Preventie en gezondheidsbevordering deel 2 Flashcards
Verwachting bepalen gedrag
Overtuigingen coachen
- Situation- outcome: verwachte consequienties van gebeurtenissen in sociale/ fysieke omgeving
- Action- outcome: verwachte consequenties van persoonlijke acties of gedragsverandering
- Self efficacy: men verwacht bepaald gedrag te kunnen stellen
Succesbeleving
Praktijk:
- gradueel opbouwen van frequentie en intensiteit van fysieke activiteit
- gevoel van succes geven
- activiteiten zoeken die mensen graag doen
- Feedback geven bekrachtigen loer liggen
- nieuw of ander gedrag te proberen
–> tussentijdse beloningen in
- vooruitgang zichtbaar
bv: sportagenda, eetdagboek, spaarrekening
Model leren, imitatie
= gedrag andere waarnemen zowel succes als falen kan eigen verwachting over je gedrag beïnvloeden
Praktijk:
- maximaliseer blootstelling+ positieve modellen
- faciliteer groepsactiviteiten in een positief klimaat
- modellen gelijkend aan je client indien mogelijk
Verbale en sociale aanmoediging (bekrachtigen)
- vergroot eigen effectiviteit
Praktijk: - positieve en aanmoedigende feedback geven
- sociale netwerken activeren voor steun
Inspelen gedragsintentie
Intentie voorspelt slechts 30% fysieke activiteit
Verklaringen:
- inconsistentie timing van intentie vs gedrag
- grote verandering intentie= slechts kleine verandering gedrag
Kloof verkleinen door ?
- versterken initiële intenties
–> focus op verwachte uitkomst
–> Affectieve uitkomst
- evaluatie gekoppeld aan fysieke activiteit bv plezier, verveling, pijn ontspanning
- intenties omzetten naar gedrag
Intenties omzetten naar gedrag
- Zelfregulatie vaardigheden
Smart doelen in beweegcontact
Meganck u - SMART
- uitdagend
- specifiek
- meetbaar
- aanvaardbaar
- realistisch
- Tijdsgebonden
Coping plannen
- zelfmonitoring en feedback
- gedrag opvolgen
- bewustzijn vergroten - Automatisering
- fysieke activiteit die uitgevoerd wordt zonder bewuste keuze
- routine die getriggerd wordt door omgevingskenmerken.
Creëer implementatie intenties
- Links omgevingskenmerken aan gedrag - Sociale steun en omgeving
- focus op brede sociale uitwisseling door een sociale betekenis van fysieke activiteit
sociale steun:
aanmoedigingen verantwoordingen - Verminderen conflicten tussen gedragingen
- tegenstrijdige belangen: motivatie voor en planning van andere gedragingen kunnen in strijd zijn met gezonde keuzes.
Pyscho educatie om prioriteiten te onderbouwen
–> efficiënter werken door fysieke activiteit
- beweging integreren in dagelijkse routine
- Tegenstrijdige gedragingen combineren bv home trainer voor tv
Motivatie soorten
Activiteitsniveau
- intrinsiek: doen omdat leuk is
Extrinsiek: activiteit doen om iets te krijgen –> niet per definitie slecht!
Persoonsniveau
- Intern= keuze ligt in persoon zelf = autonoom
Extern: keuze wordt opgedrongen= gecontroleerd
Geïntegreerde regulatie
Gedrag bevestigt eigen identiteit
Lekentaal: Het is wie ik ben
Gedrag wordt opgesteld vanuit persoonlijke doelen en waarden gedrag omwille van zelf opgelegde druk
Externe regulatie
gedrag wordt gecontroleerd door externe beloning of straf
Psychologische basisbehoeften basishouding coach
Universele psychologische basisbehoeften
- autonomie: zelf over eigen gedrag kunnen beslissen
-Binding: goede band met anderen
- Competentie: zich bekwaam en aardig voelen
Inspelen op veranderbereidheid trans theoretisch model
Precontemplatie: geen wil om te veranderen
Contemplatie Vage overweging om te veranderen
Preparatie: concrete plannen om te veranderen
Actie: Werkelijke poging
Consolidatie: Verandering volgehouden
Terminatie: Nieuwe gewoonte
Terugval
Terugvalpreventie aangeraden
- Normaliseer terugval om sneeuwbal effect te vermijden
- herkader terugval als leerervaring
- geef steun en leer vaardigheden aan om terugval te voorkomen
1. beslissing balans
- alle redenen om niet te veranderen
- alle redenen om wel te veranderen
- Elk argument scoren naargelang belangrijk
2. Eigen Effectiviteit
- copingplan
3. Processen van verandering
Cognitieve processen
-meer info verzamelen
- risico’s erkennen en gevoelens uiten
gedragsmatige processen
-gezonde alternatieve activeren
- sociale steun zoeken
Bedenkingen
wetenschappelijk wel wat kritieken op TTM
- niet fase indeling
2 fasen passen beter: gemotiveerd raken actie ondernemen
Praktisch wel handige handvatten
- zinvolle technieken ook los van specifieke fase
- Nadruk op proces over tijd
Nudging
= Subtiele duwtjes die gewenst gedrag stimuleren
Al enige vorm van motivatie
Waar
- omgeving
- communicatie
Persuasieve communicatie
= engagerend en overtuigend communiceren
- Inspelen op juiste gedragsdeterminanten en juiste groep
- aantrekkelijk opvallend
- levendig creatief
- gepaste toon
- trigger op juiste moment/ plaats
–> doe dit in concrete stappen positieve activatie in juiste positie en beeld om zo veranderangst te verminderen
