Cestoden Flashcards
Hoe kun je de groep van cestoden ook wel noemen?
Lintwormen
In welke 2 groepen kun je de cestoden opdelen?
In een primitieve groep en een meer geëvolueerde groep.
- Pseudophillidae ; dat zijn de primitieve cestoden. Geaccosieert met een zoetwater biotoop. Dat is de overgangsvorm tussen cestoden en trematoden. Die scheiden continue eitjes uit.
- Cyclophillidae ; die hebben de waterbiotoop verlaten en zitten volledig in de land biotoop. De eieren zitten verpakt in proglottiden.
Geef de algemene eigenschappen van de cestoden
Ze zitten uitsluitend in het gastro-intestinaal stelsel. Komen voor in de dunne darm.
Ze zijn bedekt met een tegument.
Hebben een indirecte cyclus.
Er is geen vrijlevend stadia.
Wat is typerend aan de hexacant larve en bij welke parasiet vinden we dit terug?
Deze zien we terug bij cestoden. Die heeft 6 haakjes die gegroepeerd zijn in 3 groepjes van 2.
Als je dit ziet bij microscopie gaat het altijd om een lintworm
Wat weet je over de specificiteit van de gastheer en tussengastheer bij cestoden?
Dat er een lage specificiteit is voor de tussengastheer en een hoge specificiteit is voor de eindgastheer.
Vertel de algemeenheden van de morfologie van de cestoden
Dorsoventraal afgeplat en gesegmenteerd. Er is geen coeloom en darmstelsel.
Alle voedselopname vindt plaats via het tegument.
Ze zijn hermafrodiet en per segment herhaald zich dat.
Hoe noem je de kop van de lintworm?
De scolex.
Hoe noem je de hals van de lintworm?
De germinatieve zone ook wel de kiemzone genoemd.
Hoe noem je 1 segment bij de lintworm?
Stobila
Wat is strobilatie?
Dit is bij cestoden het vormen van een strobila maar vaker noemt men een strobila een proglottide.
Heeft een cestode een zuignap?
Als die er zijn dienen deze enkel voor de vasthechting. Orale zuignappen bestaan niet.
Het rostrellum bij een cestode kan al dan niet gewapend zijn, wat houdt gewapend zijn in?
Als de hakenkrans aanwezig is spreken we van een gewapende lintworm.
Als de hakenkrans afwezig is spreken we van een ongewapende lintworm.
De meeste lintwormen zijn gewapend.
Het dient ervoor om bijkomend vast te hechten tussen de villi van de dunne darm zodat de lintworm niet afgedreven wordt door de peristaltiek.
Hoe wordt de hals ook wel genoemd van de de lintworm?
Germinatieve zone of ook wel kiemzone.
Geef de volgorde van de verschillende segmenten van de cestode
Eerst heb je de immature segmenten, dan de mature segmenten en daarop volgen de gravide proglottiden.
Noem het woord dat weergeeft dat het mannelijke geslachtstelsel eerder rijp is dan het vrouwelijke geslachtsstelsel en bij welke soort worm zien we dat?
We spreken van Protandry dit zien we terug bij de cestoden.
Is bij de cestode of de trematode de oppervlakte vergroting sterker?
Bij de cestoden zijn de microvilli intenser en er zijn geen stekels
Waarom zijn excisatorisch neurotransmitter GABA en inhibitorisch neurotransmitter acetylcholine niet actief op cestoden?
Omdat deze voor het overleven in de darm niet afhankelijk zijn van spierbewegingen. Dit in tegenstelling tot de nematoden.
Wat gebeurt er als er een proglottide wordt vrijgesteld? *met de worm zelf
Er worden neuropeptides afgescheiden ter hoogte van de scolex door de neurosecretaire cellen. Als er achteraan een neuropeptide los komt gaat er een terug koppeling naar de scolex en er worden dan nieuwe segmenten aangemaakt. Daarop kom je telkens uit op een continue lengte.
Een andere toepassing van neuropeptiden is bij koudbloed dieren - in de zomer meer proglottiden aan maken dan wanneer het koud is in de winter.
Hoe verloopt de vertering van de cestode?
