ENDO 1 - DM T1/2 Flashcards
Eilandjes van Langerhans
Zijn groepjes endocriene cellen in de pancreas die hormonen produceren (Alfa-en Bètacellen). Deze groepjes cellen zitten vooral in de Kauwda (staart) van de Pancreas.
Er liggen capillairen (haarvaten) in de pancreas om insuline, glucagon en somatostatine naar de bloedbaan te vervoeren.
De pancreas heeft twee verschillende functies
- endocriene werking (hormoon aanmaak)
- exocriene werking (sap aanmaak)
Welke cellen worden er geproduceerd bij de endocriene werking
- Alfa Cellen (α cellen) > glucagon
- Bèta Cellen (β cellen) > insuline
- Delta cellen (δ cellen) > somastostatine
Wat doet glucagon?
verhoogt bloedglucose. 20-30% productie van complete endocriene werking in de pancreas.
Wat doet insuline?
verlaagt bloedglucose, bevorderen eiwitopbouw, bevorderen vetopbouw, remt de afbraak eiwit en vetten en het zorgt van transport glucose in de cel. 60-80% productie van complete endocriene werking in de pancreas.
Wat doet somastotatine?
remt de afscheiding van: Insuline en glucagon (in de alvleesklier), groeihormoon (in de hypofyse), spijsverteringsenzymen en maagzuur (in het maag-darmkanaal), het werkt dus als een regulerend hormoon om overmatige activiteit te voorkomen. 10% productie
Ieder hormoon heeft een …
… antagonist. Bijv. glucagon is de antagonist van insuline.
Wat weet je over Diabetes Melitus Type 1 (DM1)? (oorzaak, symptomen, diagnose, behandeling en complicaties)
oorzaak: Auto-immuunziekte; vernietiging door T-Cellen van insulineproducerende bètacellen in de pancreas.
Symptomen: veel plassen (polyurie), dorst (polydipsie), gewichtsverlies, vermoeidheid, honger, ketoacidose.
Diagnose: bloedonderzoek; nuchter bloedglucose prikken: (dus na minstens 8 uur niets gegeten of gedronken te hebben). Verhoogde waarde kan wijzen op DM1. HbA1c: Deze test geeft een gemiddelde waarde van je bloedsuiker over de afgelopen 2-3 maanden. C-peptide.
behandeling: insulinetherapie subcutaan toedienen, gezonde voeding, regelmatig monitoren van bloedglucose.
complicaties: ketoacidose, hyperglykemie, retinopathie (zichtbeperking), nefropathie (nierfalen), neuropathie, hart- en vaatziekten, UWI, schimmelinfecties.
Wat weet je over Diabetes Melitus Type 1 (DM 1)? (Algemeen)
- 10% van alle diabetespatiënten.
- ziekte begint tussen 0-35 jaar.
- Het is een auto-immuunziekte.
- geen aanmaak en afwezigheid van insuline.
- vet en spier worden afgebroken ipv glucose opname. Er is hier een kortere leeftijdsverwachting bij.
Wat weet je over Diabetes Melitus Type 2 (DM 2)? (Algemeen)
- insuline resistent ipv stop aanmaak insuline.
- Hierdoor kan glucose niet meer vanuit het bloed naar de cellen.
- opstapeling glucose in bloed > hyperglykemie)
- leefstijl diabetes
- 90% van alle diabetes patiënten heeft type 2.
Wat weet je over Diabetes Melitus Type 2 (DM2)? (oorzaak, symptomen, diagnose, behandeling en complicaties)
oorzaak: Insulineresistentie en progressieve uitputting van bètacellen, vaak gerelateerd aan obesitas en genetica.
symptomen: Vaak mild of asymptomatisch; dorst, veel plassen, vermoeidheid, wondgenezing vertraagd.
diagnose: Wanneer is er sprake van diabetes type 2?
Nuchtere bloedglucose: Een waarde van 7 mmol/l of hoger wijst op diabetes.
Belaste bloedglucose: Een waarde van 11,1 mmol/l of hoger wijst op diabetes.
HbA1c: Een waarde van 48 mmol/mol (6,5%) of hoger wijst op diabetes.
behandeling: Leefstijlinterventies (dieet, beweging), orale medicatie (bijv. metformine), soms insuline.
complicaties: Retinopathie, nefropathie, neuropathie, cardiovasculaire aandoeningen, diabetische voet, UWI, schimmelinfecties.
LADA (latent autoimmune diabetes in adults)
Een variant van type 1 diabetes die langzaam ontstaat en op oudere leeftijd dan de typische type 1.
MODY (Maturity Onset Diabetes of the Young)
een genetische aandoening waarbij de pancreas niet genoeg insuline kan maken, waardoor je een beeld krijgt dat lijkt op diabetes type 2, dat zich al uit op jonge leeftijd.
Zwangerschapsdiabetes (Diabetes Gravidarum)
Door zwangerschapshormonen reageert het lichaam vanaf ongeveer de 24e week van de zwangerschap minder goed op insuline, waardoor een type 2-achtig beeld ontstaat. Na de zwangerschap gaat het meestal over, al heb je een kans van 50% om op latere leeftijd de echte diabetes type 2 te ontwikkelen.
Secundaire diabetes
waarbij de diabetes onderdeel of gevolg is van een andere ziekte, zoals een pancreatitis (alvleesklierontsteking waarbij de plek waar insuline wordt aangemaakt is aangedaan) of hormoon aandoeningen die ook invloed hebben op het hormoon insuline.