Thema 4 Geelzucht Flashcards

1
Q

De porta driehoek bestaat uit

A

Galductus
Tak v porta
Tak a hepatica

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Ontgifting via de lever in 2 fasen, namelijk:

A

Fase 1: cytochroom CYP450 systeem
Fase 2: conjugatie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Functies …:

Immunologisch
Opslag
Hormoonhuishouding
Ontgifting
Glucose metabolisme
Vetmetabolisme
Eiwitmetabolisme
Productie van gal

A

Lever

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Gal bevat onder andere: (5)

A

Galzouten
Bilirubine
Cholesterol
Water
Elektrolyten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Gal wordt afgevoerd naar …
Nuchter: papil van vater open/gesloten waardoor …
Na maaltijd: galblaas … en papil van vater open/gesloten?

A

Gal wordt afgevoerd naar duodenum
Nuchter: papil van vater gesloten, gal verzamelt zich in galblaas
Na maaltijd: galblaas contraheert en papil van vater opent zich

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

De pancreas heeft exocriene en endocriene taken. Welke?

A

Exocriene taken: acini maken verteringsenzymen, vervoerd via ductus
Endocriene taken: eilandjes van Langerhans maken hormonen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Oorzaken voor icterus: pre-hepatisch

A

Hoog aanbod van bilirubine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Oorzaken van icterus: hepatisch

A

Problemen met verwerken van bilirubine

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Oorzaken van icterus: post-hepatisch

A

Galwegobstructie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Wat is het syndroom van Gilbert?

A

Onschuldige conjugatiestoornis, kan milde geelzucht geven

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Cholelithiasis =

A

Galstenen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Risicofactoren galstenen: de 4F’s

A

Fat
Forty
Female
Fertile

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Klachten bij galstenen (vaak na …)

A

Asymptomatisch of koliekpijn rechter bovenbuik, vaak na het eten, ‘referred pain’ naar schouder

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Lab bij galstenen. Wat is verhoogd?

A

Gamma GT en AF

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Complicaties galstenen (4)

A

Icterus, witte ontlasting
Cholecystitis
Cholangitis
Pancreatitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Behandeling galstenen

A

Cholecystectomie, ERCP

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
17
Q

Ontsteking van de lever =

A

Hepatitis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
18
Q

Lab bij hepatitis: wat verhoogd?

A

ALAT en ASAT

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
19
Q

Symptomen bij hepatitis (3)

A

Soms koorts, pijn, icterus (verhoogd bilirubine)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
20
Q

Welke vorm van hepatitis kan ook chronisch worden?

A

B, C, D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
21
Q

Welke vorm van hepatitis wordt via voedsel, water, contact met faeces overgedragen?

A

A, E

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
22
Q

Welke vorm van hepatitis wordt via bloedcontact of onveilig sexueel contact overgedragen?

A

B, C, D

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
23
Q

NASH = niet alcoholische steatohepatitis. Wat houdt dit in? (3)

A

Steatose (vervetting)
Steriele hepatitis
Fibrose (verbindweefseling)

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
24
Q

Metabool syndroom = (4)

A

Overgewicht
DM II
Hypertensie
Dislipidemie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
25
Q

Verbindweefseling van de lever: noduli leverweefsel omgeven door strengen bindweefsel =

A

Levercirrose

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
26
Q

Levercirrose vermoeden bij de volgende symptomen (3)

A

Tekenen van portale hypertensie
Tekenen van leverfalen
Vast aanvoelende hobbelige lever

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
27
Q

Diagnose levercirrose gaat dmv …

A

Leverbiopt en/of fibroscan

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
28
Q

Levercirrose kan leiden tot …. En ….

A

Hepatocellulair carcinoom
Leverfalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
29
Q

Complicaties levercirrose (3)

A

Portale hypertensie
Ascites
Leverfalen

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
30
Q

Leverfalen:
….: bloedingen
Laag …: oedeem

…., hoog ….: desorientatie, sufheid, coma

A

Leverfalen
Stollingsstoornissen: bloedingen
Laag albumine: oedeem
Icterus
Encephalopathie, hoog ammoniak: desorientatie, sufheid, coma
Sepsis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
31
Q

Hoge druk in portale systeem =

A

Portale hypertensie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
32
Q

Oorzaken portale hypertensie:
Pre-hepatisch (2)
Hepatisch (2)
Post-hepatisch (2)

A

Pre-hepatisch
- Trombose in v porta
- Andere oorzaken van afvloedbelemmering

Hepatisch
-Verschillende vormen van cirrose
- Zeldzame oorzaken (sarcoidose, schistosomiasis)

