Thema 4 Jeugdgezondheidszorg, rechten van het kind en kindermishandeling Flashcards
Werkwijze JGZ in de praktijk (10)
Teams van doktersassistente, jeugdverpleegkundige en jeugdarts
Alle kinderen in beeld, in kaart in gehele context/sociaal medische blik (model van LaLonde, 1e/2e/3e/4e milieu)
Hielprik, (neonatale) screening (gehoor, hart, heup, testis, visus, spraak-taal)
Huisbezoek 2 weken (daarvoor nog verloskundige/kraamverzorging)
Inschatten draaglast/draagkracht (balansmodel van Bakker)
Contactmomenten (PGO) (Consultatiebureau, basisonderwijs, voortgezet onderwijs, speciaal onderwijs)
Consult op indicatie (COI)
Volgen van ontwikkeling (Van Wiechenschema)
Vroegsignalering en advisering
Ziekteverzuimbegeleiding
Vormen van kindermishandeling (7)
Lichamelijke mishandeling
Lichamelijke verwaarlozing
Emotionele mishandeling
Emotionele verwaarlozing
Getuige van huiselijk geweld (kan ook vorm van emotionele mishandeling zijn)
Seksueel misbruik
Kindermishandeling door falsificatie (KMdF/PCF/MBPS) (bijv. münchhausen by proxy syndroom)
Hoeveel kinderen worden in Nederland per jaar mishandeld?
80.000 - 120.000
Welke vorm van kindermishandeling komt het meeste voor?
Emotionele en lichamelijke verwaarlozing
Gevolgen kindermishandeling (6)
Verhoogd risico op
- Roken, drugs, alcoholisme
- Gedragsproblematiek/criminaliteit
- Psychiatrische problematiek
- Ernstige depressie, suicide(pogingen)
- Herhaling bi volgende generaties
Neuro humorale veranderingen en structurele veranderingen brein
Volledig top-teen onderzoek (6)
Letterlijk top-teen
Achter oren
In mond
Urogenitaal gebied
Plekken
Verzorgingsstatus
Bij huidafwijkingen kinderen letten op: (4)
Onderscheid maken tussen: (4)
Letten op:
- Leeftijd van kind, ontwikkeling
- Locatie
- Aantal
- Patroon
Onderscheid maken tussen:
1. Variatie van normaal
2. Ziekte
3. Letsel, accidenteel (ongeluk)
4. Letsel, niet-accidenteel (toegebracht)
Accidentele locaties huidletsels kind (6)
Voorhoofd, neus, achterhoofd, knieën, schenen, stuit/onderrug
Fracturen: kans op kindermishandeling <1jr en <2jr (gericht op femurfractuur)
<1 jaar:
accidentele botbreuken zeldzaam
39 - 56% van alle fracturen door mishandeling
60% van de femurfracturen door mishandeling
<2 jaar:
20% van de femurfracturen door mishandeling
Bij <2jr en verdenking op toegebracht letsel ga je …
actief opzoek naar andere letsels bijv door skeletstatus rontgen diagnostiek (bijv hoekje van gewricht gebroken)
Risicofactoren kindermishandeling gezin/ouders (6)
Sociaal isolement
Armoede
Groot gezin (>2 kinderen)
Laag opleidingsniveau
Persoonlijke problemen
Nare jeugdervaringen
Screeningsinstrumenten kindermishandeling (3)
NSK (sputavamo) = signaleringsinstrument op SEH, bij alle kinderen tot 18 jaar
Top-teen onderzoek, bij alle kinderen t/m 6 jaar, gericht op letsel
Kind-Check, bij ouders met geweld, psychische of verslavingsproblematiek
Herkennen van kindermishandeling (4)
Lichaamssignalen
Gedragssignalen
Risicofactoren
Screening instrumenten
Meldcode stap 0 t/m 5
Stap 0: zijn er signalen die zorgelijk zijn?
Stap 1: signalen verder in kaart brengen, geen duidelijke verklaring -> stap 2
Stap 2: overleggen met een collega en anoniem met veilig thuis
Stap 3: advies van veilig thuis, bespreken met persoon/gezin
Stap 4: afwegingskader: kan ik zorg voor deze mensen zelf regelen? Accepteren ze dat? Kan ik dit zelf monitoren? Zo ja, afwachten.
