Plato en Socrates Flashcards

1
Q

Wanneer leefde Plato?

A

Geboren in Athene in 429 v Chr. , gestorven op 81 jarige leeftijd in 347 v. Chr.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
2
Q

Hoe was het leven in Griekenland in de tijd van Plato?

A

Griekenland bestond in die tijd uit een conglomeraat van min of meer zelfstandige stadstaten (poleis, enkelvoud polis). Athene beleefde dankzij Pericles, zijn gouden eeuw, een periode van culturele en wetenschappelijke bloei. In deze tijd zijn de monumentale werken van de Griekse bouwkunst ontstaan. Zoals het Parthenon op de Akropolis, en schreven dichters als Sophocles en Euripides hun tragedies. Athene vormde in deze tijd een gemengde gemeenschap met een kleine kern van vrije burgers. Naast deze vrije burgers, die over politieke rechten beschikten en deelnamen aan de algemene volksvergadering bestond de Atheense bevolking uit slaven en een tamelijke grote groep van vreemdelingen die geen politieke rechten bezat maar wel een grote economische en sociale vrijheid genoot. Vrouwen waren uitgesloten van het openbare leven van de stadstaat.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
3
Q

Wat zijn sofisten en wat was hun taak?

A

Sofisten (van sofos=wijs) vervulden een belangrijke taak in de opvoeding en maatschappelijke vorming van jongeren uit vooraanstaande families. Plato had kritiek op de sofisten. Sofisten zijn volgens Plato quasi-deskundigen die dikwijls meer geïnteresseerd zijn in gemakkelijke overreding door schijnargumentaties en drogredenen dan in waarachtig inzicht.
Plato veroordeelde het optreden van de sofisten, daar het volgens hem een ondermijnende werking had op de traditionele morele en religieuze waarden van de gemeenschap. Plato’s kritiek op de sofisten kent evenwel een belangrijke uitzondering; in het milieu van de sofisten moeten we ook Socrates situeren, de leermeester en grote inspirator van Plato, die hem tot de filosofie heeft gebracht.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
4
Q

Wat waren de toekomstplannen voor Plato eigenlijk?

A

Als de familietraditie zou worden voortgezet dan zou Plato een politieke loopbaan hebben gehad en een leidende rol hebben vervult in het openbare leven van Athene. Na de veroordeling en terechtstelling van Socrates keerde Plato zich echter van de politiek af.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
5
Q

Hoe zag Plato Socrates?

A

Socrates gold voor Plato als de belichaming van het wijsgerig zoeken naar ware kennis en inzicht in het goede, wat volgens zijn overtuiging een leidraad biedt voor de juiste wijze van leven.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
6
Q

Welke twee grote boeken schreef Plato over de juiste inrichting van de staat?

A

De Staat en de Wetten

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
7
Q

Plato schreef zeker 30 boeken, noem enkele

A

Euthyphro - deze gaat over vroomheid, hij geeft zijn eigen vader aan wegens moord
Meno – gaat over deugd (wordt beschreven als een zich herinneren)
Theaetetus – over de vraag wat kennis is (wordt in termen van zwangerschap en baren beschreven)
Meno en Theaetetus gaan er allebei over dat de gezochte kennis reeds in de ziel aanwezig is.
Phaedo – gesprekken over de ziel; de filosofie als een oefening in het sterven.
Phaedrus; over het ontstaan van de verbinding lichaam-ziel
Timaeus – over Plato’s kosmologie

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
8
Q

Hoe probeerde Plato zijn politieke denkbeelden in de praktijk te brengen?

A

Plato heeft, zonder succes, pogingen ondernomen zijn politieke denkbeelden in praktijk te brengen aan het hof van koning Dionysius I van Syracuse op Sicilië

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
9
Q

Wanneer werd de school van Plato gesticht?

A

388 v Chr, stichting van de Academie. Genoemd naar de daar vereerde held Acadèmos.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
10
Q

Hoe noemt met de eerste filosofen?

A

De natuurfilosofen. Zij zochten in plaats van de gangbare religieus-mythologisch, naar rationele verklaringen voor de natuurverschijnselen. Ze probeerde alles te herleiden naar het eerste beginsel.
Thales van Milete (625-545 v CHR); water als oerelement
Heraclitus van Epheseus (ca 535-480v. CHr); vuur als oerelement; symbool van de veranderlijkheid van de werkelijkheid
Via een leerling van Heraclitus - Cratylus heeft dit grote invloed gehad op Plato: DE ZICHTBARE WERKLIJKHEID IS AAN VOORTDURENDE VERANDERING ONDERHEVIG. Het is vanwege deze veranderlijkheid dat Plato zekere kennis van de zichtbare werkelijkheid voor onmogelijk houdt; zekere kennis veronderstelt volgens hem immers dat het object van kennis een vaste en blijvende identiteit heeft

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
11
Q

Wat weet je van Parmenides?