Post-hepatisch
- Afvloedbelemmering v cava inferior boven de intrede van de v hepatica, zoals trombose
- Rechtsfalen hart: klepafwijkingen, constrictieve pericarditis

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
33
Q

Symptomen portale hypertensie (5)

A

Oesophagusvarices: bloedingen
Maagslijmvliesafwijkingen
‘Caput medusae’
Splenomegalie met trombopenie
Draagt bij aan ascitesvorming

34
Q

SAAG =

A

Serum-ascites albumine gradient

35
Q

Ascites: SAAG hoog, relatief weinig/veel? albumine in ascites (oa bij … en …)

A

Weinig
Portale hypertensie
Rechtsfalen

36
Q

Ascites: SAAG laag: relatief weinig/veel? eiwit in ascites (oa bij … en …)

A

Veel
Infectie en maligniteit

37
Q

Meest voorkomende oorzaken acute pancreatitis (3)

A

Galstenen
Alcoholabusus
Idiopathisch (we weten het niet)

38
Q

Kliniek acute pancreatitis

A

Heftige pijn in epigastrio, geen kolieken (pt wil stil liggen)
Uitstraling naar rug, borst of linker schouder, vaak opgetrokken knieen
Geen defense musculair (pancreas ligt retroperitoneaal)

39
Q

Diagnose acute pancreatitis:
- … en … verhoogd in lab
- bij AF en gamma GT ook verhoogd: …
- Beeldvorming

A

Lipase/amylase verhoogd
Cholestase

40
Q

Complicaties acute pancreatitis (5)

A

Pancreas flegmone (uitgebreide ontsteking), necrose, bloeding, abces
Peritonitis, intraperitoneale bloedingen
Icterus door obstructie van ductus choledochus
Shock
MOF

41
Q

Chronische pancreatitis komt meestal door …

A

Persisterende alcoholabusus

42
Q

Klachten van chronische pancreatitis (5)

A

Abdominale pijn
Malabsorptie / vetdiarree
Afvallen
DM
Icterus door beschadiging ductus

43
Q

ALAT vooral …, ASAT … en …
Komen vrij bij celverval
Bij leverziekte ALAT hoger/lager? dan ASAT

A

ALAT lever, ASAT lever en spieren
Bij leverziekte ALAT>ASAT (behalve bij cirrose)

44
Q

Gamma GT en AF beiden verhoogd: …
Alleen gamma GT verhoogd: …
Alleen AF verhoogd: …

A

Cholestase
Toxinen
Botafwijkingen

45
Q

LDH verhoogd bij …

A

Celverval algemeen, bijvoorbeeld bij hemolyse

46
Q

Uit hoeveel kwabben bestaat de lever?

A

2

47
Q

Aanvoerende bloedvaten lever zijn:

A

Vena porta 70%
Arteria hepatica 30%

48
Q

Afvoer bloed lever via …

A

Onderste holle ader

49
Q

Wat zijn Kupfercellen?

A

Macrofagen

50
Q

Lever lobje heeft een portale triad, namelijk:

A

Portale arteriole
Portale venule
Galgang

51
Q

Haem groep wordt door RES afgebroken tot …

A

Bilirubine

52
Q

In lever wordt … bilirubine gekoppeld aan diglucuronide (geconjugeerd en dus …) -> uitscheiden via gal en darmen, reabsorptie darmen door bacteriele omzetting naar … -> portale vene -> uitscheiding via …

A

In lever wordt ongeconjugeerd bilirubine gekoppeld aan diglucuronide (geconjugeerd en dus wateroplosbaar) -> uitscheiden via gal en darmen, reabsorptie darmen door bacteriele omzetting naar urobilinogeen -> portale vene -> uitscheiding via nieren

53
Q

Stopverf ontlasting bij …

A

Galproblematiek

54
Q

Direct bilirubine is ook wel

A

Geconjugeerd bilirubine

55
Q

Verhoging geconjugeerd bilirubine in je urine is altijd … en noem je ook wel …

A

Pathologisch
Bilirubinurie

56
Q

Oorzaken hyperbilirubinemie (3)

A

Toename productie van bilirubine (pre-hepatisch)
Verstoring in het metabolisme van bilirubine (hepatisch)
Afname van de excretie van bilirubine (post-hepatisch)

