RESP 3 - ASTMA EN COPD Flashcards
1
Q
COPD (Chronic Obstructive Pulmonary Disease) (Algemeen)
A
COPD bestaat twee ziektes:
Chronische Bronchitis
Chronische ontsteking van de luchtwegen
Longemfyseem
Schade aan de longblaasjes
COPD is ook wel bekend als de rokerslong; dit wordt vaak gebruikt omdat roken de belangrijkste risicofactor is voor COPD
2
Q
Oorzaak (etiologie) COPD
A
- 85-90% krijgt COPD door roken (ook passief roken)
- ook schadelijke stoffen inademen door werk kunnen bijdragen aan het onstaan van COPD
- AAT-deficiëntie: zeldzame genetische aandoening waarbij het lichaam onvoldoende eiwit aanmaakt dat de longen beschermt tegen ontsteking > hogere kans op longemfyseem.
3
Q
Symptomen / Verschijnselen COPD
A
- moeilijk ademen
- lange tijd sputum ophoesten
- weinig lucht krijgen
- dyspneu
- vaak moe
- weinig spierkracht
- afvallen zonder duidelijke oorzaak
4
Q
Diagnose COPD
A
- Anamnese
- Longfunctietest (spirometrie) > hierbij wordt de longinhoud en functie getest
- CT-scan > afwijking longweefsel
- Bodybox: hierin wordt de weerstand en longinhoud van de longen gemeten.
- X-Thorax
- Diffusietest: hoeveel O2 wordt er opgenomen in het bloed door de blaasjes
- NO-meting: hierin wordt het stiktofgehalde gemeten
- COPD wordt geclassificeerd binnen de “Gold” classificatie 1 t/m 4 (G1, G2, G3, G4)
5
Q
Behandeling COPD
A
- geen genezende behandeling mogelijk
- Luchtwegverwijders (combivent bijv.)
- Slijmoplossers (fleumicil bijv.)
- Corticosteroïden (prednison)
- AB’s (ceftriaxon)
- O2 (neusbril, high-flow neusbril, NIV, CPAP)
- Fysiotherapie
- Stoppen met roken
- behandeling voornamelijk gericht op verminderen symptomen, voorkomen van exacerbaties (opvlammingen), voorkomen van verdere schade en kwaliteit van leven
6
Q
Complicaties COPD
A
- Exacerbatie
- Verhoogde kans op LWI
- Hartfalen
- Gewichtsverlies
- Spierzwakte
- Vermoeidheid
- Gebrek aan eetlust
- Angst en depressie - isolement
- kans op pneumonie
- kans op pneumothorax
7
Q
Astma (algemeen)
A
- Astma is een chronische ontstekingsziekte van de bronchiolen van de luchtwegen die leidt tot een verhoogde prikkelbaarheid van de luchtwegen
- In de onderste luchtwegen
- Levenslang en altijd aanwezig
- Ontstaat vaak op jonge leeftijd
- Kun je overheen groeien
- Vaak ook eczeem of andere allergie
8
Q
Oorzaak astma
A
- genetische aanleg
- allergieën
- omgevingsfactoren
- rokende ouders tijdens zwangerschap
- beroepsastma
9
Q
Symptomen astma
A
- symptomen zijn variërend in ernst en frequentie
- kortademigheid
- piepende ademhaling
- benauwdheid op borst
- hoesten (vaak zonder sputum of juist met sputum)
- toenemende klachten na triggers
- bij ernstige astma aanval luchtwegen erg vernauwd wat leidt tot acute ademnood
- niesbuien
- jeukende ogen
- gezwollen dikke oogleden
10
Q
Diagnose astma
A
- anamnese
- longfunctietest > spirometrie
- bronchoscopie
- Reversibiliteitstest > longfunctie wordt gemeten voor en na toediening luchtwegverwijder
- allergietests
- provocatietests
- piekstroommeter
11
Q
Behandeling astma
A
- behandeling is gericht op het verminderen van ontsteking, voorkomen symptomen en behandelen acute aanvallen
- inhalatiemedicatie: (los kaartje hiervoor)
- leefstijl (stoppen met roken, bewegen, gezonde voeding)
- revalidatie
- sanering
12
Q
complicaties astma
A
- chronische bronchitis
- longemfyseem
- hartritmestoornis
- angst en depressie
- verminderde lichamelijke activiteit
- verminderde longfunctie
- ernstige exacerbaties.
13
Q
Medicatie astma
A
Er worden vaak luchtwegverwijders voorgeschreven:
- kortwerkende: deze medicijnen werken snel en helpen bij acute benauwdheid. Voorbeelden zijn salbutamol (ventolin) en terubtaline (bricanyl).
- langwerkende: deze medicijnen werken logischerwijs langer en houden de longen voor een langere periode open. voorbeelden zijn salmeterol (serevent) en formoterol (foradil)
- ontstekingsremmers: deze medicijnen verminderen de ontsteking in de luchtwegen en voorkomen daarmee exacerbaties.
Vaak ingenomen met een puffer + voorzetkamer of een droge poeder inhalator of een vernevelaar.