Protozoa Flashcards
Wat is het grootste verschil tussen een protozoa en een lichaamscel?
Een protozoa is volledig functioneel op zichzelf.
Protozoa zijn kleine organismen met een hoog reproductief potentieel, wat zijn daarvan de gevolgen?
Ze hebben een korte generatie tijd, er is snel resistentie bij protozoa.
Welke klassen zijn van belang bij de protozoa?
We kennen er 7, 5 daarvan zijn veterinair gezien van belang ;
- Sacromastogophora
- Apicomplexa
- Microspora
- Ciliophora
- Myxozoa
Wat is het verschil tussen een flagel en cilien?
Een flagel is lang en daarna is er een beperkt aantal aanwezig. Cilien zijn kort, daarvan zijn er heel veel aanwezig.
Wat weet je over de celkern van een protozoa?
De celkern is eukaryoot en wordt omgeven door een membraan, het is dus duidelijk afgelijnd. Meestal is het 1 celkern.
Welke manieren van voortbewegen ken je bij de protozoa?
- Gliding ; Dat is beweging zonder specifieke organellen.
- Door middel van pseudopodien die gevormd worden.
- Flagellen, daarbij zie een axonema en een contractiele cytoplasmatische wand.
- Cilia, dat zijn korte flagellaire structen.
Het verschil tussen flagellen en cilia is dat er bij flagellen die meestal lang zijn er maar 1 is en cilien zijn kort en over de hele structuur verspreid.
Wat weet je over reproductie van bij de protozoa?
A-seksuele vermeerdering ;
Komt bij alle protozoa voor.
- Binaire fusie – daarbij delen ze zichzelf op.
- Bij de flagellaten is het longitudinaal
- Bij de ciliaten is het transversaal
- Bij de amoeben is dat random.
- Multiple fission (schizogonie) dat zien we bij de apicomplexen veel, daar hebben we eerst deling van de kern tot 10 kernen ongeveer en dan een cytoplasmatische insnoering.
Seksuele vermeerdering ;
Niet bij alle protozoa
* Conjugatie, het paren van 2 organismen met uitwisseling van kernmateriaal. Bij silicaten kun je meerdere kernen krijgen, we hebben een macro- en micro-nucleus. Als de ciliaten conjugeren dan hebben we een uitwisseling van de micronucleus.
- Synogamy/sporogony, bij apicomplexen zijn microgmeten de mannelijke de de macrogameten de vrouwelijke. Als die samensmelten krijg je een zygote.
Vaak komt er in die zygote a-seksuele vermeerdering. Het is vaak volgend op syngamy.
Er worden cysten gevormd, dat is de weerstandsvorm die we in de omgeving terug gaan vinden, ze zijn een bron van infectie om andere dieren te gaan infecteren. We spreken van sporozoiten.
Welk proces volgt meestal op syngamy?
Syngamy is seksuele reproductie bij de apicomplexen. Je hebt dan microgameten (mannelijk) en macrogameten (vrouwelijk) en die gaan versmelten, je krijgt een zygote.
In de zygote kan er a-seksuele vermeerdering gaan plaats vinden. Men spreekt van de sporogony, daarbij worden er sporozoiten gevormd, dat zijn cysten die weerstandig zijn in de omgeving en als bron van infectie zijn om andere dieren te infecteren en zo de cyclus rond te gaan maken.
Wat weet je in 1 zin over de sacromastogophora?
Deze groep kun je opdelen in twee groep.
- Sacrodina ; dat zijn de amoeben, zijn extracellulair.
- Mastigophora ; deze hebben flagellen (1 of meerdere) zitten meestal extracellulair maar sommige intracellulair.
Wat weet je over apicomplexa?
Dat is een groep van protozoa, deze bevatten een apicomplex. Dat is een organel wat dient om intracellulair te gaan. Je ziet het met de elektronen microscoop. Ze zijn zeer gastheerspecifiek en het zijn obligaat intracellulaire parasieten.
Wat weet je over microspora?
Dat het een groep van parasieten is die onder de protozoa valt en dat het intracellulaire parasieten zijn.
Wat weet je over de ciliophora?
Het zijn de dragers van cilien, ze zijn extra cellulair.
Hoe verloopt de binaire fusie bij flagellanten, silicaten en amoeben?
Bij de flagellanten verloopt deze longitudinaal, bij de ciliaten is dat transversaal en bij de amoeben is dat random.
Wat voor voortplanting zien we vaak bij apicomplexen?
Multiple fission, we spreken ook wel van schizogony. Dat is dat eerst de kern gaat delen om een grotere kern te krijgen en dan krijg je cytoplasmatische insnoeringen.
