Schenkingsvormen Flashcards
Schenking bij notariële akte (“rechtstreekse schenking”)
Schenking = vormelijk/plechtig contract
Vormvereisten, op straffe van absolute nietigheid
Authentieke, notariële akte (art. 4.158 BW)
Staat van schatting roerende goederen (art. 4.159 BW)
Wat: opsomming, beschrijving en waardering van elk geschonken roerend goed
Doel:
1. Identificatie van geschonken goed
2. Bewijsvoering bij inbreng, inkorting, herroeping, wettelijke en bedongen terugkeer en voorbehoud van vruchtgebruik
Voorwaarden:
1. Tegelijk met de schenkingsakte
2. Door beide partijen ondertekend
3. In schenkingsakte of eraan toegevoegd
SCHENKING BIJ NOTARIELE AKTE:Quid bij miskenning vormvoorwaarden?
Tijdens het leven van de schenker:
Absolute nietigheid
Na overlijden van de schenker:
Relatieve nietigheid
Kan de schenker volmacht geven om te schenken?
Ja indien:
Op voorwaarde dat
1. De “wil tot schenken” van de schenker komt
2. Lastgevingsovereenkomst authentiek, uitdrukkelijk en specifiek is
Sommige rechtsleer: specificiteitsvereiste betwist sinds creatie zorgvolmacht
Neen indien:
Als de wil tot schenken gedelegeerd wordt
Kan de schenker zijn “aanbod” tot schenken intrekken? (
Schenker “schenkingsaanbod” uitdrukkelijk of stilzwijgend intrekt (>< art. 5.19 BW gemeen
verbintenissenrecht)
Uitzondering: voorlopige aanvaarding
Schenker wordt onbekwaam voor aanvaarding door begiftigde
Schenker sterft voor aanvaarding schenking door begiftigde
Kan de begiftigde de schenking stilzwijgend aanvaarden?
Clausule in de schenkingsakte moet vaststellen dat begunstigde aanvaardt (art. 4.161, eerste lid BW)
Kan de begiftigde zich laten vertegenwoordigen voor de aanvaarding van de schenking?
Aanvaarding bij volmacht is mogelijk indien: (art. 4.162 BW)
1. Uitdrukkelijke bevoegdheid om deze schenking of schenkingen in het algemeen (ook toekomstig) te aanvaarden
moet niet specifiek zijn!
2. De volmacht is notarieel verleden
Kan de begiftigde de schenking op een later tijdstip aanvaarden?
Aanvaarding kan tijdens leven van schenker geschieden in latere, authentieke akte (art. 4.161, tweede lid BW): Dus hij kan later aanvaarden na dat de akte is opgemaakt, maar dit kan enkel via een akte van aanvaarding.
Voorlopige aanvaarding indien aanvaarding door rechtspersoon machtiging of goedkeuring behoeft (art. 4.143 BW, )
Schenker of zijn gevolmachtigde verschijnt in akte van aanvaarding om er kennis van te nemen
Voor zover “aanbod” niet ingetrokken is en schenker nog leeft en bekwaam is
Wat is het gevolg van de aanvaarding van de schenking?
Eigendom geschonken goederen gaat over op begiftigde, zonder dat afgifte vereist is (art. 4.166 BW)
Soortgoederen moeten eerst gespecifieerd worden (art. 3.14, § 2, tweede lid BW)
Begiftigde krijgt vordering tot afgifte op schenker
Gevolg: geen geldige schenking als
- Geen notariële akte
- Geen schatting bij schenking van roerend goed
- Geen uitdrukkelijke aanvaarding door begiftigde
- Geen authentieke volmachten bij lastgever door schenker en/of begiftigde
Handgift
Gift die tot stand komt door materiële overhandiging van de geschonken zaak, met de intentie om te begiftigen, aan de begiftigde die aanvaardt
Het is door de rechtspraak aanvaarde toepassing
Vereisten voor een Handgift
Algemeen:
Wil en bekwaamheid schenker en begiftigde
Animus donandi schenker
Onder de levenden
Specifiek:
Voorwerp: een goed dat fysiek kan worden overhandigd (vroeger: “lichamelijk roerend goed”)
Niet: onroerende goederen, schuldvorderingen, intellectuele rechten
Vormvoorwaarden: overhandiging/traditio zakelijk contract (>< rechtstreekse schenking: plechtig contract)
Daadwerkelijke fysieke overdracht van bezit
MAAR OOK: materieel of juridisch middel om bezit te verkrijgen (bv. sleutel van de kluis geven)
Handgift:Algemene regels op schenkingen gelden, behoudens
Geen authentieke akte, wel fysieke overdracht
Bepaalde voorwaarden en lasten zijn onverenigbaar met zakelijk karakter
Wat kan niet bij een schenking die een handgift is?
xSchenking met opschortende voorwaarde: Ze stellen een fysiek overdracht uit
x Schenking met opschortende tijdsbepaling:Overdracht moet onmiddellijk gebeuren
x Schenking met voorbehoud van vruchtgebruik:Je moet het volledige goed afgeven.
