Postmodernisme versus huiskamerproza Flashcards
Postmodernisme
een nieuwe stroming, binnen literatuur en kunst als geheel. Kenmerkt zich door het wegvallen en overschrijden van grenzen. Er is geen scheiding meer tussen werkelijkheid, realiteit en fictie, tussen kunst en niet-kunst, tussen heden en verleden, tussen (hoge en lage) genres en stijlen. Er is sprake van metafictie. Elk bestaansfundament lijkt te zijn verdwenen.
Postmodernisme vs. modernisme
na modernisme. Een radicale vorm van modernisme. Het modernisme twijfelde aan de kenbaarheid van de wereld (epistemologische twijfel), maar daar was nog enig tegenwicht door de utopie van mogelijke zingeving door kunst en literatuur. Bij het postmodernisme biedt ook dat echter geen vaste grond meer (onlogische twijfel).
Kenmerken postmodernisme
het overschrijden en vervallen van grenzen, feit-fictie-probleem (wat is feit, wat is fictie), intertekstualiteit.
Poststructuralisme
van Derrida en Foucault. geen literaire stroming, een taalwetenschappelijke stroming. Taal kan de werkelijkheid niet goed weergeven. Betekenis taalelement is niet verankerd in de band met buitentalige werkelijkheid, maar zit in de verschillen met andere taalelementen (die op hun beurt weer verschillen met andere taalelementen). Gevolg: eindeloos spel van doorverwijzingen, zonder een vast punt.
Intertekstualiteit!
verhalen lopen door elkaar heen. Binnen het verhaal, maar ook dat er in het verhaal andere verhalen worden aangehaald – het gebruik van citaten of het voorkomen van fictieve personages die toebehoren tot een ander boek. Er zijn geen grenzen meer.
Metafictie
Fictie die expliciet verwijst naar het feit dat het slechts een verhaal is, waarbij de auteur de constructie van het verhaal benadrukt en de lezer bewust maakt van het feit dat hij een fictief werk leest.
Raster
Een Nederlands literair tijdschrift dat in 1974 werd opgericht. Het stond bekend om zijn aandacht voor vernieuwende literatuur en publiceerde werken van invloedrijke Nederlandse schrijvers. Middenpositie tussen postmodernisme en huiskamerproza. Academisme.
De Revisor
een tijdschrift. Revisor-proza. Middenpositie tussen postmodernisme en huiskamerproza.
Yang
Een Vlaams literair tijdschrift dat tussen 1963 en 2009 bestond. Het publiceerde literaire en kritische bijdragen en had een belangrijke rol in de verspreiding van vernieuwende literatuur in Vlaanderen.
Ander proza
experimenteel proza. Rondom het tijdschrift Raster. Vervreemdingstechnieken, aansluitend bij postmodernisme.
Academisme
academisch, wetenschappelijk. Wel filosofisch zoals postmodernisme, maar tegelijk ook het toegankelijke en simpele van het huiskamerproza gebruiken. Middenpositie.
Huiskamerproza
realistische, korte verhalen over het leven van alledag. Moet gemoedelijk zijn, schrijven over de ‘gewone mens’. Autobiografisch, toegankelijk, concentratie rondom ‘manifest voor de Jaren 70’, een propaganda. Ze stonden voor alledaagse, anekdotische proza.
Realisme
hoort bij huiskamerproza, willen simpele, toegankelijke en autobiografische proza schrijven voor een boekje bij de haard.
Charlotte Mutsaers
Rachels rokje (1994), een vaag plot / verhaal. Aaneenschakelingen beelden, herinneringen. Postmodernistisch.
Peter Verhelst
Memoires van een luipaard (2001), aaneenschakelingen van vage beschrijvingen.