stoppen met roken Flashcards
waarvoor zijn roken risicofactoren
hart- en vaatziekten
COPD
vele soorten kanker
(ook via meeroken)
wat gebeurt er met sigarettenrook in het lichaam?
De schadelijke stoffen komen in de longen. Door de rook ontstaat er een ontstekingsreactie in de longen tegen de rook. De schadelijke stoffen komen ook in het bloed waardoor ook elders in het lichaam ontstekingsprocessen ontstaan.
roken en hart- en vaatziekten
De stoffen uit sigaretten worden opgenomen in het bloed. Deze hechten zich aan de wand van de slagaders en veroorzaken een ontstekingsreactie waardoor het proces van atherosclerose versneld gaat
hoezo hebben rokers een hogere kans op een aneurysma?
Bij een ontstekingsreactie in de wand wordt deze fragieler en kan deze uitzetten waardoor de kans op knappen toeneemt
roken en longkanker
90% van de longkanker is gerelateerd aan roken. hoger risico door: - aantal sigaretten iemand heeft gerookt hoe oud begonnen hoe lang iemand rookt vrouwen gevoeliger
Wat is de behandeling van longkanker?
operatie
radiotherapie
chemo
wat is een lichamelijke verslaving?
ontwenningsverschijnselen treden op wanneer wordt gestopt met gebruik van nicotine
wat is geestelijke verslaving?
wanneer het stoppen samengaat met sterke verlangens naar roken. Vaak gekoppeld aan specifieke situaties die herinneren aan de gewoonte om te roken
wat is tolerantie
gebruiker heeft steeds meer nodig om hetzelfde effect te bereiekn
Nicotine
is het belangrijkste psychoactieve bestandsdeel in tabak en zeer verslavend. wordt snel opgenomen als je inhaleert en heeft zowel stimulerende als kalmerende effecten
wat zijn de stimulerende effecten van nicotine?
versterkt concentratie en aandacht
wat zijn de kalmerende effecten van nicotine?
verlicht angst/pijn/somberheid
Waar komt het prettige gevoel bij roken bij rokers vandaan?
mede omdat het de ontwenningsverschijnselen van de vorige laat verdwijnen
wat is het effect van nicotine op het lichaam?
zorgt voor afgifte adrenaline –> kick
bloeddrukstijging omdat kleine bloedvaten samentrekken
verlaging afgifte hormoon insuline –> minder eetlust
versnelt de stofwisseling
wat zijn ontwenningsverschijnselen van roken?
slapeloosheid sterke drang tot roken geïrriteerd rusteloos moeite concentreren angst somber obstipatie verhoogde eetlust
wat vergroot de kans om te stoppen met roken
advies van de zorgverlener
intensief traject
hulpmiddelen
motiverende gespreksvoering
motiverende gespreksvoering voor iemand die NIET gemotiveerd is om te stoppen met roken
de 5R’s
relevantie –> waarom stoppen zinvol kan zijn voor pers
risico’s –> brengt roken mee
beloning (reward) –> voordelen stoppen
belemmering (roadblock) –> barierres voor stoppen
herhaling van deze strategie (repetition)
motiverende gespreksvoering wanneer iemand WEL gemotiveerd is om te stoppen met roken
5A’s
vraag ernaar (ask) –> of iemand nog rookt
adviseer –> om te stoppen en stem af op pers situ
stel vast (assess) –> in hoeverre bereid? en wanneer?
assisteer –> samen plan maken en ondersteunen
organiseer (arrange) –> vervolgafspraak om terugval te voorkomen
welke hulpmiddelen om te stoppen met roken heb je?
boek, folder, online
nicotinevervangende middelen
overige medicatie
alternatieve therapieën
wat zijn effectieve vormen om te stoppen?
individuele gesprekken telefonische ondersteuning nicotinevervangende middelen bepaalde groepstrainingen bepaalde zelfhulp materialen
wat zijn primaire rookpreventies?
verbod op reclame, promotie hoge prijzen rookverbod voorlichting enge plaatjes op pakjes
welke persoonlijke factoren helpen de kans op effectief stoppen?
mensen die specifieke plannen maken
motivatie/intentie
aantal stoppogingen