Platetektonikk

Question 1

Kva delar kan vi dele den ytterste delen av jorda i ?

Answer 1

Vi kan dele den inn i litosfæren og astenosfæren.

Question 2

Kva består litosfæren av ?

Answer 2

Litosfæra består av jordskorpa pluss toppen av mantelen.

Question 3

Kva er astenosfæren?

Answer 3

Det er laget under litosfæren, den består av magma med ein temperatur på over 1280 grader.

Question 4

Kor tjukk er ei gjennomsnittelig kontinental litosfæreplate?

Answer 4

Gjennomsnittet er 150 km tjukk.

Question 5

Kor tjukk er gammal havbotnplate ?

Answer 5

Dei har ein tjukkelse på ca 100km.

Question 6

Kva tjukkelse er det på kontinentalskorpa? Veldig ca.

Answer 6

Varierar mellom 25 - 70 km.

Question 7

Kor tjukk er havbotnskorpa?

Answer 7

Den er mellom 7-10 km tjukk.

Question 8

Kvifor ligg astenosfæren på eit anna høgdenivå under hav enn under land? Kontinentalplate vs havbotnplate…

Answer 8

Det er fordi at litosfæren har forskjellig tjukkelse og tettheit.

Question 9

Kor mykje bevegar litosfæreplatene seg årleg ?

Answer 9

Mellom 1-15 cm kvart år.

Question 10

Korleis finn ein ut kvar det er ei plategrense ?

Answer 10

Ved å sjå på loggar av tidlegare jordskjelv. Tettheita er av dei er høgast ved plategrenser.

Question 11

Kva er fokuspunktet til eit jordskjelv?

Answer 11

Det er det punktet der spenninga glipp.

Question 12

Kva er episenteret til eit jordskjelv ?

Answer 12

Det er punktet på overflata, rett over fokuspunktet.

Question 13

Kor mange typar plategrenser er det, og kva er det som skil dei?

Answer 13

Vi har tre ulike typar grenser, det som skil dei tre, er bevegelsane dei gjer. Relativ bevegelse.

Question 14

Kva er ei divergent plategrense?

Answer 14

Det er ei grense der to plater bevegar seg frå kvarandre.

Question 15

Kva er ei konvergent plategrense?

Answer 15

Det er ei grense der to plater bevegar seg mot kvarandre slik at ei plate synk under den andre.

Question 16

Kvar blir nytt land skapt?

Answer 16

Hovudsakeleg ved midthavsryggar, unntak vulkanoar, hotspots osv.

Question 17

Korleis blir havbotnplate skapt?

Answer 17

Magma frå mantelen stig opp ved midthavsryggen. Magmaen stivnar og den nye havbotnplata bevegar seg så gradevis vekk frå ryggen.

Question 18

Korleis kan vi finne ut kva del av havbotn som er eldst ?

Answer 18

Jo lenger vekke frå midthavsryggen havbotn ligg, jo yngre er den.

Question 19

Kva skjer med mantel som får ein temperatur mindre enn 1280 grader?

Answer 19

Når mantelen får ein slik temperatur, blir den en del av litosfæren, fordi når den har ein slik temperatur begynn den å oppføre seg stivt.

Question 20

Kor gammal kan havbotnplate bli?

Answer 20

Dei kan bli 80 millionar år gamle.

Question 21

Kvifor blir ikkje havbotnplater eldre enn 80 millionar år?

Answer 21

Det er fordi etterkvart som havbotnplata blir kaldare og tyngre med tid, så vil den til slutt synke ned i astenosfæren.

Question 22

Kvar er havet djupast ?

Answer 22

Over gammal havbotnplate.

Question 23

Kva er ei konvergent plategrense?

Answer 23

Det er ei plategrense der to plater, minst ei er havbotnplate, møtast. Ei havbotnplate går under den andre plata og blir ført ned i mantelen.

Question 24

Kva er ei konservativ plategrense / forkasting ?

Answer 24

Ei plate sklir sidelengs forbi ei anna, men det blir ikkje konsumert eller danna ny plate. Eksempel: San Andreas forkastninga.

Question 25

Kva er ein “trippel junction” eller trippelgrense?

Answer 25

Det vil sei at tre plategrenser møtast i eit punkt.

Question 26

Kva er Hot Spots ?

Answer 26

Det er vulkanoar som eksisterar som isolerte punkt, og som ikkje er ein konsekvens av bevegelse ved ei plategrense.

Question 27

Kor mange hot spots er oppdaga ?

Answer 27

Omlag 100

Question 28

Kvar befinn hot spots seg på ei plate?

Answer 28

Dei befinn seg mot midten av plata.

Question 29

Korleis forklarar ein at det er ein hale av inaktive vilkanar etter ein hotspot?

Answer 29

Kjelda til hot spoten står iro, medan plata beveg seg med jamt tempo over spotten. Kvar av dei inaktive vuklanane har vore plassert der den aktive vulkanen er i dag.

Question 30

Kva er ei kontinentalrift?

Answer 30

Det er eit linert belte der kontinental litosfæren blir dradd ut.

Question 31

Kva to krefter er det som gjer st plstene bevegar seg. ?

Answer 31

Skubbing langs ein rygg og dragnkng langs ei kollisjonsone.