Sedimentary structures.

Question 1

Kva for hovedgrupper av sedimentære strukturar er det ein har?

Answer 1

Det er: 
Avsettingstrukturar
Erosjonsstrukturar
Deformasjonstrukturar
Kjemiske strukturar
Biologiske strukturar.

Question 2

Kva er det ein kan bruke sedimentære strukturar til?

Answer 2

Å tolke sedimentære strukturar.
Tolke avsettingsmiljø.
Estimere paleostrøm retningar.
Finne ut av opp ned i ein suksessjon.

Question 3

Kva for seks faktorar er det som styrer kva for avsettingstruktur som blir danna?

Answer 3

Det er type straum. 
Fart og tettheit på straum. 
Fart og varigheita på straumen. 
Gradienten på underlaget (substrata)
Djubda på straumen. 
Kornstørrelse.

Question 4

Kva er ein sedimentær bedding? (bed) Definisjon.

Answer 4

Det er ei tabulær/ linse forma einheit av sedimentær bergart som har ein lithologi, tekstur eller sedimentær struktur som gjer at ein kan skille laget frå dei overliggande og underliggande bergartane.

Question 5

Kva er forskjellen på ein bed og eit lamina?

Answer 5

Bedding er strukturar som er meir enn 1 cm tjukke.

Lamina er mindre enn 1 cm.

Question 6

Kva for “skilleveggar” er det ein kan sjå som dannar ein bedding?

Answer 6

• Foskjellig kornstørrelse.
• Forskjellig komposisjon.
• Forskjellig form på korn.
• Forskjellig orientering på korn.
• Eit lag som er pakka inn mellom to tydelige beddingar.

Question 7

Kva tre ting er det ein ser på når ein skal beskrive ein bedding? (terminologi slide)

Answer 7

1: Ein må sjå om det er paralell eller ikkje paralelle strukturar.
2: Er det planer, bølgete eller kurva struktur?
3: Er det sammanhengande eller ikkje samanhengande struktur.
Sett desse sammen så har ein klassifisert beddinga.

Question 8

Kva for strukturar får ein gitt ein viss kornstørrelse og gjennomsnittelig kornstrørrelse? (teikn)

Answer 8

Teikne diagram.

Question 9

Kva er typiske strukturar for upper flow regime?

Answer 9

Det er antidyner og planer laminasjon.

Question 10

Korleis utviklar dei sedimentære strukturane seg ved auka straumhastigheit ? (for konstant straum i ei retning)

Answer 10

1: Riffler
2: Dyner.
3: Plane lag
4: Antidyner.
5. Erosjon dominerar med chutes og pools.

Question 11

Kva er forskjellen på riffler som er danna av straumar og av bølgjer?

Answer 11

Det er fleire forskjellar, og det kjem litt an på korleis ein ser rifflene. Om ein ser dei ovanfrå vil ein sjå desse forskjellane:
Bølgjeriffler vil ha rette riffletoppar som er paralelle med kvarandre. Straumriffler vil ha meir avbøgde riffletoppar når ein ser dei ovanfrå.
Ved tverrsnitt igjennom rifflene, vil ein sjå ein tydelig symmetri på toppane til bølgjerifflene, medan strømrifflene er asymmetriske.
Den interne strukturen vil være forskjellig, der bølgjeriflene har laminering som dippar i to foskjellige retningar, strømriflene har laminering som dippar i retninga til straumen (retning lee sida til rifflene)

Question 12

Kva er det som skiller vanlege dyner frå antidyner?

Answer 12

Vanlege dyner migrerar i retning straumen, og ein har lamineringar som dippar i retninga til straumen.
Antidyner er motsatt.

Question 13

Kva er forholdet mellom geometrien på riffletoppane og straumhastigheit/djubde?

Answer 13

Auka djubde gjev meir sinusoide crests (riffletoppar)

Auka hastigheit gjev meir liguoide crests.

Question 14

Kva er klatrande riffler? og kva skal til for at dei blir dana?

Answer 14

Det er riffler som bevegar seg over kvarandre, der heile forma til dynene er bevart, ikkje berre lesida. Det må være høg sedimenttilførsel for at slike dyner skal bli danna. Vinkelen mellom underlaget og riffletoppane fortel om sedimenttilførselen. Der høgare vinkel indikerar høgare sedimenttilførsel.

Question 15

Kva er stoss sida til ei bølgje?

Answer 15

Det er den andre sida i forhold til lesdia. Den sida som møter strømmen.

Question 16

Kva er og kva er forskjellen på flaser bedding og lenticular bedding?

Answer 16

Flaser og lenticular bedding er riffler det ein har varierande energi og straumforhold, slik at ein får variasjonar mellom sandavsetting og leire/silt avsetting. Strukturane ser enten lyse ut (sand) med mørke (leire) riffler. Elller omvendt.
Flaser bedding er riffler der sand er dominerande.
Lenticular bedding er riffler der leire/mud er mest dominerande.

Question 17

Korleis oppstår antidyner?

Answer 17

Desse oppstår når straumhastigheita overstiger bølgjehastigheita og ein får ståande bølgjer.

