MDL 5 - Path Slikken en Maag

Question 1

Slik klachten in drie fases

Answer 1

1. orale fase (hoge slikklachten, mond)
2. faryngeale fase (hoge slikklachten, keelfase)
3. oesofageale fase (lage slikklachten, slokdarmfase)

Question 2

Stoornissen in de tongbeweging (orale fase) en keelfase (faryngeale fase)

Answer 2

• verlamming, bewegingsarmoede of bewegingsstoornis
  uit zich door dat slikken niet op gang komt
  voorbeelden: CVA, ziekte van Parkinson, bewegingsstoornis door antipsychotica, ALS, MS, bewustzijnsdaling.
• tongapraxie; niet weten hoe het slikken met de tong te beginnen. Vaak bij Gevorderde dementie, vooral ziekte van Alzheimer
• stemmingsstoornis of angst; geen aanstalten om te slikken, weigering. Vaak bij paranoïde waan, depressie
• te droge mond, gebrek aan speeksel of pijn in mond of keel; krijgt het niet doorgeslikt. Vaak bij ziekte van Sjörgen, bestraling, bijwerking medicatie, keelontsteking, abces

Question 3

Stoornis in de slokdarmfase

Answer 3

• slokdarmstenose. Uit zich door “het wil niet zakken”, voedsel komt terug. Vaak bij slokdarmkanker, slokdarmstenose door refluxziekte
• druk van buiten de slokdar uit zich door idem. Vaak bij aneurysma van de thorocale aorta, sterk vergrote lymfeklieren in mediastinum.

Question 4

Zichtbare afwijkingen in de mond

Answer 4

• Aften (kan veroorzaakt worden door een droge mond of een kunstgebit wat niet goed past. Een of meerde blaasjes in het mondslijmvlies. Symptomen van te weinig ijzer, stress.)
• Ragaden (kapotte mondhoeken)
• Droge mond (ziekte van Sjörgen (een vorm van reuma waarbij je last krijgt van ontstekingen aan je traan- en speekselklieren), bestralingen, keelontsteking, abces, epiglottitis, bijwerking medicatie).

Question 5

Pathologie van de tong

Answer 5

• Rood of helderrood; Mogelijk door ontsteking (Glossitis), vitaminetekorten (zoals B12, ijzer), of infecties.
• Bleek; Kan wijzen op bloedarmoede of slechte doorbloeding.
• Blauw of paars; Duidt mogelijk op zuurstoftekort in het bloed (cyanose) of circulatieproblemen.
• Geel; Vaak geassocieerd met slechte mondhygiëne, roken of leverproblemen. (Geelzucht, Icterus)

Question 6

Textuur tong veranderingen;

Answer 6

• Fissurale tong (gekloofde tong); Kan normaal zijn of wijzen op het Melkersson-Rosenthal-syndroom.
• Behaarde tong; Kan ontstaan door ophoping van keratine, slechte mondhygiëne of antibiotica.
• Atrofie (gladde tong); Wordt vaak veroorzaakt door een tekort aan ijzer, foliumzuur of B-vitamines.

Question 7

Laesies of plakken op tong

Answer 7

• Leukoplakie (witte plekken); Kan wijzen op irritatie door roken of kauwen van tabak. En in zeldzame gevallen op kanker.
• Rode vlekken; Kunnen duidelijk op infecties, zoals spruw (candida), of een voorloper van kanker.
• Zweertjes; Vaak veroorzaakt door aften, virale infecties (zoals herpes), of trauma.
• Zwarte, harige tong; Kan worden veroorzaakt door antibiotica, roken of slechte mondhygiëne.

Question 8

Gezwollen tong kan wijzen op…

Answer 8

…allergische reacties, hypothyroïdie (schildklier maakt te weinig hormonen aan), infecties, of zeldzame aandoeningen zoals amyloïdose (eiwitstapelingsziekte, voorloper van beenmergkanker).

Question 9

Droge tong kan wijzen op…

Answer 9

…uitdroging, het syndroom van Sjörgen, of bijwerkingen van medicatie

Question 10

Reflux/zuurbranden

Answer 10

Dit is een aandoening waarbij maagzuur of maaginhoud terugvloeit naar de slokdarm. Dit veroorzaakt een branden gevoel achter het borstbeen, dat vaak optreedt na een maaltijd of bij liggen. De medische term voor deze aandoening is gastro-oesofageale reflux.