Door middel van het tegument. Er zijn geen cecae.
Welk middel kan als anticestode dienen?
Praziquantel. Dit werkt in op het tegument.
Noem de primitieve lintworm
Pseudophilliadea
Wat is er afwijkend bij een primitieve lintworm en hoe noem je ze?
We noemen we pseudophilidadea, die hebben geen typische zuignappen maar zuiggroeven. Dat zijn plooien ter hoogte van de scolex. Dat is een bothrium.
De proglottiden zijn breder dan dat ze lang zijn.
Er is een permanente uterus opening. De eitjes worden niet opgestapeld in de proglottide maar continue uitgescheiden in de faeces.
Wat is een bothrium?
Dat zijn de zuiggroeven te hoogte van de scolex bij de primitieve lintwormen, de pseudophilliadea.
Wat weet je over de taenia?
Het is de grootste groep van cestoden.
Ze hebben een klassieke scolex met proglotidden die langer zijn dan dat ze breed zijn.
Gravide proglottiden zitten vol met eitjes en die proglottiden kun je in de mest terug vinden.
We zien uitsluitend vertebrate tussengastheren terug.
Noem een groep van alternatieve lintwormen
Diphylobothrium
Verklaar en weergeef de verschillende stadia van pseudophillidea
We beginnen met het ei, dit bevat een operculum en is niet te onderscheiden van het trematode eitje.
Hierop volgt een larve, de coracidium larve. Deze is gecilieerd want moet naar de gastheer zwemmen.
Daarop volgt de hexacant larve, men noemt dat een onchosphera.
De tussengastheer bij de pseudophillidea is een waterkreeft. Die wordt geïnfecteerd door een coracidium en in het waterkreeftje ontstaat metacestode-1 (=blaasworm)
We noemen dat bij pseudophillidea procercoïd. De zoetwaterkreeft wordt opgenomen en we krijgen een metacestode-2 dat noemen we de plerosercoïd. Je ziet de zuiggroeve en de start van de segmentatie.
De lintworm is zich aan het vormen.
Wat is de eindgastheer? Een vertebraat die wordt besmet door het eten van een 2e tussengastheer.
Wat weet je algemeen van D. latum?
Volledig spreek je van diphyllobothrium latum. Bothrium zijn de zuiggroeven. Dus het is een alternatieve lintworm (cestode) die onder de pseudophillidea valt.
Deze lintworm kan zeer lang zijn, tot 10 meter. De proglottiden zijn breder dan dat ze lang zijn (kenmerk v. alternatief zijn).
Je krijgt permanente uitscheiding van ongeembryoneerde eitjes.
Waar zie je D. latum veel? In welke gebieden?
Rond de poolcirkel. Vooral dus in scandinavische landen.
Geef de cyclus van de D. latum
Eitjes worden ongeembryoneerd vrijgesteld, afhankelijk van de temperatuur wordt er een coracodium vrijgesteld.
Gaat in zoetwaterkreeft verder ontwikkelen tot een procercoide.
Daardoor gaat zoetwaterkreeft minder goed zwemmen. Makkelijke prooi voor kleine visjes. Daar groeit procercoide uit tot plerocercoide.
In de vis stapelt dat zich op.
Het is al een aanleg voor de lintworm zelf. Moet zich enkel nog vastzuigen en beginnen te groeien.
Prepatente fase is kort namelijk 4 weken.
Wat is typisch voor de pathologie van D. latum?
Gaat in competitie voor vitamines en voedselcomponenten. Dat doet iedere lintworm maar typisch voor de D. latum is dat die sterk vitamine B12 capteerde waardoor je zelf een tekort krijgt.
(enkel bij Finnen die bepaald genetisch defect hebben waardoor ze minder efficiënt B12 kunnen opnemen)
Onder wat vallen de spirometra species?
Onder de alternatieve (pseudophillidea) cestoden.
Hoe kan de opname van Spirometra plaats vinden?
Op 3 manieren
- Via het drinkwater dat een kreetje bevat en een precercoide. De mens wordt dan een vertebraten tussengastheer.
Je krijgt ontwikkeling van plerocercoiden, dat geeft sparganose.