Question 18

Kva typer dyner er det som dannar traukryssjikt og kva typar lagar tabulære kryssjikt?

Answer 18

Dyner med rette toppar (paralelle og linære) dannar tabulæt kryssjikt. Dyner med undulerande (urette) toppar dannar traukryssjikt.

Question 19

Kva er herringbone kryssjikt?

Answer 19

Det er kryssjikt som ser ut som fiskebein, der straumen har gått i to forskjellige retningar. Dette er typisk for tidevannstraumar.

Question 20

Beskriv hummocky cross stratifisering.

Answer 20

Dette er kryssjikt der ein har undulerande sett med sjikt som både er konvekse (hummocks) og konkave (swales), der dei forskjellige lamineringane kuttar kvarandre. Dippen på lamineringane er lav. Eit sett med humocky strukturar er gjerne 12-50 cm tjukke. Dei består av fin sand og silt. Strukturane blir danna av sterke stormbølger og er eit resultat av ein blanding mellom unidireksjonelle og oscillerende straumar. Bølgjelengda er lang.

Question 21

Under kva for forhold blir hummocky cross stratifisering danna?

Answer 21

Dette er under storm bølgjer, gjerne i transisjonssona offshore.

Question 22

Kva er gadering, og kva typar gadering er det ein har?

Answer 22

Gradering vil seie at ein har ein tydelig og gradevis endring i kornstørrelse. Ein har normalgradering som vil seie at dei største kornstørrelsane er i bunn av pakken, og blir finare oppover. Inversgradering betyr at ein har dei største kornstørrelsane øverst i pakken.
Vi har også invers normalgradering som er ein kombinasjon av dei to. Ikkje gradering vil seie ingen trend i endringa på kornstrørrelsane.

Question 23

Kva for type gradering er det som blir danna av gravitasjonstraumar?

Answer 23

Når gravitasjonstraumar mistar farta si og dermed transportkapasitet, vil dei tyngste partiklane dette ut av suspensjon først. Dette gjev oss normalgraderte beddingar som er typisk for turbedittstraumar.
Inversgradering er meir vanleg for grain flow og debris flow som har høgare matriksstyrke.

Question 24

Kva for type deformasjon relaterte sedimentære strukruar er det vi har?

Answer 24

Vi har load structures,
Convolute bedding,
Deformert cross bedding
Slump structures.

Question 25

Kva for type load structures er det vi har og korleis blir dei danna ?

Answer 25

Vi har load casts, og ball’n pillow. Desse blir danna under forhold der ein har fått ein tettheitsinversjon på grunn av at eit finare materiale er avsatt under eit tyngre materiale. Tettheitsforskjellane fører til at sedimenta “flyter” over i kvarandre ved trykk. Veske er ein viktig faktor å ha tilstades. Dei er vanleg i sedimenter som har blitt avsatt hurtigt.

Question 26

Korleis blir convolute bedding danna?

Answer 26

Det blir danna i sediment enten medan det blir avsatt, eller rett etter det har blitt avsatt, sedimenta må være våte, slik at ei kan oppføre seg som ei veske. Deformasjonsen skjer innad i ein bed.

Question 27

Korleis blir deformert cross bedding danna?

Answer 27

Dette skjer på grunn av at eit kryss bedding lag kjem i kontakt med ein overliggandre straum, denne gjer sedimenta flytande. Den overliggande straumen påfører så skjærstress slik at cross beddinga bøyer seg mot straumen.

Question 28

Kva er slump/ slide ?

Answer 28

Det er strukturar der delar av den sedimentære lagdelinga blir separert får kjelda og sklir nedover. Gordo megabed er eit eksempel på storskala slumping. Deformasjon av slumpen skjer på grunn av friksjon på underlaget.

Question 29

Kva typar erosjonstrukturar finnast det?

Answer 29

Scour marks.

Tool marks.

Question 30

Korleis blir scour marks danna?

Answer 30

Det blir danna av erosjon pga turbulends i ein straum.

Question 31

Korleis blir tool marks danna?

Answer 31

Det blir danna av erosjon på grunn av at tools blir frakta med straumen og jobbar mot underlaget.

Question 32

Kvar er erosjonsstrukturar mest vanleg?

Answer 32

Det er mest vanleg i miljø der ein har sedimentasjon i episodar. som for eksempel i oversvømmelses sletter, i skråningar, i submarine vifter etc.

Question 33

Kva kan ein bruke erosjonstrukturar til ?

Answer 33

Det kan ein bruke som opp ned strukturar og som indikasjon på paleostraum retningar.

Question 34

Kva er sole marks?

Answer 34

Det er avstøypingar i underlaget som har blitt fyllt igjen av sediment og blitt litifisert. slik at ein bedding får ein utbuling.

Question 35

Kva typar solemarks får vi danna frå straumar?

Answer 35

Dette dannar flutes og longitudinal scours. Det kan også bli danna solemark som følgje av at partiklar som blir frakta med straumen treff underlaget og lagar forsenkingar på denne måten.