Wat weet je over mucoflagellaten?
Deze vallen onder de mastigophora, de flagellanten komen voor op de mucosa, je krijgt mucosale infecties. Bv gastrointestinaal en op de geslachtsmucosa.
Wat weet je over kinetoplastida?
Dat zijn de haemoflagellaten, het zijn dus bloedflagellanten. Je hebt een haematofage vertebraten gastheer nodig die de tussengastheer vort en de infectie overbrengt.
Wat is het wezenlijke verschil tussen een cyste vormer en degene die dat niet doen bij de protozoa?
Degene die geen cyste vormen die moeten overgedragen worden door middel van direct contact.
Degene die cyste vormen die kunnen dieren besmetten vanuit de omgeving.
Voor wat dient een apicomplex?
Om op een species specifieke manier intracellulair te gaan.
Wat zijn de Eimeriida?
Dat zijn apicomplexen.
Onder welke groep vallen de malaria parasieten? (Bij de protozoa)
Haemosporida dat zijn apicomplexen. We zien het bv bij pluimvee maar vooral bij de mens.
Wat zijn apicomplexen?
Coccidea, deze gaan intracellulair gaan en vormend dus coccidien.
Welke 3 belangrijke groepen van apicomplexen ken je?
- Eimeriida
- Haemosporida
- Piroplasmida
Welke belangrijke ziekte valt onder de piroplasmen?
Babesia, dit is een piroplasmida en valt onder de coccidea en dus bij de apicomplexen. We zien babesia als importinfectie bij de hond.
Welke parasiet valt onder de microspora bij de protozoa?
Nosema, dat is een darmparasiet bij bijen.
Wat weet je over retortamonadida?
Het zijn mucoflagellaten, dat wilt zeggen dat ze de mucosa gaan infecteren.
Ze vallen onder de protozoa.
Typische organismen die in de darm voorkomen, ze zijn niet pathogene commensalen en behoren tot de normale darmflora.
We hebben het genus chilomastix en retortamonas.
Wat weet je over de chilomastix en de retortamonas?
Dat zijn mucoflagellaten die vallen onder de retortamonadida.
Wat weet je over hexamita?
Het zijn mucoflagellaten, dat wilt zeggen dat ze de mucosa gaan infecteren.
Ze vallen onder de protozoa.
H. Maleagridis komt voor bij kalkoenen in de dunne darm. Vooral bij jonge kalkoenen is niet zo frequent.
We hebben ook H. Columbae bij duiven, dit kan darmontsteking met diarree geven en bij zeer jonge duiven tot sterfte zorgen bij ernstige infectie.
Noem de verschillende namen die voor giardia worden gebruikt.
Giardia intestinalis, lamblia en duodenalis.
In welke categorie plaats je giardia?
In de categorie van mucoflagellaten, ze infecteren de mucosa. Het zijn protozoa.
Hoe kun je giardia onderverdelen?
In verschillende assemblages
- Assemblage A ; Uitsluitend bij de mens
- Assemblage B ; Bij de mens en kalveren. Het is een zoons.
Assemblage C en D ; Bij de hond - Assemblage E ; Bij het kalf.
- Assemblage F ; Bij de kat.
Wat kun je vertellen in het algemeen over giardia? (verspreiding en morfologie)
De verspreiding is wereldwijd, het zijn cyste vormers en ze hebben een eenvoudige intestinale cyclus.
Giardia heeft een typisch dubbele kern en er zijn hechtschijven die het toelaten dat de trofozoite zich kan vastzetten op de villi van de enterocyten van de dunne darm.
Vormt giardia cysten?
Ja
Wat weet je over de giardia cysten?
Een rijpe giardia cyste bevat 4 kernen en 2 trofozoieten.
Ze zijn relatief weerstandig in de omgeving.
Het is een infectie die je typisch op kan doen via het drinkwater.
De cysten zijn relatief infectieus, als je er 10 opneemt dan is de kans groot dat je een klinische infectie krijgt.
Ze zijn enkel gevoelig aan uitdrogen.
Geef het verloop van een giardia infectie
De infectieuze cysten worden opgenomen, de wand wordt verteerd in de maag en de trofozoit komt vrij. Deze komt vrij in de dunne darm en gaat zich dan door aseksuele vermeerdering longitudinaall delen. Dat gaat snel.
Ze hechten zich dan op de entrocyten, zeer oppervlakkig en gaan zich vasthechten.
Naarmate dat de trofozoiten naar achteren gebracht worden door de darmpersitaltiek gaande door de veranderende zuurstofspanning een cyste maken.