Mens wordt een wachtgastheer, waarbij plerocercoiden zich opstapelen en die kunnen lang overleven en de verwarring geven met een kanker gezwel.
- Alternatieve geneeskunde, in sommige landen is het gebruikelijk om kikker of slangenvlees op bepaalde wonden te leggen. Dit kan sparganose geven.
- Via opname van rauwe vis die besmet is met een pleroceroid.
Bij welke parasiet zien we het voorkomen van de aandoening sparganose?
Bij Spirometra, dat is een cestode die valt onder de pseudophillidae.
Wat is de behandeling en preventie van sparganose?
- Koken van voedsel en filtratie van drinkwater. Enkel een doek kan soms al voldoende zijn.
Eens je geïnfecteerd bent moeten de ‘gezwellen chirurgisch verwijderd worden. Praziquantel werkt onvoldoende
Wat is de volledige naam van L. intestinalis en onder welke klasse vallen ze?
Ligula intestinalis.
Deze valt onder de cestoden, de alternatieve groep van cestoden namelijk pseudophillidea.
Wat weet je over de L. intestinalis?
Het is een parasiet die bij reigers voorkomt.
De plerocercoiden in de vissen kunnen zo lang worden dat de peritoniale holte er vol mee kan zitten.
Door bepaalde neuropeptiden krijg je een parasitaire castratie.
De vissen worden onvruchtbaar, en worden trager. Ze gaan daardoor naar het oppervlakte zwemmen waardoor ze gemakkelijk door reigers gepakt worden.
De prepatente periode in de reiger zelf is kort omdat die plerosercoiden al zo lang zijn. Van zodra ze zich vastzetten in de darm zijn ze al bijna patent zijn.
Welke groep van cestoden zijn verder ontwikkeld?
Cyclophylidea
Wat is het verschil in aantal blaaswormen tussen de pseudophillidae en de cyclophylidea?
Bij de pseudophillidea zien we er 2. Bij de cyclophylidea hebben we er maar 1.
Heeft de embryonatie al plaats gevonden bij een eitje dat uitgescheiden is door de groep van de cyclophylidea?
Ja. De hexacant larve zit al klaar in het eitje op het moment dat het eitje wordt uitgestoten.
Bij de pseudophillidae zit moet er eerst nog een embryonatie plaat vinden.
Vertel welke 4 blaaswormen er zijn bij de cyclophylidea?
- Cystirceroid
- Cysticerc
- Coenurus
- Hydatide
Bij welke tussen gastheer wordt er een cysticercoid gevormd?
Dat is een blaasworm bij de invertebrate tussengastheer.
Hoe ziet een cysticercoid er uit?
Dit is een blaasworm bij de invertebrate tussengastheer.
Ziet eruit als een stemvork.
De ronde cirkel in het midden is de aanleg van de scolex.
Die scolex is ingestulpt in een microscopisch blaasje.
Als dit in de gastheer komt dan stulpt de kop uit en kan de ontwikkeling verder plaats vinden.
Welke blaaswormen zien we van de cyclophilidea bij de vertebrate gastheer?
- Cysticerc
- Coenurus
- Hydatide
Vertel wat je weet over een cysticerc
Deze kunnen we zien we bij de cestoden van de cyclophilidea die een vertebrate tussengastheer hebben.
Dit is de klassieke blaasworm, de meest voorkomende soort blaasworm. Ze hebben een ingestulpte kop en het blaasje is zo groot als een erwt.
Bij sommige species is de strobilatie al begonnen en spreken we van een stobilocerc.
Wat is een strobilocerc?
Dat is een cysticerc die al begonnen is met strobilatie.
Wat zie je terug bij de blaaswormen die minder segmenten hebben?
Voor degene die vallen onder de cestoden en dan de groep cyclophilidea zien we dat er in de blaasworm verschillende kopjes zitten.
We hebben :
- Coenurus ; dit is een blaasworm met verschillende kopjes
- Hydatide ; De lintwormen die maar 5 mm zijn hebben maar 1 proglotidde, in plaats van meerdere kopjes per blaas maken ze meerdere blazen met meerdere kopjes.
Blazen in blazen.
