Sutek Flashcards
Najczęstszy rak u kobiet
Rak sutka
Gdzie biopsja cienkoigłowa BAC?
Rak piersi gdy zmiana jest dobrze wyczuwalna palpacyjnie
Fibroadenoma - tutaj BAC
U kobiet przerzuty do mózgu najczęściej
Rak sutka (przerzutuje tez do płuc, kości mózgu - rak zrazikowy, to ten gorszy od przewodowego)
W jakim zespole ginekomastia
Klinefeltera (tutaj też marskość wątroby, nadczynność tarczycy, guz jądra)
Typowa cecha raków zrazikowych
Utrata ekspresji E-kadhedryny
K, po mastektomii, obrzęk jak cellulitis w ręce, niebolesny
Poszerzenie naczyń limfatycznych (może się z tego rozwinąć zespół Stewart-Travesa - angiosarcoma)
Rak sutka o dobrym rokowaniu
Cewkowy, brodawkowy, rdzeniasty, śluzotwórczy
Jednostronny guz piersi prawej, urósł w 7 mies., ma 12 cm, duży rozrost podścieliska, kom. Nabłonkowe
Guz liściasty
Preferowane badania w raku inwazyjnym
USG mammografia Biopsja cienkoigłowa BAC (chyba najistotniejsza) pobranie wycinka RTG
Receptory HER2 i ER
Wartość predykcyjna w raku sutka (tylko predykcyjna, potrzebna do leczenia, bo prognostyczna do rokowania)
Paget sutka i sromu
Raki przedinwazyjne (pod Pagetem w sutku często juz jest nowotwór inwazyjny, w sromie rzadko)
Guz liściasty
Może być łagodny, pośredni lub złośliwy
Bloom-Richardson nie uwzględnia
Martwicy (uwzględnia mitozy, cewki, pleomorfizm)
Martwica głównie w liściastym złośliwym
Najczęstszy guz kobiet po menopauzie
Guz sutka
Średnica raka 2cm wtedy TNM
T1 (T1<2cm, a >5cm naciekanie klatki piersiowej)
Nadmierną ekspresję genu HDR2 powoduje
HER2
Rak sutka u mężczyzn powoduje
Mutacja BRCA2 BRCA1 też, ale głównie BRCA2
LCIS
Operacja nie przynosi skutku, zmiana jest wieloogniskowa, określamy typ histologiczny jak w naciekającym, zmiana obustronna
Przerzuty do sutka
Zwykle jednostronne, nie ma zwapnień tak jak w pierwotnym, odróżniamy je patrząc na ER, wymagają nieco innego leczenia, dobrze odgraniczone guzki
Najczęstszy rak sutka
Rak przewodowy (carcinoma ductale)
Palenie a rak sutka
Palenie nie zwiększa szans na raka sutka
Alkohol i DSA już tak
Czynniki rokownicze raka sutka
1) Wielkość
2) Typ histologiczny
3) ER
4) węzły
5) PR
Raki sutka, rokowanie w odniesieniu do przewodowego
Tylko typ zrazikowy ma gorsze rokowanie od przewodowego,
Cewkowy, rdzeniasty, galaretowaty i brodawkowaty mają lepsze
Klasyfikacja Blooma-Richardsona dotyczy
Grading przewodowego raka sutka NOS(inwazyjny, naciekający), zróżnicowanie nowotworu, (TNM - zaawansowanie)
Guz liściasty złośliwy (tumor phylloides malignus)
Gruczolakowłókniak
Mikrozwapnienia w mammografii
1) może być rak
2) zapalenie plazmatycznokomórkowe
3) martwica tłuszczowa
4) gruczolistość włókniejąca
Ginekomastia
- może wystąpić u alkoholików (hiperestrogenizm)
- może być jednostronna
- nie zwiększa ryzyka raka
- może być spowodowana guzem z komórek Sertolego (guz jądra)
- nie powoduje jej rak stercza (tylko guz jądra!)
- może być u noworodków, nie ma rozrostu zrazików
Mały guz z sutka, krwisty wyciek z brodawki
brodawczak śródprzewodzący
Fibroadenoma (włókniakogruczolak)
1) najczęstszy nowotwór łagodny piersi
2) zmiana ostro odgraniczona w badaniu palpacyjnym
3) proliferacja komórek i podścieliska
4) powiększa się podczas cyklu i ciąży (aktywny hormonalnie)
5) u młodych kobiet
- może mieć gruczolistość włókniejącą (wersja complex)
rak piersi u mężczyzn
bezbolesny, może być wyciek z brodawki
Najlepsze rokowanie dla rozpoznania cellulae carcinomatosae (świadczy o tym że występuje nowotwór złośliwy)
obecność raka wyłącznie wewnątrzprzewodowego DCIS (bo on nie daje przerzutów)
ductal carcinoma in situ, DCIS - Rak nieinwazyjny przewodowy sutka, in. rak śródprzewodowy
Obrzęk, bolesność piersi w czasie laktacji, mały guzek pod brodawką
infekcja Staphylococcus aureus (ostre ropne zapalenie sutka)
Najważniejszy czynnik prognostyczny raka sutka, bez przerzutów odległych
stan okolicznych węzłów chłonnych
Łagodne zmiany z ryzykiem raka
1.rozrost przewodowy atypowy
2.rozrost zrazikowy atypowy
3.liczne brodawczaki wewnątrzprzewodowe
4. adenosis sclerosans - gruczolistość włókniejąca
NIE metaplazja apokrynowa
Choroba Pageta w sutku
taka sama prognoza jak naciekający rak przewodowy, nie trzeba mammografii
carcinoma lobulare invasivum (zrazikowy)
komórki układają się w indian files
geny raka sutka
BRCA1, BRCA2
Jak mierzy się aktywność proliferacyjną raka sutka?
