Thema 3 Maagklachten en buikpijn Flashcards
Endocrien
Afgifte naar het bloed
Exocrien
Afgifte naar buiten (bv bij tractus digestivus)
Chyme
Maagbrij
Macronutriënten (3)
Koolhydraten
Proteïnen
Lipiden
Waarvoor dienen koolhydraten?
Brandstof (glucose)
Vertering koolhydraten grofweg op 2 manieren
Mechanisch
Carbohydrases
Vertering mechanisch
Kauwen
Carbohydrases zijn voor de vertering van
Koolhydraten
Carbohydrases (5)
Amylase
Alfa-amylase
Sucrase/maltase/lactase
Waar zit amylase?
Speeksel
Wat doet amylase?
Zet polysaccharides om naar di- en trisaccharides
Amylase functioneert niet bij hoge/lage? pH en werkt dus niet meer in …
Lage
De maag
Waar zit alfa-amylase? Waar wordt het geproduceerd?
Duodenum
Productie in pancreas
Waar zit sucrase, maltase, lactase?
Intestinaal epitheel, borstelzoom (cellen die darmwand bekleden)
Wat doet sucrase/maltase/lactase?
Splitst di- en trisaccharides in monosaccharides
Enterocyt
Cel die darmwand bekleed
Hoe gaat absorptie van koolhydraten enterocyten in?
Gefaciliteerde diffusie (via transporteiwit in membraan, kost geen energie)
Cotransport (naast glucosemolecuul ook natriummolecuul mee, kost geen energie, terugbrengen natriummolecuul wel via Na/K pomp)
Hoe gaat absorptie van koolhydraten enterocyten uit?
Gefaciliteerde diffusie
Via welk vat gaat de opname in de bloedbaan vanuit de enterocyten?
Vena portae hepatis
Opslag glucose alleen wanneer …?
Er geen brandstof meer nodig is
Opslag van glucose op 3 plekken
Lever
Spierweefsel
Vetweefsel
Hoe wordt glucose opgeslagen in de lever?
Glycogeen, overtollig glucose wordt omgezet in vrije vetzuren en glycerol (= bouwstenen lipiden voor triglyceride)
Hoe wordt glucose opgeslagen in spierweefsel?
Glycogeen
Hoe wordt glucose opgeslagen in vetweefsel?
Lipiden (overtollig glucose ook omgezet in uiteindelijk triglyceride)
Waarvoor dienen proteïnen?
Bouwstof (aminozuren)
Vertering proteïnen op 3 manieren
Mechanisch
Chemisch
Proteases
Chemische vertering van proteïnen
Maagzuur (denaturatie eiwitten)
Proteases zijn …
enzymen die eiwitten knippen
Onderstaande zijn allemaal …
Pepsine
Trypsine
Chymotrypsine
Carboxypeptidase
Elestase
Dipeptidases, peptidases
Proteases
Wat is pepsinogeen?
Voorloper pepsine, zuur in maag zet dit om, anders gaan andere eiwitten ook al kapot, slijmlaag binnenkant maag beschermt eigen cellen
Enteropeptidase zet … om in trypsine, welke weer zorgt voor omzetting van andere proteases uit de …
Pepsinogeen
Pancreas
In het duodenum wordt het maagzuur geneutraliseerd door …, hierdoor wordt … inactief en de overige enzymen uit pancreassap juist actief.
Gal
Pepsine
Dipeptidases en peptidases zit in intestinaal epitheel. Wat doet dit?
Knipt eiwitten in losse aminozuren
Proteïnen absorptie enterocyten in via (2)
Gefaciliteerde diffusie
Cotransport
Proteïnen absorptie enterocyten uit via (2)
Gefaciliteerde diffusie
Cotransport
Opname in bloedbaan proteïnen via …
v portae hepatis
Opslag/afbraak aminozuren via
Lever
Opslag/afbraak aminozuren via lever, wat gebeurt er?
Er ontstaan katonzuren (brandstof) of omzetten in vetzuren (afvalproduct = ureum)
Waarvoor dienen lipiden?
Brandstof (triglyceriden (glycerol + vetzuren))
Vertering van lipiden via (2)
Lipases
Galzouten
Linguaal lipase gemaakt in de
Tongklieren
Lipase gemaakt in de
Pancreas
Lipases zijn …oplosbaar en knipt vetzuren van glycerol af, hierdoor krijg je (3)
Water
1. monoglyceride
2. diglyceride
3. vetzuren
Wat doen galzouten mbt vertering lipiden?
Lipases zijn hydrofiel en vetten hydrofoob, galzouten hebben een hydrofiele en hydrofobe kant -> enzymen kunnen makkelijker bij de vetten voor afbraak
Lipiden absorptie enterocyten in via
Diffusie
Lipiden absorptie enterocyten uit via
Exocytose
Exocytose
Celmembraan stulpt uit en pakt dit op als ‘blaasje’
Triglyceriden worden na absorptie omgezet in
Chylomicronen
Transport chylomicronen via … naar vena …. Waarom komen ze niet direct in bloedbaan?
Lymfevaten
Vena subclavia sinistra
Zijn te groot
Opslag triglyceride in
Vetweefsel
Micronutriënten (4)
Vitaminen
Mineralen
Sporenelementen
Water
Voordelen (3) en nadelen (3) doorlichting
Voordelen: bewegende beelden, meerdere projectierichtingen, behandeling (interventies)
Nadelen: hoge stralingsdosis, overprojectie, kostbaar
Voordelen (4) en nadelen (4) rontgenfoto’s
Voordelen: goedkoop, snel, hoge spatiele resolutie, makkelijk beschikbaar
Nadelen: ioniserende straling, overprojectie, lage contrastresolutie, statisch beeld
CT niet bij …
Zwangerschap
Hoe werkt echografie?
Weerkaatsing van ultrasoon geluid
Voordelen (3) en nadelen (4) CT
Voordelen: hoge contrastresolutie, goede weergave anatomische structuren, korte scantijd
Nadelen: hoge stralingsdosis, weke delen minder goed beoordeelbaar, kosten, contra-indicaties
Voordelen (3) en nadelen (3) echografie (echografie is niet geschikt voor …)
Voordelen: dynamisch onderzoek, niet schadelijk, goedkoop
Nadelen: statische beelden moeilijk te interpreteren, niet geschikt voor bot en lucht, kwaliteit onderzoek afhankelijk van uitvoerder
Volle blaas en nuchter voor welk onderzoek?
Echo abdomen
Nucleaire geneeskunde werkt dmv …
Niet het apparaat maar de patient is de stralingsbron.
Radioactieve isotopen
Contra-indicatie nucleaire geneeskunde
Zwangerschap en borstvoeding
Voordelen (2) en nadelen (3) nucleaire geneeskunde
Voordelen: functionele beeldvorming, zeer gevoelig (combinatie CT/MRI maakt exacte lokalisatie mogelijk!)
Nadelen: beschikbaarheid, kosten, stralingsdosis
Opkomend maagzuur in de slokdarm
Reflux(klachten)