Endokrynologia Flashcards
Przyczyną braku laktacji i miesiączkowania po porodzie jest
zespół Sheehana
guz przysadki może wywołać
nadczynność przysadki, niedoczynność przysadki, zaburzenia widzenia i krwawienia mózgu
K, 19 lat, brak miesiączki, poszerzona szyja, duszność, krwawienia z nosa, bolesne skurcze mięśni przy wysiłku, serce powiększone, słabsze tętno na kończynach dolnych, jakie badanie?
tomografia komputerowa (bo w zespole Turnera niedorozwój jajników)
Hiperprolaktynemia, kiedy?
- ciąża
- zaburzenie szlaków dopaminergicznych,
- leczenie bromokryptyną
Najczęstszą przyczyną zespołu nieodpowiedniego wydzielania ADH (zespół Schwartza-Bartera) jest
rak drobnokomórkowy oskrzela
somatostatyna nie hamuje wydzielania
prolaktyny
nieprawdziwe o prolaktynoma
długie i obfite miesiączki (bo brak miesiączki)
nowotwór z komórek zasadochłonnych przysadki powoduje
Cushinga
splachnomegalia (powiększenie narządu) i prognathia (wysunięcie żuchwy)
w somatostatinomie
niedoczynność przysadki
gdy zniszczone 75%
zespół Sheehanna
brak powrotu miesiączki po porodzie
Goitrogen powoduje hamowanie syntezy
T3, T4
rak pęcherzykowy tarczycy
jest otorebkowany i nie przenosi się przez chłonkę (tylko przez krew, dlatego przerzuty do płuc, kości, wątroby, a nie do węzłów)
biopsja tarczycy
nadaje się do diagnozy zapaleń
raki tarczycy od najłagodniejszego
brodawkowy, pęcherzykowy, anaplastyczny
najczęstsza przyczyna wola endemicznego
niedobór jodu
najczęstszy nowotwór tarczycy
gruczolak
najczęstszy rak tarczycy
brodawkowaty
guzki zimne
gruczolaki, raki tarczycy
przejściowa nadczynność tarczycy
ostre lub podostre zapalenie tarczycy, też na początku Hashimoto
wole to
każde powiększenie tarczycy niezależnie od przyczyny
częstym objawem nadczynności tarczycy nie jest
obrzęk przedgoleniowy (objaw Gravesa-Basedowa), nie jest częsty
niedoczynność tarczycy
blada, zimna skóra, spadek wyrzutu sercowego, apatia, zmęczenie, spadek sprawności intelektualnej (kretynizm)
profilaktyka jodowa zmniejsza częstość
kretynizmu
nadczynność tarczycy, następstwo
1) operacji;
2) przewlekłego zapalenia tarczycy typu Hashimoto (przejściowo);
3) leczenia jodem;
4) gruczolak tarczycy (Plummer);
5) gruczolak przysadki produkujący TSH;
6) potworniak jajnika;
7) kosmówczak;
8) zaśniad groniasty
gruczolak tarczycy
pojedynczy, otorebkowany guz uciskający przylegający miąższ, o odmiennej budowie, dobre rokowanie
nadczynność tarczycy
Gravesa-Basedowa, kosmówczak, amidaron
badanie cytologiczne tarczycy nie rozpozna
raka pęcherzykowego (bo przypomina prawidłowy miąższ tarczycy)
rozpoznanie raka pęcherzykowego tarczycy
naciek torebki, angioinwazja
po wybuchu w Czarnobylu wzrost częstości
raka brodawkowego tarczycy
przejściowa nadczynność tarczycy
ostre i przewlekłe zapalenie tarczycy
najczęstsza niedoczynność tarczycy w krajach rozwiniętych
Hashimoto
rak brodawkowaty tarczycy
mutacja RET, młode i starsze osoby, dobrze rokuje (mutacja RET też przy rdzeniastym)
zapalenie tarczycy
Hashimoto, tendencja to metaplazji onkocytarnej (chłoniak B-komórkowy, MALToma)
kiedy włóknienie i guzki tarczycy
wole wieloguzkowe Plummera (nadczynność)
Jeśli u kobiety 30-letniej, zdrowiejącej po grypie pojawia się bolesna, powiększona tarczyca, to prawdopodobnie jest to
podostre ziarniniakowe zapalenie tarczycy (bo limfocytowe jest autoimmunologiczne)
najbardziej powiększy się tarczyca w
wolu guzowatym
guzek gorący
zmiana limfocytarno-nabłonkowa (przyjmuje jod)
usuwamy mężczyźniez tyreotoksykozą płat tarczycy, a tam guzek 2cm, pojedynczy, otorebkowany
gruczolak pęcherzykowy
gruczolak tarczycy
pojedynczy, otorebkowany, budowa różna od tarczycy
rak rdzeniasty tarczycy
nie tworzy głównie tyreoglobuliny (za to odkłada się w nim amyloid i jest neurosekrecyjny, a rodzinny jest mniej agresywny i produkuje kalcytoninę)
