Platetektonikk Flashcards
Kva delar kan vi dele den ytterste delen av jorda i ?
Vi kan dele den inn i litosfæren og astenosfæren.
Kva består litosfæren av ?
Litosfæra består av jordskorpa pluss toppen av mantelen.
Kva er astenosfæren?
Det er laget under litosfæren, den består av magma med ein temperatur på over 1280 grader.
Kor tjukk er ei gjennomsnittelig kontinental litosfæreplate?
Gjennomsnittet er 150 km tjukk.
Kor tjukk er gammal havbotnplate ?
Dei har ein tjukkelse på ca 100km.
Kva tjukkelse er det på kontinentalskorpa? Veldig ca.
Varierar mellom 25 - 70 km.
Kor tjukk er havbotnskorpa?
Den er mellom 7-10 km tjukk.
Kvifor ligg astenosfæren på eit anna høgdenivå under hav enn under land? Kontinentalplate vs havbotnplate…
Det er fordi at litosfæren har forskjellig tjukkelse og tettheit.
Kor mykje bevegar litosfæreplatene seg årleg ?
Mellom 1-15 cm kvart år.
Korleis finn ein ut kvar det er ei plategrense ?
Ved å sjå på loggar av tidlegare jordskjelv. Tettheita er av dei er høgast ved plategrenser.
Kva er fokuspunktet til eit jordskjelv?
Det er det punktet der spenninga glipp.
Kva er episenteret til eit jordskjelv ?
Det er punktet på overflata, rett over fokuspunktet.
Kor mange typar plategrenser er det, og kva er det som skil dei?
Vi har tre ulike typar grenser, det som skil dei tre, er bevegelsane dei gjer. Relativ bevegelse.
Kva er ei divergent plategrense?
Det er ei grense der to plater bevegar seg frå kvarandre.
Kva er ei konvergent plategrense?
Det er ei grense der to plater bevegar seg mot kvarandre slik at ei plate synk under den andre.
Kvar blir nytt land skapt?
Hovudsakeleg ved midthavsryggar, unntak vulkanoar, hotspots osv.
Korleis blir havbotnplate skapt?
Magma frå mantelen stig opp ved midthavsryggen. Magmaen stivnar og den nye havbotnplata bevegar seg så gradevis vekk frå ryggen.
Korleis kan vi finne ut kva del av havbotn som er eldst ?
Jo lenger vekke frå midthavsryggen havbotn ligg, jo yngre er den.
Kva skjer med mantel som får ein temperatur mindre enn 1280 grader?
Når mantelen får ein slik temperatur, blir den en del av litosfæren, fordi når den har ein slik temperatur begynn den å oppføre seg stivt.
Kor gammal kan havbotnplate bli?
Dei kan bli 80 millionar år gamle.
Kvifor blir ikkje havbotnplater eldre enn 80 millionar år?
Det er fordi etterkvart som havbotnplata blir kaldare og tyngre med tid, så vil den til slutt synke ned i astenosfæren.
Kvar er havet djupast ?
Over gammal havbotnplate.
Kva er ei konvergent plategrense?
Det er ei plategrense der to plater, minst ei er havbotnplate, møtast. Ei havbotnplate går under den andre plata og blir ført ned i mantelen.
Kva er ei konservativ plategrense / forkasting ?
Ei plate sklir sidelengs forbi ei anna, men det blir ikkje konsumert eller danna ny plate. Eksempel: San Andreas forkastninga.
Kva er ein “trippel junction” eller trippelgrense?
Det vil sei at tre plategrenser møtast i eit punkt.
Kva er Hot Spots ?
Det er vulkanoar som eksisterar som isolerte punkt, og som ikkje er ein konsekvens av bevegelse ved ei plategrense.
Kor mange hot spots er oppdaga ?
Omlag 100
Kvar befinn hot spots seg på ei plate?
Dei befinn seg mot midten av plata.
Korleis forklarar ein at det er ein hale av inaktive vilkanar etter ein hotspot?
Kjelda til hot spoten står iro, medan plata beveg seg med jamt tempo over spotten. Kvar av dei inaktive vuklanane har vore plassert der den aktive vulkanen er i dag.
Kva er ei kontinentalrift?
Det er eit linert belte der kontinental litosfæren blir dradd ut.
Kva to krefter er det som gjer st plstene bevegar seg. ?
Skubbing langs ein rygg og dragnkng langs ei kollisjonsone.
