Reumatoïde artritis Flashcards
Wat zijn algemene punten waar je naar vraagt in je anamnese betreft reumatische / orthopedische aandoeningen?
- Pijn, zwelling, warmte, roodheid, functiebeperking
- aantal betrokken gewrichten, kleine of grote gewrichten, axiaal (wervelkolom en/of bekken) of perifeer (gewrichten van de extremiteiten)
- acuut / subacuut of chronisch karakter en inflammatoir of mechanisch karakter
Wat is het verschil tussen inflammatoire en non-inflammatoire uiting van gewrichtsklachten?
Inflammatoir beeld:
1. pijn in rust
2. pijn neemt af bij bewegen
3. nachtelijke pijn
4. langdurige ochtendstijfheid (>30 min)
5. moeheid
6. systemische verschijnselen zoals afvallen, (subfrebriele [38-38,5]) koorts en wekedelen zwelling.
Non-inflammatoire beeld (mechanisch karakter):
1. pijn bij bewegen
2. pijn afnemend in rust
3. startpijn en -stijfheid
4. kortdurende ochtendstijfheid
5. geen moeheid
6. geen systemische verschijnselen
7. osteofyten
Hoe verschillen artritis (ontsteking( en artrose geïnduceerde zwellingen van elkaar?
Artritis:
Zwelling is zacht en elastisch t.p.v. de gewrichtsspleet, vaak pijnlijk, functioneel verminderd en soms warm (maar niet rood!)
Artrose:
Herkenbaar als benige verdikking t.p.v. de gewrichtsspleet.
Wat is het fenomeen van Raynaud?
het tijdelijk wit, paars en rood verkleuren van de vingers of tenen; vaak als gevolg van kou of stress (verminderde doorbloeding).
Ongeveer 10% van de bevolking heeft het, komt meer voor bij vrouwen.
Kan ontstaan door een reumatische aandoening: secundaire vorm van Raynaud
Werken NSAID’s beter bij artritis of artrose?
Werken bij beter bij artritis (inflammatoir beeld) maar helpen ook bij artrose.
Kan een reumatische aandoening rood kleuren?
Nee, reuma is nooit rood tenzij het een septische artritis of jicht is.
Wat is artritis en in welke kwantitatieve groepen delen we ze in?
Artritis is een ontsteking van het gewricht waarvoor talloze oorzaken bekend zijn. Ze worden ingedeeld in:
- monoartritis; een ontsteking van één gewricht.
- oligoartritis; ontsteking van 2,3 of 4 gewrichten.
- polyartritis; ontsteking van >4 gewrichten.
Het indelen van de oorzaken naar hoeveel gewrichten zijn aangedaan is een hulpmiddel en geen definitieve classificatie (verschillende uitingspatronen zijn mogelijk).
Wat is reumatoïde artritis (RA)?
RA is een chronische, systemische auto-immuunziekte waarbij het ontstekingsproces voornamelijk gelokaliseerd is in het synovium van gewrichten.
RA valt doorgaans onder polyartritis.
Hoe vaak komt RA voor?
De aandoening heeft een prevalentie van 1.000-2.000 op 100.000 mensen.
Wat zijn oorzaken voor RA?
- idiopathisch (geen duidelijk aanwijsbare oorzaak).
- verworven immuunsysteem (T- en B-cellen en APC’s).
- genetische aanleg
- roken (anti-CCP)
- parodontitis (tandvleesontsteking)
Wat is anti-CCP?
Patiënten met RA maken het eiwit CCP (citrulline peptide). In reactie hierop maakt het lichaam anti-CCP aan (hulpmiddel stellen diagnose). Roken vergoot de kans op anti-CCP antistoffen en daarmee de kans op RA.
Wat zijn risicofactoren voor RA?
- leeftijd (40-60 jaar)
- vrouw zijn (3:1)
- Kaukasische bevolking
- positieve familieanamnese
- sigaretten rook
- HLA-DR (specifiek HLA type 2 presenterend eiwit op antigeen presenterende cellen).
Wat zijn klachten van patiënten met RA?
Patiënten hebben last van:
1. geleidelijk optreden meerdere gezwollen, vaak pijnlijke en in functie beperkte gewrichten.
2. algehele (ochtend)stijfheid
3. algehele malaise
4. vermoeidheid
5. geringe temperatuursverhoging
6. gewichtsverlies en pijnlijke/gezwollen slijmbeurzen en pezen.
7. Weinig voorkomende symptomen zijn kortademigheid, rood geïrriteerde ogen, huidafwijkingen en noduli.
Welke gewrichten zijn voornamelijk betrokken bij RA?
met name kleine hand- en voetgewrichten –> symmetrisch
Wanneer spreken we van RA (diagnose)?
Wanneer een patiënt 6 of meer punten scoort op de ACR-EULAR-CRITERIA:
- hoeveelheid aangetaste gewrichten
- serologie
- acute fase BSE/CRP
- duur [</> 6 weken]
en andere oorzaken zijn uitgesloten.