Wat is het diagnostisch stadium van giardia?
De cyste, deze bevat 4 kernen en dus 2 trofozoieten.
Als er een zeer profuse diarree is dan gaat de passage zo snel dat er geen tijd is voor de parasiet om een cyste te maken. Je gaat dan trofozoiten terug vinden in de mest. De trofozoiten kunnen de maag niet passeren en daardoor spelen ze geen rol bij de infectie.
Wat weet je over een klinische infectie met giardia?
Er is een soort van darmontsteking die gekenmerkt wordt door diarree.
Je krijgt steatorre, dat is vettige diarree.
De guardia gaat met zijn hechtschijven het epitheel volledig afdekken waardoor de resorptie van vetten in de voeding niet meer plaats vindt en je dus vettige diarree krijgt.
Met wat kan de mastigophora behandelen?
Met uitzondering van de haemoflagellaten kun je ze behandelen met nitroimidazoles. Daaronder valt de metronidazole ( merknaam is flagyl)
Wat weet je over nitroimidazoles??
Dat deze teratogeen zijn bij de zwangerschap. Doordat ze zich vasthechten met hechtschijven die opgebouwd zijn uit tubuline is het aangeraden om bij de zwangerschap albendazole te gaan gebruiken. Dat is minder actief dan metronidazole maar wel veiliger.
Onder welke groep vallen de trichomonadida?
Onder de mucoflagellaten
Zijn trichomonadida cyste vormers?
Nee, je wordt dus besmet door direct contact.
Noem 4 belangrijke genussen die vallen onder
T. Tenax
T. Collumbae
T. Vaginalis
T. Fetus
Wat weet je over T. Vaginalis?
Het is een STD. Deze komt voor bij de mens.
Het is een protozoa die valt onder de trichomonas.
Bij mannen verloopt die aandoening eerder subklinisch, soms wat irritatie aan de urethra.
Bij vrouwen verloopt dat erger, je krijgt ontsteking van de mucosa, roodheid en overdreven mucusvorming en een branderig gevoel.
Off-host kan de trofozoit maximaal 12-24 uur overleven op een vochtige handdoek.
De trofozoiet gaat de pH van de vagina omhoog brengen daardoor verlaagd de afweer tegen infecties.
Wat weet je over T. Collumbae?
Dat is het geel in de bek bij duiven.
De volledige naam is trichomonas collumbae. Dat zijn mucoflagellaten.
In de slokdarm, krop, farynx en sinussen zitten gele necrotische massas.
Ze kunnen zelfs systemisch worden.
Dit geeft sterfte.
Hoe wordt een dier besmet? Door middel van kropmelk wat aan de jonge gegeven wordt en ook door het gebruik van gemeenschappelijk drinkgoten.
Wat weet je over T. fetus?
Dit is een mucuflagellaat, de volledige naam is trichomonas fetus.
Het komt voor bij koeien en is de veroorzaker van abortus in het eerste trimster.
Een koe kan dit oplopen op het moment dat ze gedekt wordt of bij de KI. Stieren zijn subklinisch besmet en moeilijk te behandelen. Het zorgt bij koeien voor endometritis.
Er is geen immuunrespons. Een koe kan dus telkens opnieuw besmet worden.
Wat weet je over Histomonas?
Dit is een overgangsklassen naar de amoeben.
We kennen het genus H. Meleagridis.
Wat weet je over H. Meleagridis?
Dat dit blackhead veroorzaakt bij kalkoenen.
Kippen en wilde vogels kunnen ook besmet zijn maar dat is dan meestal subklinisch.
We spreken van blackhead omdat de kop roodzwart is.
De cyclus gaat als volgt ;
Binnentreden in eitjes van heterakis gallinarum - opname van het eitje - eens in darm aangekomen gaat de trofozoit naar het ovarium van heterakis en gaat in het bevruchte eitje van de larve zitten.
Als larve van heterakis in caecum komt (door middel van L3 larve) dan komt trofozite vrij en wordt er een a-seksuele deling gedaan.
Een kalkoen die een infectie heeft doorgemaakt heeft levenslange immuniteit.
Wat zijn de symptomen van blackhead?
De cecae kunnen necrose ondergaan en we zien ook leverulcers.
Die ulcera zijn een pathogonomisch teken.
Roodzwarte kop.
Wat is een andere naam voor kinetoplasten?
Haemo-flagellaten
Waarom is het niet verstandig om kippen en kalkoenen samen te houden?
Vanwege histomonas meleagridis.
Wat weet je over de behandeling van kinetoplasten?
Dat zijn haemoflagellaten, deze kun je niet behandelen met nitroimidazolen.