Stap 5: beslissing melden bij veilig thuis
Beroepsgeheim doorbreken bij vermoeden op kindermishandeling?
Beroepsgeheim doorbreken bij vermoeden op kindermishandeling: mag dat, wel zorgvuldig volgens stappen meldcode (dus na overleg met collega!)
Melding veilig thuis mag volgens meldcode + mededelen aan kind/ouders (toestemming hoeft dus niet). Bij acute onveiligheid kind/jezelf dan hoeft dat niet, dit dan wel goed kunnen omschrijven/onderbouwen, vaak heb je al anoniem overleg gehad met veilig thuis.
Voorbeelden lichaamssignalen lichamelijk letsel kindermishandeling (4)
Fracturen
Huidletsel (blauwe plekken/brandwonden)
Neurotrauma - toegebracht schedelhersenletsel
Thorax/buikletsel
LECK
Landelijk Expertise. Centrum Kindermishandeling
internationaal verdrag rechten van het kind (VN), onder andere recht op: (3)
Genoemd in college:
- Recht op onderwijs
- Recht op gezondheidszorg
- Recht op bescherming in oorlogssituaties
Geen straffen als rechten worden overtreden
Aanvulling chat gpt:
Het Verdrag inzake de Rechten van het Kind (Internationaal verdrag rechten van het kind, IVRK), opgesteld door de Verenigde Naties, beschrijft de basisrechten die elk kind zou moeten hebben. Hier zijn de belangrijkste punten:
-
Non-discriminatie (Artikel 2):
- Alle rechten gelden voor elk kind zonder enige vorm van discriminatie, ongeacht ras, kleur, geslacht, taal, religie, politieke of andere overtuiging, nationale, etnische of sociale afkomst, eigendom, handicap, geboorte of andere status.
-
Het belang van het kind (Artikel 3):
- Bij alle maatregelen die kinderen betreffen, dienen de belangen van het kind de eerste overweging te zijn.
-
Recht op leven, overleven en ontwikkeling (Artikel 6):
- Elk kind heeft het inherente recht op leven, en de staten moeten in de grootst mogelijke mate de overleving en ontwikkeling van het kind waarborgen.
-
Eerbiediging van de mening van het kind (Artikel 12):
- Kinderen hebben het recht om hun mening te geven over alle zaken die hen betreffen, en hun mening moet in overeenstemming met hun leeftijd en rijpheid in aanmerking worden genomen.
-
Registratie, naam, nationaliteit (Artikel 7):
- Elk kind moet onmiddellijk na de geboorte worden geregistreerd en heeft recht op een naam vanaf de geboorte, het recht om een nationaliteit te verwerven en, voor zover mogelijk, het recht om zijn ouders te kennen en door hen te worden verzorgd.
-
Gezinshereniging (Artikel 10):
- Verzoeken van een kind of zijn ouders om gezinshereniging moeten door de staten partijen op een positieve, humane en snelle wijze worden behandeld.
-
Vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst (Artikel 14):
- Kinderen hebben het recht op vrijheid van gedachte, geweten en godsdienst, met inachtneming van de rechten en plichten van de ouders.
-
Recht op bescherming tegen mishandeling (Artikel 19):
- Staten moeten alle passende wetgevende, bestuurlijke, sociale en educatieve maatregelen nemen om het kind te beschermen tegen elke vorm van fysieke of geestelijke mishandeling, verwaarlozing, uitbuiting of seksueel misbruik.
-
Recht op gezondheidszorg (Artikel 24):
- Kinderen hebben recht op de hoogst haalbare standaard van gezondheid en op faciliteiten voor de behandeling van ziekte en revalidatie van gezondheid.
-
Recht op onderwijs (Artikel 28):
- Kinderen hebben recht op onderwijs, en de staten moeten het basisonderwijs verplicht en gratis maken voor iedereen.
-
Recht op rust en vrije tijd (Artikel 31):
- Kinderen hebben het recht op rust en vrije tijd, op spel en recreatieve activiteiten die passen bij hun leeftijd en om vrijelijk deel te nemen aan cultureel leven en kunst.
-
Recht op bescherming tegen economische uitbuiting (Artikel 32):
- Kinderen moeten worden beschermd tegen economische uitbuiting en tegen werk dat gevaarlijk is of schadelijk voor hun gezondheid of ontwikkeling.