Het is een grote blaas die massaal veel solexen bevat en iedere scolex kan uitgroeien tot een lintworm.
Wat is een orbatide mijt?
Een humusmijt. Deze leeft op vochtige organische substraten en zorgt voor de humusvorming van organisch materiaal.
Onder welk soort wormen valt de mesocestoiidae?
Onder de cesteoden en dan de cyclophillidae.
Vertel alles wat je weet over mesocestoiidae
De eerste tussengastheer is een orbatide mijt. Men weet niet zeker of dat de enige tussengastheer is of dat er nog meer zijn zoals kevers en vliegen.
We krijgen in de orbatide mijt de vorming van een cystercercoid.
De 2e tussengastheren zijn zoogdieren en daar krijgen we een tetrahyridium larve, die a-seksuele vermeerdering gaat doen in de peritionale holte van die dieren. Daar veroorzaken ze weinig last maar het zorgt wel voor een obese muis. Die kan dus gemakkelijk slachtoffer zijn van een kat.
Pathologie bij hond is minimaal.
Kan een hond een tweede gastheer zijn bij mesocestoiidea?
Ja dat kan.
- Als de hond een humusmijt op neemt met het cystercercoid erin dan kan de hond 2e tussengastheer zijn.
In de peritoniale holte gaat de tetrahyridium larve zich ontwikkelen. De hond heeft daar geen last van.
- De hond is niet te infecteren door middel van eieren. De eieren die door de hond uitgescheiden worden zijn niet infecties voor de hond zelf.
Er kunnen van dit soort worm tegelijk larve in het peritoneum zijn als volwassen wormen in de darm.
Wat is de behandeling bij mesocestoiidae?
Praziquantel, het valt onder de cestoden.
Bij welke groep van dieren zijn de anoplocephalidae van belang?
Bij hoefdieren.
Het is een groep van lintwormen die valt onder de cyclophilidae van de cestoden.De eerste tussengastheer met vorming van cysterceroiden is de humusmijt.
Wat weet je van de A. magna?
Deze zit voluit in de dunne darm. De dunne darm bij paarden is fysiologisch minder van belang. De pathologie is heel laag.
De eerste tussengastheer met vorming van cysterceroiden is de humusmijt.
Wat weet je van P. mamillana en wat is de volledige naam?
De volledige naam is paranoplecephalidea mamillana, deze wordt ook wel de dwarf tape worm genoemd. Is iets kleiner dan 5 cm. Pathologie is verwaarloosbaar.
Het is een cestode die onder de cyclophiliadae valt.
De eerste tussengastheer met vorming van cysterceroiden is de humusmijt.
Wat weet je van M. Expansa?
Komt voor bij schapen, geiten en runderen die grazen op een schapen weide.
Voorkomen van de worm in de dunne darm.
Valt onder de cestoden.
De eerste tussengastheer met vorming van cysterceroiden is de humusmijt.
Wat weet je van M. Benedeni?
Deze komt voor bij het rund in de dunne darm. De pathologie is zeer beperkt. De eerste tussengastheer met vorming van cysterceroiden is de humusmijt.
Wat is in het algemeen het diagnostisch stadium van lintworm?
De proglottiden in de mest. Maar het kan ook zo zijn dat de proglottiden al kapot gaan in de darm dan is het diagnostisch stadium vrije eitjes.
Het kan ook een combinatie van de 2 zijn.
Is er sprake van zelfbevruchting bij cestoden?
Wel op het niveau van de worm maar niet op het niveau van de verschillende segmenten.
Hoe noemen we een hexacant larve ook wel?
Een onchospera, dat betekend drager van haakjes.
Benoem de verschillende stadia bij de pseudophillidea?
Ei met opperculum > Coracidium > Onchosphera/hexacant larve > Procercoid = metacestode-1 = blaasworm > Plerocercoïd = metacestode-2
Wat is de tussengastheer bij de pseudophillidae?
Dat is een zoekwaterkreeftje, die wordt door de coracidium geïnfecteerd.
Pseudophillidae zijn de alternatieve cestoden.
Hoe raakt een eindgastheer besmet met pseudophillidae?
Door het eten van de 2e tussengastheer. Dat zijn meestal vissen.