Thema 4 Chronische dyspnoe Flashcards
Waar staat de afkorting COPD voor?
chronic obstructive pulmonary disease
COPD onderverdeeld in 2 aandoeningen
Chronische bronchitis
Longemfyseem
Wat gebeurt er bij chonische bronchitis?
Symptomen?
Inflammatie waardoor slijmproductie (vaak door irriterende stoffen, bv tabaksrook)
Blue bloater (hoesten, blauwe kleur door zuurstofgebrek bij diffuisestoornis, kortademig)
Wat gebeurt er bij longemfyseem?
Symptomen?
Geen alveoli meer, reparatiemechanisme werkt niet meer goed door bv rooklucht, of bij alfa1 trypsine deficientie.
Pink puffer, mager, voorovergebogen, purse lip breathing (samengeknepen lippen, druk in luchtwegen wat hoger houden, bij uitademing vallen de luchtwegen samen)
Wat wordt er gemeten met spirometrie?
Wat is maximale inspiratie en maximale expiratie? Zo weet je of er weerstand in de luchtwegen zit (voornamelijk uitademing = obstructieve longziekte zoals astma en COPD)
Totale longcapiciteit (TLC) bij … is groter dan je zou voorspellen.
Emfyseem
Spirometrie: wanneer reversibel, dan is er sprake van astma. Dit meet je door …
Hoge dosis ventolin (salbutamol) toe te dienen
Dynamische hyperinflatie is kenmerkend voor mensen met …
COPD en emfyseem
Behandeling COPD
Stoppen met roken
Luchtwegverwijding
—> Anticholinergica SAMA/LAMA (atrovent/spiriva)
—> B2-sympathicomimetica SABA/LABA (ventolin/serevent)
Optimaliseren spierkracht
Optimaliseren BMI
(Inhalatiecorticosteroiden)
Behandeling exacerbaties (longaanval)
Luchtwegverwijders ophogen
Corticosteroiden
Evt antibiotica
Fysiotherapie
Evt O2 (CAVE hypercapnie)
Waarom kan je hypercapnisch worden bij COPD en O2 toediening?
Bij ernstig COPD langdurig gewend aan lage O2 gehaltes in het bloed en minder gevoelig voor ademprikkel CO2 gehalte in het bloed. Ventilatie-perfusie mismatch, dode ruimte ventilatie. Luchtwegobstructie -> hyperinflatie -> afname diafragmafunctie en afname longcompliantie.
Bij toedienen O2 -> minder ademen -> CO2 gaat stijgen -> geen reactie hierop -> hypercapnie / hypercapnisch coma
Wat is 1 packyear?
1 PY is een jaar lang elke dag pakje (20 sigaretten) roken
Spirometrie: is er een luchtwegobstructie? Dit is zo wanneer …
FEV1/FVC <0.70
Fenotypes astma (5)
Eosinofiel / niet-eosinofiel
Allergisch - niet-allergisch
Obstructief / niet-obstructief
Early onset / late onset
(Steroiden responsief / niet-responsief)
Factoren van invloed op ontstaan/beloop van astma (10)
Gastheer factoren
- genetisch
- Overgewicht
- Geslacht (V>M)
Omgevingsfactoren
- allergenen (huisstof, dieren, pollen etc)
- Infecties (vooral virussen)
- Blootstelling op werk
- Roken, uitlaatgassen, parfum etc.
- Dieet
- Emoties/stress
- Medicatie (bv NSAID’s, beta blokkers)
Wat laat spirometrie zien bij astma?
Bij verwaarlozing van inflammatie kan uiten in milde obstructie. Bij toedienen ventolin normaliseert dat helemaal. Maar soms ook niet helemaal normaal, maar wel altijd wel beter. Dat differentieert astma van COPD.
Wat is de metacholineprovocatietest?
Metacholineprovocatietest (of histamine) -> inhaleren -> langzaam concentratie opbouwen tot een drempel waarvan we weten dat iedereen daar wel op reageert -> bij eerdere reactie toegenomen overgevoeligheid (snel daling FEV1), kan helpen in diagnose astma
Behandeling astma
Expositie vermijden
Medicatie
- Beta sympaticomimetica
- Inhalatie corticosteroiden
Eventueel:
Anticholinergica
Leukotrieen antagonisten
Systemische corticosteroiden
Biologicals
Denk ook aan behandeling bovenste luchtweg, reflux
Preload hart
voorbelasting, vulling van de ventrikel
Afterload hart
de druk die de ventrikel moet opbouwen tijdens de systole om het bloed uit te pompen
Contractiliteit hart
verandering in contractiekracht bij gelijkblijvende preload en afterload
Klinisch syndroom hartfalen, oorzaken: (5)
Ritmestoornissen
Hartspierproblemen
Ischemische hartziekten
Hartklepafwijkingen
Hypertensie
Klinische symptomen hartfalen (8)
Dyspnoe
— Inspanningsgebonden
— Orthopnoe
— Paroxysmale nachtelijke dyspnoe
— Dyspnoe in rust / hoesten
— Asthma cardiale
Vermoeidheid
Zwaar gevoel in de benen/spierslapte
Nycturie
Oedeem benen en/of ascites
Eetlustvermindering
Angina pectoris
Palpitaties
Wat kan je zien bij lichamelijk onderzoek bij hartfalen? (12)
snelle (zwakke) pols
Bleekheid
Koude extremiteiten
Crepitaties
Gestuwde halsvenen
Hepatojugulaire reflux
Hepatomegalie
Oedeem (pitting oedeem)
Pleuravocht
Ascites
Cachexie
Cheynes-stokes ademen
Behandeling systolisch hartfalen medicatie opties (4)
Betablokkers (blokkade b1 receptor, minder ANP, minder calcium release, actine/myosine minder krachtig -> negatief ino-dromo-chronotroop). Neemt het hart in bescherming.
AT2 receptor blokker (ARB)
Sacubitril/valsartan
SGLT2 remmers (pro-diuretisch, verder nog onduidelijk waarom het ook goed op hartfalen werkt)
Behandeling CRT hartfalen =
Cardiale resynchronisatietherapie
Resynchronisatie: om het hart weer synchroon te laten activeren
Behandeling exacerbatie astma (4)
Oorzaak achterhalen en behandelen
- Ophogen/aanpassen inhalatiemedicatie
- Systemische corticosteroiden
- Bij infectie eventueel antibiotica
- Bij hypoxemie/dreigende uitputting extra zuurstof geven
Verhoogd pCO2 bij astma is teken van uitputting