Sigurður E

Question 1

Hvað er lost?

Answer 1

Skert blóðflæði og þar með getur blóðrás ekki uppfyllt efnaskiptakröfur fruma

Question 2

Hver er orsökin af lost?

Answer 2

eitt af eftir töldu bilar; hjartað, æðakerfið, blóð/vökvi

Question 3

Atburðarrás losts

Answer 3

Frumur fá ekki nægjanlegt súrefni og þá breytist orkuuvinnslan, það verður erfiðara fyrir líkaman að losa úrgangsefni (t.d. þá verður breyting á sýrustigi), heilakylfan fær boð um of lágan blóðþrýsting

Question 4

Hvað gerir sympatíska kerfið í losti?

Answer 4

myndar mótstöðu í slagæðunum með samdrætti, það verður samdráttur í stórum bláæðum sem sendir meira blóð til vefja, samdráttar kraftur hjartans eykst og hjartsláttartíðni eykst.

Question 5

aðal einkenni losts

Answer 5

Húðin: fölvi, kuldi, bláma
Miðtaugakerfið: óró, rugl, sljóleiki, dá
Hjarta: hærri púls, meiri samdráttarkrafur, hjartaöng
Nýru: minni þvagútskilnaður
Lungu: aukin öndun (til þess að losa okkur við koltvísýring)

Question 6

Helstu gerðir af losti

Answer 6

Blæðing/vökvatap
hjartabilun
sýking/ofnæmislost
Flæðistruflun

Question 7

Blæðingarlost

Answer 7

Slys, aðgerðir, meltingarvegsblæðingar
oftast brátt,
frekar auðgreinanlegt en fólk þolir blóðtap misvel

Question 8

Blæðingarlost meðferð

Answer 8

koma í veg fyrir frekara blóðtap
Bæta upp f.o.f. vökvatap
Hærri blóðþrýstingur getur leitt til meiri blæðingar
ath truflanir á blóðstorku

Question 9

Ofnæmislost

Answer 9

lyf, fæða, skuggaefni, blóðgjafir
Mjög brátt; snöggleg losun histamins = víkkun á slagæðum og leki úr háræðum, Berkjusamdráttur, bólga í munnslímhúðum

Question 10

Ofnæmislost - meðferð

Answer 10

Adrenalin, antihistamin og vasopressin, sterar, innúðalyf (ventolin)

Question 11

ABC

Answer 11

airway, breathing, circulation

Question 12

Lost vegna hjartabilunar

Answer 12

Oftast í kjölfar:
Hjartaöng
hjartaáfalls
hjartsláttaróreglu (t.d. gáttaflökt)

Question 13

Lost vegna hjartabilunar atburðarrás

Answer 13

pumpan biluð, kemur ekki frá sér því sem að kemur, safnast fyrir vökvi í lungum
2 vandamál: Lágur blóðþrýstingur og of mikill vökvi

Question 14

Lost vegna hjartabilunar - meðferð

Answer 14

Undirliggjandi ástæða t.d. segalosun, nitrit. Súrefni með þrýstingi (CPAP), ósæðardæla, hjartastyrkjandi lyf, þvagræsilyf, simdax

Question 15

Lost vegna blóðeitrunar

Answer 15

ekki alltaf mjög brátt og geir oft boð á undan sér
Skiptir mjög miklu máli að sjá fyrir og meðhöndla

Question 16

Lost vegna blóðeitrunar - orskair

Answer 16

oftast sýking, brisbólga, bruni, fjöláverkar
mikilar blóðgjafir etc

Question 17

Lost vegna blóðeitrunar - atburðarrás

Answer 17

Stundum greint milli:
Hyperdynamisk og hypodynamiskt

Question 18

Hyperdynamink

Answer 18

roði, hiti, lítil mótstaða í æðfakerfi

Question 19

hypodynamiskt

Answer 19

fölvi, kuldi, hækkuð mótstaða í æðakerfi (stendum eftir hyperdynamisk)

Question 20

Lost vegna blóðeitrunar - meðferð

Answer 20

Meðhöndla undirliggjandi orsök
early goal directed therapy/bundle
vökvi, vökvi og aftur vökvi!
blóðþrýstingshækkandi lyf

Question 21

lost flæðistruflunar

Answer 21

brátt, eftir hjartaaðgerð, áverka eða stórt lugnasegarekm meðferð beinist að otsök
ómskoðun