przeciwciała MIB1
Rak sutka, cytometria przepływowa
Mierzy ploidię (ilość mat. gen.) DNA w komórkach raka, nie może być ani za mało ani za dużo
Wciąga brodawkę sutkową
rak plazmatycznokomórkowy sutka, rak inwazyjny sutka
Leki antykoncepcyjne
ziarniniakowe zapalenie zrazików sutka u kobiet, które rodziły
rak złośliwy sutka
amplifikacja genu HER2
Amplifikacja – proces olbrzymiego zwiększenia ilości
biopsja cienkoigłowa BAC
- duże znaczenie w diagnostyce raka piersi
- zwykle nie stosuje się jej do guzów
- może być stosowana do oceny węzłów chłonnych
- nie jest badaniem histopatologicznym
wykrycie receptorów esteogenowych (ER)
lepsze rokowanie (progesteronowych - PR - też)
“Dysplazja łagodna jest zmianą rzekomonowotworową” - teza, “ponieważ na jej podłożu może rozwinąć się nowotwór) - przesłanka.
Teza fałszywa, przesłanka prawdziwa.
Zdrowa kobieta, okrągły guzek, 1,5 cm, dobrze odgraniczony
fibroadenoma
Klasyfikacja Van Nuys
Rak śródprzewodowy DCIS (nieinwazyjny, bierze pod uwagę G, średnicę, margines, wiek)
cechy raka rdzeniastego
mitozy, nacieki, syncytialny typ wzrostu (dobre rokowanie)
guz liściasty (o przerzutach)
nie przerzutuje często do węzłów, ponieważ większość jest łagodna, a jak złośliwa to krwioobiegiem do płuc, kości i serca
Jakie badanie można zrobić z BAC
immunofluorescencyjne
bakteriologiczne
rozmaz
Zmiana przesówalna w sutku
fibroadenoma (też rak rdzeniasty, śluzotwórczy)
Guz liściasty
może występować z NOS, LCIS
Lobular carcinoma in situ (LCIS) - zrazikowy
rak przewodowy inwazyjny (NOS)
-na obwodzie złośliwy
cechy nowotworu złośliwego sutka
- zaciągnięcieskóry
- wciągnięcie brodawki
- skórka pomarańczowa
Mężczyzna z ginekomastią, skąpe owłosienie, oligospermia
47 XXY (Klinefelter)
Wyciek z brodawek
nie jest charakterystyczny dla zapaleń, nie można wykluczyć nowotworu
Rak podstawny sutka
żle rokuje, brak ER, PR
Bloom-Richardson
odmiana gradingu (ocena zróżnicowania), zaawansowanie to TNM
W raku sutka naciek skóry
nie ma znaczenia, ma znaczenie HER2, ER i PR
Rak zrazikowy częściej przerzutuje do
otrzewnej, mózgu, macicy i jajników
Przerzuty raka sutka
nie zawsze od razu do węzłów pachowych
co nie jest zespołem paraneoplastycznym?
złamanie szyjki kości udowej u kobiety z rakiem sutka
Wzrost ryzyka raka sutka
póżna menopauza, NIE WCZESNA!
zmiana w sutku, która nie jest proliferacyjna, nie jest czynnikiem zwiększającym ryzyko raka
zmiana włóknisto-torbielowata (najczęstsza)
laesio fibro-cystica - uszkodzenie włóknisto-torbielowe
najczęstsza zmiana guzowa w sutku młodej kobiety
laesio fibro-cystica (uszkodzenie włóknisto-torbielow)
klasyfikacja Van Nuys
pomaga w doborze leczenia DCIS
Rak Pageta
w sutku najczęściej występuje z rakiem przewodowym, w okolicy ano-genitalnej może rozwijać się jako zmiana izolowana, wieloogniskowa, rzadko współistniejąca z głębiej położonym gruczolakorakiem
TNM w raku sutka
bierze się pod uwagę naciekanie skóry
rak sutka, obecne ER i PR
lepsze rokowanie
Wapnienie przerzutowe dotyczy:
tkanek miękkich (tkanek nieuszkodzonych, o niższym pH - płuca, nerki, żołądek)
LCIS
możemy się spodziewać guza w drugim sutku (DCIS zmiana jednostronna)
K 40, w 7 miesiącu ciąży, urósł guz 12 cm, niebolesny, bardzo dobrze odgraniczony
guz liściasty
Atypowy rozrost zrazikowy a rak sutka
zwiększa ryzyko jego wystąpienia 4-5 razy!
zapalenie okołoprzewodowe sutka
palaczki, nawraca