Question 11

Oorzaken reflux

Answer 11

• Overgewicht
• Zwangerschap
• Alcohol
• Ongezond eten
• Misselijkheid
• Overeten
• Te veel cafeïne.

Question 12

Symptomen reflux

Answer 12

• Brandend gevoel achter borstbeen, voelbaar tot in de keel.
• Reflux veroorzaakt irritaties aan het slijmvlies van de slokdarm.

Question 13

Gevolg reflux

Answer 13

• Keer op keer kleine chemische verbrandingen en ontstekingen wat uiteindelijk kan leiden tot;
• Slokdarmstenose
• IJzergebrek anemie
• Chronische oesophagitis (voorstadium kanker)
• Slokdarmkanker

Question 14

Behandeling reflux

Answer 14

Leefstijlmaatregelen; Kleinere, vetarme maaltijden, hoofdeinde van het bed verhogen, vermijden van triggers (alcohol, cafeïne, pittig voedsel).

Question 15

Medicatie reflux

Answer 15

• Antacida; neutraliseren maagzuur
• H2-receptorantagonisten; verminderen zuurproductie (bv. ranitidine)
• Protonpompremmers (PPI’ s); sterkere remming van maagzuur (bv. omeprazol)

Question 16

Chirurgische ingrepen bij reflux

Answer 16

• Nissen fundoplicatie; versterken van de onderste slokdarmsfincter.
• Endoscopische therapie; nieuwe technieken zoals radiofrequentie-ablatie.

Question 17

Braken / Emesis

Answer 17

Braken, ook wel emesis genoemd, is een krachtig uitdrijven van de maaginhoud via de mond. Het kan door verschillende oorzaken worden uitgelokt, waaronder problemen in het spijsverteringsstelsel, het centrale zenuwstelsel, of systemische aandoeningen

Question 18

Soorten braken

Answer 18

• Retentiebraken; Onverteerde maaginhoud komt eruit (ruim na de maaltijd), misselijkheid vooraf.
• Projectielbraken; Met kracht braken.
• Hematemesis; Braken van bloed.
• Fecaal braken; Is braken van ontlasting of fecale stoffen. Het is een zeldzaam maar ernstig symptoom dat meestal duidt op een ernstige verstoring in het maagdarmkanaal. Het wordt vaak geassocieerd met ernstige darmobstructies, waarbij de inhoud van de darmen niet normaal kan passeren, wat leidt tot een terugstroom van fecale stoffen naar de maag.

Question 19

Oorzaken emesis (part 1)

Answer 19

Gastro-intestinaal; Gastro-enteritis door virussen, bacteriën (zoals salmonella), of parasieten, darmobstructie, pylorusstenose (bij zuigelingen), of verstopping door een tumor, Appendicitis, pancreatitis, of cholecystitis, dyspepsie, reflux of vertraagde maaglediging (gastroparese).

Centrale zenuwstelsel; Hersenschade of drukverhoging (hersenschudding, verhoogde intracraniële druk of tumoren). Evenwichtsproblemen (reisziekte of vestibulaire aandoeningen, bv door labyrinthitis, ontsteking slakkenhuis en evenwichtsorgaan). Migraine (vaak gepaard met misselijkheid en overgeven).

Medicatie en toxines; Bijwerkingen van medicijnen (Chemotherapie, antibiotica, opioïden, of NSAID’s). Alcoholvergiftiging (acute of chronische intoxicatie). Voedselvergiftiging (door bacteriële toxines, zoals die van staphylococcus aurus).

Question 20

Oorzaken emesis (part 2)

Answer 20

Misselijkheid en overgeven tijdens zwangerschap (NVP; Nausea and Vomiting in Pregnancy); Vooral in het eerste trimester, soms ernstig (hyperemesis gravidarum).

Metabole en systemische oorzaken; Hormonale aandoeningen (Hyperthyreoïdie, Addison-crisis). Metabole stoornissen (Diabetes bij ketoacidose, nierfalen of elektrolytenstoornissen). Infecties (Sepsis of systemische infecties zoals meningitis).

Psychogene oorzaken; Psychische stress (angst of paniekaanvallen), eetstoornissen (Anorexia nervosa of boulimia),

Cyclic vomiting syndrome; terugkerende episodes zonder duidelijke oorzaak (idiopathisc