-
Recht op bescherming tegen seksueel misbruik (Artikel 34):
- Staten moeten maatregelen nemen om kinderen te beschermen tegen alle vormen van seksuele uitbuiting en seksueel misbruik.
-
Recht op bescherming tegen andere vormen van uitbuiting (Artikel 36):
- Kinderen moeten worden beschermd tegen alle andere vormen van uitbuiting die schadelijk kunnen zijn voor hun welzijn.
-
Recht op een eerlijke behandeling in het rechtssysteem (Artikel 40):
- Kinderen die in aanraking komen met het rechtssysteem moeten worden behandeld op een manier die hun waardigheid en waarde respecteert, met inachtneming van hun leeftijd en de wens om hun constructieve rol in de samenleving te bevorderen.
Het IVRK stelt daarmee een breed scala aan rechten vast die de basis vormen voor de bescherming, ontwikkeling en participatie van kinderen wereldwijd.
WGBO
<12 jaar
12 tot 16 jaar (+ 2 uitzonderingen)
Vanaf 16 jaar
<12 jaar: toestemming van ouders/voogd vereist. Toestemming kind is niet nodig, wel recht op informatie
12 tot 16: toestemming van zowel ouders/voogd als van jongere zelf vereist. Uitzonderingsgevallen:
- Als het niet behandelen van de jongere voor hem/haar/hen ernstig nadeel oplevert (bijv geslachtsziekte)
- Als de behandeling de weloverwogen wens is van de jongere (bijv abortus, vaccinatie)
Vanaf 16 jaar: beslissen zelfstandig en hebben een zelfstandig recht op informatie
Linda, 14 jarig meisje, komt bij de PA in de huisartspraktijk op het spreekuur met een verzoek om de pil. In het gesprek komt naar voren dat Linda niet wil dat haar ouders hiervan op de hoogte worden gebracht. Ben je verplicht om toch informatie te verschaffen aan de ouders?
Nee, niet verplicht omdat zij dit expliciet verzoekt. Er is een weloverwogen wens.
Wel verplicht op niveau van patient zo goed mogelijk te voorzien van informatie (dus nadelen/bijwerkingen bespreken).
Opgenomen is Jeffrey, een 4-jarige jongen met uitdrogingsverschijnselen na een heftige diarree. Plotseling staat de vader van Jeffrey voor uw neus. Wil weten hoe het met zijn zoon is. Moeder heeft bij opname verteld dat zij gescheiden is en dat door de rechter het ouderlijk gezag alleen aan haar is toegewezen (Geen co-ouderschap). Wat doet u?
Basaal recht van informatie (bijv. Het gaat nu goed, hij wordt behandeld, buiten levensgevaar).
Mag het dossier niet inzien.
Als biologische ouder heb je altijd basaal recht op informatie
“De hulpverlener is wettelijk verplicht om de niet-gezagdragende ouder globale, feitelijke en belangrijke informatie te verstrekken over de behandeling van diens kinderen, als deze er om vraagt.”
Als PA kindergeneeskund behandel je 2 jongens van 9 en 14jr uit hetzelfde gezin.ouders gescheiden. Moeder heeft alleen het gezag over haar ozons. De vader woont aan de andere kant van het land, ziet zoons sporadisch. U heeft vader nog nooit gezien of gesproken. Nu heeft hij u in een mail om informatie gevraagd over hoe de behandeling van zijn zoons verloopt (en je hebt geverifieerd dat de mail daadwerkelijk van hem komt). Hoe ga je om met dit verzoek?
Over jongen van 9 jaar basale info behandeling vermelden
Jongen van 14 jaar eerst vragen of hij het goed vindt als basale info wort doorgestuurd naar zijn vader
Wanneer kun je geen gezag hebben over een kind? (2)
Als je onder curatele staat
Als je een geestelijke stoornis hebt waardoor je het gezag niet kunt uitoefenen
Wat is het verschil tussen ouderlijk gezag en voogdij?
Bij ouderlijk gezag hebben ouders het gezag
Bij voogdij heeft iemand anders dan de ouder het gezag (een niet-ouder)
Casus
Kind, 9 jaar, met moeder op SU
Ouders gecsheiden, beiden oudelrijk gezag
Kinderrechter heeft kind onder toezicht gesteld en er is een gezinsvoogd toegewezen. Heeft deze nu gezag?
Nee.
Mag ook geen toegang geen tot medisch dossier