Thema 4; Maag Darm Lever Flashcards
Gut-associated lymphoid tissue (GALT)
Het immuunsysteem van het spijsverteringsstelsel
Bevindt zich in dunne en dikke darm
Voornamelijk in Peyer’s patches in ileum
Chrons disease
Fout bij immunologische functie
Er ontstaan ontstekingsreacties in de darmen, wat een witte kleur geeft op de wand
Welke mechanismes zorgen voor de regulatie van het spijsverteringskanaal?
- Endocriene mechanisme; afgifte peptiden aan bloed
- vnl gastrine
- Neurale mechansime; via nervus vagus
- Paracrine mechanisme; histamine van ECL cellen (enterochromaffiene-achtige cellen)
Waardoor wordt het gastro-intenstinale (GI) systeem geregeld?
- Enterisch zs; eigen zenuwstelsel van maagdarmkanaal
- Autonome zs
- parasympatisch en sympatisch
- stuurt etherisch zs aan
- GI hormonen; CCK, gastrine, motility, secretine, VIP
- Imuunsysteem; mast cellen
Enterisch zenuwstelsel
- Sensorische (afferente) neuronen
- Mechano- en chemo-receptoren
- Interneuronen
- myenterische plexus en submucosale plexus
- Efferente secretomotor neuronen
- gladde spiercellen
- epithelial cellen (secretoire cellen)
- bloedvaten
- etherische endocriene cellen
Acetylcholine; stimulerende motor functie
Vasoactive intestinale peptide (VIP); inhiberende motorfunctie
Gastro-intenstinale (GI) beweeglijkheid
- Segmentale contracties
- Peristaltische contracties
- Reservoir functie; sluitspieren
Gladde spiercellen van het darmkanaal
Reageren op neurale, hormonale of mechanische stimulatie
Kunnen spontaan elektrische activiteit initiëren van pacemaker stromingen
- depolariserende stroming; Ca2+ current
- Hyperpolariserende stroming; K+ current
Waarin is de oesophagus ingedeeld?
- UES; upper esophageal sphincter
- dwarsgestreept
- hoogste rustdruk van alle GI sluitspieren
- LES; lower esophageal sphincter
- glad spierweefsel
- hoge rustdruk
- relaxeerd 5-8 sec na sluiten UES
Innervatie van LES van oesophagus
LES wordt aangestuurd door nervus vagus
VIF (vagale inhiberende fiber) onder invloed van VIP spelen een rol bij het relaxeren van de sphincter
VEF (vagale exhiberende fiber) onder invloed van Acetyl-choline spelen een stimulerende rol bij het sluiten en gesloten houden van de sphincter
Wat zijn de verschillende soorten peristaltiek van de oesophagus?
- Primaire peristaltiek; treedt op na slikken
- Secundaire peristaltiek; geactiveerd bij rek
- bijvoorbeeld bij verstikking
Achalasie
Zenuwvezels in oesophagus raken ontstoken en verdwijnen. LES kan hierdoor niet meer tot relaxatie komen.
Het gevolg is een mega oesophagus boven de LES
Pneuomodilatatie
Behandeling tegen achalasie
Er wordt een ballon geplaatst om spiervezels kapot te maken, zodat de LES wel kan relaxeren.
Als dit niet lukt wordt de Heller procedure uitgevoerd, waarbij chirurgisch de volledige kringspier verwijderd wordt.
Migrating Motor Complex (MMC’s)
- MMC’s zijn aangestuurd door motiline
- MMC’s eindigen altijd in het terminale ileum, maar kunnen vanaf de maag overal starten
- MMC’s bestaan alleen in nuchtere toestand (onderbroken door voeding)
- MMC’s zorgen voor het verplaatsen van de voedsel bolus over een grote afstand
Beweeglijkheid van de maag
Neurale en hormonale signalen worden geactiveerd door feedback mechanismen
MMC’s laten een aantal keer per dag stukken groter dan 2 mm door naar het duodenum
Beweeglijkheid dikke darm
- Segmentatie; voor maximaal contact tussen darmslijmvlies en maaginhoud
- Mass peristaltiek; over lang tract knijpt de darm samen
Sphincters van het rectum
- Interne sphincter; relaxeerd bij plotselinge drukverhoging
- Externe sphincter; opent pas bij onwillekeurige contractie
- dwarsgestreept spierweefsel
Hirschprung disease
Ziekte waarbij de neurale crest cellen niet volledig zijn ingedaald naar het rectum bij de embryonale ontwikkeling. Hierdoor ontstaat er een abnormaal segment zonder ganglion cellen.
Hierdoor is de interne sphincter niet instaat tot relaxatie, wat leidt tot extreme constipatie
Wat zijn de namen van de galwegen en waar lopen ze tussen?
- Ductus hepatica (dexter/sinistra/communis); in lever tot splitsing met galblaas duct
- Ductus cysticus; richting galblaas
- Ductus choledochus; vanaf splitsing met galblaas richting duodenum
Papil van Vater
De papil van Vater is de uitmonding van de galwegen en de pancreas in het duodenum.
Wat zijn de fasen van galsecretie?
- Actieve secretie van gal door hepatocyten in canaliculi
- Er wordt vloeistof toegevoegd door de grotere galwegen; bicarbonaat rijk (900cc/24h)
- Opslag in galblaas; concentratie wordt 10 tot 20x verhoogd
- Gal wordt onder invloed van cholecytokinine en acetylcholine naar duodenum gestuurd
Wat is de samenstelling van gal?
Gal- en vetzuren 59%
Fosfolipiden 30%
Elektrolyten 8%
Cholesterol 6%
Proteïnen 4%
Galpigment 3%
Waar vindt de synthese van galzouten plaats?
Galzouten worden gemaakt uit cholesterol in de lever (een beetje in de darm)
Enterohepatische kringloop
Galzouten worden vanuit de darmen weer opnieuw opgenomen na hun werking bij de vetopname in de darm.
De meeste galzouten worden in het ileum opgenomen (een deel ook in colon)
6 tot 8 keer per dag wordt de kringloop gevolgd
Per dag vindt er 10 tot 20% verlies van galzouten plaats door ontlasting.
Hoe vindt de vorming en uitscheiding van bilirubine stapsgewijs plaats?
- Erythrocyt (rode bloedcellen) worden opgenomen door het reticuloendotheliale systeem (RES)
- Haem van bloedcel wordt afgebroken in macrofaag tot biliverdine
- Biliverdine wordt in macrogaag omgezet tot ongeconjugeerd Bilirubine
- Ongeconjugeerd Bilirubine is niet wateroplosbaar en dus afhankelijk van een transport eiwit
- Ongeconjugeerd Bilirubine bindt aan serum albumine
- Het ongeconjugeerd Bilirubine wordt opgenomen door hepatocyt
- De lever zet het Bilirubine om in geconjugeerd Bilirubine
- Bilirubine wordt uitgescheiden in gal, waardoor het wateroplosbaar is
(8. Volgen van de enterohepatische kringloop) - In ileum en colon wordt geconjugeerd Bilirubine omgezet in urobilinogeen
- Urobilinogeen wordt uitgescheiden via faeces of nieren