Waarom spreken we van kinetoplasten?
Omdat ze een kinetoplast bezitten, dat heeft een aparte hoeveelheid DNA en ligt aan de basis van de flagel die ligt in de falgelaire pocket.
Wat is een undulerend membraan en waarbij zien we dat terug?
Het is een verbinding tussen het celmembraan oppervlakte en de flagel. het is een soort vlieg en je kan het vergelijken met een vin.
Het zorgt ervoor dat er een efficiënte manier is om doorheen bloed te migreren.
Wat is de functie van de glycocalyx van de haemoflagellaten?
Het ontwijken van immuniteitsreacties van de gastheer.
Welke groep van haemo-flagellaten is van belang?
Trypanosomatidae.
Wat weet je over de morfologie van de trypanosomatidae in het algemeen?
Er zijn 4 verschillende vormen ;
- Amastigoot - daarbij is er een flagel rudimentair aanwezig. Dat komt voor bij vertebraten en is intracellulair.
- Promastigoot - Daarbij hebben we een flagel die ingepland is aan de voorkant van het organisme. Deze zien we bij de invertebraat, dus in het geval van Leishmania zien we die bij de zandvlieg.
Afrikaans en Amerikaanse trypanosomen hebben een epimastigoot, dan is de flagel ingepland ter hoogte van de kern.
Wat is een epimastigoot?
Dat is een trypanosoma met een flagel ter hoogte van de kern. We zien het bij Afrikaanse en Amerikaanse trypanosomen.
Wat is een promastigoot?
Dat is een trypanosoma met een flagel aan de voorzijde.
Onder welk soort parasieten vallen de trypanosoma?
Onder de protozoa, en dan onder de groep van de haemo-flagellaten.
Wat is een trypomastigote?
Dat is een trypansoma waarbij de flagel aan de achterzijde is ingepland.
Welke vormen van leishmania ken je?
- Viscerale leishmaniasis (VL) deze gaan de viscerale organen aantasten.
- Cutane leishmaniasis, daarbij zie enkel maar huidletsels.
Wat zijn de vectoren van Leishmania?
Zandvliegen, dus de phlebotomum.
Afhankelijk van de nieuwe of oude wereld zijn er verschillende genussen van zandvliegen.
Noem een ander woord voor zwart koorts en door wat wordt het veroorzaakt?
Zwarte koorts noemen we ook wel kala azar. Je hebt een zwart verkleuren van de huid.
Dit komt voor bij Leishmania.
Wat is het verschil tussen L. Infantum en chagasi?
Daar is geen verschil tussen, het zijn dezelfde ziekte.
In de tijden dat de spanjaarden de nieuwe wereld gingen verkennen namen ze L. Infantum mee en in de nieuwe wereld heeft met dat toen L. Chagasi genoemd.
Wat is MCL?
Mucocutane leishmania, dat wilt zeggen dat de parasiet verder in de huid doordringt tot in de submucosa en dan via de lymfevaten uitbreid waardoor je een relatief erge infectie kan krijgen.
Is leishmania altijd een zoonose?
Ja met uitzondering van L. Donovani en L. Tropica.
Door wat wordt dry oriental sore veroorzaakt?
Door L. Tropica.
Door wat wordt moist oriental more veroorzaakt?
Door L. Major, dat is relatief pathogeen.
Weergeef de cyclus van leishmania
Zandvlieg gaat promastigoten injecteren, die worden opgenomen door lokale macrofagen ter hoogte van de inoculatie plaats. Daar gaan ze a-seksueel delen als amastigoten.
Die deling gaat door tot de cel barst en dan komen de amastigoten vrij in het bloed waardoor ze nieuwe macrofagen gaan infecteren.
Ze gaan naar de organen met de meeste witte bloedcellen, dat zijn de target organen voor viscerale leishmania.
Daaronder vallen de lever, milt en het beenmerg.
Je krijgt zwelling van lever en milt en decretie van het beenmerg.
Macrofagen circuleren met amastigoten - als zandvlieg opnieuw gaat zuigen bij geïnfecteerd persoon dan gaat de cel kapot in de darm van de parasiet - Er is een temperatuurs verandering van 37 naar 25 graden en dat is de prikkel om terug promastigoot te worden.
Die gaan zich vermeerderen (ongeslachtelijk) en dan gaan ze naar de speekselklier van de gastheer zodat ze opnieuw geïnjecteerd kunnen worden.
Bij welke mensen is L. infantum een probleem?
Bij mensen met immunosupressie.
HIV en leishmania versterken elkaar.
Wat zijn de symptomen van viscerale leishmania?