Wat kan wel bij een schenking die een handgift is?
Schenking met ontbindende voorwaarde
Schenking met beding van terugkeer
Schenking met last
bv. goederen niet in gemeenschap brengen
Waar worden modaliteiten van een handgift geregeld?
Modaliteiten regelen in “pacte adjoint”
Regelt enkel modaliteiten en niet de schenking zelf:
Schenking zelf gebeurt op het moment van overdragen.
ONRECHTSTREEKSE SCHENKING
Schenking die plaatsvindt onder de vorm van een andere rechtshandeling, die een
vermogensverschuiving realiseert en die neutraal is (de rechtshandeling zou zowel onder bezwarende
titel als om niet kunnen zijn)
Het onrechtstreeks begiftigen van een persoon, bijvoorbeeld
Beding ten behoeve van een derde, bv. via verzekeringscontract
Delegatie (art. 5.249 BW)
Kwijtschelding van schuld (art. 5.250 BW)
Betaling van andermans schuld (art. 5.196 BW)
Eenzijdige verzaking aan recht met als doel te begunstigen
Bankgift (zie infra)
Vormvereisten onrechtstreekse schenking
Vormvereisten rechtstreekse schenking gelden niet, voor zover de vormvereisten van het
vehikel waarin ze zijn opgenomen gerespecteerd worden
ONRECHTSTREEKSE SCHENKING: Beding ten behoeven van een derde
Contract tussen bedinger en belover dat een derde het recht verleent om de nakoming van een bepaalde prestatie te eisen
Onrechtstreekse schenking indien bedinger zich verarmd, begunstigde zich verrijkt en bedinger intentie heeft om
begunstigde te begiftigen
► Bv. Vader schenkt huis aan dochter mits ze haar broer een bepaalde geldsom uitbetaalt op het door vader bepaald tijdsti
Voorwaarden voor beding ten behoeve van een derde?
► Voorwaarden
► Begunstigde moet bestaan en bepaalbaar zijn op moment van opeisbaarheid prestatie (>< rechtstreekse schenking)
► Uitdrukkelijke of stilzwijgende aanvaarding (>< rechtstreekse schenking)
► Aanvaarding kan op elk ogenblik, zelfs na overlijden bedinger (>< rechtstreekse schenking)
* Aanvaarding is niet constitutief
Onrechtstreekse schenking: Levensverzekering
Situatie
► A betaalt premies aan verzekeraar
► Bij overlijden van A keert de verzekeraar een bedrag uit aan B
► Wettelijk geregeld in art. 188 Verzekeringswet: voorwerp onrechtstreekse schenking = uitgekeerde bedrag (niet: bedrag betaalde premies)
► Inbreng- en inkortingsregels gelden
BANKGIFT
Je doet met begiftigingsoogmerk een bankoverschrijving naar een begunstigde die deze
aanvaardt
Onrechtstreekse schenking via neutrale handeling van de overschrijving
Vroeger discussie over geldigheid bankgift als schenking, maar vandaag de dag algemeen aanvaard
Aanvaarding kan uitdrukkelijk of stilzwijgend
Voorwaarden of lasten toevoegen via pacte adjoin
Vermomde schenking
Een schenking verstopt achter een handeling ten bezwarende titel
Veinzing: werkelijke toestand wordt verborgen achter schijnbare toestand
Regels toepasselijk op de vermomde schenking
Qua vorm: regels van het gehanteerde vehikel
Ten gronde: toepassingsvoorwaarden voor alle schenkingen
Veinzen is op zich niet verboden (maar achterliggende redenen vaak wel)
Vermomde schenking: Voorbeelden
Voorbeelden
Koop tegen fictieve prijs
Dading met fictieve toegevingen
Verdeling met fictieve opleg
Overdracht van schuldvordering tegen fictieve prijs
Huur tegen fictieve prijs
Inbetalinggeving voor niet-bestaande schuld
Lening waarbij geen geld wordt ter beschikking gesteld
Schulderkenning zonder schuld