A

het “zijn” als onveranderlijke bolvormige eenheid. Die iedere wording en verandering uitsluit. Wording impliceert volgens Parmenides namelijk een vermenging van zijn en niet-zijn: Wat in wording verkeert, is nog niet wat het wordt, maar is op weg ernaar. Volgens Parmenides is er sprake van twee tegengestelde werelden: enerzijds de wereld van de zintuiglijke waarnemingen en de veranderlijke verschijnselen; en anderzijds de intelligibele (slechts door het verstand kenbaar, niet zintuiglijk waarneembaar) ware werkelijkheid van het onveranderlijke zijn, een wereld “aan gene zijde” die alleen voor het verstand en niet voor de zintuigen toegankelijk is.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
12
Q

Door wie is Plato beïnvloedt?

A

Heraclitus, Parmenides en Socrates

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
13
Q

Waar zoekt Socrates naar?

A

algemene definities op het gebied van handelen en moraal.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
14
Q

Waar is volgens Plato geen kennis van mogelijk?

A

Volgens Plato is geen kennis mogelijk van veranderlijke objecten, alleen van onveranderlijke

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
15
Q

Wanneer is een defintie geldig, volgens Socrates?

A

Volgens Socrates dankt een definitie haar geldigheid dan aan haar overeenstemming met de Idee waarop ze betrekking heeft.

How well did you know this?
1
Not at all
2
3
4
5
Perfectly
16
Q

Voor welke Pijlers van Plato’s filosofie is Heraclitus verantwoordelijk?

A

het inzicht van Heraclitus dat de zichtbare wereld aan een voortdurende en alomvattende verandering onderhevig is, bepalend is geweest voor Plato’s visie op de zintuiglijk waarneembare werkelijkheid

17
Q

Voor welke pijlers van Plato’s filosofie is Parmenies verantwoordelijk?

A

het inzicht van Parmenides dat het “zijn” één en onveranderlijk is, beslissend geweest voor Plato’s opvatting van de intelligibele wereld van de Ideeën. Daarbij neemt Plato net als Parmenides aan dat de intelligibele wereld een zelfstandig bestaan bezit, gescheiden en onafhankelijk van de zichtbare werkelijkheid.

18
Q

Waar werd Socrates van beschuldigd?

A

Socrates werd ervan beschuldigd de jeugd te bederven en de staatsgoden niet te vereren. Socrates fungeerde als zondebrok. Socrates verdedigingsrede vormt de inhoud van Plato’s Apologie (verdedigingsrede of verweerschrift); dit is eigenlijk de verdediging van de filosofie; men zou daarom kunnen zeggen dat het de filosofie zelf is die terechtstaat en die zich in de persoon van Socrates verdedigt tegen de Atheense samenleving die de filosofie wil uitbannen.

19
Q

Wat houdt zorg voor de ziel in?

A

vooral zorgvuldig en kritisch nadenken, bekommerd zijn om inzicht in wat echt een goede en juiste manier van leven is. De ziel is datgene van waaruit de mens leeft en ook juist als mens, dat wil zeggen als redelijk wezen, leeft.

20
Q

Als je aandacht voor de ziel hebt, streef je naar? 3 punten

A
  • redelijke verantwoording
  • vervolmaking van de eigen levenswijze
  • streven naar inzicht en waarheid
21
Q

Wat voor gevolgen heeft verwaarlozing van de ziel?

A

volgens Socrates heeft dat tot gevolg dat je slechter en onder je status als mens leeft.

22
Q

Hoe maakt Socrates duidelijk dat hij niet geleid wordt door eigenzinnige of zelfzuchtige motieven?

A

Door zich te beroepen op de opdracht die hij heeft ontvangen van de godheid.

23
Q

Wat is het doel van een Socratisch gesprek (geen discussie)?

A

verheldering van het onderwerp, eerst de uitgangsvraag analyseren. ’t Belangrijkste is om het onderwerp van zoveel mogelijk kanten te belichten.
Voorbeeld van een socratisch gesprek is Euthyphro (deze gaat over vroomheid, hij geeft zijn eigen vader aan wegens moord)

24
Q

Wat betekend deugd in Griekse zin?

A

Deugd in Griekse zin heeft niets te maken met braafheid of fatsoen: het betekent bij Plato eenvoudigweg “goed zijn” of “de bij iets of iemand passende kwaliteit hebben”
Deugd heeft voor Plato alles te maken met juiste verhoudingen, met orde en harmonie

25
Q

Wat is een definitie in socratische zin?

A

Een geldige definitie drukt een ideale waarheid uit. Een definitie dankt haar geldigheid aan haar overeenstemming met de Idee waarop ze betrekking heeft. De idee van rechtvaardigheid staat bijvoorbeeld voor wat rechtvaardigheid in wezen is: een ideaal waarnaar de vele min of meer rechtvaardige handelingen van mensen gemeten kunnen worden. Cruciaal hierbij is dat Plato aanneemt dat dergelijke Ideeën daadwerkelijk bestaan, zij het niet in de wereld die wij ervaren maar in de transcendente Ideeënwereld.

26
Q

Wat is intelligibele?

A

slechts door het verstand kenbaar, niet zintuiglijk waarneembaar