Kala-azar, dat is een buikzwelling waarbij je sterke lever en miltzwelling krijgt gecombineerd met koorts, bloedarmoede en inflammatie en uiteindelijk sterfte na 1 of 2 jaar.
Voor wat staat PKDL?
Post kala azar dermal leishmaniasis
Wat houdt PKDL in?
Het is viscerale leishmania waarover wespreken maar soms als de behandeling van leishmania niet volledig efficiënt is dan kan de parasiet allemaal kleine huidulcera veroorzaken. Die kunnen over het ganse lichaam voorkomen. Dat heeft een belangrijke sociale impact.
De huid bevat dan ook enorm veel amastigoten en dat kan er voor zorgen dat de infectie zich wijd verspreid. dus door 1 PKDL-patient.
Wat weet je over cutane leishmania?
je ziet huidulcera, het is nattig en nogal pathogeen. Je krijgt ook secundaire bacteriële infecties en de mogelijkheid tot myaisis.
Wat moet je weten over de hond in combinatie met leishmania?
Dat de hond een reservoir dier is, meestal dan hebben die dieren een goede samenleving (vaak blijft het bij een subklinische infectie) in zo een geval maar dat is niet bij de hond in combinatie met leishmania.
Bij de hond geeft de viscerale infectie ook uitgesproken cutane klinische manifestatie bv neusbloeding, dof haarkleed, zeer lange nagels en vermageren.
Wat is de behandeling van honden met Leishmania?
Allopurinol levenslang. De hond vrij krijgen van leishmania is onmogelijk.
Wat weet je van antimoon verbindingen?
Dit wordt gebruikt ij de behandeling van viscerale leishmania.
Het moet geïnjecteerd worden en heeft veel side effects. Ook ontstaat er resistentie.
Wat weet je over het middel miltefosine?
Dat wordt gebruikt voor behandeling van Leishmania, en is voorbehouden aan het gebruik bij de mens.
Wat voor soort organismen zijn amoeben?
Darmorganismen met uitzonderling van E. histolytica, die werkt histolytisch.
Wat weet je over E. gingivales?
Dat is een amoebe, deze komt voor bij slechte mondhygiëne. De volledige naam is Entamoeba gingivales.
Noem 2 belangrijke Entamoeben die lastig van elkaar te onderscheiden zijn
E. Histolytica en E. Dispar.
De E. Dispar is a-pathogeen en valt onder de commensalen van de darm. De E. Histolytica kan dodelijk zijn.
Hoe maak je het onderscheid tussen E. Histolytica en E. Dispar?
Door middel van de cysten.
De trofozoiten die zichtbaar zijn in de cysten bevatten bij E. Histolytica voedselvacuolen met daarin rode bloedcellen en enterocyten. Dat is bij E. Dispar afwezig.
Daarnaast valt E. Dispar onder de commensalen, daar tegen worden er geen antistoffen gevormd.
Dus als er antistoffen aanwezig zijn dan is het E. Histolytica.
Waar komt E. Histolytica voor?
In tropische landen.
Is E. Histolytica een zoonose?
Nee.
Hoe noemen we de niet pathogene vorm bij E. Histolytica?
De minuta vorm.
Hoe noemen we de pathogene vorm bij de E. Histolytica?
De magna vorm. Deze zijn in staat om cellen te gaan fagocyten en ook om histolytisch te zijn.
Wat weet je over het verschil tussen een infectieuze en een niet-infectieuze cyste bij E. Histolytica?
Een niet infectieuze cyste heeft 2 kernen. Een volwaardige cysten heeft er 4.
Wat is het verloop van een infectie met E. Histolytica?
Eerst zal het een subklinisch iets zijn, naar mate dat het letsel toeneemt gaan we overgaan naar een mucoide diarree. Op een gegeven moment ontstaat er een mucohaemorrhagische diarree en finaal ontstaat er een erge vorm van dysenterie of haemorrhagische necrotische diarree wat kan leiden tot perforatie van de darm waarbij er een amoebe peritonitis kan ontstaan.
Als dat het geval is heb je koort, kans op de peritonitis en kans op sterfte is groot.
Het kan ook in de bloedvaten geraken en naar de lever gaan, daar ontstaan abcessen. Ook kan het via de lever het mediastinium doorboren en in de long komen. Je kan amoeben dan aantreffen in het spuiten.
Bij welke parasiet kunnen we het ontstaan van pseudotumoraal weefsel in de wand van het colon zien?
Bij E. Histolytica.
Wat weet je van een extra-luminal entamoeba?
Dat dit een vergevorderd stadium is en dat de overlevingskansen zeer beperkt zijn.