57
Q

Icterie bij bilirubine concentratie > … umol/l in plasma

A

50

58
Q

Normaal totaal bilirubine

A

3-21 umol/l

59
Q

Normaal geconjugeerd bilirubine

A

<5 umol/l

60
Q

Ongeconjugeerd hyperbilirubinemie oorzaken (4)
Kenmerkend: … in de urine (want gebonden aan …)

A

Leverziekte
Hemolyse
Syndroom van Crigler-Najjar en Syndroom van Gilbert
Prematuriteit

Geen bilirubine in de urine (gebonden aan albumine, komt dus niet in je urine terecht)

61
Q

Geconjugeerde hyperbilirubinemie oorzaak:

A

Normale excretieroute geblokkeerd waardoor lekkage optreedt
- Cholestase (galwegstuwing)
- Galstenen
- Pancreatitis
- Tumor

62
Q

Bij levercirrose kan er uitputting ontstaan bij ernstig hepatisch falen waardoor daling …

A

ALAT/ASAT

63
Q

Albumine is verhoogd/verlaagd? bij ‘acute fase’?

A

Verlaagd

64
Q

Oorzaken laag albumine (4)

A

Verlaagde synthese (ondervoeding, levercirrose)
Verhoogde afbraak (trauma, koorts, hyperthyreoidie)
Verhoogd verlies (nefrotisch syndroom, gastro-enteropathie en verlies lichaamsvocht vb brandwonden)
Hemodilutie, gewijzigde lichaamsdistributie (bv ascites)

65
Q

(Chronisch) alcohol
… gamma gt
…. ALAT, ASAT
…. MCV

A

Allemaal verhoogd

66
Q

Diverticulitis beeldvormend onderzoek: eerst …, dan zo nodig …

A

Eerst echo, dan zo nodig CT

67
Q

Verhoging gamma gt, ASAT, ALAT, AF en lichte verhoging bilirubine kan passen bij …

A

Steatose (leververvetting)

68
Q

Juist of onjuist? Intraveneus en rectaal toedienen van medicijnen voorkomt het first-pass effect.

A

Juist

69
Q

Juist of onjuist? Bij het stoppen van een geneesmiddeltherapie is de plasmaspiegel tot vrijwel 0 gedaald na circa 5x T1/2.

A

Juist

70
Q

Juist of onjuist? Bij een klein verdelingsvolume stapelt het geneesmiddel zich in de weefsels op.

A

Onjuist

71
Q

Formule verdelingsvolume medicijn

A

Verdelingsvolume (L) = gegeven dosis (mg) / plasma concentratie (mg/L)

72
Q

Juist of onjuist? De spiegel van simvastatine (substraat voor CYP 3A4) verhoogd als het gecombineerd wordt met grapefruitsap (CYP 3A4 inhibitor).

A

Juist

73
Q

Inhibitor

A

Remt activiteit enzym

74
Q

Inducer

A

Vergroot activiteit enzym

75
Q

Juist of onjuist? Het geven van een oplaaddosis is nodig bij medicijnen die snel moeten werken en een groot verdelingsvolume hebben.

A

Juist

76
Q

Juist of onjuist? De halfwaardetijd is omgekeerd evenredig met klaring.

A

Juist

77
Q

Juist of onjuist? Bij acute ernstige pijn geef je het liefst een middel met een lange Tmax.

A

Onjuist

78
Q

Juist of onjuist? Als een medicijn vaker dan de halfwaardetijd wordt toegediend zal nooit een steady-state bereikt worden.

A

Onjuist

79
Q

Consequenties verminderde nierfunctie bij medicijnen (4)

A

Invloed op de GFR (rekening mee houden)
Verminderde excretie (hogere bloedspiegels, meer (bij)werkingen)
Verminderde beschikbaarheid (lokaal werkend bij UWI, diuretica)
(Verder) nierfunctieverlies (ATN, drukverval, tubulo-interstitiele nefritis)

80
Q

Wat gebeurt er bij leverfalen icm medicijnen? (3)

A

First-pass effect neemt af
Afname enzymactiviteit (oa CYP450 enzymen)
Toename bloedingsrisico/encefalopathie

81
Q

Waarom moet je bij leverfalen/cirrose met name alert zijn op benzo’s?

A

Bij encelopathie

82
Q

Wat gebeurt er mbt medicijnen en minder albumine?

A

Albumine is eiwit waar veel geneesmiddelen aan binden. Bij minder albumine = minder gebonden geneesmiddel = meer ‘vrije fractie’ -> is vaak actief (vaak meer bijwerking + kortere halfwaardetijd (vrije fractie wordt geklaard door de nieren))