Sterk verkjalyf

Question 1

Alkalóíðar sem má finna í ópíum

Answer 1

• Morfín
• Kódein
• Noskapín
• Papaverin

Question 2

Hvað eru ópíóíðar

Answer 2

Náttúrulegir alkalóíðar eða smíðuð efni sem verka á ópíóíð viðtaka, hafa innræn peptíð sambönd sem líka þrívíddar strúktúr próteinsins nóg til að geta bundist.

Question 3

Ópíóíð viðtaki

Delta δ

Answer 3

Getur tengst deyfingu verkja, en lyf hafa ekki verkun á þennan viðtaka

Question 4

Ópíóíð viðtaki

Kappa κ

Answer 4

Tengist ekki sælu, eða deyfingu verkja og hefur ekki áhrif á hægðartregðu og öndunarerfiðleika. En getur tengst vansælu

Question 5

Ópíóíð viðtaki

Mý/Mu μ

Answer 5

Nothæf lyf eru sértæk á þennan viðtaka, verkjalyf, deyfilyf og sælu lyf. En hann hefur líka verkanir á hægðatregðu og öndunarerfiðleika.

Question 6

Þolmyndun

Answer 6

Notkun ópíóíða hefur með sér þolmyndun, það þarf meira lyf til að fá sömu virkni, en þol eitrunar eykst, ásamt þol öndunartregðu. En hægðartregðar eykst ekki…

Question 7

Hversvegna kemur sælutilfinningin

Answer 7

μ örvun, leiðir til lækkunar í cAMP og eykur losun GABA í umbunarkerfi heilans => eykur dópamín í heila => aukin sælutilfinning.
Því er fíkn algeng afleiðing ópíóíða notkun en ekki endilega við verkjameðferð

Question 8

Gerðir af ópíóíð lyfjum

Answer 8

1. Fjölhringja lyf
2. Efni sem eru ekki með stífa byggingu
3. Tvíverkandi lyf
4. Stemmandi lyf

Question 9

1. Fjölhringja lyf

Answer 9

Agonistar
Morphine, Heroin, Palladone, Oxycontin og Kódín
Contin og Codone lyf hafa 10x minni virkni en morfín en mun betra aðgegni í líkamanum

Antagonistar
Naloxone og Norspan

Question 10

2. Lyf sem eru ekki með stífa byggingu

Answer 10

Fentanýl, Methadone, Petidín, Catóbemídón

Methadone er notað til að minnka fráhvarfseinkenni, og fentanýl er 100x virkara en morfín

Question 11

3. Tvíverkandi lyf

Answer 11

Tramadól, er verkjastillandi eins og morfín en hefur minni aukaverkanir

Question 12

4. Stemmandi lyf

Answer 12

Loperamide (imodium), stöðvar niðurgang

Question 13

Taugaverkir koma til vegna

Answer 13

90% tilfella er það vegna skaða í úttaugakerfi, vegna slysa eða sjúkdóma
í 10% tilfella er það frá miðtaugakerfinu vegna heilablóðfalls, parkinsons eða MS.

Question 14

First line og Second line taugaverkja lyf

Answer 14

1st. 5HT og NE endurupptökuhemlar, a2-delta kalsíum jónagangabindlar (oft virka geðlyf vel, vegna þess að þau eiga að draga úr rafvirkni tauga)
2nd. Tramadól, morfín,oxýkódón, methadón, bara til að slá á verkina. (þeir geta verið krónískir)

amytrypteline og venlafaxin (þung)
pregabalin og gabapentin (flog)