Algehele malaise
Koorts
Vermoeidheid
Buikpijn
Gewrichtspijn
Huiduitslag
Symptomen lactose intolerantie kind (5)
Buikpijn
Bolle buik
Diarree
Flatulentie
Misselijkheid
Symptomen koe melk allergie kind (9)
Slijm
Algehele malaise
Misselijkheid/braken
Huilen
Urticaria
Piepen
Huiduitslag/eczeem
Diarree
Buikpijn
Symptomen obstipatie kind (8)
Olifantendrol
Ophoudgedrag / uitstelgedrag
Gedragsproblemen
Misselijkheid/braken
Bolle buik
Buikpijn
Overloopdiarree
Verminderde eetlust
Symptomen coeliakie kind (6)
Chronische diarree
Algehele malaise
Bolle buik
Platte billen
Vermoeidheid
Gewichtsverlies
Immatuur
AD tot 24 weken
Prematuur
AD tot 37 weken