ciałka piaszczakowate
w raku brodawkowym tarczycy (ponoć jak brodawkowaty w nazwie to zawsze są te ciałka)
przerzuty do okolicznych węzłów chłonnych mogą być pierwszym objawem (chodzi o tarczycę)
raka brodawkowego tarczycy
nowotwór złośliwy tarczycy u dzieci i dorosłych
rak brodawkowaty tarczycy
komórki tarczycy na języku
choriostoma (odpryskowiak - zmiana nienowotworowa)
biopsja tarczycy
charakterystyczny obraz mikroskopowy raka brodawkowatego
najczęstsze przerzuty do tarczycy pochodzą z
nerki
wtórna nadczynność przytarczyc, przyczyny
- przewlekła niewydolność nerek
- niedobór wit. D
- żółtaczka (bo wchłania się mniej wit. D)
- resekcja czegoś w przewodzie pokarmowym
gdzie są widoczne objawy nadczynności/ niedoczynności przytarczyc
nerki, kości
leczenie pierwotnej nadczynności przytarczyc
chirurgiczne usunięcie
najczęstszy objaw nadczynności przytarczyc
kamica moczowa
gruczolak przytarczyc
nie występuje często w formie rozsianej, najczęstszy przy nadczynności przytarczyc, może być w śródpiersiu, najczęściej w młodych mężczyzn, wywołany przez napromieniowanie
najczęstsza przyczyna wtórnej nadczynności
niewydolność nerek (albo hipokalcemia) ???
hiperaldosteronizm związany z gruczolakiem nadnerczy to
zespół Conna
zespół Addisona
może powstać jako następstwo gruźlicy
we wtórnej niedoczynności kory nadnerczy, w porównaniu do pierwotnej, nie ma:
hiperpigmentacji skóry, niedoboru aldosteronu
grasiczaki często współistnieją z
miastenią gravis
guzy z komórek steroidowych
zazwyczaj łagodne, kryształy Reinkego (charakterystyczne dla leydigoma)
krwotok do nadnerczy
zespół Waterhouse-Friderichsen
pheochromocytoma
występuje razem z MEN2a i MEN2b, razem z rakiem rdzeniastym tarczycy i hiperplazją przytarczyc
MEN 1, co występuje?
rozrost przytarczyc, wyspiaki trzustki, adenoma przysadki
utkanie tarczycy znajdziesz w:
trobieli środkowej szyi, potworniaku dojrzałym jajnika
rak tarczycy
pęcherzykowy, minimalnie inwazyjny rokuje podobnie jak klasyczny wariant brodawkowatego
rak brodawkowaty tarczycy
skutek napromieniowania szyi, nowotwór dorosłych i dzieci
rak rdzeniasty tarczycy normalny vs występujący z MEN
związek z MEN - gorsze rokowanie, wczesne występowanie
kiedy w tarczycy włóknienie
Hashimoto (wariant włókniejący - 10%) (Plummer też- w sumie częściej) ???
Najbardziej na pojawienie się osteoporozy wpływa
prolactinoma przysadki - jednak Cushing - sprawdzone
cytosteatonecrosis
ostre zapalenie trzustki
kobieta, rak brodawkowaty tarczycy, rozsiane zasadochłonne zmiany
wapnienie dystroficzne
chłoniak typowo indolentny (o powolnym przebiegu)
B-komórkowy strefy brzeżnej
neuropatia w cukrzycy ma charakter
odsiebna (dystalna?), symetryczna polineuropatia czuciowa lub czucioworuchowa, przewlekła
hipoglikemia występuje jako powikłanie
insulinoma
rak brodawkowaty tarczycy
jako pierwszy może dawać przerzuty do węzłów chłonnych
MEN 1
rozrost przytarczyc, wyspiaki trzustki ,adenoma przysadki
insulinoma
nowotwór wywodzący się z komórek wewnątrzwydzielniczych trzustki (nie jest zawsze w trzustce i nie zawsze jest złośliwy)
prawdą o raku brodawkowatym jest
że ma charakterystyczny histologiczny wygląd (ciałka piaszczkowate)
endokrynopatia w zespole McCune’a-Albrighta
przedwczesne dojrzewanie płciowe
cechy wspólne dla Gravesa-Basedowa i Hashimoto
- przeciwciała przeciw receptorom TSH
- wole spoiste
- towarzyszą im inne choroby autoimmunologiczne
w chorobie Hashimoto
tendencja do metaplazji onkocytarnej (komórki Hurtla)
nieprawda o nadczynności przytarczyc
max. młody mężczyzna
nadciśnienie tętnicze może powodować
oncocytoma (gruczolak kwasochłonny nerki)
rak trzustki PanIN (neoplazja) co się dzieje
- skrócenie telomerów
- mutacja K-ras
Vipoma
najczęściej lokalizuje się w trzustce (jak wszystkie wyspiaki)