Pijnmedicatie Flashcards
Niet-opioiden en opioiden
Wat is de WHO pijnladder?
1) paracetamol
2) NSAID: naproxen, ibuprofen en diclofenac
3) zwakwerkend opioid: tramadol
4) sterkwerkend opioid: morfine en fentanyl
5) sterkwerkend opioid muscutaan of iv
Wat is de werking van paracetamol?
analgetisch en antipyretisch
niet anti-inflammatoir
Wat is de bijwerking van paracetamol?
leverbeschadiging bij dosis > 150mg/kg per dag
risicofactoren: pre-existente leverbeschadiging, alcoholisme en slechte voedingstoestand
Welke medicatie bij paracetamolintoxicatie?
N-acetylcysteïne
Wat is de dosering van paracetamol?
3-4 g per dag
bij risicofactoren maximaal 2 g per dag
Wat is de werking van NSAIDs?
remming prostaglandinesynthese door remming COX
analgetisch, antipyretisch en anti-inflammatoir
Wat zijn de bijwerkingen van NSAIDs?
ulcus pepticum, nierfalen, trombocytopathie, verergering hartfalen door water en zoutretentie en maagdarmstoornissen
risicofactoren ulcus: ulcus VG, RA, DM en hartfalen
preventie ulcus: PPI
Wanneer preventie tegen ulcus bij NSAIDs?
VG met ulcus of complicaties
leeftijd > 70 jaar
onbehandelde H. pylori
Welke interacties kunnen NSAIDs geven?
gastro-intestinaal: coumarines, trombocytenaggregatieremmers, SSRI’s en corticosteroiden
nierfalen: RAS-remmers en diuretica
cardiovasculair: antihypertensiva
Welke opioidreceptoren zijn er?
mu, kappa en delta
mu: supraspinale analgesie, ademhalingsdepressie, euroforie en fysieke afhankelijkheid
kappa: analgesie, miosis, sedatie, dysforie en psychotomimetische effecten
Codeine
lage affiniteit opioidreceptoren, zwak analgetisch effect
sterk obstiperend
omgezet door CYP2D6; effect wisselt sterk en individueel effect slecht voorspelbaar
Morfine
agonist alle receptoren
actieve metaboliet kan stapelen tijdens nierfunctiestoornissen
Fentanyl
sterk selectieve affiniteit mu-receptor, analgetisch effect sterker dan morfine
transdermale toediening of oromucosaal
bij onvoorspelbare acuut optredende doorbraakpijnen/ heftige pijnen
Oxycodon
kortwerkend of langwerkend met gereguleerde afgifte
Naloxon
competitieve antagonist opioidreceptoren
bijwerkingen als gevolg van morfine-agonist te couperen
Bijwerkingen opiaten?
CZS: delier, sedatie, miosis en ademhalingsdepressie
-> vooral bij COPD
Obstipatie: geef standaard laxantia
Afhankelijkheid: patienten met VG middelenmisbruik en snelwerkende opiaten hebben groter risico
Interacties opiaten?
Obstipatie: anticholinergica, antidepressiva, diuretica, calciumantagonisten
Ademdepressie: benzodiazepines
Tramadol
zwakke agonist met enige selectiviteit mu-receptor
remmende werking heropname noradrenaline en serotonine
kort en intermitterend behandeling, anders afhankelijkheid
vermijd gebruik wegens veel bijwerkingen en zwak analgetisch effect
